Ουκρανία – Η Ελπίδα επιμένει: Άρθρο του Γενικού Διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, Αντόνιο Βιτορίνο
Γενεύη – Πριν από ένα χρόνο, η καταστροφή και ο ανθρώπινος πόνος σάρωσαν ολόκληρη την Ουκρανία σε μια κλίμακα που δεν έχει παρατηρηθεί στην Ευρώπη εδώ και τρεις γενιές. Χωριά και πόλεις έχουν καταστραφεί ολοσχερώς: κοινότητες με ισχυρούς δεσμούς, σκόρπισαν από πυροβολισμούς, πυραύλους και βόμβες.
Σήμερα, παιδιά και ηλικιωμένοι παγώνουν στα υπόγεια, οι γιατροί λειτουργούν υπό το φως των κεριών και χωρίς αναισθητικά, ενώ ζωτικής σημασίας υποδομές – μονάδες θερμότητας και ηλεκτροπαραγωγής και νοσοκομεία συνεχίζουν να καταστρέφονται. Από τότε που επισκέφτηκα την Ουκρανία τον Σεπτέμβριο, δυσκολεύτηκα να ξεχάσω την έκταση της καταστροφής, αλλά και το θάρρος των εκτοπισμένων από τις συγκρούσεις. Η αφοσίωση του προσωπικού του ΔΟΜ και των συναδέλφων μας σε όλη την ανθρωπιστική κοινότητα, για την οποία είμαι βαθιά περήφανος, αντανακλά το σθένος του ίδιου του Ουκρανικού λαού.
Η κλιμάκωση του πολέμου έχει κάνει τις συνθήκες διαβίωσης όλο και πιο δύσκολες, ενώ 13,4 εκατομμύρια άτομα εκτοπίστηκαν στην Ουκρανία και το εξωτερικό, περίπου 5,5 εκατομμύρια επέστρεψαν, πολλοί για να βρουν τα σπίτια τους κατεστραμμένα. Εγώ και οι συνάδελφοί μου δεσμευόμαστε να παραμείνουμε πιστοί στο έργο μας, αφοσιωμένοι στην πεποίθηση ότι οι ενέργειες που κάνουμε σήμερα θα χτίσουν τα θεμέλια για ένα καλύτερο αύριο.
Θα συνεχίσουμε να παρέχουμε βοήθεια στον λαό της Ουκρανίας και ιδιαίτερα στους πιο ευάλωτους, στέγη, φαγητό, νερό, φάρμακα και ιατρικό εξοπλισμό, ζεστά ρούχα, δομικά υλικά, καύσιμα και πολλά άλλα. Θα συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμε την επισκευή υποδομών, την ανακαίνιση σχολείων, γραφείων και εργοστασίων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Θα συνεχίσουμε να βάζουμε τους ανθρώπους στο επίκεντρο της δράσης μας, γιατί γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι θέλουν –και πρέπει να είναι– υπεύθυνοι για την ανάκαμψή τους.
Ωστόσο, ένας χρόνος πολέμου επηρέασε σημαντικά την πρόσβαση σε κρίσιμες υπηρεσίες σε ολόκληρη την Ουκρανία και επηρέασε δυσανάλογα τις ζωές των εκτοπισμένων. Οι ανάγκες είναι συγκλονιστικές και αυξάνονται ολοένα και περισσότερο. Ενώ οι περισσότεροι από εμάς γιορτάζαμε το ξεκίνημα του νέου έτους, οι εορτασμοί στην Ουκρανία ήταν λιτοί. Ο πόλεμος έχει διαλύσει οικογένειες και κοινότητες και απλά δεν υπάρχουν χρήματα για πολυτέλειες. Σχεδόν οι μισές (43%) οικογένειες έχουν εξαντλήσει πλήρως τις οικονομίες τους.
Ο πόλεμος έχει καταπνίξει την οικονομία της Ουκρανίας και ο ΔΟΜ κάνει ό,τι μπορεί για να επενδύσει σε τοπικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε πολύ μικρές επιχειρήσεις. Με την υποστήριξη των χρηματοδοτών μας, παρέχουμε επιχορηγήσεις μεταξύ 4.500 και 20.000 ευρώ σε 700 τέτοιες επιχειρήσεις. Ήδη έχουν δημιουργηθεί ή διατηρηθεί πάνω από 2.300 θέσεις εργασίας.
Το να χάσει κανείς το σπίτι του και την αίσθηση ασφάλειας που του παρέχει, έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στη ζωή ενός ατόμου. Υπό το πρίσμα αυτό, είμαι ιδιαίτερα περήφανος που αναφέρω ότι ο ΔΟΜ έχει γίνει ένας από τους σημαντικότερους παρόχους καταφυγίων στην Ουκρανία. Σε τοποθεσίες πρώτης γραμμής,ο ΔΟΜ έχει προσφέρει άμεση βοήθεια σε περισσότερες από 140.000 οικογένειες, ενώ επισκευάζει πάνω από 200 υποδομές, όπως σχολεία και δημόσια κτίρια, όπου περισσότεροι από 51.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι σε όλη την Ουκρανία έχουν βρει προσωρινό καταφύγιο.
Η πρόσβαση σε άλλες περιοχές είναι περιορισμένη, λόγω των συγκρούσεων και της έλλειψης εγγυήσεων ασφαλείας που εμποδίζουν την ικανότητα παροχής βοήθειας με αμερόληπτο και ουδέτερο τρόπο.
Ο μαζικός εκτοπισμός και η κατάρρευση των κοινοτικών δομών που είναι η αναπόφευκτη συνέπεια του πολέμου, αύξησαν τον κίνδυνο εμπορίας ανθρώπων, έμφυλης βίας και εκμετάλλευσης και κακοποίησης των πιο ευάλωτων. Έχουμε συνεργαστεί στενά με τους εταίρους μας για να βοηθήσουμε με ολιστικό, στοχευμένο και συντονισμένο τρόπο.
Δυστυχώς, περίπου 15 εκατομμύρια άνθρωποι – το ένα τρίτο του πληθυσμού – έρχονται αντιμέτωποι με προβλήματα ψυχικής υγείας. Σε μια χώρα που ήταν τόσο αποφασιστική απέναντι σε αφάνταστες δυσκολίες, είναι επιτακτική ανάγκη να ενισχύσουμε τα προγράμματα Ψυχικής Υγείας και Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης που αποτελούν σανίδα σωτηρίας για την ανάκαμψη της κοινότητας.
Τα βήματα που λάβαμε, η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας με αμερόληπτο τρόπο για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών των πιο ευάλωτων, η επένδυση σε πρωτοβουλίες του ιδιωτικού τομέα και η παροχή ψυχοκοινωνικής βοήθειας σε έναν πληθυσμό εξαντλημένο από τον πόλεμο, σήμερα ανακουφίζουν, την ίδια στιγμή που επενδύουμε στο μέλλον. Μα πάνω απ’ όλα όμως, αυτά τα βήματα διατηρούν ζωντανή την ελπίδα.