του Νίκου Χρυσόγελου,
πρώην Ευρωβουλευτή,
μέλους του Συμβουλίου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ
Ξεκίνησαν οι διερευνητικές συνομιλίες Ελλάδας – Τουρκίας στις 25/1/2021. Είναι αναγκαίο βήμα για επίλυση των ελληνο-τουρκικών εκκρεμοτήτων και διαμόρφωση μιας νέας σχέσης καλής γειτονίας. Παράλληλα, οι κοινωνικοί και πολιτικοί φορείς δεν πρέπει να ξεχνάνε το θέμα της στήριξης των ανθρώπων που διώκονται για λόγους συνείδησης και πολιτικής αντίθεσης στον Ερντογάν. Το πιο κάτω άρθρο αναφέρεται στο σημαντικό αυτό θέμα.
Με ένα κείμενο που υιοθετήθηκε στις 21.01.2021 με ψήφους 590 υπέρ, 16 κατά και 75 αποχές, οι Ευρωβουλευτές ζητούν σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, καθώς και την άμεση απελευθέρωση κρατουμένων συνείδησης, μεταξύ άλλων, και του Τούρκου πολιτικού της αντιπολίτευσης (HDP), πρώην βουλευτή και πρώην υποψήφιου για την προεδρεία Selahattin Demirtaş, που είναι φυλακισμένος για πάνω από 4 χρόνια στις τουρκικές φυλακές με αστήρικτες κατηγορίες και παρά τις δύο αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπέρ της απελευθέρωσής του. Θεωρούν ότι η βελτίωση των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας εξαρτιέται από απτές βελτιώσεις όσον αφορά τις δημοκρατικές αρχές, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Τουρκία και από την συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Οι ευρωβουλευτές αναφέρονται ιδιαίτερα στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ECtHR) της 22ας Δεκεμβρίου στην υπόθεση Demirtaş v Turkey (14305/17) καθώς και για την απόφαση της 20ης Νοεμβρίου 2018 στην υπόθεση Demirtaş v Turkey. Ο Τούρκος πολιτικός Selahattin Demirtaş, είναι πρώην μέλος του τουρκικού κοινοβουλίου μεταξύ 2007 και 2018, πρώην συμπρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος του Τουρκικού Λαού (HDP) και προεδρικός υποψήφιος κατά τις εκλογές του 2014 και του 2018 (έλαβε 9,76% και 8,32% των ψήφων). Κρατείται στις φυλακές μαζί με δεκάδες χιλιάδες άλλους πολιτικούς κρατούμενους για περισσότερο από 4 χρόνια με αβάσιμες κατηγορίες και παρά τις δύο αποφάσεις του ΕΔΑΔ υπέρ της αποφυλάκισής του. Οι Ευρωβουλευτές ζητάνε, επίσης, “να αποσυρθούν όλες οι πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες εναντίον του και εναντίον των συντρόφων του μελών του κόμματος της αντιπολίτευσης HDP“.
Ο Demirtaş συνελήφθη για πρώτη φορά στις 4 Νοεμβρίου 2016 μαζί με οκτώ άλλα δημοκρατικά εκλεγμένα μέλη του HDP στο Τουρκικό Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένης της πρώην συμπροέδρου του HDP, Figen Yüksekda. Διώχθηκαν με την κατηγορία της «συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση» «διάδοση τρομοκρατικής προπαγάνδας» και πολλά άλλα “εγκλήματα”, που ήταν η αρχή της συνεχιζόμενης επίθεσης της τουρκικής κυβέρνησης στο κόμμα και μέρος ενός ευρύτερου κύματος πολιτικά υποκινούμενων διώξεων και φυλακίσεων και παρά το γεγονός ότι τόσο το HDP όσο και οι συμπρόεδροι έχουν ένα καθαρά ευρωπαϊκό λόγο και είναι υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των προβλημάτων και της συνύπαρξης όλων των κοινοτήτων στην Τουρκία.
Στις 20 Σεπτεμβρίου 2019, την ίδια ημέρα κατά την οποία ο κ. Demirtaş έπρεπε να απελευθερωθεί σύμφωνα με απόφαση του 26ου Κακουργιοδικείου της Κωνσταντινούπολης, ο γενικός εισαγγελέας της Άγκυρας ανέφερε μια παλιά και αδρανή συνεχιζόμενη έρευνα ως λόγο για την κράτηση του κ. Demirtaş και της κας Yuksekda για άλλη μια φορά, ενώ παραμένει σε προδικαστική κράτηση σε σχέση με έρευνα για τις διαμαρτυρίες του Οκτωβρίου 2014 που πραγματοποιήθηκαν κατά της πολιορκίας του Kobane από το ISIS και επικρίνοντας την αδράνεια και τη σιωπή της τουρκικής κυβέρνησης ενόψει μιας επικείμενης σφαγής, η οποία έγινε τελικά και είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν δεκάδες ζωές.
Στις 22 Δεκεμβρίου 2020, το ΕΔΑΔ αποφάσισε ότι, αρχικά, με τη σύλληψη του Demirtaş και στη συνέχεια με την παράταση της κράτησής του για πάνω από 4 χρόνια, η τουρκική κυβέρνηση επιδιώκει να τον εμποδίσει να ασκήσει τις πολιτικές του δραστηριότητες, στερώντας τους ψηφοφόρους από τον εκλεγμένο εκπρόσωπό τους και «καταπνίγοντας τον πλουραλισμό και περιορίζοντας την ελευθερία του πολιτικού διαλόγου: τον πυρήνα της έννοιας της δημοκρατικής κοινωνίας» και έχει, κατ΄ αυτόν τον τρόπο, παραβιάσει το άρθρο 18 της ΕΣΔΑ, Το δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχαν επαρκείς λόγοι για συνεχή κράτηση και διέταξε και πάλι την άμεση απελευθέρωση του κ. Demirtaş ·
Οι Ευρωβουλευτές διαπιστώνουν ότι σύμφωνα με την ΕΣΔΑ, η Τουρκία παραβίασε επίσης την ελευθερία της έκφρασης (άρθρο 10 της ΕΣΔΑ), το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια (άρθρα 5 παράγραφος 1 και 5 παράγραφος 3 της ΕΣΔΑ) και το δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι (Άρθρο 3 παράγραφος 1 της ΕΣΔΑ)
Στις 7 Ιανουαρίου 2021, ένα τουρκικό ποινικό δικαστήριο έκανε δεκτές τις κατηγορίες εναντίον 108 κατηγορουμένων, συμπεριλαμβανομένων των πρώην συμπροέδρων του HDP, Demirtaş και Yuksekdag, στο πλαίσιο έρευνας για τα θανατηφόρα τρομοκρατικά περιστατικά του 2014, απορρίπτοντας τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ για την απελευθέρωση του Demirtas και καταδικάζοντας σε ισόβια κάθειρξη 38 κατηγορούμενους, εκ των οποίων οι 27 είναι υπό κράτηση.
Είχε προηγηθεί απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τουρκίας, της 9ης Ιουνίου 2020, ότι η παρατεταμένη προδικαστική κράτηση του κ. Demirtaş παραβιάζει τα συνταγματικά του δικαιώματα, παρόλα αυτά συνέχισε να παραμένει υπό κράτηση σε φυλακή υψηλής ασφάλειας τύπου F Edirne ·
Οι δύο πρώην συμπρόεδροι του HDP είναι δύο από τους πολλούς πολίτες – υπολογίζονται σε πάνω από 100.000-150.000 – που φυλακίστηκαν στην Τουρκία με πολιτικά κίνητρα. Μεταξύ αυτών βρίσκονται ο Cihan Erdal, μέλος των νεολαίας του κόμματος των Τούρκων Πράσινων/Αριστεράς, η Canan Kaftancıoğlu, επικεφαλής του Republican People’s Party (CHP) της Κωνσταντινούπολης, και η δημοσιογράφος Melis Alphan.
Το Ευρωκοινοβούλιο επισημαίνει επίσης την περίπτωση του γνωστού ακτιβιστή ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος καθώς και σταθερού υποστηρικτή της κοινωνίας των πολιτών Osman Kavala. H οικογένειά του που ασχολούνταν με το εμπόριο καπνών αναγκάστηκε να αφήσει την Καβάλα με την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923. Όπως και στην περίπτωση τoυ Demirtaş, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αποφάσισε στις 10 Δεκεμβρίου 2019, ότι η προδικαστική κράτηση του Osman Kavala, παραβίαζε την ΕΣΔΑ και ότι οι τουρκικές αρχές έπρεπε να διασφαλίσουν την άμεση απελευθέρωσή του. Παρά την απόφαση του ΕΔΑΔ, στις 9 Οκτωβρίου 2020, το Δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης επέκτεινε την κράτησή του για κατηγορίες “κατασκοπείας και απόπειρες ανατροπής της συνταγματικής τάξης κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων του Πάρκου Gezi το 2013“. Οι Ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι η Τουρκία εξακολουθεί και σε αυτή την περίπτωση να ενεργεί κατά παράβαση της ΕΣΔΑ, επειδή δεν απελευθέρωσε τον κ. Καβάλα, παρά μάλιστα τις εκκλήσεις της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Παρά τη νίκη 65 δήμαρχων σε ολόκληρη τη χώρα στις τοπικές εκλογές το 2019, μόνο έξι δήμαρχοι του HDP παραμένουν στο αξίωμα σήμερα, με τους υπόλοιπους να απομακρύνονται από το αξίωμα ή να φυλακίζονται και να αντικαθίστανται από διορισμένους από την κυβέρνηση.
Από τα μέσα Σεπτεμβρίου 2020, η τουρκική αστυνομία διεξάγει μεγάλης κλίμακας επιδρομές σε ολόκληρη την Τουρκία, κατά τις οποίες δεκάδες πολιτικοί, ακτιβιστές, δικηγόροι και άλλοι φορείς της κοινωνίας των πολιτών έχουν τεθεί υπό κράτηση με κατηγορίες «τρομοκρατίας». Μάλιστα, στις 31 Δεκεμβρίου 2020 ο νέος νόμος για την “πρόληψη της χρηματοδότησης της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής” τέθηκε σε ισχύ στην Τουρκία, με μόνο έξι από τα άρθρα του, συμπεριλαμβανομένων μέσων και κανονισμών, να αφορούν την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ενώ “τα υπόλοιπα παραχωρούν στο τουρκικό Υπουργείο Εσωτερικών και στον Πρόεδρο ισχυρές εξουσίας για τον περιορισμό των δραστηριοτήτων των μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ), των επιχειρηματικών συνεργασιών, των ανεξάρτητων ομάδων και ενώσεων καθώς και για τη μείωση του ρόλου τους“, όπως αναφέρει το ψήφισμα.
“Η επίμονη οπισθοδρόμηση της Τουρκίας σχετικά με την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος και την αδιαφορία που επέδειξαν οι τουρκικές δικαστικές αρχές και πολιτικές αρχές για τις 2 αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανησυχούν πολύ“, αναφέρει το ψήφισμα. Επίσης, επισημαίνουν ότι η Τουρκία είναι πολλά χρόνια μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, έχει υπογράψει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (European Convention on Human Rights -ECHR) και δεσμεύεται για την εφαρμογή των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Οι Ευρωβουλευτές καλούν τις τουρκικές αρχές να θέσουν τέρμα στη δικαστική παρενόχληση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ακαδημαϊκών, των δημοσιογράφων, των πνευματικών ηγετών, των δικηγόρων και των κοινοτήτων ΛΟΑΤ+. (λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων, τρανσέξουαλ και διαφυλετικών).
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι ο σεβασμός και η εφαρμογή των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα επιβεβαιώσει ότι η επιθυμία να γυρίσουν σελίδα οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, που εξέφρασε ο Πρόεδρος Ερντογάν και άλλοι ανώτατοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι στις 9 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, είναι ειλικρινής. Η βελτίωση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας εξαρτώνται πλήρως, μεταξύ άλλων, από απτές βελτιώσεις όσον αφορά τις δημοκρατικές αρχές, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Τουρκία, λένε στο ψήφισμά τους οι Ευρωβουλευτές. Το Ευρωκοινοβούλιο είναι “υπέρ μιας νέας αρχής στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας“, υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι “οι καλύτερες και βαθύτερες σχέσεις εξαρτώνται πλήρως, μεταξύ άλλων, από απτές βελτιώσεις όσον αφορά τις δημοκρατικές αρχές, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Τουρκία“
Στο θέμα της παραβίασης των κανόνων δικαίου και προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Τουρκία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει αναφερθεί σε ψηφίσματά του και στις 8 Φεβρουαρίου 2018, στις 13 Μαρτίου 2019, στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία για το 2018 και την έκθεση της 19ης Σεπτεμβρίου 2019, ιδιαίτερα για την κατάργηση εκλεγμένων δημάρχων.
To άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε και εδώ