Το κείμενο είναι από την προσωπική σελίδα του Γιάννη Πρασσά @YiannisPrassas και εξηγεί με επιστημονικό αλλά κατανοητό τρόπο πώς λειτουργούν τα εμβόλια απέναντι στον ιό.
Η μάχη είναι με το χρόνο.
Να ξεκαθαρίσουμε κάτι που νομίζω εξακολουθεί να μπερδεύει πολύ κόσμο. Τα εμβόλια ΔΕΝ λειτουργούν όπως τα προφυλακτικά. Η ολοκλήρωση του εμβολιασμού δηλαδή ΔΕΝ λειτουργεί ωσάν νοερή ασπίδα έξω από τη μύτη μας που δεν επιτρέπει στον ιό να εισέλθει.
Αυτό που κάνουν τα συγκεκριμένα εμβόλια και μας προστατεύουν είναι να μικραίνουν τον χρόνο αντίδρασης. Πριν τον εμβολιασμό μας, από τη στιγμή που θα έμπαινε ο ιός στην μύτη μας και θα μόλυνε τα πρώτα κύτταρα στο βλεννογόνο της μύτης μας, θα έπρεπε να περάσει τουλάχιστον μια εβδομάδα μέχρι να τον αντιληφθούν οι συνοριοφύλακες-κύτταρα, να τον πάνε στο εργοστάσιο και να φτιάξουν εν τέλει τα εργαλεία ανοσίας (αντισώματα, κύτταρα εξολοθρευτές κτλ) που χρειάζονται για να τον περιορίσουν. Μέσα σε αυτή την εβδομάδα, ο ιός ενίοτε προλαβαίνει να εισχωρήσει ανενόχλητος παρακάτω στα πνεμόνια μας και να μας δημιουργήσει πνευμονία, συστημική φλεγμονή και γενικό χαμό (που μπορεί να αποβεί μοιραίος).
Αντίθετα όταν είμαστε εμβολιασμένοι, αντί για 7-10 ημέρες, χρειαζόμαστε λίγες ώρες μέχρι να ειδοποιηθούν τα κύτταρα της αναμνηστικής ανοσίας μας, που κάθονται υπομονετικά στους λεμφαδένες μας και περιμένουν σιωπηλά σήμα για να παράξουν άμεσα τα εργαλεία ανοσίας που έχουν ήδη μελετήσει από το εμβόλιο. Έτσι το παράθυρο αντίδρασης γίνεται πολύ μικρότερο και ο ιός δεν προλαβαίνει να κάνει σοβαρό κύκλο μόλυνσης στο βαθύτερο αναπνευστικό. Στις λίγες ώρες που έχει συνήθως μένει απλά στη μύτη μας (και στο ανώτερο αναπνευστικό) και δημιουργεί μια ελαφριά νόσηση κρυολογήματος (με λίγο μύξα που βγαίνει για να τον παγιδεύσει στο ανώτερο αναπνευστικό και ίσως λίγο πυρετό).
Σε μερικούς ανθρώπους (συνήθως μεγάλους σε ηλικία ή ευπαθείς) τα συστήματα αναμνηστικής ανοσίας είναι κάπως ‘εξασθενημένα’ και έτσι παίρνει περισσότερο χρόνο μέχρι να ειδοποιηθούν σωστά και να ενεργοποιηθούν οι μηχανισμοί άμυνας μετά από μια πιθανή επαναμόλυνση (πχ μπορεί να αργήσει ο συνοριοφύλακας να ενημερώσει για την είσοδο του ιού). Στις περιπτώσεις αυτές χάνεται χρόνος και έτσι ο ιός προλαβαίνει και κάνει συμπτωματικές επιμολύνσεις.
Στην τεράστια πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο πλήρης εμβολιασμός στερεί από τον ιό τον απαραίτητο ζωτικό χρόνο και έτσι δεν νοσούμε πολύ σοβαρά.
* Ο Γιάννης Πρασσάς είναι Scientist / Molecular Biologist στο Τμήμα Παθολογίας (Department of Pathology) στο νοσοκομείο Mount Sinai Hospital, στο Toronto