του Νίκου Χρυσόγελου
π. ευρωβουλευτή ΠΡΑΣΙΝΟΙ/EFA
επικεφαλής ψηφοδελτίου ΠΡΑΣΙΝΟ και ΜΩΒ
εκλογική περιφέρεια Α’ Αθηνών
Τα κόμματα φαίνεται να προσαρμόζουν την τακτική τους σε σχέση με τις εκλογές του Ιουνίου αλλά αδυνατούν να αντιληφθούν τις ανάγκες της κοινωνίας. Οι πολίτες αναζητούν λύσεις για να έχουν μια κανονικότητα, αλλά αυτή δεν μπορεί να έχει σχέση με την κανονικότητα του παρελθόντος.
Μετά από 13 χρόνια κρίσεων οι πολίτες έχουν ανάγκη να πιστέψουν όποιον τους υποσχεθεί μια κανονικότητα, έχουν κουραστεί να βιώνουν πολλαπλές κρίσεις και πολλοί είναι αυτοί που αγωνιούν για το πώς θα μπορέσουν να επιβιώσουν. Είναι λογικό. Δεν θέλουν, λοιπόν, νέες κρίσεις.
Οι υποσχέσεις των κομμάτων για “ανάπτυξη” και “ευημερία” (όπως και να το αποκαλούν), είναι όμως ψευδείς, αφού δεν έχουν λάβει υπόψει τις πολλαπλές κρίσεις που βιώνουμε ήδη, κλιματική, οικολογική, κοινωνική, διακρίσεων κι ανισοτήτων κ.α. σε όσα προτείνουν. Οι πολίτες, από την άλλη, δεν θέλουν να ακούν άλλο για κρίσεις αν και ξέρουν ότι υπάρχουν, τις ζουν εξάλλου.
Το κρίσιμο είναι λοιπόν όχι να κλείνουμε τα μάτια μπροστά στην πραγματικότητα (ΝΔ) ή να υποσχόμαστε μια ασαφή “τακτοποίηση” της επόμενης μέρας, αλλά να δουλέψουμε από κοινού για την αντιμετώπιση των υπαρκτών διαρθρωτικών προβλημάτων που προκαλούν ή βαθαίνουν τις κρίσεις: από το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, του βαθέματος των ανισοτήτων μέχρι την κλιματική προστασία και προσαρμογή. Η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχει για παράδειγμα, ένα ασθενές σύστημα υγείας, και είναι το γεγονός ότι ΔΕΝ υπάρχουν πλέον οι γιατροί που χρειάζονται – μεταξύ άλλων – για να αναβαθμιστεί το σύστημα, ούτε καν συμπληρώνονται οι αριθμοί για να μπορεί να λειτουργήσει το σχέδιο για οικογενειακό γιατρό και πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας. Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στην οικονομία της χώρας θα ξεπεράσουν τα 700 δις ευρώ μέσα στον αιώνα, σύμφωνα με την παλαιότερη έκθεση για την Τράπεζα της Ελλάδας, ίσως και τα 1000 δις, όπως φαίνεται να επαναπροσδιορίζει το κόστος η νέα έκθεση για την Τράπεζα της Ελλάδος. Το δημόσιο χρέος ξεπέρασε τα 400 δις αλλά το οικολογικό χρέος δεν λαμβάνεται ακόμα υπόψη, είναι ήδη πολύ μεγάλο και θα το πληρώσουν οι επόμενες γενιές, ακόμα και αν δεν υπήρχε η κλιματική κρίση. Η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει όχι μόνο την υγεία των πολιτών, προσθέτοντας 6.500 – 15.000 πρόωρους θανάτους ετησίως, αλλά προσθέτει και μεγάλο οικονομικό κόστος λόγω των μακροχρόνιων ασθενειών και των απουσιών από την εργασία που προκαλεί. Εξάλλου, φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στον μεγάλο αριθμό θανάτων από την πανδημία αλλά και στην επιδείνωση συνολικά της δημόσιας υγείας και την επιβάρυνση του συστήματος υγείας. Από την άλλη, υπάρχει μια τεράστια μεταφορά περιουσίας – ιδιαίτερα στις πόλεις και τα νησιά – και οικονομικής δύναμης από τους πολλούς προς τους λίγους και ισχυρούς. Στα νησιά προκαλεί και αλλαγή του τοπίου, των χαρακτηριστικών των νησιών και της ευαίσθητης αρμονίας των νησιών.
Μπορεί να υπάρξει κανονικότητα χωρίς να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα; Χωρίς να ενσωματώνουν τα κόμματα προτάσεις που αντιμετωπίζουν με συνεκτικό τρόπο αυτές τις κρίσεις και ενδυναμώνουν την κοινωνία, την κάνουν ανθεκτική και βιώσιμη, υπόσχονται στην πραγματικότητα ψεύτικους παραδείσους. Θα αποδειχθεί εκ νέου ότι έχουν ψευδαισθήσεις.
Από την άλλη, οι ψηφοφόροι δεν εμπιστεύονται όσους υπόσχονται “αλλαγές”. Στο παρελθόν διαψεύστηκαν οι ελπίδες τους. Σήμερα στρέφονται σε όσους τους υπόσχονται μια σταθερότητα – ακόμα και αν είναι εικονική πραγματικότητα – αν δεν υπάρχουν ρεαλιστικές εναλλακτικές πολιτικές. Από το “λεφτά υπάρχουν”, τα “νταούλια που θα κάνουν τις αγορές να χορεύουν” μέχρι την “τράκα των τρένων στα Τέμπη” και τον παράδεισο που υπόσχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης η απόσταση είναι ελάχιστη. Η πραγματικότητα απαιτεί βαθιές αλλά δίκαιες και οργανωμένες αλλαγές, με τη συμμετοχή και προς όφελος όλων. Με ψεύτικες υποσχέσεις και με “business as usual” θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε στη λογική “πάμε και όπου βγει”.
Όμως ο κόσμος αλλάζει συνεχώς είτε το θέλουμε είτε όχι. Το ζητούμενο είναι πλέον προς τα που πάμε, προς τα πουν αλλάζει ο κόσμος. Και φαίνεται ότι οδηγείται σε πολλαπλές κρίσεις γιατί κλείνουμε τα μάτια μας μπροστά στην πραγματικότητα. Η μόνη
#λύση είναι να δούμε σοβαρά σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο όχι μόνο τις κρίσεις αλλά και τι μας οδηγεί στις πολλαπλές κρίσεις, πώς περιορίζονται κι αντιμετωπίζονται, πώς ενδυναμώνει η
#κοινωνικήσυνοχή, πώς δεν μένει κανένας και καμία πίσω κατεστραμμένος / νη, ώστε πράγματι να αποκαταστήσουμε μια νέα – βιώσιμη, ρεαλιστική – κανονικότητα.
Ονειρεύομαστε λοιπόν μια κανονικότητα με τους ανθρώπους να ζουν ευτυχισμένοι και ήρεμοι, να μαθαίνουν με πολλούς τρόπους σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, να μένουν σε μια ποιοτική κατοικία όχι κατ’ ανάγκη ιδιόκτητη, να αναπνέουν καθαρό αέρα, να τρώνε ποιοτική τροφή χωρίς χημικά υπολείμματα, να μπορούν να μετακινούνται άνετα με αξιόπιστα μέσα μεταφοράς και με ποδήλατο, να έχουν σε απόσταση το πολύ 500 μέτρων ένα κάποιο πάρκο – μια φυσική περιοχή για να πηγαίνουν βόλτες, να παράγουν το μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας οι ίδιοι, να μην πετάνε τίποτα στα σκουπίδια αλλά τα πάντα να γίνονται κάτι χρήσιμο, να συναντιόνται σε χώρους που υπάρχουν για αυτό το σκοπό σε επίπεδο γειτονιάς, να μην υπάρχει φτώχεια αλλά η ευημερία να μετριέται με δείκτες ευτυχίας, υγείας, κοινωνικής ασφάλειας και τελικά να έχουν την υγειά τους.
Ονειρευόμαστε να μην είναι κανένας και καμία κατεστραμμένος/η και μόνος/η, να μην υπάρχουν διακρίσεις και άνθρωποι αποκλεισμένοι για οποιδήποτε λόγο.
Μια τέτοια πράσινη κανονικότητα είναι …ουτοπία;
Αυτό προσπαθούμε πάντως να κάνουμε με το Πράσινο και Μωβ, σε διάλογο με κοινωνικές δυνάμεις που αντιλαμβάνονται την ανάγκη να ξεφύγουμε από ένα πολιτικό σύστημα που είναι μέρος του προβλήματος, δεν βοηθάει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, τα επιδεινώνει.
Αλλά για να παίξουμε αυτό το ρόλο του καταλύτη χρειάζεται να συναντηθούμε με χιλιάδες ανθρώπους και κοινωνικές δυνάμεις που μοιράζονται μια τέτοια οπτική, να είμαστε στη
#Βουλή για να δώσουμε ώθηση, να πιέσουμε, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες, να επηρεάσουμε τις εξελίξεις προς μια νέα πορεία, που στοχεύει σε μια πραγματική και όχι εικονική κανονικότητα, σε βιώσιμη και όχι καραναλωτική ευημερία και σε πραγματική ασφάλεια, όχι στρατιωτικοποιήμενη, παραμορφωτική εικόνα δήθεν ασφάλειας.
Τελικά, η λύση είναι να γίνουμε μέρος της αλλαγής που επιδιώκουμε για να μπορούμε πράγματι να
– έχουμε μια κανονική, ήρεμη ζωή,
– αντιμετωπίζουμε τις πολλαπλές κρίσεις που βιώνουμε πλέον, όχι με το να κλείνουμε τα μάτια και τα αυτιά, αλλά χτίζοντας πολιτικές, θεσμούς, τρόπους ζωής που μας κάνουν ως κοινωνία ικανή να ξεπερνάμε τα προβλήματα. Να αντέχουμε.