του Νίκου Χρυσόγελου
π. ευρωβουλευτή ΠΡΑΣΙΝΟΙ / EFA
Μέλους Συμβουλίου Πράσινων
και της ΣΕ της συμμαχίας “ΠΡΑΣΙΝΟ & ΜΩΒ“
Στόχος της συμμετοχής μας στις εθνικές εκλογές είναι να εισέλθει η συμμαχία Πράσινο & Μωβ στην επόμενη #Βουλή για να αλλάξουμε την πολιτική, τις προτεραιότητες της πολιτικής αλλά και τους πολιτικούς συσχετισμούς. Έχουμε παρουσιάσει δημόσια την διακήρυξη και τις προτάσεις μιας εκλογικής συμμαχίας 7 κομμάτων που εκπροσωπούν ρεύματα που στεγάζονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην ομάδα των Πράσινων / EFA.
Oι προτάσεις μας αφορούν τόσο οξυμένα τρέχοντα προβλήματα, όπως η ακρίβεια, η ενεργειακή κρίση, η φτώχεια, η ανεργία, η διολίσθηση της ποιότητας της δημοκρατίας, οι παρακολουθήσεις, η πρόσβαση ατόμων με αναπηρία σε χώρους, κατάλληλη εργασία και υπηρεσίες, όσο και στρατηγικού χαρακτήρα αλλαγές για να αντιμετωπιστεί η κλιματική και οικολογική κρίση, οι βαθιές κοινωνικές ανισότητες, να ενισχυθούν η συμπεριληπτική, συμμετοχική δημοκρατία και η κοινωνική συνοχή, να προωθηθούν η ισότητα και η εξάλειψη των διακρίσεων, η υποστήριξη στους/στις νέους/νες και τα παιδιά, να διασφαλίζονται για όλες και όλους καλή υγεία, ποιοτική κατοικία και εκπαίδευση / δια βίου μάθηση.
Πολλοί, όμως, μας ρωτάνε, “καλά όλα αυτά αλλά με ποιους θα πάτε;”. Είναι όμως σωστή η ερώτηση; Εμείς λέμε ότι επιστρέφουμε δυναμικά στην πολιτική όχι για να γίνουμε μέρος μιας πολιτικής που απωθεί τους ανθρώπους, αλλά αντιθέτως για να προκαλέσουμε αλλαγές στην πολιτική και να πιέσουμε τα κόμματα να αλλάξουν. Άρα η σωστή ερώτηση είναι “θα μπορέσετε, όμως, να επιφέρετε αλλαγές στην πολιτική και πώς;” Το έχουμε αποδείξει σε κοινωνικό και θεσμικό επίπεδο, συμμετέχοντας σε δημοτικά και περιφεριειακά συμβούλια αλλά και στο Ευρωπαϊκό Κοινβούλιο, παρά το γεγονός ότι είχαμε μικρές δυνάμειες μέχρι τώρα.
Και το δεύτερο ερώτημα που ακολουθεί είναι “και πώς απαντάτε στην ανάγκη να κυβερνηθεί η χώρα, να υπάρχει σταθερότητα; Άμα εσείς μπείτε στη Βουλή δύσκολα σχηματίζεται αυτοδύναμη κυβέρνηση”. Η απάντησή μας είναι ότι η σωστή διακυβέρνηση της χώρας και η σταθερότητα διασφαλίζονται μόνο αν τα κόμματα παρουσιάζουν αξιόπιστα προγράμματα, υπάρχει διάλογος και συνεργασία με την κοινωνία, ενισχυμένη δημοκρατική λειτουργία του κοινοβουλίου, συνεχής έλεγχος και διαφάνεια για την προώθηση δίκαιων αλλαγών που χρειαζόμαστε ως κοινωνία. Μεταξύ άλλων, αυτό σημαίνει και διάθεση προγραμματικών συνεργασιών, όχι “αυτοδύναμες” κυβερνήσεις που είναι τελικά ανεξέλεγκτες.
Οι Πράσινοι, αλλά και το “Πράσινο και Μωβ”, που είναι η ευρύτερη συμμαχία, είμαστε υπέρ της απλής αναλογικής. Αυτό σημαίνει ότι πραγματικά πρέπει να συζητάς πάντα για συνεργασίες, οι οποίες μπορεί να γίνουν μεταξύ διαφορετικών κομμάτων μόνο μετεκλογικά και μόνο στη βάση προγραμματικών συμφωνιών. Επομένως, γενικά, ναι είμαστε υπέρ προγραμματικών συγκλίσεων, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Σε ελάχιστες χώρες υπάρχουν σήμερα μονοκομματικές κυβερνήσεις. Αυτές οι πολυκομματικές κυβερνήσεις δεν είναι ένδειξη αστάθειας αλλά κατανόησης της ανάγκης διαλόγου και συνθέσεων.
Αυτό δεν σημαίνει, από την άλλη, ότι είμαστε δεδομένοι, θα συμμετάσχουμε σε οποιαδήποτε κυβέρνηση αν μας προσφέρουν κάποιο/α υπουργεία. Λέμε ότι για να έχουμε κυβέρνηση συνεργασίας στην οποία συμμετέχουμε πρέπει να υπάρχει προγραμματική συμφωνία σε πολύ κρίσιμα θέματα και βασικά πρέπει να μετακινηθούν και τα άλλα κόμματα προς σύγχρονα θέματα, με τα οποία δεν βλέπουμε να ασχολούνται. Από την κλιματική αλλαγή μέχρι τα θέματα της νεολαίας, της στέγασης, της μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων, της αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας ή της εξάλειψης της νεανικής ανεργίας. Οι λύσεις δεν έρχονται μέσα από επιδοματικές ή πρόχειρες πολιτικές, αλλά μέσα από στρατηγικές αλλαγές, θεσμικές αλλαγές, οικονομικές αλλαγές, που εμείς θα τις προωθήσουμε μέσα στη Βουλή σίγουρα. Αλλά για οποιαδήποτε προγραμματική συμφωνία πρέπει να έχουμε κοινοβουλευτική παρουσία και δύναμη ώστε να διασφαλίζουμε ότι υλοποιείται και να ελέγχουμε την πορεία υλοποίησης των συμφωνημένων. Δεν θα συμμετάσχουμε σε οποιαδήποτε κυβέρνηση χωρίς κοινοβουλευτική παρουσία, γιατί αυτό το μοντέλο δοκιμάστηκε από κάποιους στο παρελθόν και απέτυχε.
Είμαστε, λοιπόν, σε αυτή τη βάση ανοιχτοί να συζητήσουμε επί του περιεχομένου μετεκλογικά.
Βλέπουμε, όμως, ότι τα κόμματα δεν υποστηρίζουν στη πράξη την προοπτική προγραμματικών συμφωνιών, ίσως γιατί δεν θέλουν να δεσμεύονται σε προγράμματα. Προτιμούν να πολιτεύονται με γενικολογίες και εξαγγελίες πελατειακών και αφηρημένων υποσχέσεων και λόγο που είναι εμφυλιοπολεμικός και πολώνει, κυρίως στη βάση της απαξίωσης, αποτυχίας του “άλλου”.
Η ΝΔ έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι είναι “εναντίον της απλής αναλογικής” και ότι θα επιδιώξει να πάμε σε δεύτερες ή ίσως και σε τρίτες εκλογές, μέχρι ένα άδικο εκλογικό σύστημα να της δώσει “αυτοδυναμία”. Αν ο λαός σφάλει και δεν της δώσει αυτοδυναμία, τόσο το χειρότερο για το λαό! Δηλαδή, απορρίπτει την ελεύθερη δημοκρατική έκφραση των πολιτών και επιδιώκει να κυβερνήσει εξασφαλίζοντας “εκβιαστικά” 40-50 έδρες σε σύνολο 150-156 που μπορεί να της “χαρίσει” το πλειοψηφικό σύστημα με το οποίο θα γίνουν δεύτερες εκλογές.
Ισχυρίζεται ο πρωθυπουργός ότι σταθερότητα σημαίνει να διασφαλίζει ένα κόμμα πλειοψηφία στη Βουλή, πάνω δηλαδή από 50%, όχι πείθοντας τους πολίτες για το πρόγραμμά του αλλά γιατί ένα εκλογικό σύστημα θα του χαρίζει το 1/3 των εδρών! Αυτό φαίνεται να υιοθετεί τώρα και ο ΣΥΡΙΖΑ. Με τα σημερινά δεδομένα αν στις επαναληπτικές εκλογές, αν ένα κόμμα, η ΝΔ ή ο ΣΥΡΙΖΑ, λάβει το 38% του 60% των εν δυνάμει ψηφοφόρων, δηλαδή στην πραγματικότητα θετική ψήφο μόνο από το 22,8% του συνολικού εκλογικού σώματος, θα εξασφαλίσει σταθερή κυβέρνηση!
Απαξιώνεται, δηλαδή, η δημοκρατική έκφραση των πολιτών μέσω των εκλογών (αν ήθελαν να δώσουν αυτοδυναμία σε ένα κόμμα θα το έκαναν από την αρχή) και βασίζονται σε “σταθερότητα” με πλειοψηφία που θα διαφαλίσει ένας άδικος εκλογικός νόμος που χαρίζει στο πρώτο κόμμα 30% των βουλευτικών εδρών του. Αλλά, όπως, έχουμε δει παρόμοιες “αυτοδύναμες” κυβερνήσεις χαρακτηρίζονται αργά ή γρήγορα από συμπεριφορές βαθιά αντιδημοκρατικές, αυταρχικές και γενικεύονται τα φαινόμενα διαφθοράς. Αυτό ακριβώς συμβαίνει τώρα με αυτοδύναμη κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη, αλλά έχει συμβεί στο παρελθόν και από άλλες κυβερνήσεις.
Ποια είναι λοιπόν η εναλλακτική απέναντι σε “σταθερές μονοκομματικές κυβερνήσεις” με αυτοδυναμία που τους δίνει το εκλογικό σύστημα; Προφανώς, πρέπει να γίνουμε μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα (και) στο θέμα αυτό, να μπούμε σε μια νέα εποχή της πολιτικής ζωής που θα βασίζεται σε συγκρίσεις, αντιπαραθέσεις και συγκλήσεις στη βάση προγραμμάτων. Αυτή είναι μια μεγάλη συνεισφορά που μπορεί να έχουμε με την είσοδο του “Πράσινο και Μωβ” στη Βουλή. Είμαστε κατ’ εξοχήν ένας χώρος που επιδιώκει πολιτικές αλλαγές και λύσεις, όχι απλώς κριτική για την κριτική ή σύγκρουση για τη σύγκρουση. Η κριτική μας συνοδεύεται από διάθεση για διάλογο αλλά και εναλλακτικές λύσεις.
Ας είμαστε ειλικρινείς. Για να υπάρχει, λοιπόν, συζήτηση για συνεργασίες μετεκλογικά πρέπει να είμαστε στη Βουλή. Αν δεν είμαστε στη Βουλή, δεν βγαίνει αριθμητικά και πολιτικά κάποια συνεργασία σε προγραμματική βάση, ενώ δεν θα εκφραστούν και νέες πολιτικές προτάσεις, αιτήματα, πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που επιδιώκουμε να εκφράσουμε αφού δεν εκπροσωπούνται σήμερα από το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα.
Αν οι πολίτες επιθυμούν αποτελεσματικότητα στην διακυβέρνηση μέσω ευρύτερων συγκλίσεων και διαλόγου, ενίσχυση της δημοκρατίας και πολιτική προσανατολισμένη στην επίλυση προβλημάτων, υπάρχει τώρα λύση: “Πράσινο και Μωβ” στην κάλπη και στη Βουλή.