Το πρόγραμμα exchangeEU ανταλλαγών της ΕΕ για περιοχές κάρβουνου, λιγνίτη, τύρφης και σχιστόλιθου πετρελαίου («άνθρακας+») ξεκίνησε τον δεύτερο γύρο ανταλλαγών του. Οι ενδιαφερόμενες περιοχές καλούνται να υποβάλουν αίτηση από κοινού με μια προκαθορισμένη περιοχή εταίρου ή μεμονωμένα.
Το πρόγραμμα ανταλλαγών που ξεκίνησε τον Νοέμβριο 2021 αποτελεί μέρος της Πρωτοβουλίας για τις περιοχές άνθρακα σε μεταβατικό στάδιο και υλοποιείται από μια κοινοπραξία με επικεφαλής την Guidehouse και συμπεριλαμβανομένων των ifok, ICLEI και Wuppertal Institute for Climate, Environment, Energy, για λογαριασμό της ΓΔ Ενέργειας.
Οι αιτήσεις είναι ανοικτές σε στελέχη δημοσίων αρχών, ερευνητές, κοινωνικούς φορείς και μέλη του ιδιωτικού τομέα από τα 27 Κράτη Μέλη της ΕΕ. Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων λήγει στις 7 Νοεμβρίου 2022.
Για τον πρώτο γύρο ανταλλαγής ΕΕ, 18 περιφέρειες άνθρακα+ σε μεταβατικό στάδιο έχουν επιλεγεί και αντιστοιχιθεί μεταξύ τους. Η διαδικασία “αντιστοίχισης” είχε ως αποτέλεσμα 8 ανταλλαγές. Οι συμμετέχουσες περιφέρειες αντιπροσωπεύουν συνολικά 12 κράτη μέλη της ΕΕ: Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Γερμανία, Ελλάδα (Δυτική Μακεδονία), Ουγγαρία, Ιρλανδία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Ισπανία.
Το exchangeEU σκοπεύει να δημιουργήσει ουσιαστικές και συγκεκριμένες ανταλλαγές μεταξύ περιοχών άνθρακα+ και στοχεύει να παράγει αποδεδειγμένα μακροπρόθεσμα μαθήματα και οφέλη. Οι ανταλλαγές έχουν σχεδιαστεί για να μπορούν οι συμμετέχουσες περιφέρειες να οικοδομήσουν συνεργασίες για να προωθήσουν μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση.
Οι συμμετέχουσες περιοχές έχουν την ευκαιρία να επωφεληθούν από τα ακόλουθα οφέλη του exchangeEU:
– Σχεδιασμός προγράμματος με γνώμονα τη ζήτηση προσαρμοσμένο στις συμμετέχουσες περιοχές
– Πρακτικές ευκαιρίες μάθησης και απτά αποτελέσματα για ουσιαστικές ενέργειες από κοινού
– Δημιουργία κοινότητας και δικτύου επαγγελματιών με μόνιμο αντίκτυπο και όφελος από άλλες εμπειρίες και αποτελέσματα
– Καινοτόμες και προσαρμοσμένες λύσεις για κάθε συμμετέχουσα περιοχή
Οι περιοχές έχουν την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους σε μια προσαρμοσμένη μορφή ανταλλαγής. Αυτό θα λάβει τη μορφή είτε επιτόπιας επίσκεψης μιας επιλεγμένης περιοχής της είτε μέσω μιας ηλεκτρονικής μορφής.
Οι περιφέρειες ενθαρρύνονται να προτείνουν τη δική τους μορφή ανταλλαγής για να καλύψουν τις συγκεκριμένες ανάγκες τους και να δημιουργήσουν καινοτόμες προσεγγίσεις για κοινή μάθηση και συναντήσεις μεταξύ ομοτίμων.
Κάθε ανταλλαγή θα παράγει καινοτόμες και προσαρμοσμένες λύσεις για κάθε συμμετέχουσα περιοχή. Τα αποτελέσματα από όλες τις ανταλλαγές θα διατίθενται σε άλλους συμμετέχοντες για να μεγιστοποιηθούν τα μαθησιακά οφέλη.
Η Δυτική Μακεδονία συμμετέχει στις ανταλλαγές
Η Περιφέρεια της Ιρλανδίας Midlands φιλοξένησε για 2 ημέρες ελληνική αντιπροσωπεία αποτελούμενη από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Θεόδωρο Θεοδουλίδη και στελέχη του Ινστιτούτου Δίκαιης Μετάβασης Ελλάδας. Η Ιρλανδική Περιφέρεια βρίσκεται σε φάση σχεδιασμού του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης με πόρους που θα προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, Προς το παρόν αξιοποίησε τους διαθέσιμους Εθνικούς Πόρους των τελευταίων 5 ετών σε πλήθος έργων και δράσεων με οικονομικό και έντονα κοινωνικό αντίκτυπο. Μεσω αυτών, ανεργοι, υποαπασχολούμενοι, ΑΜΕΑ, μετανάστες και ειδικές ομάδες πληθυσμού είτε απασχολούνται σε έργα – δράσεις της Μετάβασης είτε τα αξιοποιούν ως χρήστες υπηρεσιών και προϊόντων. Συμπέρασμα της επίσκεψης είναι ότι “Η στρατηγική αυτή δείχνει ότι αποτελεί μια πετυχημένη πρακτική που κινητοποιεί τους πολίτες και ταυτόχρονα τους ευαισθητοποιεί σε θέματα Μετάβασης και Κλιματικής Αλλαγής, ξεπερνώντας τις τακτικές μιας απλής ενημέρωσης επί των εξελίξεων“.
Οι Ιρλανδοί συμμετέχοντες στη διήμερη επίσκεψη ήταν μέλη της Ομάδας του Περιφερειακού Προγράμματος Επιχειρήσεων, της Ομάδας Περιφερειακής Μετάβασης Midlands, του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Shannon, του Trinity College του Δουβλίνου, του Κέντρου Κοινωνικής Καινοτομίας (CSI), του Τμήματος Περιβάλλοντος, Κλιματικής Αλλαγής και Επικοινωνίας της Περιφέρειας, του Laois and Offaly Education and Training Board, του Midlands Regional Skills Forum, της εταιρείας Guidehouse, του Eastern & Midlands Regional Assembly, του Offaly Local Development Company και του Offaly Comhairle na nOg.
