του
Νίκου Χρυσόγελου
συμπροέδρου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
Είναι ο στόχος της Τουρκικής στρατιωτικής επέμβασης στην Jarablus οι δυνάμεις του ISIS ή αντιθέτως οι δυνάμεις που είναι οι μόνες που μπορούν να αντιμετωπίσουν πραγματικά το ISIS; Ο χάρτης είναι αποκαλυπτικός. Μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε γιατί η Τουρκία επιτίθεται στην περιοχή Jarablus. Στην πραγματικότητα επιδιώκει να πλήξει όχι το ISIS αλλά ακριβώς τις δυνάμεις που μάχονται αποτελεσματικά τους φανατικούς του ISIS.
Ο έλεγχος της Jarablus που είναι μια κομβική περιοχή που συνορεύει με τις περιοχές που ελέγχονται από τους Κούρδους και τους Άραβες και θα μπορούσε να είναι η αφετηρία για πλήρη απομόνωση του ISIS από την Τουρκία και τη δυνατότητα προμηθειών εφοδίων μέσω διαφόρων δικτύων. Οι κουρδικές κι αραβικές δυνάμεις ελέγχουν πλέον το μεγαλύτερο μέρος των συνόρων της Συρίας με την Τουρκία και έχουν περιορίσει δραστικά τις δυνάμεις του ISIS. O Τουρκικός στρατός υποτίθεται ότι επιτέθηκε στις δυνάμεις του ISIS στην περιοχή Jarablus. Οι δυνάμεις του ISIS φαίνεται, όμως, ότι αποχώρησαν χωρίς να ρίξουν έστω μια σφαίρα και στην περιοχή αναπτύχθηκαν δυνάμεις που είναι παράρτημα της Αλ Κάιντα και άλλων ακραίων. Όπως μπορεί να διαπιστώσει εύκολα κάποιος, μελετώντας τον χάρτη, οι τουρκικές δυνάμεις ανακόπτουν την προέλαση των Κούρδων και των Αράβων που είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να αντιμετωπίσει τους φανατικούς του ISIS.
Η κύρια επίθεση των τουρκικών δυνάμεων, σύμφωνα με καταγγελίες, στράφηκε τελικά εναντίον των Κούρδων που μαζί με τους άραβες έχουν καταφέρει σημαντικές νίκες εναντίον των δυνάμεων του ISIS και προσπαθούσαν να δημιουργήσουν μια ελεγχόμενη ζώνη κατά μήκος των συνόρων Συρίας – Τουρκίας που να αποστερήσει το ΙSIS από την τροφοδοσία του μέσω Τουρκίας.
Οι Κούρδοι σε αυτές τις περιοχές έχουν εγκαταλείψει μια εθνικιστική προσέγγιση για δημιουργία κουρδικού (καθαρά) κράτους και μιλάνε πλέον για μια δημοκρατική, οικολογική, ομοσπονδιακή συμμετοχική αυτοδιοίκηση περιφερειών όπου συμμετέχουν όλοι. Μάλιστα αυτό προβάλλεται ως υπόδειγμα για μια δημοκρατική Συρία (αλλά και Τουρκία).
Ο Συνταγματικός Χάρτης των καντονιών της Rojava (The Constitution of the Rojava Cantons) εκφράζει ένα σύγχρονο, ομοσπονδιακό μοντέλο καντονιών με σημαντικά στοιχεία δημοκρατίας, συμμετοχής, ελευθερίας, σεβασμού των δικαιωμάτων. Το άρθρο 42 προνοεί για ένα οικονομικό σύστημα που προωθεί το γενικό καλό και εγγυάται τις καθημερινές ανάγκες των ανθρώπων (The economic system in the provinces shall be directed at providing general welfare and in particular granting funding to science and technology. It shall be aimed at guaranteeing the daily needs of people and to ensure a dignified life. Monopoly is prohibited by law. Labor rights and sustainable development are guaranteed).Οι αυτόνομες περιοχές εξασφαλίσουν τα δικαιώματα όλων των πολιτών, και οι αυτόνομες περιοχές δεν επεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών και επιδιώκουν την ειρηνική επίλυση των διαφορών μαζί τους (άρθρο 10). Το ομοσπονδιακό μοντέλο των καντονιών προτείνεται ως το δημοκρατικό μοντέλο για τη Συρία (άρθρο 12). Το άρθρο 13 προβλέπει διαχωρισμό των εξουσιών (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική). Με το άρθρο 17 διασφαλίζονται τα δικαιώματα των νέων να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνική και πολιτική ζωή. Χαρακτηριστικά, τα δικαίωματα των αντιρρησιών συνείδησης αναγνωρίζονται επίσημα, παρά το γεγονός ότι διεξάγεται ένας αιματηρός πόλεμος στην περιοχή, στο πλαίσιο του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως προβλέπει γενικότερα το άρθρο 20 (The Charter holds as inviolable the fundamental rights and freedoms set out in international human rights treaties, conventions and declarations).Με τα άρθρα 21 και 22 ενσωματώνονται οι διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα (άρθρο 21: The Charter incorporates the Universal Declaration of Human Rights, the International Covenant on Civil and Political Rights, the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, as well as other internationally recognized human rights conventions). (Article 22: All international rights and responsibilities pertaining civil, political, cultural, social and economical rights are guaranteed). Ενώ με το άρθρο 23 προβλέπεται η διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος και του δικαιώματος να ζει κάποιος σε υγιές περιβάλλον που βασίζεται στην οικολογική ισορροπία. (Article 23 a – Everyone has the right to express their ethnic, cultural, linguistic and gender rights b – Everyone has the right to live in a healthy environment, based on ecology balance). Τα άρθρα 24 και 25 προνοούν για τα δικαιώματα των γυναικών και την εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος τους (Article 28: Men and women are equal in the eyes of the law. The Charter guarantees the effective realization of equality of women and mandates public institutions to work towards the elimination of gender discrimination) καθώς και για τα δικαιώματα των παιδιών ( Article 29: The Charter guarantees the rights of the child. In particular children shall not suffer economic exploitation, child labor, torture or cruel, inhuman or degrading treatment or punishment, and shall not be married before attaining the age of majority). Στο θέμα της πολιτικής δημοκρατίας προβλέπεται ανώτατο όριο δύο θητειών για τα μέλη της Νομοθετικής Συνέλευσης (άρθρο 48), ενώ προβλέπεται ποσόστωση 40% κατ’ ελάχιστον για κάθε φύλο καθώς και εκπροσώπηση των νέων στις εκλογικές λίστες (άρθρο 47). Το άρθρο 31 διακηρύσσει την ανεξιθρησκεία και την θρησκευτική ελευθερία (Article 31 Everyone has the right to freedom of worship, to practice one’s own religion either individually or in association with others. No one shall be subjected to persecution on the grounds of their religious beliefs). Η θανατική ποινή αποκλείεται, ενώ διασφαλίζεται η ελευθερία έκφρασης, η ελευθερία της συνεργασίας, του συνεταιρισμού, της συμμετοχής σε διαμαρτυρίες, απεργίες, πολιτικά κόμματα και οργανώσεις. Η ελευθερία της πληροφόρησης και της επικοινωνίας ιδεών προστατεύεται από το Σύνταγμα (article 33:everyone has the freedom to obtain, receive and circulate information and to communicate ideas, opinions and emotions, whether orally, in writing, in pictorial representations, or in any other way).
Στην πραγματικότητα είναι, δηλαδή, μια διαμάχη από την μία των δυνάμεων που υποστηρίζουν μια δημοκρατική, πλουραλιστική προοπτική για την περιοχή με σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και με επιρροές από την οικολογική και κοινωνική σκέψη, ένα νέο οικονομικό μοντέλο για τους πολλούς, που εκφράζεται σήμερα ως πείραμα στην Rojava και από την άλλη των φανατικών του ISIS που εκφράζουν ένα ολοκληρωτικό μοντέλο που δεν σέβεται την διαφορετικότητα, την γυναίκα, την δημοκρατία, την ανθρώπινη ζωή, τα δικαιώματα αλλά στηρίζουν με την “οικονομία του πολέμου” και το κοινωνικό “στατους των μαρτύρων“ μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας του Ιράκ που δεν διαθέτει πλέον άλλα μέσα επιβίωσης.
Η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, οι κυβερνήσεις της Ευρώπης και οι ΗΠΑ δεν πρέπει να κλείνουν τα μάτια στην προσπάθεια εξαφάνισης του πειράματος της Rojava με αντάλλαγμα “να κρατάει η Τουρκία τους πρόσφυγες στα εδάφη της”. Η δημοκρατία στην περιοχή είναι η μόνη προοπτική για να καταλαγιάσουν τα πάθη και τα μίση και να μπορέσει να επιστρέψει κάποτε ένας αριθμός προσφύγων στα (γκρεμισμένα) σπίτια τους και να δημιουργήσουν μια νέα Συρία.
Πρέπει να πιέσουμε τις κυβερνήσεις της Δύσης να στηρίξουν το πείραμα στην Rojava που θα μπορούσε να φιλοξενήσει τους πρόσφυγες, όπως έκανε πριν την επίθεση του ISIS στο Κομπάνι, όταν χιλιάδες σύριοι πρόσφυγες είχαν βρει ασφαλές καταφύγιο εκεί. Η ΕΕ θα πρέπει να δώσει βοήθεια στην περιοχή ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις να επιστρέψουν όχι μόνο οι κουρδικές κοινότητες αλλά και άλλες κοινότητες και σύριοι από άλλες περιοχές στην Rojava και ξεκινώντας από εκεί να ξαναχτιστεί μια δημοκρατική και πλουραλιστική Συρία