Κάποιες γενικές σκέψεις για ελλείψεις στον σχέδιο νόμου:

Ο Εθνικός Κλιματικός νόμος παρέχει ένα νέο θεσμικό πλαίσιο εφαρμογής μέτρων και ενεργειακούς στόχους σε συμφωνία με τους πρόσφατους αναθεωρημένους στόχους της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050 (και με ενδιάμεσους στόχους την μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 και κατά 80% έως το 2040 σε σχέση με το 1990). Παρά ταύτα δεν περιλαμβάνει από όσο μπόρεσα να αντιληφθώ, νομικά δεσμευτικές διαδικασίες με αυστηρούς ελεγκτικούς μηχανισμούς και διαδικασίες επιβολής κυρώσεων, που από την διεθνή εμπειρία αναδεικνύονται σε καθοριστικό παράγοντα επίτευξης των όποιων στόχων τίθενται. Αυτό είναι ένα από τα κύρια προβλήματα των δεσμεύσεων και των διεθνών συνθηκών και συμφωνιών, το ότι δηλαδή δεν υπάρχουν μηχανισμοί αυστηρού ελέγχου.

Επιπλέον, η αναγκαία μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών και εν τέλει μηδενικών εκπομπών άνθρακα και σημαντικής μείωσης εκπομπών μεθανίου, απαιτεί, σε εθνικό επίπεδο, (α) την επίτευξη κοινωνικής συναίνεσης, με συμμετοχή των πολιτών στη λήψη σε τοπικό επίπεδο αποφάσεων που αφορούν την απανθρακοποίηση και την χρήση ΑΕΠ, και (β) εφαρμογή πολιτικών κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζομένους που θα χάσουν την εργασία τους, αλλιώς οι δημόσιες πολιτικές για ριζικές αλλαγές στην παραγωγή ενέργειας θα αντιμετωπίσουν έντονη κοινωνική αντίσταση, όπως ήδη συμβαίνει σε πολλές περιοχές της χώρας μας με τις ΑΕΠ, και τελικά θα αποτύχουν.

Μανώλης Πλειώνης

Καθηγητής Τμήματος Φυσικής, ΑΠΘ,
Διευθυντής και Πρόεδρος ΔΣ Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών,
Πρόεδρος του ΤΕΣ Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Βιώσιμης Κινητικότητας