Του Νίκου Χρυσόγελου
Συμπροέδρου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
www.chrysogelos.gr
www.facebook.com/nikos.chrysogelosb
@chrysogelos
Όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ δημιουργούν ευλόγως ανησυχίες. Ο Τραμπ εκλέχτηκε πρόεδρος αλλά είχε απειλήσει ότι αν δεν εκλεγεί θα αμφισβητήσει το αποτέλεσμα. Τελικά εκλέχτηκε πρόεδρος χάρη στο «περίεργο» εκλογικό σύστημα – που όμως ισχύει και δεν έχει αμφισβητηθεί από τα δύο κυρίαρχα πολιτικά στρατόπεδα – αν και ήρθε δεύτερος σε ψήφους σε αυτές τις εκλογές, αλλά τώρα αναπτύσσεται ένα κίνημα που επιδιώκει να μην επιτρέψει στον νέο πρόεδρο να εφαρμόσει το πρόγραμμά του!
Όσοι διαδηλώνουν εναντίον του Τραμπ στις ΗΠΑ θέτουν κυρίως το θέμα της πολιτικής που απειλεί ότι θα εφαρμόσει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος και δευτερευόντως το θέμα του εκλογικού συστήματος που του έδωσε την προεδρεία. Πολλοί καλόπιστοι θα ισχυριστούν ότι ο Τραμπ είναι πλέον ο εκλεγμένος πρόεδρος και κανείς δεν πρέπει να αμφισβητεί το δικαίωμα των λαών να επιλέγουν έστω και επικίνδυνους ανθρώπους ή λάθος προγράμματα, αν κάτι τέτοιο δεν είναι αποτέλεσμα νοθείας ή απειλών. Εξάλλου, η σύγχρονη ιστορία χαρακτηρίζεται συχνά από λανθασμένες ή εγκληματικές επιλογές μέσα από εκλογές (πχ Χίτλερ) αλλά αυτό δεν πρέπει να μας οδηγεί στην επικίνδυνη άποψη ότι αν δεν μας αρέσουν οι επιλογές των ψηφοφόρων μπορούμε να μην αναγνωρίζουμε το αποτέλεσμα των εκλογών. Αυτό θα οδηγούσε στο χάος σε μια δυτικού τύπου δημοκρατία.
Η εκλογή Τραμπ δεν είναι πράγματι προϊόν βίας και νοθείας αλλά συνδυασμός ενός απαράδεκτου εκλογικού συστήματος και μιας προϊούσας ανατροπής των ισορροπιών στις κοινωνίες όπως τις ξέραμε. Η πολιτική εξουσία εξέφραζε συχνά (όχι πάντα) την πραγματική πλειοψηφία μέσα στην κοινωνία, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν, όμως, πολλά παραδείγματα για το μεγάλο χάσμα μεταξύ εκλογικού αποτελέσματος και πραγματικής πλειοψηφίας μέσα στις κοινωνίες.
Προκύπτει ένα βασικό ερώτημα: είναι πράγματι πλειοψηφικές οι απόψεις Τραμπ μέσα στις ΗΠΑ ή θα υπάρξει μεγάλος διχασμός στην αμερικανική κοινωνία ως αποτέλεσμα των ακραίων θέσεων του Τραμπ που ίσως δεν είναι στην πραγματικότητα πλειοψηφικές, αλλά μάλλον μειοψηφικές; Θα το δείξει ο χρόνος. Ήδη οργανώσεις και φορείς – που κάθε άλλο παρά πολιτικά ριζοσπαστικές είναι – τοποθετούνται ξεκάθαρα εναντίον της πολιτικής Τραμπ και ξεκινούν μεγάλες καμπάνιες για να μην μπορέσει – παρά την μεγάλη πλειοψηφία που διαθέτει και στα δύο νομοθετικά σώματα ο νέος πρόεδρος – να εφαρμόσει την πολιτική του. Ίσως είναι η πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ που εμφανίζεται μια τόσο μεγάλη κινητοποίηση με ξεκάθαρο στόχο να μην μπορέσει ο νέος πρόεδρος να υλοποιήσει την πολιτική του. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη μια καμπάνια του Avaaz έχει συγκεντρώσει πάνω από 2.000.000 υπογραφές με
Για να κατανοήσουμε αυτήν την πρωτοφανή κινητοποίηση, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη δυο βασικά στοιχεία:
- Συχνά οι πολιτικές της κυρίαρχης ελίτ στις ΗΠΑ απέχουν έτη φωτός από τις απόψεις που κυριαρχούν στη βάση της κοινωνίας, ότι κι αν σημαίνει αυτό.
- Η σχετικά περιορισμένη συμμετοχή στις εκλογές σε συνδυασμό με τα εμπόδια που υπάρχουν στην άσκηση των εκλογικών δικαιωμάτων μεγάλων ομάδων πολιτών έχουν ως αποτέλεσμα ο νικητής των εκλογών να εκπροσωπεί στην πραγματικότητα ένα μικρό ποσοστό των αμερικανών πολιτών.
Στις εκλογές των ΗΠΑ μια μειοψηφία (το 10% των αμερικανών πολιτών, αν και το 25,5% όσων έχουν δικαίωμα του εκλέγειν) δίνει την προεδρεία στον Τραμπ, ενώ έχουμε το παράδοξο ο δεύτερος σε ψήφους υποψήφιος να εκλέγεται τελικά πρόεδρος χάρη στο «περίεργο» εκλογικό σύστημα. Αν και σε γενικές γραμμές οι εκλογές στις ΗΠΑ δεν χαρακτηρίστηκαν από νοθεία, σύμφωνα με την έκθεση των Παρατηρητών του OSCE, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, εντούτοις χαρακτηρίστηκαν από «σκληρές προσωπικές επιθέσεις, ρητορική μη ανοχής, ιδιαίτερα από έναν υποψήφιο (ΣΣ Τράμπ)», ενώ «οι πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές και περιορισμοί στα δικαιώματα κάποιων πολιτών πρόσθεσαν μη αναγκαία εμπόδια στους ψηφοφόρους». Σύμφωνα με την έκθεση, «4.000.000 κάτοικοι υπερπόντιων περιοχών των ΗΠΑ και 600.000 κάτοικοι της Περιοχής (District) της Κολούμπια δεν είχαν δικαίωμα εκλογής αντιπροσώπων στις προεδρικές εκλογές. Περισσότεροι από 6.000.000 κατάδικοι, μεταξύ των οποίων και αυτοί που έχουν εκτίσει την ποινή τους καθώς και αυτοί που είναι ακόμα υπόδικοι αλλά δεν έχουν καταδικαστεί, είναι ευρέως αποκλεισμένοι, αν και σε αρκετές πολιτείες έχουν ληφθεί πρόσφατα μέτρα για αποκατάσταση των δικαιωμάτων τους».
Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά: σε σύνολο πληθυσμού 324.707.000, δικαιώματα συμμετοχής στις εκλογές είχαν 231.556.662 πολίτες. Δεν ψήφισε το 46,9% των πολιτών. Η Χ. Κλίντον αν και έλαβε το 25,6% των ψήφων και βγήκε πρώτη σε ψήφους, δεν έγινε πρόεδρος. Τελικά πρόεδρος εκλέχτηκε ο Ν. Τραμπ, χάρη στο πλειοψηφικό και ιδιαίτερο εκλογικό σύστημα, ο δεύτερος σε ψήφους, με ποσοστό 25,5%. Μια πολύ μικρή μειοψηφία δηλαδή του πληθυσμού, περίπου το 10%, εξέλεξε πρόεδρο που έχει στραφεί εναντίον μεγάλων τμημάτων της πραγματικής κοινωνικής σύνθεσης (γυναίκες, διαφορετικής καταγωγής πολίτες, μουσουλμάνοι κα).
Βέβαια, το πρόβλημα με τα αποτελέσματα των αμερικανικών εκλογών δεν περιορίζεται μόνο στο εκλογικό σύστημα και στα εμπόδια ή στον αποκλεισμό που αντιμετώπισαν πολλοί πολίτες, αλλά αφορά στο ίδιο το περιεχόμενο της πολιτικής που κυριάρχησε στις εκλογές και στα χαρακτηριστικά και των δύο υποψηφίων.
Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση http://prasinoi.gr/gs-trump3/