Του Νίκου Χρυσόγελου
Πρ. Ευρωβουλευτή ΠΡΑΣΙΝΟΙ /ΕFA
Υποψήφιου Δημοτικού Σύμβουλου Δήμου Αθηναίων
μέλους Συμβουλίου Πράσινων
Ίσως δεν έχει ακόμα συνειδητοποιηθεί η μακροχρόνια επίπτωση στην κοινωνία, την οικονομία, το παραγωγικό και διατροφικό μοντέλο της χώρας από την καταστροφή στη Θεσσαλία. Πλημμύρισαν 1.000.000 στρέματα και υπάρχουν μια σειρά προβλημάτων που συνδέονται με την συγκεκριμένη καταστροφή.
Τα θύματα – προς το παρόν 16 -, τα κατεστραμμένα ή με πολλές ζημιές κτίρια (κατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες) και υποδομές, οι πλημμυρισμένες περιοχές, η καταστροφή σοδιών, τα χιλιάδες παραγωγικά ζώα που πνίγηκαν (πάνω από 200.000 έχουν δηλωθεί) και τα άλλα ζωικά είδη που δεν δηλώνονται είναι η ορατή πλευρά των επιπτώσεων μιας προαναγγελθήσας καταστροφής.
Χιλιλαδες άνθρωποι θα παραμένουν για μικρότερο ή μεγαλύτερο διάστημα άστεγοι και είτε θα φιλοξενηθούν στο στρατόπεδο προσφύγων είτε σε συγγενείς, ενώ είναι πιθανή και η μετανάστευση πολλών σε άλλες περιοχές ή και στο εξωτερικό. Δεν νομίζω ότι ασχολείται κάποιος θεσμός με τους χιλιάδες μετανάστες που χρειάζεται η αγροτική δραστηριότητα και η αποκατάσταση των ζημιών. Που θα διαμένουν όλοι αυτοί; Θα βρεθούν, άραγε;
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, καταγράφονται μια σειρά άλλων προβλημάτων:
– Μια πρώτη εκτίμηση του άμεσου οικονομικού αντίκτυπου είναι της τάξης του 5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (Α.Ε.Π) που σχετίζεται με τις καταστροφές της συγκομιδής βαμβακιού, λαχανικών, μήλων, σταφυλιών και άλλων φρούτων, ζωοτροφών. Επίσης, καταστράφηκαν χιλιάδες τόνοι αποθηκευμένων προιόντων, κυρίως σιτηρών.
Μπορεί τα προιόντα αυτά να υποκατασταθούν για τα επόμενα χρόνια από εισαγωγές αλλά αυτό θα έχει επιπτώσεις τόσο στο εμπορικό ισοζύγιο και τις θέσεις εργασίας όσο και στις τιμές των προιόντων.
– Οι αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο δεν περιορίζονται όμως μόνο στη φετινή χρονιά – σε λίγους μήνες θα πρέπει να σπαρθούν διάφορα είδη. Πόσο εφικτό είναι να ελεγχθεί η ποιότητα των εδαφών και των υπόγειων νερών για να υπάρξουν καλλιέργειες με ασφάλεια (υπάρχουν τεράστιες ποσότητες λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και ζώων σε αποσύνθεση που θα μπορούσαν να έχουν δημιουργήσει προβλήματα στο έδαφος, υπέδαφος και υπόγεια νερά)
– Πότε θα ανακάμψουν γεωργοί αλλά και εργάτες γης για να ξεκινήσουν καλλιεργητικές δραστηριότητες; Ήδη υπήρχε έλλειψη προσωπικού – εργατών γης για τις αγροτικές δραστηριότητες. Πόσο
– Τα εκατοντάδες χιλιάδες ζώα που χάθηκαν δεν αντικαθίστανται γρήγορα και εύκολα. Εξίσου σημαντικό είναι ότι θα λείψει η πρώτη ύλη για γάλα, γιαούρτι και τυροκομικά προιόντα για τις δικές μας ανάγκες αλλά και για εξαγωγές. Η φέτα για παράδειγμα πρέπει να παράγεται από τοπικό γάλα για να μπορεί να ονομάζεται έτσι και να διατηρεί τον χαρακτηρισμό Π.Ο.Π
– Πόσο καιρό θα χρειαστούν και με τι πόρους θα αποκατασταθούν κτίρια και βασικές υποδομές αλλά και θα τροποιηθούν (άστοχες) υποδομές με άλλες που θα βασίζονται στη φύση (πράσινες);
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε γειτονικές περιοχές
Υπάρχει κάποιο σχέδιο για την άμεση αλλά και μακροχρόνια παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την καταστροφή; Τεράστιες ποσότητες υλικών, μεταξύ των οποίων και αγροχημικών, πετρελαιοειδών, παρασύρθηκαν από το νερό.
Θα αναπτυχθεί σύστημα παρακολούθησης για ελεγχθεί η ποιότητα των εδαφών και των υπόγειων νερών ώστε να υπάρξουν καλλιέργειες με ασφάλεια (υπάρχουν τεράστιες ποσότητες λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και ζώων σε αποσύνθεση που θα μπορούσαν να έχουν δημιουργήσει προβλήματα στο έδαφος, υπέδαφος και υπόγεια νερά); Θα υπάρξει σύστημα περιβαλλοντικής παρακολούθησης στον Παγασητικό αλλά και στο Θερμαικο μέχρι τη Χαλκηδική; Η διασπορά νερών εμπλουτισμένων με χημικά, οργανική ύλη σε αποσύνθεση είναι σε μια μεγάλη έκταση, όπως φαίνεται και από τη φωτογραφία.
Και ακόμη, δεν ανέφερα την καταστροφή των υποδομών (δρόμοι, γέφυρες, κτίρια, κανάλια κλπ), των γεωργοκτηνοτροφικών εξοπλισμών (μηχανήματα, εφόδια, συστήματα άρδευσης κλπ), των γεωργικών εγκαταστάσεων (αποθήκες, βιομηχανιών κλπ).
Σίγουρα η επόμενη μέρα είναι εντελώς διαφορετική για τη Θεσσαλία και την Ελλάδα. Το στοίχημα δεν είναι να επιστρέψουμε στην προηγούμενη πραγματικότητα (οικολογική υποβάθμιση, ανασφάλεια, τρομερές αστοχίες πολιτικών και υποδομών) αλλά σε μια βιώσιμη προοπτική που σημαίνει βαθιές αλλαγές στις πολιτικές, στις πρακτικές, στις υποδομές, στον σχεδιασμό, στην οργάνωση της διοίκησης και σε μια συμφιλίωση με τη φύση που θα ενσωματώνεται παντού: στη γεωργία, τον αστικό σχεδιασμό, στις υποδομές, παντού