Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility -RRF) είναι ένα προσωρινό μέσο που αποτελεί το επίκεντρο του NextGenerationEU -του σχεδίου της ΕΕ για “να βγει ισχυρότερη και πιο ανθεκτική από την τρέχουσα κρίση“. Μέσω του Μηχανισμού, η Επιτροπή συγκεντρώνει κεφάλαια με δανεισμό από τις κεφαλαιαγορές (έκδοση ομολόγων για λογαριασμό της ΕΕ). “για να στηρίξει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που: να κάνουν τις οικονομίες και τις κοινωνίες τους πιο βιώσιμες, ανθεκτικές και προετοιμασμένες για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της ΕΕ και να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που προσδιορίζονται σε συστάσεις για κάθε χώρα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής“.

Το RRF είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την εφαρμογή του σχεδίου REPowerEU – η απάντηση της Επιτροπής στις κοινωνικοοικονομικές δυσκολίες και τη διαταραχή της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Η ελληνική κυβέρνηση διαμόρφωσε ένα “σχέδιο” χωρίς πραγματική διαβούλευση και διαφάνεια. Ακόμα και η αναθεώρησή του έγινε χωρίς δημοσιοποίηση των κατευθύνσεων αλλά κυρίως των συγκεκριμένων προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο. Στις 2 Οκτωβρίου δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην ιστοσελίδα του η λίστα με τους 100 αποδέκτες με την υψηλότερη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Top 100 Final Recipients). Ποιοι είναι αυτοί; Θα περιμέναμε να αφορούν τομείς της πράσινης μετάβασης, της βιωσιμότητας και της ενίσχυσης της κοινωνίας απέναντι σε κρίσεις, με επενδύσεις, μεταξύ άλλων στην υγεία, το περιβάλλον, την κοινωνική συνοχή.

Η …έκπληξη όμως είναι ότι κυρίως οι πόροι κατευθύνονται σε έργα “οδικής ασφάλειας”, στην ανακαίνιση του ΟΑΚΑ, σε εταιρία γκολφ, πετρελαϊκές, αεροπορική εταιρία, σούπερ-μάρκετ,  ξενοδοχεία, κατασκευαστικές, εξορύξεις κ.ά.

Η …υγεία ενισχύεται με 31.000.000 (και μάλιστα και για τον “ψηφιακό μετασχηματισμό” και για “πρόληψη” χωρίς να διευκρινίζεται τι ποσά κατευθύνονται σε κάθε δράση), όσο δηλαδή ένα από τα πολλά προγράμματα “ενίσχυσης της οδικής ασφάλειας” (που στην πραγματικότητα είναι ασφαλτοστρώσεις και οδικά έργα). Η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι μία από τις περιφέρειες που ενισχύθηκε για να ενισχύσει την …οδική ασφάλεια.

Οι περισσότερες δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στη λίστα των 100 αποδεκτών με την υψηλότερη χρηματοδότηση ελάχιστα έχουν να κάνουν με την ανθεκτικότητα, την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, ενώ μόνο ένα πρόγραμμα αφορά την βιοποικιλότητα (χωρίς να είναι σαφές τι ακριβώς αφορά αυτή η δράση, αν δηλαδή αφορά πράσινες υποδομές και λύσεις που βασίζονται στη φύση ή αφορά κυρίως τεχνικά έργα).

Μεταξύ των φορέων που αξιοποιούν τις δυνατότητες του Ταμείου (ευνοϊκά δάνεια) είναι:

• ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΧΡΥΣΟΥ με 200.000.000 ευρώ
• ΓΚΟΛΦ ΡΕΖΙΝΤΕΝΣΙΣ ΑΕΞΤΕ με 29.677.692 ευρώ
• ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ ΕΛΛΑΣ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΑΕ με 25.807.500 ευρώ
• HELLENIC PETROLEUM DIGITAL ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α Ε με 20.894.500 ευρώ
• Ο ΚΟΛΟΣΣΟΣ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ με 25.642.840 ευρώ
• ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ MITSIS COMPANY ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ με 22.366.038 ευρώ
• ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΝΟΤΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ με 17.740.129 ευρώ
• OLYMPIC ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ με 200.000.000 ευρώ
• AUTOHELLAS ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ με 150.048.428
• ΕΚΤΕΡ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ με 21.300.000 ευρώ
• ΤΕΡΝΑ FIBER ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ με 129.602.605 Ευρώ
• OLYMPIC AIR ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ με 23.072.030 ευρώ
• ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΥΠΕΡΑΓΟΡΕΣ ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ με 37.900.000 ευρώ
• ΜΕΤΡΟ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΙΔΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΧΡΗΣΕΩΣ με 24.603.389
• ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΤΙΤΑΝ με 18.735.900 ευρώ
• ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ με 91.738.032 ευρώ
• ΟΤΕ με 93.750.000

Η λίστα με τους 100 αποδέκτες με την υψηλότερη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας RRF_FINAL-RECIPIENTS_ALL_20230630

Πέρα από τις δεσμεύσεις αυτές, έχουν ανακοινωθεί επίσης έργα σε λιμάνια ύψους 150.000.000 καθώς και αναβάθμιση των …χιονοδρομικών κέντρων, χωρίς να λαμβάνεται καν υπόψη ότι είναι πιθανόν να μην έχουν χιόνι παρά ελάχιστες μέρες το χρόνο λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας – της κλιματικής κρίσης.

Με ποια λογική η διάθεση πόρων που είναι πολύτιμοι για την ανάκαμψη της κοινωνίας και κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που επλήγησαν σημαντικά από την πανδημία και την κρίση, κατευθύνονται τελικά σε μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν έτσι κι αλλιώς πρόσβαση σε άλλες πηγές χρηματοδότησης, ενώ δεν έχουν σχέση με την πράσινη μετάβαση ή την βιοποικιλότητα;

Να σημειωθεί ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι στην πραγματικότητα πλήρως αποκλεισμένες  – οι εξαιρέσεις είναι για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα.