“Η παρακάτω επιστολή εστάλη από τον Αντώνη Ανηψητάκη Περιφερειακό Σύμβουλο Κρήτης εκλεγμένο με το σχήμα “Μία Κρήτη-περιβάλλον άνθρωπος” στον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη, στις 30 Ιανουαρίου 2016, εξηγώντας τους λόγους προστασίας της περιοχής Τοπλού – Κάβο Σίδερο.

Αγαπητέ Υπουργέ,

χαιρετίζω την ευαισθησία σας να ζητήσετε την άποψή μου για την περιοχή Τοπλού Κάβο Σίδερο. Δεν πρόκειται βέβαια για ατομική άποψη, αλλά για απόπειρα συμπύκνωσης ενός κινήματος που απλώθηκε σε όλο τον κόσμο για τη σωτηρία της περιοχής.

Η επίμαχη περιοχή Τοπλού Κάβο Σίδερο θα μπορούσε να γίνει ένα παγκόσμιας ακτινοβολίας φυσιολατρικό και πολιτιστικό πάρκο με μόνιμα οφέλη για την τοπική και γενικότερα ελληνική οικονομία. Θα μπορούσε να γίνει η Ολυμπία της Κρήτης, οι Δελφοί της Κρήτης.

Είναι μια περιοχή ξηροθερμική, σχετικά άθικτη, όπου ο επισκέπτης μπορεί να δει όχι μόνο την ίδια θάλασσα και τον ίδιο ουρανό, αλλά εν πολλοίς και την ίδια γη που έθρεψε και ενέπνευσε τους Μινωίτες.   Από αυτό το αρχαιοβριθές άκρο της Κρήτης ξεκινούσαν τα ταξίδια τους στην Ανατολική Μεσόγειο και Βόρεια Αφρική.

Τώρα αντιμετωπίζεται ως προνομιούχο οικόπεδο με θέα, με πολιτισμικά και φυσιολατρικά αξεσουάρ, όπως οι πολυάριθμες αρχαιότητες και τα απείρου κάλλους τοπία με χαρακτηριστικότερο το φοινικόδασος Βάι. Είναι προστατευόμενη περιοχή natura εξ αιτίας της χλωρίδας και της ορνιθοπανίδας της, αλλά ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την προστασία της περιλαμβάνει το ξερίζωμα της χλωρίδας της και την αντικατάστασή της με υδροβόρα γήπεδα γκολφ.

Για την αξία της περιοχής μπορείτε να δείτε:

– την έκκληση του Παγκόσμιου Αρχαιολογικού Κογκρέσου της 28-4-2008 στον τ. πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή να μην επιτρέψει το έργο

– το πόρισμα της διεθνούς κινητοποίησης (Απρίλιος 2008-Απρίλιος 2011), όπου συμμετείχαν 500 ειδικοί και ακαδημαϊκοί απ’ όλο τον κόσμο.  Την κινητοποίηση αυτή την ξεκίνησαν στον Guardian οι φίλοι της Κρήτης Oliver Rackham, βοτανολόγος από το Κέμπριτζ, που δυστυχώς χάσαμε πέρσι και Jennifer Moody καθηγήτρια αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, οι συγγραφείς του εμβληματικού βιβλίου “Η γένεση του Κρητικού Τοπίου”, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

– Ο κίνδυνος για τον τόπο είναι στην καλύτερη περίπτωση να αλλοιώσουμε ανεπίστρεπτα ένα μοναδικό τοπίο για να κατασκευάσουμε ένα ακόμη θέρετρο στις ακτές, ένα γκέτο πολυτελείας και στη χειρότερη να επεκτείνουμε τα αντιπαραδείγματα που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή, όπως το 30ετές ξενοδοχείο – γιαπί στον γειτονικό Ανάλουκα ή τον οικισμό “Διόνυσος”, την περιώνυμη πρώτη ιδιωτική πολεοδόμηση της χώρας από τον SoE του κ. Τροχανά, που είναι ο πιο νέος (1996), αλλά και ο πιο παρηκμασμένος οικισμός της περιοχής. Ο κίνδυνος αυτός, να μας μείνουν κάποια ημιτελή γιαπιά δεν είναι θεωρητικός, αλλά απολύτως βάσιμος μια που η επενδυτική εταιρεία Minoan είναι μια εταιρεία που δεν έχει φτιάξει ποτέ πουθενά τίποτα και ζει ως διαχειρίστρια “του καλύτερου οικοπέδου της Μεσογείου” που πήρε για ένα αιώνα με μια αμφιλεγόμενη σύμβαση. Περισσότερα όμως γι’ αυτό το θέμα μπορείτε να δείτε στην εμπεριστατωμένη έρευνα του νομικού Φειδία Κοντεμενιώτη.

Τυχόν έγκριση της επένδυσης αυτής θα διευκολύνει σειρά επενδύσεων σε γειτονικές εκτάσεις που έχουν αγοραστεί επί τούτου.

Το ΣΤΕ απέρριψε το αρχικό σχέδιο το 2010 που προέβλεπε 7000 κλίνες 5 χωριά 730 πισίνες και τρία γήπεδα γκολφ. Οι κυβερνήσεις, όμως, και η νομοθεσία της κρίσης άλλαξαν τα χωροταξικά δεδομένα διευκολύνοντας τέτοια εγχειρήματα και έτσι οι επενδυτές επανέρχονται με ένα “πιο ταπεινό” σχέδιο 2000 κλινών με ένα γκολφ, που όμως απλώνεται στις ίδιες θέσεις και προφανώς αποτελεί το πρώτο στάδιο για την υλοποίηση του αρχικού σχεδίου.

Για μια συνοπτική πολιτική εξιστόρηση της υπόθεσης αυτής επέλεξα ένα άρθρο μου στην Κυριακάτικη Αυγή της 30-11-2008  και μια παρουσίαση – τοιχογραφία ενός αξιοπρόσεκτος κινήματος, που έκανα σε ποικίλα ακροατήρια με μικρές παραλλαγές. Επέλεξα, αυτήν που έκανα στην ΔΗΜΑΡ την Πρωταπριλιά του 2013, όταν ήταν ακόμη στην κυβέρνηση χωρίς δυστυχώς αποτέλεσμα. Δεν ήθελε, δεν μπορούσε, δεν πρόκανε, δεν ξέρω.  Εύχομαι ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ που προτάσσει οικολογικές ευαισθησίες να την εισακούσει. Η παρουσίαση αυτή στοχεύει στη διενέργεια ενός διεθνούς συνεδρίου για τις περιοχές natura για να δείξει στην κοινωνία παραδείγματα καλών πρακτικών διαχείρισης τέτοιων περιοχών, προτρέποντας τις τοπικές αυτοδιοικήσεις να εκπονήσουν τοπικά διαχειριστικά σχέδια, ξεφεύγοντας από διχαστικά διλήμματα, όπως “όλα στο κράτος” ή “όλα στους ιδιώτες”. Πάνε 6 χρόνια από τότε που ξεκίνησα αυτή την προσπάθεια. Το συνέδριο αυτό έχει επιτέλους υιοθετηθεί από την Περιφέρεια Κρήτης και πρόκειται να γίνει φέτος. Προσδοκώ στην στήριξή σας.

Αγαπητέ Υπουργέ,

πιστεύω πως έχετε μια μοναδική ευκαιρία να συμβάλλετε με πειστικό τρόπο στην προστασία και ανάδειξη της περιοχής. Αν το πετύχετε οι επόμενες γενιές θα σας μακαρίζουν, είτε γιατί τους δώσατε ένα καλό παράδειγμα διαχείρισης, είτε γιατί τους αφήσατε τη δυνατότητα να διαχειριστούν εκείνοι έναν από τους ελάχιστους τόπους που η δική μας γενιά άφησε απείραχτο.

Στη διάθεσή σας