Η κατάσταση στα περιφερειακά συστήματα υγείας επιδεινώνεται. Σε πολλά νοσοκομεία παραιτούνται μαζικά γιατροί και άλλο προσωπικό λόγω των ελλείψεων σε προσωπικό και της μεγάλης πίεσης που δέχονται όσοι εργάζονται ακόμα εκεί.
Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη και σε πολλά νησιά, μεταξύ αυτών και νησιά που το καλοκαίρι δέχονται πολύ μεγάλο αριθμό επισκεπτών, χωρίς να υπάρχουν και οι απαραίτητες υποστηρικτικές δομές και υποδομές για την υγεία. Οι κίνδυνοι είναι μεγάλοι όχι μόνο για τους κατοίκους και τους επισκέπτες αλλά και για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.
Το θέμα ήρθε ξανά στην δημοσιότητα με αφορμή την παραίτηση του Αθανάσιου Κοντάρη, γενικού οικογενειακού γιατρού στο ΠΠΙ Σερίφου. Ο ίδιος έγραψε στη σελίδα του στο facebook:
Με βαριά την καρδιά, σχεδόν αναγκασμένος (αγανακτισμένος), αλλά παράλληλα και με ένα αίσθημα ανακούφισης, κλείνει ένας κύκλος.
Παραθέτω το υπόμνημα -συνοδευτικό της παραίτησης μου από το ΕΣΥ – που παράλαβε ο Υπουργός Υγείας.
Ευχαριστώ όλους όσους βρέθηκαν δίπλα μου σε αυτό το ταξίδι!
Στην επιστολή παραίτησης που έστειλε στον υπουργό Υγείας, ο γιατρός Αθανάσιος Κοντάρης περιγράφει την κατάσταση στο χώρο της υγείας στη Σέριφο, που όμως δεν είναι η εξαίρεση αλλά παρόμοια κατάσταση επικρατεί και σε πολλά άλλα νησιά:
«Αξιότιμε κύριε υπουργέ, θα ήθελα να σας ενημερώσω για τα εξής:
– Επέστρεψα από την Σουηδία το 2018 με σκοπό να υπηρετήσω το Ε.Σ.Υ, κάτι που έκανα με αγάπη, αφοσίωση και θυσίες μέχρι και σήμερα.
– Οι κάτοικοι της Σερίφου αλλά και άλλων μικρών νησιών αντιμετωπίζονται ως πολίτες τρίτης κατηγορίας.
– Οι υπηρεσίες υγείας που παρέχονται από το ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ είναι επισφαλείς για τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του νησίου, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες. Οι λόγοι είναι ο φόρτος εργασίας, η αυξημένη επισκεψιμότητα στο νησί καθώς και η υποστελέχωση.
– Είμαι διορισμένος ως ΓΕΝΙΚΟΣ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ, 4.5 χρόνια επιμελητής Β΄και 3 μήνες επιμελητής Α’ και δεν κατάφερα πότε να οργανώσω την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Αιτία οι προαναφερόμενοι λόγοι καθώς και το γεγονός πως εκτελώ χρέη επειγοντολόγου και όχι ΓΕΝΙΚΟΥ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΙΑΤΡΟΥ.
– Ορίστηκα ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ δίχως να ερωτηθώ για αυτό. Κάτι που αδυνατώ να υπηρετήσω, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες. Το γεγονός αυτό όχι μόνο προκάλεσε σύγχυση στους κατοίκους του νησιού αλλά και προσέθεσε επιπλέον δυσκολία στο ήδη δύσκολο έργο μου.
– Ύστερα από εμπειρία 10 ετών στο εθνικό σύστημα υγείας της Σουηδίας οφείλω να σας ενημερώσω πως οι προσπάθειες – από όλες τις κυβερνήσεις – για την οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας είναι αποτυχημένες από τη γέννησή τους.
– Το Υπουργείο Υγείας δεν έλαβε ποτέ σοβαρά υπόψη του, τη νησιωτικότητα και την σημαντικότητα των Κυκλάδων σε καμία νομοθεσία και σε καμία προκήρυξη. Στην τελευταία προκήρυξη, τον Αύγουστο του 2022, οι περισσότερες θέσεις ιατρών που αφορούσαν τις Κυκλάδες έμειναν αζήτητες.
– Η υποστελέχωση σε συνδυασμό με την πανδημία καθώς και την όλο αυξανόμενη ζήτηση υπηρεσιών υγείας έχει εξουθενώσει ψυχικά και σωματικά ιατρούς, νοσηλευτές και όσους εργάζονται στον χώρο της υγείας.
– Ενώ υπάρχει σαφής και αποδεδειγμένη αύξηση της επισκεψιμότητας στο νησί της Σερίφου τα τελευταία 4 χρόνια (τα στοιχεία είναι στη διάθεσή σας), και κατά συνέπεια αυξημένη ζήτηση υπηρεσιών υγείας, δεν υπήρξε αντίστοιχη ανταπόκριση στην αύξηση του προσωπικού του ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ, παρά τις εκκλήσεις μου.
– Η διαμονή σε ένα τόσο μικρό νησί των Κυκλάδων αποτελεί τεράστια πρόκληση για έναν ιατρό. Εκτός από τις αντικειμενικές δυσκολίες και τις δυσκολίες στην λήψη ιατρικών αποφάσεων (καιρός, δρομολόγια), περιλαμβάνει κοινωνική απομόνωση, ερημοποίηση, ακρίβεια, δυσκολία μετακίνησης και επιστημονικό αποκλεισμό.
– Ζω με την οικογένειά μου και εργάζομαι σε ένα μικρό νησί που δεν διαθέτει: πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», κοινοτική νοσηλεύτρια, ιδιώτη ιατρό, παιδίατρο, (στοιχεία που θα μπορούσαν να αποσυμφορήσουν τη λειτουργεία του ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ) και παιδικό σταθμό.
– Ο Δήμος Σερίφου αδυνατεί, λόγω νομοθεσίας, να παρέχει κάποιο κίνητρο στο μοναδικό ειδικευμένο ιατρό. Το ίδιο και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η οποία χορηγεί επίδομα μονάχα σε αγροτικούς και επικουρικούς ιατρούς.
– Τους θερινούς μήνες εργαζόμαστε υπερωριακά, παράνομα και με εξουθενωτικά ωράρια, σε τετοίο σημείο που είμαστε επικίνδυνοι για την ασφάλεια των ασθενών, ενώ η πληρωμή μας, αφορά κυρίως (μας αποζημιώνονται ) 7 εφημερίες.
– Δεν υπάρχει κανένα κοινωνικό, οικονομικό και επιστημονικό κίνητρο για ιατρούς-επιστήμονες που θέλουν να εργαστούν σε δυσπρόσιτες και προβληματικές περιοχές όπως οι Κυκλάδες.
– Μιλώντας για brain drain, το Ε.Σ.Υ. επ’ ουδενί δεν αποτελεί πόλο έλξης των Ελλήνων ιατρών που έφυγαν για το εξωτερικό.
– Όσο και να προσπαθήσαμε να βρούμε λύση με την προϊσταμένη αρχή μου, 2η ΔΥΠΕ, η υπάρχουσα νομοθεσία μας οδηγεί σε αδιέξοδο.
Για όλα τα παραπάνω, αλλά και για άλλα τόσα, σας ενημερώνω πως κατέθεσα αίτηση παραίτησής μου, από τη θέση του ΓΕΝΙΚΟΥ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΙΑΤΡΟΥ επιμ. Α΄ του ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ.
Με εκτίμηση,
Αθανάσιος Κοντάρης
ΓΕΝΙΚΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ
Επιμελητής Α’, ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ»