του Γεώργιου Μιχαηλίδη (*)

Από την Ανεξαρτησία, στις διακοινοτικές συγκρούσεις και την εισβολή του 1974

Στις 16 Αυγούστου 1960, μετά από διαπραγματεύσεις στη Ζυρίχη και το Λονδίνο, η Κύπρος αποκτά την Ανεξαρτησία της. Είναι από τις τελευταίες αποικίες της «κραταιάς» Βρετανικής Αυτοκρατορίας, όπου ο ήλιος δεν έδυε ποτέ, που ελευθερώνεται, και από τα λίγα εδάφη της αποικιακής Βρετανίας, όπως τα Diego Garcia και Falklands, που δεν γίνεται μια «κανονική χώρα» αφού αλυσοδένεται με συνθήκες συμμαχίας, επεμβατικά και εγγυητικά δικαιώματα, και διατήρηση βάσεων της αποικιακής δύναμης. 

Ο αλυτρωτισμός των Ελλήνων Κυπρίων και η μη κατανόηση των συνθηκών που διαμόρφωσαν το Κυπριακό, έδωσαν στους αποικιοκράτες την ευκαιρία, κατά τη γνωστή τους πρακτική του «διαίρει και βασίλευε», να μην αποκτήσει η Κύπρος κανονική Ανεξαρτησία. (1)

Από τη μια μεριά  οι αλυτρωτικές επιδιώξεις των Ε/Κ εθνικιστικών κύκλων επένδυσαν ιδεολογικά και πολιτικά στο νεοσύστατο ανεξάρτητο κράτος ως σκαλοπάτι για επιτύχουν την «Ένωση», το οποίο χρησιμοποίησαν για να το καρπωθούν μονομερώς εξουσία, περιθωριοποιώντας και μειώνοντας τους Τ/Κ από συνταγματική κοινότητα σε μειονότητα και περιθωριοποιώντας τις δυνάμεις που ήθελαν συνεργασία και συμφιλίωση μεταξύ των κοινοτήτων. Από την άλλη, οι εθνικιστικοί Τ/Κ κύκλοι που βρίσκονταν στη ηγεσία είδαν την ανεξαρτησία ως σκαλοπάτι για την διχοτόμηση (taksim) και χρησιμοποίησαν την δύναμη τους για να επιβάλουν δια της βίας τον διαχωρισμό και καταπιέζοντας τις δυνάμεις που ήθελαν συνεργασία και συμφιλίωση μεταξύ των κοινοτήτων (2)

Αντί οι δύο κοινότητες της Κύπρου να εργαστούν για την εμπέδωση της Κυπριακής Δημοκρατίας και να εξεύρουν λύσεις στα λειτουργικά προβλήματα που είχαν προκύψει από ένα βιαστικά γραμμένο Σύνταγμα, ξεκίνησαν διακοινοτικές συγκρούσεις το 1963-64 και το 1968, με αποκορύφωμα, μετά το προδοτικό πραξικόπημα της χούντας κατά το σχεδιασμό της CIA και του πολύ Kissinger, να ανοίξει ο δρόμος για την εισβολή της Τουρκίας και τη κατοχή σχεδόν του 36% του εδάφους της. (3)

Έτσι, το Κυπριακό από πρόβλημα λειτουργικότητας και συνεννόησης μεταξύ των δύο κοινοτήτων και επίλυσης των μεταξύ τους διαφορών, καταλήγει να αποκτά ακόμα μια νέα διάσταση και γίνεται και πρόβλημα παράνομων επεμβάσεων για να καταλήξει με το παράνομο πραξικόπημα από την Αθηναϊκή χούντα και την Τουρκική  εισβολή, κατοχή και εποικισμό, σε μια ντε φάκτο διχοτόμηση που συνεχίζει ακόμα (Διεθνής Πτυχή).

Δια-κοινοτικές Συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού

Με προτροπή και απόφαση της Γ.Σ. και του Σ.Α. του Ο.Η.Ε. καλούνται οι δύο κοινότητες να προσέλθουν σε συνομιλίες για την εξεύρεση λύσεων στα θέματα της εσωτερικής διακυβέρνησης, και την επίλυση των μεταξύ τους διαφορών. (Εσωτερική Πτυχή).

Το 1977 και 1978 με 2 συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου, οι Μακάριος και Κυπριανού συμφωνούν με τον Ντενκτάς ότι η επιδιωκόμενη λύση θα είναι Ομοσπονδιακή και θα αποτελείται από Δύο Περιφέρειες.

Επίσης, συμφωνείται ότι μετά την επίλυση της Εσωτερικής Πτυχής ή παράλληλα όπως έγινε αργότερα, σε μια διεθνή Διάσκεψη θα συζητιούνταν τα θέματα της Εξωτερικής Πτυχής, δηλ. ο τερματισμός και αποχώρηση των δυνάμεων κατοχής, η κατάργηση των συμφωνιών εγγυήσεων και συμμαχίας, κλπ.

Για 4 δεκαετίες έλαβαν χώρα αλλεπάλληλοι γύροι διαβουλεύσεων που «έκτισαν» βήμα-βήμα συγκλήσεις και αμοιβαία κατανόηση για τη μορφή της Λύσης.

Το Κρανς Μοντάνα και το Πλαίσιο Γκουτέρες. Η υπαναχώρηση Τατάρ

Σε μια πενταμερή διάσκεψη, όπου σε ένα τραπέζι οι δύο κοινότητες συζητούσαν την Εσωτερική Πτυχή, και σε άλλο μαζί με τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις όπου συζητούσαν την Εξωτερική Πτυχή, οι διαβουλεύσεις στο Κρανς Μοντάνα καταγράφουν σημαντικές συγκλήσεις, αφήνοντας πίσω μια σειρά θέματα προς περαιτέρω διευθέτηση, τα οποία κωδικοποίησε σε έξι σημεία, αλληλένδετα μεταξύ τους, ο Γ.Γ. του Ο.Η.Ε., το γνωστό Πλαίσιο Γκουτέρες. Ενδεικτικά, ανοιχτά μένουν θέματα:

• στην Εσωτερική Πτυχή όπως: η πολιτική ισότητα και η αποτελεσματική συμμετοχή των κοινοτήτων στα ομοσπονδιακά όργανα, και συγκεκριμένα σε ποιους θεσμούς του κράτους θα απαιτείται μια θετική ψήφος τ/κ, ο καθορισμός των ομοσπονδιακών αρμοδιοτήτων, το κλείσιμο του χάρτη με τις περιοχές κάθε συνιστώσας πολιτείας, η επαναβεβαίωση μηχανισμού επίλυσης διαφορών σε περιπτώσεις αδιεξόδου, η οριστικοποίηση της θεραπείας στο περιουσιακό, κ.ά.
• στην Εξωτερική Πτυχή για περαιτέρω επεξεργασία έμειναν θέματα όπως: η αντικατάσταση των εγγυητικών και επεμβατικών δικαιωμάτων με ένα νέο σύστημα εγγυήσεων και εφαρμογής της λύσης από τον ΟΗΕ και την Ε.Ε., η άμεση αποχώρηση των κατοχικών δυνάμεων, η τύχη και το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ, όλα με στόχο την εμπέδωση του αισθήματος αμοιβαίας ασφάλειας, κ.ά. (4)

Έτσι ορίστηκε και η άτυπη πενταμερής + 1 διάσκεψη στη Γενεύη, υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, για να διερευνήσει την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Είχε προηγηθεί συμφωνία τον Νοέμβριο του 2019 μεταξύ του Γ.Γ. του ΟΗΕ και των δύο ηγετών, που καθόριζαν τη διαδικασία, το πλαίσιο λύσης και ως χρόνο μετά τις Τ/Κ εκλογές.

Μελανό σημείο αποτέλεσε η αλλαγή πλεύσης της νέας Τ/Κ ηγεσίας υπό τον κ. Τατάρ, που ανάφερε ότι προσέρχεται ζητώντας αλλαγή πλεύσης από την μέχρι τώρα συμφωνηθείσα βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ). Αυτό επισυνέβη αφού με την παρέμβαση της Άγκυρας τρεις ημέρες πριν τον Β’ γύρο των «Προεδρικών» εκλογών στα Κατεχόμενα και τη ψήφο των εποίκων ενισχύθηκε ο εκλεκτός της Τατάρ.

Secretary-General António Guterres (right) meets Turkish Cypriot Leader Ersin Tatar (left)

during the Informal 5+1 Meeting on Cyprus., by UN Photo/Jean Marc Ferré

Σε αυτά προστίθενται η αναθεωρητική συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, με τη γνωστή ιδιότυπη ερμηνεία της για ένα Διεθνές Δίκαιο που κορυφώθηκε με την απόφασή της να ανοίξει μέρος της παράκτιας ζώνης της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου και να αναγγείλει τον εποικισμό της, απέναντι σε κάθε έννοια Διεθνούς Δικαίου και παραβιάζοντας τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Η Τουρκία τον τελευταίο καιρό κατηγορεί την Κυπριακή Δημοκρατία ότι δεν επιθυμεί πλέον να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αφού το σημερινό status quo την βολεύει και ότι οι ελληνοκύπριοι δεν επιθυμούν να μοιραστούν μαζί τους εξουσία και φυσικό αέριο. Παράλληλα, με προκλητικές δηλώσεις, υπαναχωρούν από το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης για Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, όπως αυτό συμφωνήθηκε το 1977 στις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου Μακαρίου Ντενκτάς και επαναβεβαιώθηκε τον επόμενο χρόνο από τους Κυπριανού και Ντενκτάς, και με πλήθος άλλων συμφωνιών και αποφάσεων της Διεθνούς Κοινότητας.

Τι περιμέναμε από τη Γενεύη;

Ο πήχυς των προσδοκιών παρέμενε χαμηλά και εναπόκειτο την ελληνοκυπριακή ηγεσία να πείσει για την ειλικρίνεια των προθέσεών της και να εκθέσει την Τουρκία στα μάτια της Διεθνούς Κοινότητας. Μόνη εφικτή και υπό τις περιστάσεις δίκαιη λύση είναι η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) με πολιτική Ισότητα όπως προβλέπεται στις αποφάσεις του ΣΑ του ΟΗΕ και στα 6 σημεία του πλαισίου Γκουτέρες που στοχεύουν στο να μετατραπεί η Κύπρος σε κανονικό κράτος χωρίς εγγυητικά, επεμβατικά δικαιώματα και με αποχώρηση των δυνάμεων κατοχής.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά δε μπορεί να μένει στα «ναι μεν αλλά» όσον αφορά στην πολιτική ισότητα, ένα ζήτημα που είναι συμφωνημένο ήδη από το 1991 και που στη συνέχεια έγιναν ενδελεχείς διαπραγματεύσεις για το θέμα της αποτελεσματικής συμμετοχής στη διακυβέρνηση.

Επίτευγμα των συγκλίσεων Χριστόφια-Ταλάτ υπήρξε η αποδοχή της αρχής που αντικαθιστά το βέτο της Ζυρίχης με την λογική της μίας θετικής ψήφου από τους τ/κ εκλεγμένους αντιπροσώπους στα βασικά κέντρα λήψης αποφάσεων. Αυτό επιτυγχάνει το συγκερασμό τόσο της ανάγκης λειτουργικότητας τους κράτους, όσο την εφαρμογή μέσα από συγκεκριμένες συνταγματικά κατοχυρωμένες διαδικασίες την ουσιαστική συμμετοχή των τ/κ σε ομοσπονδιακό επίπεδο που αποτελεί  έκφανση της πολιτικής ισότητας. Επομένως, είναι αδιανόητη η υπαναχώρηση της ε/κ πλευράς από τις συγκλήσεις στο Κρανς Μοντανά που δίνει χώρο και άλλοθι στην άλλη πλευρά να θέσει ζήτημα κυριαρχικής ισότητας. Απαιτείται άμεσα και απερίφραστα η ε/κ πλευρά να επιστρέψει στη συνετή καθαρή θέση χωρίς τους περιορισμούς έτσι ώστε να δοθεί αποφασιστική ώθηση στις διαδικασίες επίλυσης που θα επιταχυνθούν στο επόμενο δίμηνο.

Όσον αφορά δε στο θέμα του φυσικού αερίου, ήδη από τις συγκλίσεις Ταλάτ -Χριστόφια έχει καθοριστεί ότι θα αποτελεί ομοσπονδιακή αρμοδιότητα και ότι μετά τη λύση θα συμμετέχουν και οι τ/κύπριοι στην εκμετάλλευσή του. Η ελληνοκυπριακή πλευρά οφείλει να κάνει σαφές ότι αν η Τουρκία εργαστεί αποτελεσματικά στο ζήτημα της επίλυσης του Κυπριακού θα ανοίξει το δρόμο και στη συνεργασία της Ομόσπονδης Δημοκρατίας στην εκμετάλλευση του ενεργειακού πλούτου. Εδώ απαιτούνται πρωτοβουλίες με συγκεκριμένες προτάσεις για μην έχουμε αρνητικές εξελίξεις.

Πρέπει ακόμα να γίνει σαφές ότι η διεθνής κοινότητα (Ο.Η.Ε. και Ε.Ε.) δεν πρόκειται να ανεχθεί δύο κράτη, αφού είναι αντίθετα στις αποφάσεις του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας, το απορρίπτουν οι δύο από τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις: Ελλάδα και Μεγάλη Βρετανία, αλλά και οι νομικές συμφωνίες ανακήρυξης της Κυπριακής Δημοκρατίας αποκλείουν την ένωση, διπλή ένωση, την διχοτόμηση και τα δύο κράτη.

Τι έγινε στη Γενεύη;

Στη Γενεύη ο Αναστασιάδης φραστικά (αλλά ορθά) στήριξε τη ΔΔΟ, και επέμεινε στο περιορισμό της θετικής ψήφου στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση μόνο σε όσα θέματα αφορούν «ζωτικά συμφέροντα των τ/κ».

Ο δε Τατάρ μίλησε για δύο κράτη και διχοτόμηση. Πρόβαλε τις απαράδεκτες αξιώσεις της Τουρκίας για λύση δύο κρατών ή λύση συνομοσπονδίας ή αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας. Κατά τη γνωστή νέο-οθωμανική τακτική η απαράδεκτη και ακραία αυτή στάση είχε και το στοιχείο του «παζαριού» με διάφορα άλλα θέματα που απασχολούν την Άγκυρα.

Έτσι έγινε και το μεγάλο παζάρι για τα ευρύτερα ζητήματα που έχουν γεωπολιτικό ενδιαφέρον και με φόντο τα πολιτικά-οικονομικά δεδομένα στην Τουρκία, Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή: σχέση Τουρκίας-ΕΕ και νέα τελωνειακή ένωση, το προσφυγικό, η εμπλοκή της στη Λιβύη και τη Μέση Ανατολή, η κατασκευή του πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιού από τη Ρωσία, η οικονομική στήριξη της Τουρκίας που έχει τεράστιο οικονομικό πρόβλημα, Συρία, Ιράκ, Αρμενία,  κτλ.).

Οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις, με δεδομένες τις δυσκολίες στη συνεννόηση γύρω από τη Συνθήκη της Λωζάνης, και το Ουκρανικό είναι σημαντικοί γεωπολιτικοί παράγοντες που ενεργοποιούν τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Επίσης, στο φόντο υπάρχουν ανησυχίες των Δυτικών για τις οικονομικές διαστάσεις της κρίσης στην Τουρκία και πως αυτές επενεργούν στη προοπτικές για ειρήνη και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή που μαστίζεται από συγκρούσεις.  Στο φόντο της ευρύτερης αυτής διαπραγμάτευσης υπάρχουν διάφορες διαδικασίες  οικονομικής και πολιτικής διείσδυσης και των όρων ανοικοδόμησης της Μέσης Ανατολής μετά την σταδιακή αποχώρηση των ΗΠΑ από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, δεδομένης  της επέκτασης των επενδύσεων της Κίνας στην Τουρκία και στη Μέση Ανατολή.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ δήλωσε δεσμευμένος από την εντολή που πήρε από το ΣΑ του ΟΗΕ όπου το πλαίσιο είναι συγκεκριμένο δηλαδή ΔΔΟ. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι έχει διατηρηθεί ζωντανή η διαδικασία, και αναγγέλθηκε η συνέχιση της. Εξ ου και έδωσε παράταση 2-3 μηνών για να επανέλθουμε με νέες συνομιλίες. Προφανώς μεσολαβεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (24-25 Ιουνίου) όπου θα διαφανεί στη πράξη τι διακυβεύεται, οι όροι και τα μέτρα συνεργασίας μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας. Ο ΟΗΕ στοχεύει να συγκαλέσει διάσκεψη αμέσως μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και πριν από τη επόμενη Γενική συνέλευση του ΟΗΕ (76η Σύνοδος του ΟΗΕ στις 14 Σεπτεμβρίου 2021). Σε αυτό πλαίσιο τίθεται το χρονοδιάγραμμα για την επικείμενη διάσκεψη για το Κυπριακό.

Ο ρόλος της Κοινωνίας των Πολιτών

Στο θολό αυτό τοπίο, ελπίδα αποτέλεσε ο καταλυτικός ρόλος της Κοινωνίας των Πολιτών, όπου Δικοινοτικές Πρωτοβουλίες και οργανώσεις από τις δύο κοινότητες από όλο των κόσμο και την Κύπρο, οργάνωσαν δράσεις και εκδηλώσεις με σύνθημα ΕΡΓΑΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΛΥΣΗ, ΕΠΑΝΕΝΩΣΗ, ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ – ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΗΣ. Στόχος η ενθάρρυνση των ηγεσιών να προχωρήσουν σε μία λύση που θα καταστήσει την Κύπρο γη ειρήνης και ευημερίας προς όφελος ε/κυπρίων και τ/κυπρίων και θα αποτελεί παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης διαφορετικών κοινοτήτων.

Η συζήτηση που έγινε με εκπροσώπους της Κυπριακής παροικίας στην Ελλάδα (Ένωση Κυπρίων Προσφύγων Ελλάδας – Κύπρος ’74), αλλά και ευρύτερα την δικοινοτική Πλατφόρμα Ενωμένη Κύπρος των Αποδήμων Κυπρίων στο πλαίσιο της παγκόσμιας κινητοποίησης κορυφώθηκε στις 24 Απριλίου στην Λευκωσία στα Ενετικά τείχη της Λευκωσίας παρά την Πύλη Πάφου, με τους Τ/Κ να συγκεντρώνονται πάνω στο τείχος που διαχωρίζεται με συρματόπλεγμα και τους Ε/Κ να συγκεντρώνονται στο χώρο κάτω. 

Η κινητοποίηση οργανώθηκε από 120 φορείς, δικοινοτικές κινήσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και από τις δύο κοινότητες και σημαντικές προσωπικότητες,  και απέδειξε ότι η Κοινωνία των Πολιτών επιμένει σταθερά στη συνεννόηση και σε μια συμφωνημένη λύση.

Οι γνήσιοι Τ/Κ πληγωμένοι από τις συνεχείς παρεμβάσεις της Άγκυρας (σε κάθε τομέα της ζωής τους: εκλογές, οικονομία, δικαιοσύνη, παιδεία, δικαιώματα), και με υπαρκτό τον κίνδυνο να «εξαφανιστούν» και να απωλέσουν το κοσμικό και πολιτιστικό τους χαρακτήρα, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι. Υπενθυμίζουμε τις μαζικές κινητοποιήσεις τους το 2003 κατά του ανάλογου απορριπτισμού και των εθνικιστικών επιδιώξεων του καθεστώτος Ραούφ Ντενκτάς, που κατέληξαν στην ανατροπή του. 

Έχουν συγκροτήσει δύο πλατφόρμες «Αυτή η πατρίδα είναι δική μας» και «Συνδικαλιστική πλατφόρμα» που εκφράζουν δυναμικά και φωνακτά την αντίθεση τους στον Τατάρ και την Άγκυρα.

Εδώ μπαίνει το ερώτημα πως ετοιμάζεται το έδαφος για τις νέες συνομιλίες σε 3 μήνες και πως δημιουργούμε τις συνθήκες για συμφιλίωση και επανένωση στη βάση μιας ΔΔΟ:

• Απαιτείται να ανοίξουν άμεσα τα οδοφράγματα για τους εμβολιασμένους και όσους έχουν rapid test, ώστε να επαναρχίσουν επαφές ανάμεσα στις δύο κοινότητες. 
• Απαιτείται συνέχεια της δράσης και κινητοποίησης για την ανάγκη συμφιλίωσης ε/κ και τ/κ μέσα από κοινούς αγώνες – το κοινό μέτωπο πάλης που πρέπει να πάρει συγκεκριμένη μορφή, με τη δράση και συμμετοχή των κινημάτων με πρωτοβουλίες όπως η συνέλευση των κινημάτων για τη λύση.
• Πρέπει να αρχίσει δημόσια συζήτηση για να πληροφορηθεί ορθά ο κόσμος καλύτερα για τη ΔΔΟ. Η ΔΔΟ θα οικοδομηθεί μέσα από τα κινήματα που θα την κάνουν κτήμα και όραμα τους που θα πραγματωθεί με τη λύση. 
• Πρέπει να προβληματιστούμε παρά πολύ σοβαρά για το πως πρώτα και κύρια αντιμετωπίζεται κάθε νέα προσπάθεια για νέα τετελεσμένα, είτε στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, είτε στο Βαρώσι και την ίδια στιγμή να προβληματιστούμε για το τι πρέπει να γίνει για να ανοίξει ο δρόμος για λύση στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου.

———————————– 

(1) Παρ’  ότι στη Συμφωνία της Λωζάνης αναφέρεται ότι η Τουρκία απεμπολεί κάθε δικαίωμα της στην Κύπρο, με ένα ελιγμό της Downing Street το 1955, η Βρετανία θέτει θέμα συμμετοχής της «άλλης πλευράς» δηλ. της Τουρκίας, την οποία αποδέχεται η τότε Ελληνική Κυβέρνηση, και από το 1956 εμφανίζεται ως συμβαλλόμενο μέρος στις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού.

(2) Οι συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου καθορίζουν το στάτους των Τ/Κ ως κοινότητας, με δικαιώματα στη συμμετοχή και λειτουργία του κράτους.

Οι συμφωνίες φέρουν την υπογραφή των 2 κοινοτήτων, και των 3 εγγυητριών δυνάμεων.

(3) Με δεδομένο το παράδειγμα της Κρήτης, που η Αυτόνομη Πολιτεία, σύντομα ενώθηκε με την Ελλάδα, αλλά και εκδιώχθηκαν οι Τουρκο-Κρητικοί, συμφωνήθηκε ως μοναδικά αποδεκτή πορεία η Ανεξαρτησία της Κύπρου, η κατοχύρωση της με τις συνθήκες συμμαχίας και εγγυήσεων με την Βρετανία, Ελλάδα και Τουρκία, αποκλείοντας την όποια άλλη πορεία (Ένωση, Διπλή Ένωση, Απόσχιση, Δύο κράτη, Διχοτόμηση). 

Άλλωστε ποτέ καμία Ελληνική Κυβέρνηση και πολιτική ηγεσία δεν αποδέχθηκε τον αλυτρωτισμό των εθνικιστικών Ε/Κ κύκλων για «Ένωση».

(4) Οι συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων : 

• επαναλαμβάνεται η αναφορά περί απαγόρευσης ένωσης, διπλής ένωσης ή απόσχισης. Και συμφωνείται ότι στην Ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία θα  κατοχυρώνεται η ενότητα του κράτους μέσα από μία και μόνη κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια (τρία “singles”).
• κατοχυρώνεται η απρόσκοπτη εφαρμογή των βασικών ελευθεριών της Ε.Ε. και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Κύπριους πολίτες, δηλαδή η ελεύθερη εγκατάσταση, διακίνηση, απόκτηση περιουσίας και άσκηση επαγγέλματος σε όλη την επικράτεια της Ομόσπονδης Κυπριακής Δημοκρατίας, ανεξάρτητα συνιστώσας πολιτείας και καταγωγής.
• προνοούνται δύο συνιστώσες πολιτείας, κάθε μια εκ των οποίων, θα διοικείται από την αντίστοιχη κοινότητα, θα έχει τα δικά της όργανα εξουσίας και αρμοδιότητες ταυτόσημες με εκείνες της άλλης πολιτείας, και οι δύο κοινότητες θα έχουν αποτελεσματική συμμετοχή στα όργανα και τις αποφάσεις της κεντρικής εξουσίας. Οι συγκλίσεις προνοούν όλες τις αναγκαίες αρμοδιότητες της Κεντρικής Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης που κατοχυρώνουν μια ξεκάθαρα ισχυρή κεντρική εξουσία. Ενώ οι αρμοδιότητες των συνιστωσών πολιτειών θα περιορίζονται κυρίως σε θέματα παιδείας, πολιτισμού, δικαστικής εξουσίας, αυτοδιοίκησης, αστυνόμευσης, τοπικής οικονομίας και εμπορίου, κ.ά. (λαμβάνοντας υπόψη τους κανονισμούς της Ε.Ε. στα δύο τελευταία).
• προβλέπεται Προεδρικό σύστημα με την εκλογή προέδρου – αντιπροέδρου της ομοσπονδιακής Κύπρου με καθολική ψηφοφορία και με απόλυτη πλειοψηφία. Στην υλοποίηση της η αρχή αυτή, προνοεί  διασταυρούμενη και  σταθμισμένη ψήφο των Ε/Κ και των Τ/Κ, ώστε η μεγαλύτερη κοινότητα των Ε/Κ να μην μπορεί να εκλέγει τον Τ/Κ αντιπρόεδρο, αλλά η επιρροή της ψήφου της μίας κοινότητας στην άλλη να είναι ισότιμη αναλογικά. Αυτό θα δημιουργήσει συνέργειες και πολιτική συνεννόηση και θα ενισχύσει τη συνοχή του κράτους. Προβλέπεται ακόμα η εκ περιτροπής προεδρεία σε αναλογία 2 προς 1 μεταξύ Προέδρου και Αντιπροέδρου. Ακόμα οι συγκλίσεις προνοούν τη δημιουργία ως εκτελεστικού σώματος ενός Υπουργικού Συμβουλίου με 7 Ε/Κ και 4 Τ/Κ. 
• προνοείται η δημιουργία Γερουσίας (άνω Βουλής) με ίση εκπροσώπηση των δύο συνιστωσών πολιτειών, και Βουλής Αντιπροσώπων (κάτω Βουλής) με αναλογική αντιπροσώπευση όλων των πολιτών. Κάθε συνιστώσα πολιτεία θα έχει και τη δική της Βουλή, που θα νομοθετεί στα θέματα της αρμοδιότητας της. Ακόμα προνοείται η ύπαρξη ανώτατου ορίου άσκησης του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι των Ε/Κ που θα κατοικούν στην Τ/Κ συνιστώσα πολιτεία. Όσοι ξεπερνούν το όριο αυτό, θα είναι ετεροδημότες και θα ασκούν τα δικαιώματα εκλέγειν και εκλέγεσθαι στην Ε/Κ συνιστώσα πολιτεία.
• προνοείται κατά τα πρότυπα του συντάγματος του 1960 ότι θα στελεχώνονται όλα τα άλλα Ομοσπονδιακά σώματα και από τις δύο κοινότητες (δικαστική εξουσία, ομοσπονδιακός κρατικός μηχανισμός, ημικρατικοί οργανισμοί, κλπ) χωρίς βέτο. 
• προβλέπεται η δημιουργία αποτελεσματικού μηχανισμού επίλυσης διαφορών, ώστε να μη παραλύει το κράτος.
• προνοείται ότι η Κυπριακή Ιθαγένεια θα δίδεται μόνο από την Κεντρική Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση. Επίσης συμφωνήθηκε ότι την ημέρα της λύσης οι Ε/Κ είναι 805 χιλιάδες (όσοι δηλ. Ε/Κ είναι εγγεγραμμένοι στο αρχείο πληθυσμού) και οι Τ/ Κ θα είναι 220 χιλιάδες (με την πολιτογράφηση αριθμού εποίκων που έχουν για ανθρωπιστικούς λόγους αποκτήσει δεσμούς με την Κύπρο, πχ μικτούς γάμους με Τ/Κ). Επίσης, συμφωνήθηκε ότι στο διηνεκές η αναλογία πληθυσμού Ε/Κ και Τ/Κ θα είναι 4 προς 1.  
• προνούνται αντίστοιχα για μετανάστες από την Ελλάδα και την Τουρκία.
• προνοείται ότι η Ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία θα συνεχίσει με όλα τα θέματα και υποχρεώσεις απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το κεκτημένο θα ισχύει σε όλη την επικράτεια, χωρίς εξαιρέσεις. Θα υπάρχει μία Κεντρική Τράπεζα και ένα νόμισμα (το ευρώ).
• προνοείται ότι για τις Στρατηγικές δομές: φυσικός πλούτος (στο υπέδαφος και την ΑΟΖ), το FIR, κ.ά. αρμόδια θα είναι η κεντρική Ομόσπονδη Κυβέρνηση, με ταυτόχρονη συμφωνία για κατανομή των πόρων στις συνιστώσες πολιτείες.

(*) Ο Γεώργιος Μιχαηλίδης, είναι ο Ε/Κ συντονιστής της  Δικοινοτικής «Πλατφόρμας Ενωμένη Κύπρος των Αποδήμων Κυπρίων» (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία, Γερμανία, Τσεχία, Αυστραλία, Ν. Αφρική, κ.ά.) και συμμετέχει στις Κυπριακές παροικιακές οργανώσεις στην Ελλάδα