“Μόνο όσοι δεν σας έχουν δει μέσα στα μάτια σας φοβούνται” είπαν ο Πάπας Φραγκίσκος και ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Πάνω από 30 άνθρωποι – πρόσφυγες, μεταξύ των οποίων παιδιά και γυναίκες – έχασαν τη ζωή τους άδικα αυτές τις γιορτινές μέρες στις θάλασσές μας. Στο σκάφος που ναυάγησε κοντά στην Πάρο – το 4ο ναυάγιο στη σειρά τις τελευταίες μέρες – οι περισσότεροι ήταν Σύριοι, αλλά και μερικοί από Αφγανιστάν και Παλαιστίνη, Άρα πιθανά δικαιούνταν άσυλο. Όμως, η απουσία νόμιμων οδών εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση τους οδήγησε στο να ρισκάρουν τη ζωή τους – μερικοί δυστυχώς την έχασαν – και να πληρώσουν ακριβό οικονομικό αντίτιμο για μια θέση σε ένα παραφορτωμένο σκάφος που ελπίζανε ότι θα τους οδηγούσε σε ένα ασφαλές λιμάνι στην Ευρώπη.
Κάποιος από τους διασωθέντες – Σύριος – ανέφερε σε κάποιους από τους εθελοντές στην Πάρο που βοηθούσαν τους ναυαγούς, ότι είχε περάσει από Ελλάδα και είχε νόμιμη κάρτα διαμονής από τη Γερμανία. Όταν όμως επισκέφθηκε την Θράκη να συναντήσει γνωστούς, “του αφαίρεσαν τα χαρτιά, του πήραν τα πράγματα και τον επαναπροώθησαν στην Τουρκία” (κάτι που φυσικά είναι παράνομο). Ανάλογο περιστατικό παράνομης επαναπροώθησης στην Τουρκία από ελληνικές αρχές, ανέφερε πριν μερικές εβδομάδες ένας διερμηνείας που εργάζονταν επίσημα στη Frontex. Μάλιστα η υπόθεση προκάλεσε και την άμεση παρέμβαση της αρμόδιας Επιτρόπου που “εξέφρασε την ανησυχία της για το περιστατικό”.
Αυτές τις ημέρες των Χριστουγέννων πρόσφυγες, αντί για ασφάλεια βρίσκουν το θάνατο σε 4 ναυάγια στις ελληνικές θάλασσες: 16 τουλάχιστον άνθρωποι χάσανε τη ζωή τους στο ναυάγιο στην Πάρο, άλλοι 11 άνθρωποι – 9 γυναίκες και 2 αγόρια – χάσανε τη ζωή τους στο ναυάγιο των Αντικυθήρων, ενώ 3 άτομα πνίγηκαν στο ναυάγιο της Φολεγάνδρου. Σκάφος με πρόσφυγες προσάραξε και στην Αν. Μάνη.
Λίγες ώρες μετά βρέθηκαν τα πτώματα 27 προσφύγων στη θάλασσα, κοντά στις ακτές της Λιβύης. Το πέρασμα από τη Λιβύη στην Ιταλία θεωρείται ένα από τα πιο επικίνδυνα, και σε αυτό έχουν χάσει τη ζωής τους χιλιάδες άνθρωποι.
Άλλοι πρόσφυγες βρέθηκαν πρόσφατα νεκροί κοντά στα παράλια της Τουρκίας. Η Ύπατη Αρμοστεία εκτιμά ότι από τον Ιανουάριο έως τα τέλη Νοεμβρίου του 2021, περισσότεροι από 2.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται στη θάλασσα στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη.
Μια σειρά πλοίων ανθρωπιστικών οργανώσεων προσπαθούν να διαδώσουν ανθρώπους που κινδυνεύουν στη θάλασσα και οι κυβερνήσεις αφήνουν συχνά αβοήθητους. Στην Κεντρική Μεσόγειο τα πλοία ανθρωπιστικών οργανώσεων
#SeaWatch3 και #GeoBarents διέσωσαν μέσα σε 3 μέρες πριν και τη μέρα των Χριστουγέννων συνολικά 1004 ανθρώπους. 558 άνθρωποι διασώθηκαν από ναυάγια στο πέρασμα Λιβύη – Ιταλία από το σκάφος
Geo Barents των
Γιατρών Χωρίς Σύνορα (MSF). Τα πλοία αυτά συναντούν συνεχώς εμπόδια στην προσπάθειά τους να αποβιβάσουν τους διασωθέντες σε κάποιο λιμάνι μιας ευρωπαϊκής χώρας.
Τα ελληνικά κανάλια μιλάνε συχνά για την “εγκληματική δράση διακινητών που εκμεταλλεύονται τους ταλαίπωρους ανθρώπους που αναζητούν μια καλύτερη ζωή“. Συνήθως αναφέρονται μάλιστα σε (παράνομους) “μετανάστες”, αν και γνωρίζουν ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές, όπως η Συρία, το Αφγανιστάν, η Παλαιστίνη, η Υεμένη ή περιοχές της Αφρικής με σοβαρά προβλήματα βίας και παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων!
Δεν αναφέρονται, όμως, ποτέ στις ευθύνες των κυβερνήσεων που αδιαφορώντας για τις υποχρεώσεις που προκύπτουν για αυτές από τη Συνθήκη της Γενεύης (70 χρόνια πριν) για τους πρόσφυγες αδιαφορούν ή αντιδρούν στην δημιουργία ΝΟΜΙΜΩΝ δρόμων για τους πρόσφυγες. Οι κυβερνήσεις είναι που σπρώχνουν, έτσι, τους απελπισμένους ανθρώπους στους διακινητές που εκμεταλλεύονται την απελπισία τους και την έλλειψη άλλων νόμιμων δρόμων. Στην προσπάθειά τους να φτάσουν κάπου που θα είναι ασφαλείς αναγκάζονται να πληρώνουν 2-6.000 ευρώ το κεφάλι ή πολλές γυναίκες και παιδιά – κυρίως από την Αφρική – πέφτουν σε κυκλώματα trafficking. Δεν είναι λοιπόν συνυπεύθυνες οι κυβερνήσεις με αυτή τη στάση τους για χιλιάδες άδικους θανάτους, ανθρώπων που το μόνο έγκλημά τους είναι ότι ονειρεύονται να φτάσουν σε μια ασφαλή χώρα; Πάνω από 22-23.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους μεταξύ 2014-2021 στη Μεσόγειο θάλασσα προσπαθώντας να ξεφύγουν από πολέμους, βία, αυταρχικά καθεστώτα και να φτάσουν σε μια ασφαλή χώρα στην Ευρώπη. Άλλοι 12.000 άνθρωποι αγνοούνται. Τα πτώματά τους δεν βρέθηκαν, αλλά ούτε έχουν δώσει σημεία ζωής.
«Το ναυάγιο αυτό είναι μια οδυνηρή υπενθύμιση για το ότι οι άνθρωποι συνεχίζουν να επιχειρούν ριψοκίνδυνα ταξίδια αναζητώντας ασφάλεια», επανέλαβε για άλλη μια φορά η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. «Αυτοί οι τραγικοί θάνατοι μπορούν να αποφευχθούν, μεταξύ άλλων μέσω της καθιέρωσης νόμιμων κι ασφαλών εναλλακτικών οδών που θα απέτρεπαν τους ανθρώπους από το να καταφεύγουν σε διακινητές»..
Τουλάχιστον ο Πάπας και ο Πατριάρχης μιλάνε ξεκάθαρα για την τραγωδία που όλοι ανεχόμαστε κλείνοντας τα μάτια μπροστά σε αυτή. Ζητείται ευαισθησία και αλληλεγγύη….
Σκίτσο:Peter Schrank’s #Christmas card for this year. Political cartoon gallery in London