Το κείμενο έχει επικαιροποιηθεί στις 16.8.2022
Για πάνω από ένα μήνα μια ομάδα προσφύγων (κυρίως Σύριοι, κάποιοι Παλεστίνιοι) φαίνεται να έγιναν μπαλάκι μεταξύ των τουρικών και ελληνικών αρχών. Πέρα από την ταλαιπωρία, πέθανε, όπως αναφέρουν οι μαρτυρίες των ιδίων και επιβεβαίωσε ο Υπουργός, ένα πεντάχρονο κορίτσι από δάγκωμα σκορπιού, ενώ κάποιες μαρτυρίες μιλάνε και για άλλα δύο άτομα που έχασαν τη ζωή τους. Πολλά από τα ερωτήματα που προέκυψαν δεν έχουν απαντηθεί πλήρως, Επίσης, μέχρι τώρα δεν έχουν μιλήσει οι ίδιοι άμεσα στα ΜΜΕ για να εξηγήσουν αυτά που έζησαν. Προς το παρόν μιλάει ΜΟΝΟ ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Ν. Μηταράκης που υποτίθεται μεταφέρει αυτά που λένε, αλλά ΔΕΝ είναι εκ των πραγμάτων αντικειμενικός για να εκπροσωπήσει τους 38. Ίσως μάλιστα έχει και πολιτικές ευθύνες για την ταλαπαιωρία των ανθρώπων αυτών. Επομένως πρέπει να μιλήσουν ΚΑΙ οι ίδιοι άμεσα, γιατί θεωρούμε ότι αργά ή γρήγορα θα προσκληθούν σε διεθνή φόρα και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Δεν μπορεί κανείς να μην σκεφτεί ότι άνθρωποι πνίγονται, πεθαίνουν και εμείς τσακωνόμαστε ποιος θα τους διασώσει (στη θάλασσα) και ποιος ΔΕΝ θα τους διασώσει στην νησίδα του Έβρου. Πολλοί ευαισθητοποιήθηκαν από το δράμα αυτών των ανθρώπων, άλλοι άρχισαν να μιλάνε για υβριδικό πόλεμο και απειλή …πολέμου. Η λύση ήταν απλή, ανεξαρτήτως σε ποιον ανήκε η νησίδα, αν ήταν ελληνική, ή τουρκική, ή αμφισβητούμενη: θα μπορούσε να υπάρχει συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών για τη ΔΙΑΣΩΣΗ. Ούτε πόλεμος, ούτε εισβολή, ούτε καμία στρατιωτική επιχείρηση χρειάζονταν, συνεργασία και λογικές λύσεις με βάση το ανθρωπιστικό δίκαιο.
Τελικά, ευτυχώς επικράτησε η λογική, χάρη στην πίεση διαφόρων οργανισμών, διεθνών ΜΜΕ και της κοινωνίας των πολιτών. Οι 38 Σύροι πρόσφυγες διασώθηκαν τελικώς. Η διεθνής πίεση και το ενδιαφέρον χιλιάδων ανθρώπων στη χώρα μας είχαν αποτέλεσμα. Το σημαντικό είναι ότι σώθηκαν. Η αστυνομία επιβεβαίωσε τελικά ότι υπήρχαν οι άνθρωποι, ότι μεταξύ αυτών ήταν πολλά παιδιά και έγγυος γυναίκα, ότι τελικά πέρασαν στην όχθη του ποταμού Έβρου από τη νησίδα. Δεν έγινε κανένας πόλεμος, υβριδικός ή άλλος.
Η ανακοίνωση της ΕΛΑΣ, που για πολλές μέρες έβλεπε άλλα:
«Μετά από νεότερες πληροφορίες και εκτεταμένες έρευνες εντοπίστηκε στην παρέβρια περιοχή των Λαβάρων ομάδα παράτυπων μεταναστών, κατά δήλωσή τους από τη Συρία, αποτελούμενη από 22 άνδρες, 9 γυναίκες και 7 παιδιά, ενώ μία από τις γυναίκες είναι εγκυμονούσα. Επισημαίνεται ότι το συγκεκριμένο σημείο είναι περίπου 4 χιλιόμετρα νοτίως, από τις συντεταγμένες εκτός της ελληνικής επικράτειας, που είχαν δηλωθεί ως αρχική θέση προ ημερών. Από τη στιγμή του εντοπισμού τους έχουν σπεύσει προς αρωγή τους οι απαραίτητες δυνάμεις της ΕΛΑΣ και όλων των υπόλοιπων κρατικών υπηρεσιών, για την περίθαλψη των μεταναστών, την παροχή τροφής και νερού και τη μεταφορά τους σε χώρο προσωρινής φιλοξενίας».
Η αδυναμία εντοπισμού και διάσωσης μέχρι να ….εντοπιστούν και να διασωθούν
Οι ελληνικές αλλά και οι τουρκικές αρχές για μέρες απέφευγαν να προχωρήσουν στη διάσωσή τους και ισχυρίζονταν ότι δεν υπήρχαν άνθρωποι στις νησίδες είτε ότι η νησίδα που είχε υποδειχθεί με βάση το στίγμα που έδωσε η ομάδα ανήκε στην άλλη χώρα και δεν ήταν αρμοδιότητά της. ΣΕ μια περιοχή με ισχυρή παρουσία στρατού και από τις πλευρές, με έλεγχο των συνόρων με ηλεκτρονικά και άλλα μέσα είναι δυνατόν να μην …εντοπίζουν οι αρχές μια ομάδα 40-50 ατόμων που οι ίδιοι δίνουν το στίγμα τους και κοινοποιούν στα σοσιαλ μίντια φωτογραφικό υλικό και βίντεο;
Το πιο πιθανό είναι ότι οι αρχές σε Τουρκία και Ελλάδα δεν ήθελαν να …εντοπίσουν τους πρόσφυγες, για διάφορους λόγους, Αλλά μπορούμε να πούμε τουλάχιστον για την ελληνική πλευρά αν πράγματι με τόσα δεδομένα δεν μπορούσε να εντοπίσει 50 ανθρώπους τότε υπάρχει πρόβλημα.
Ας δούμε την ιστορία από την αρχή
Η ελληνική κυβέρνηση και η Ελληνική Αστυνομία δηλώνουν για μέρες ότι δεν μπορούν να τους εντοπίσουν αλλά και ότι είναι ευθύνη των Τούρκων να τους διασώσουν γιατί βρίσκονται σε ..τουρκικό έδαφος. Οι οργανώσεις, όμως, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και Human Rights 360 με ανακοίνωσή τους σημειώνουν ότι, σύμφωνα με τη Google και τα επίσημα στοιχεία του Εθνικού Κτηματολογίου, η νησίδα ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ και ότι οι πρόσφυγες τους παρείχαν και φωτογραφίες, δημοσιοποιώντας και την ακριβή τοποθεσία όπου βρίσκονται. Τα στοιχεία περιλαμβάνονται και στην αίτηση των οργανώσεων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με την οποία ζητούν “να δοθεί κατεπείγουσα εντολή στην ελληνική κυβέρνηση να πραγματοποιήσει επιχείρηση διάσωσης, να διασφαλίσει στοιχειώδεις συνθήκες επιβίωσης και να καταγράψει το αίτημά τους για άσυλο.”
Πράγματι, η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που εκδόθηκε την Τετάρτη 20/07/22, μετά από την προσφυγή των οργανώσεων και δικηγόρων της ομάδας, απευθύνεται στις Ελληνικές αρχές και ζητάει να μην απομακρυνθούν από την Ελλάδα και να τους παρασχεθεί ιατρική βοήθεια και τρόφιμα:
«Decision on interim measure
On 20 July 2022, the Court (the duty judge) decided, in the interests of the parties and the proper conduct of the proceedings before it, to indicate to the Government of Greece, under Rule 39, that the applicants should not be removed from Greece and be provided with food, water and adequate medical care as needed until further notice. The parties’ attention is drawn to the fact that failure of a Contracting State to comply with a measure indicated under Rule 39 may entail a breach of Article 34 of the Convention. In this connection, reference is made to paragraphs 128 and 129 of the Grand Chamber judgment of 4 February 2005 in the case of Mamatkulov and Askarov v. Turkey (applications nos. 46827/99 and 46951/99) as well as point 5 of the operative part».
Την Πέμπτη 11/08/2022 η ΕΛΑΣ ισχυρίζεται ότι «από τις συντεταγμένες προκύπτει ότι η νησίδα βρίσκεται εκτός ελληνικής επικράτειας» και ρίχνει την ευθύνη για τη διάσωση των προσφύγων στην Τουρκία. Αυτό είναι και το μήνυμα του αρμόδιου υπουργού.
«Με αφορμή δημοσιεύματα για την παρουσία μεταναστών σε νησίδα στον Έβρο από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας διευκρινίζονται τα εξής:
Από την πρώτη στιγμή που υπήρξε πληροφόρηση για ενδεχόμενη παρουσία μεταναστών σε νησίδα στον Έβρο, η Ελληνική Αστυνομία έκανε αλλεπάλληλες έρευνες, καθώς και με κάθε πρόσφορο τεχνικό μέσο, χωρίς να εντοπιστεί ανθρώπινη παρουσία.
Ταυτόχρονα, δόθηκαν οι συντεταγμένες στις αρμόδιες υπηρεσίες των Ενόπλων Δυνάμεων, οι οποίες επισήμαναν ότι πρόκειται για σημείο εκτός της ελληνικής επικράτειας.
Εν συνέχεια η ΕΛΑΣ προέβη σε δυο ενημερώσεις των αρχών της Τουρκίας στο Καπετάν Αντρέεβο, στο σημείο της τριεθνούς συνεργασίας.
Επισημαίνεται ότι, καθημερινά και ανά πάσα στιγμή οι δυνάμεις της ΕΛΑΣ προστατεύουν τα ελληνικά και ευρωπαϊκά σύνορα και ασφαλώς την ανθρώπινη ζωή, που αποτελεί πρώτιστη αξία».
Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Ν. Μηταράκης με ανάρτησή του στο twitter αναφέρει: «Όπως ανακοίνωσε η @hellenicpolice για #εβρος έκανε αλλεπάλληλες έρευνες, καθώς και με κάθε πρόσφορο τεχνικό μέσο, χωρίς να εντοπιστεί ανθρώπινη παρουσία. Επιβεβαιώθηκε ότι πρόκειται για σημείο εκτός ελληνικής επικράτειας. Άμεσα η ΕΛΑΣ προέβη σε δυο ενημερώσεις των Τουρκικών αρχών».
H Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες με ανάρτησή της στο twitter επισημαίνει «Συνεχίζουμε να είμαστε σοβαρά ανήσυχοι για την ασφάλεια και την επιβίωση κάποιων από τους 40 ανθρώπους που αναφέρεται ότι είναι εγκλωβισμένοι σε νησίδα στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Σύμφωνα με αναφορές που πήραμε, ένα παιδί έχει ήδη βρει τραγικό θάνατο. Αν δεν υπάρξει επείγουσα δράση, φοβόμαστε ότι παραμένουν σε κίνδυνο και άλλες ζωές».
Επιστολή στέλνει και η
Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου – ΕΕΔΑ προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη σχετικά με αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για πρόσφυγες που βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε νησίδα του ποταμού Έβρου
https://nchr.gr/…/nea…/epistoles/eeda_evros_118.pdf
Σε συνέντευξη της στον ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο, 105,5» η διευθύντρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Χριστίνα Ψαρρά δηλώνει: «Καθημερινή πρακτική είναι τα pushbacks, αλλά η απόγνωση κάνει τους πρόσφυγες να επιστρέφουν. Υπάρχει ανάγκη ιατρικής βοήθειας και «οφείλουμε να μιλήσουμε και για τα συνολικά τραύματα των προσφύγων καθώς όλο και περισσότερο δυσκολεύει η υποδοχή και ένταξή τους στην Ελλάδα». «Ποια μάνα θα άντεχε να έχει δίπλα της το νεκρό παιδί της άταφο;» είπε χαρακτηριστικά.
Σε ανάρτησή του στις 13 Αυγούστου, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, απαντάει: «Ανησυχούμε επίσης βαθιά για τους μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί από λαθρέμπορους κοντά στα σύνορά μας. Το περιστατικό πάντως, όπως αναφέρει η ΕΛ.ΑΣ βρίσκεται εκτός ελληνικής επικράτειας».
Τελικά στις 15.8.2022 ο υπουργός κάνει νέα ανάρτηση αναφέροντας:
Πώς ξεκίνησε η ιστορία: η παρουσία μιας ομάδας Σύριων προσφύγων στον Έβρο
Την Πέμπτη 14 Ιουλίου μια μάδα 50 προσφύγων φτάνουν στην ελληνικη οχθη του Έβρου. Σύμφωνα με καταγγελίες τους εκεί “συνάντησαν άνδρες ενδεδυμένους με μπλε ρούχα και με τη λέξη police αναγεγραμμένη και κάποιους με ρούχα παραλλαγής, που τους περίμεναν στην όχθη του ποταμού, οι οποίοι άρχισαν να τους χτυπούν”, όπως ανέφεραν. Κατήγγειλαν ότι και από την τουρκικήπλευρά είχε συμβεί το ίδιο. Μάλιστα παρουσιάζουν και χτυπήματα στην πλάτη, ενώ υποστηρίζουν ότι πέθαναν κάποιοι από τα χτυπήματα. Υποστηρίζουν ότι οι άνδρες εξανάγκασαν τις γυναίκες και τα παιδιά να μπουν σε βάρκες, ενώ οι άνδρες υποχρεώθηκαν να κολυμπήσουν για να περάσουν σε μια νησίδα μέσα στον Έβρο.
Διεθνή ΜΜΕ και φορείς έχουν πάντως καταγγείλει – μάλιστα η υπόθεση έχει παρουσιασθεί με το σχετικό υλικό τεκμηρίωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο – ότι οι ελληνικές αρχές συνεργάζονται με παρακρατική ομάδα που έχει δημιουργηθεί με σκοπό την παράνομη επαναπροώθηση προσφύγων στον Έβρο, και στην οποία συμμετέχουν μετανάστες με αντάλλαγμα να πάρουν χαρτιά και να μπορούν να φύγουν σε άλλη χώρα.
Η περιπέτεια
Μια μεγάλη ομάδα ενηλίκων και παιδιών, ΣΥΡΙΟΙ, βρίσκονταν για ένα σχεδόν μήνα σε επείγουσα κατάσταση σε νησίδα στον ποταμό Έβρο, αβοήθητοι. Ισχυρίζονται ότι είναι Σύριοι, βρίσκονταν στην Τουρκία, αλλά οι Τουρκικές αρχές προσπαθούσαν να τους επαναπροθήσουν στην Συρία και γιαυτό επιδιώκουν να καταφύγουν στην Ευρώπη.
Δίνουν το στίγμα τους ώστε να εντοπιστούν και επισήμως, καθώς και φωτογραφίες και βίντεο από το σημείο όπου βρίσκονταν αλλά και από την παραμονή τους στην νησίδα ανατολικά του χωριού Κισσάρι. Η Αστυνομική Διεύθυνση Ορεστιάδας ισχυριζεται ότι δεν μπορεί να τους εντοπίσει.
Την Δευτέρα 25 Ιουλιου 2022, λίγο μετά τις 14.00, οι πρόσφυγες που παραμένουν για μέρες εγκαταλελειμμένοι στη νησίδα του Έβρου, συγκεντρώνονται στην όχθη της νησίδας που βλέπει προς την ελληνική πλευρά και φωνάζουν όλοι μαζί, για να ακουστούν από απέναντι και να υπάρξει κινητοποίηση. Υπαρχουν μαρτυρίες ανθρώπων που βρίσκονταν στην ελληνική όχθη, απέναντι από τη νησίδα, εκείνη την ώρα, που επιβεβαιώνουν ότι άκουσαν από την πλευρά της νησίδας δυνατές κραυγές από ομάδα ανθρώπων στις 14:04 και στις 14:06.
Την Τρίτη 26 Ιουλιου 2022 οι προσφυγες σύμφωνα με καταγγελίες τους, αργά το βράδυ της 25ης Ιουλιου μια ημέρα προτού εκπνεύσει η διορία των ασφαλιστικών μέτρων που είχαν καταθέσει και κερδίσει στο ΕΔΔΑ υπέρ των προσφύγων το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και η HumanRights360, “συλλαμβάνονται απο τις ελληνικες αρχες που εμφανίζονται στη νησίδα και το πρωί της 26ης Ιουλίου τους επαναπροωθούν στην Τουρκία. Εκεί, σύμφωνα με πληροφορίες τους συλλαμβάνει η τουρκική συνοριοφυλακή και τους θέτει υπό κράτηση”.
Αναλυτικά η ανακοίνωση των δύο οργανώσεων: «Οι οργανώσεις Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και HumanRights360 καταθέσαν σήμερα αναφορά στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου ως μία ύστατη έκκληση να διασωθούν οι 50 Σύριοι πρόσφυγες βρίσκονταν εγκλωβισμένοι στη νησίδα του ποταμού Έβρου, παρά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) να τους παρασχεθεί βοήθεια και να μην απομακρυνθούν από την Ελλάδα.
Οι πρόσφυγες, μεταξύ των οποίων τρεις έγκυες γυναίκες, δώδεκα ανήλικα παιδιά και μια υπέργηρη γυναίκα, έμειναν από τις 14 Ιουλίου χωρίς πρόσβαση στα απολύτως αναγκαία για την επιβίωσή τους, χωρίς πρόσβαση σε νερό, τροφή, ιατρική βοήθεια, εκτεθειμένοι στον καύσωνα και την υγρασία σε μια μικρή νησίδα στη μέση του ποταμού Έβρου. Μάλιστα αναφέρονται τρεις θάνατοι από την επαναπροώθηση και εγκατάλειψή τους στη νησίδα.
Έκτοτε, αφού απευθυνθήκαμε στις αρμόδιες αρχές, πετύχαμε την έκδοση απόφασης ασφαλιστικών μέτρων από το ΕΔΔΑ, την οποία όμως οι αρχές αρνήθηκαν να εφαρμόσουν. Ακόμα χειρότερα, οι Σύριοι πρόσφυγες επαναπροωθήθηκαν μία μέρα πριν εκπνεύσει η διορία των ασφαλιστικών μέτρων και μάλιστα τη στιγμή που ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ενημερωνόταν για τη σχετική υπόθεση από τους εκπροσώπους των οργανώσεών μας».
Σύμφωνα με καταγγελίες των προσφύγων, αφού κρατήθηκαν στην Τουρκία σε κέντρο κράτησης, έπειτα από μερικές ημέρες “
οι τουρκικές αρχές τους πίεσαν να ξαναπεράσουν τα ελληνοτουρκικά σύνορα, διαφορετικά θα τους απέλαυναν στην Συρία“. Τους χώρισαν σε ομάδες και τους σκόρπισαν σε διαφορετικά σημεία της περιοχής. Οι άνθρωποι δεν είχαν δυνατότητα ούτε να γυρίσουν πίσω γιατι θα τους επαναπροωθούσαν στη Συρία ούτε να περάσουν στην ελληνική όχθη του Έβρου, αφού δεν τους το επέτρεπαν οι δυνάμεις που βρίσκονταν εκεί. Σύμφωνα με τις καταγγελίες τους, στις 07 Αυγούστου 40 πρόσφυγες αναγκάστηκαν από Τούρκους συνοριοφύλακες να περάσουν ξανά στη νησίδα ανατολικά του χωριού Κισσάρι, στην ίδια νησίδα όπου είχε ξεκινήσει η περιπέτεια τους και το στίγμα της οποίας είχαν κοινοποιήσει.
Καλόπιστα ή κακόπιστα ερωτήματα
Είναι τουρκική ή ελληνική η νησίδα και γιατί καμία πλευρά δεν την …διεκδικεί;
Με βάση το στίγμα που έδωσαν τις τελευταίες εβδομάδες της περιπέτειες τους, φαίνεται ότι οι πρόσφυγες βρίσκονταν σε μια νησίδα που ήταν καταγεγραμμένη στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, με ιδιοκτήτη το ελληνικό δημόσιο και στοιχεία ΚΑΕΚ 11035ΕΚ00075, σύμφωνα με τις δύο οοργανώσεις που προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να…παραχωρήσει ελληνικό έδαφος στην Τουρκία προκειμένου να ΜΗΝ διασώσει πρόσφυγες που βρίσκονται σε νησίδα στον Έβρο; Θα μπορούσε να κάνει το ίδιο και η Τουρκία προς την Ελλάδα; Ακούγεται παράλογο; Αυτό είναι ένα από τα πολλά ερωτήματα που τεθηκαν σε σχέση με την περιπέτεια των προσφύγων που βρέθηκαν σε μια νησίδα στον Έβρο για πολλές μέρες και οι αρχές των δύο χωρών, Τουρκίας και Ελλάδας, ισχυρίζονταν ότι η νησίδα ανήκει στην …άλλη πλευρά. Η παροχή βοήθειας προς ταλαιπωρημένους πρόσφυγες εγκλωβισμένους σε μια νησίδα στον Έβρο μπορεί να σημαίνει …πολεμική εμπλοκή με την Τουρκία; Μπορεί δύο χώρες να πετάνε μπαλάκι πρόσφυγες, αρνούμενες ότι μια νησίδα ανήκει σε αυτές;
Πώς είναι δυνατόν να επικοινωνούν τόσες μέρες και να στέλνουν βίντεο και φωτογραφίες χωρίς να …φορτίζουν τα κινητά τους; Πώς θα μπορούσαν να τα φορτίζουν στη νησίδα;
Πολλοί είναι αυτοί που απορρούν, καλόπιστα ή κακόπιστα, πώς μπορούν και φορτίζουν τα …κινητά οι πρόσφυγες τόσες μέρες. Ίσως πολλοί αγνοούν ότι για τους πρόσφυγες το κινητό είναι ένα εργαλείο επιβίωσης. Θυμόμαστε πολλοί, ήδη από το 2015, να ψάχνουν οι πρόσφυγες στο κινητό μέσω του Google Map΄τη διαδρομή τους, αλλά και να επικοινωνούν με τους δικούς τους που βρίκονταν σε πολύ διαφορετικά μέρη. Χωρίς καλό κινητό γνωρίζουν ότι έχουν ελάχιστες πιθανότητες να επιβιώσουν, να επικοινωνούν με τους δικούς τους αλλά και με φορείς και ανθρώπους που μπορεί να τους βοηθήσουν. Όσο για τη φόρτιση των κινητών, υπάρχουν, εκτός από έξτρα μπαταρίες (powerbank) για κινητά, φορτιστές που αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια. Πολλοί πρόσφυγες έχουν προμηθευτεί λοιπόν και ηλιακούς φορτιστές, ιδιαίτερα όταν γνωρίζουν ότι η περιπέτειά τους θα κρατήσει πολύ. Οι άνθρωποι που ξεκινάνε ένα τόσο επικίνδυνο για τη ζωή τους ταξίδι, έχουν επίγνωση ότι πρέπει να οργανωθούν σωστά για να επιβιώσουν.
Επίσης, πολλοί από τους πρόσφυγες – ιδιαίτερα Τούρκοι που καταδιώκονται από το καθεστώς Ερντογάν και κινδυνεύουν να εξαφανιστούν σε κάποια φυλακή ή να βρεθούν σκοτωμένοι – φροντίζουν να ενημερώνουν με φωτογραφίες, βίντεο και μηνύματα στα σόσιαλ μίντια για την κατάστασή τους, ιδιαίτερα όταν νοιώθουν ότι κινδυνεύουν είτε με επαναπροώθηση από τις ελληνικές αρχές προς την γειτονική μας χώρα να βρεθούν στις τουρκικές φυλακές ή και να “εξαφανιστούν”. Αυτό κάνει πιο δύσκολη την απόπειρα των αρχών να τους σκοτώσουν ή να τους επαναπροωθήσουν βίαια (αν και υπάρχουν και στοιχεία για παρόμοιες καταστάσεις).
Πέθανε ένα παιδί και ίσως κάποιοι άλλοι πρόσφυγες;
Στο μεταξύ, η ομάδα αυτή στη νησίδα υποστήριξε ότι πέθαναν 2 ενήλικες (πνίγηκαν) καθώς και ένα παιδί 5 χρόνων από δάγκωμα σκορπιού (όπως ισχυρίζονται), ενώ ένα άλλο παιδί 9 χρόνων και μια έγγυος αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα υγείας. Ισχυρίζονταν σε μηνύματά τους ότι “η 9χρονη αδελφή της μικρής που πέθανε, δέχθηκε κι αυτή τσίμπημα, και κινδυνεύει και χρειάζεται άμεσα βοήθεια”.
Πέθανε πραγματικά η μικρή Μαρία ή επρόκειτο για μια κίνηση επικοινωνιακή για να εξαναγκαστούν οι αρχές να δράσουν; Οι ίδιοι έδωσαν στη δημοσιότητα τη φωτογραφία του παιδιού καθώς και μια φωτογραφία που δείχνει ένα νεκρό παιδί στην άμμο. Μάλιστα δήλωσαν ότι τελικά αναγκάστηκαν να θάψουν το παιδί στη νησίδα. Μια ανεξάρτητη ιατροδικαστική έρευνα μπορεί εύκολα να εντοπίσει τον τάφο ή έστω να διαψεύσει το γεγονός, σε συνεργασία με την ομάδα των προσφύγων. Είναι κάτι που πρέπει να διελευκανθεί επισήμως, για να μην κυκλοφορούν φήμες ή να αποτελεί σημείο αντιπαράθεσης και μέσα στην ελληνική κοινωνία. Είναι γεγονός ότι έχουμε και εμείς φωτογραφία του παιδιού που ισχυρίζονται οι πρόσφυγες ότι έχασε τη ζωή του από σκορπιό και έλειψη ιατροφαρμακευτικής φροντίδας. Δεν κρίνουμε σκόπιμο να την δημοσιεύσουμε, αλλά είναι σοκαριστική.
Πάντως ο υπουργός ο κ. Ν. Μηταράκης φαίνεται να πείστηκε αφού το παραδέχθηκε δημόσια – αν και προσπαθεί πάλι να μεταφέρει τις ευθύνες μόνο στην Τουρκική πλευρά. Η δήλωση του Ν. Μηταράκη: «Το τρίτο που θέλω να πω είναι ότι από τις καταθέσεις προκύπτει πως ένα παιδί 5 ετών έχασε τη ζωή του σε τουρκικό έδαφος και αυτό είναι πραγματικά δυσάρεστο. Θα κινηθούμε μέσω του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθρού Ημισελήνου ώστε να μπορέσει να βρεθεί το σώμα του παιδιού στην τουρκική νησίδα και να ταφεί με αξιοπρέπεια από την οικογένειά της», κατέληξε.
Είναι γεγονός ότι χιλιάδες παιδιά και ενήλικες έχουν χάσει τη ζωή τους στην προσπάθεια να φτάσουν μέσω της θάλασσας ή της ξηράς σε μια ασφαλή ευρωπαϊκή χώρα. To 2021, κάπου 3,231 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή χάθηκαν στη Μεσόγειο και στον Νοτιοδυτικό Ατλαντικό, ενώ 1,881 το 2020, κάπου 1,510 το 2019, και περισσότεροι από 2.277 το 2018. Σε αυτούς πρέπει να προστεθούν και πολλοί περισσότεροι άνθρωποι που πέθαναν μέσα από άλλες διαδρομές, πχ μέσω της ερήμου Σαχάρα ή απομακρισμένες περιοχές. Μέσα στο 2022, πολλοί πρόσφυγες έχουν βρει το θάνατο ή είναι αγνοούμενοι στη Μεσόγειο, όπως για παράδειγμα στο ναυάγιο κοντά στη Ρόδο (αγνοούνταν 30-50 άτομα).
Υπήρχε έγγυος ή ήταν μυθοπλασία;
Πολλοί ειρωνεύτηκαν την πληροφορία ότι υπήρχε μεταξύ των ανθρώπων αυτών έγγυος στον 8ο μήνα, αγνωόντας φυσικά ότι και πολλές έγγυες γυναίκες πρέπει να κάνουν το δύσκολο ταξίδι προς την ελευθερία και την ασφάλεια, διακινδυνεύοντας τη ζωή τους. Εδώ η
συνέντευξη της γυναίκας.
Στην ανακοίνωση του ο κ. Μηταράκης ενημέρωσε ότι η γυναίκα μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Δεν ήταν ούτε αυτό fake news όπως πρόθυμα διέδιδαν τα πραγματικά fake news καποιοι: “Μια γυναίκα η οποία είναι εγκυμονούσα μεταφέρθηκε για προληπτικούς λόγους στο νοσοκομείο. Χαίρουν καλής κατάστασης υγείας”.
Η περιπέτεια των προσφύγων επιβεβαιώνει ότι η Τουρκία παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά η Ελλάδα συμπεριφέρεται υπεύθυνα;
Είναι γνωστό ότι η Τουρκία παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και συχνά “χρησιμοποιεί” τους πρόσφυγες δημιουργώντας συνθήκες που τους αναγκάζουν να φύγουν. Ναι γνωρίζουμε ότι συχνά αντιμετωπίζονται με βία. Αλλά δεν είναι η Ελληνική κυβέρνηση που διατείνεται ότι η Τουρκία “σέβεται τα δικαίωματα των προσφύγων και δεν έχουν πρόβλημα όταν είναι στην Τουρκία”; Αυτό εξάλλου αναφέρουν πολλές απορριπτικές αποφάσεις ακόμα και για Σύριους από τις περιοχές των Κούρδων που έχει καταλάβει η Τουρκία. Εξάλλου, τον τελευταίο καιρό ο Ερντογάν απειλεί να ξεκινήσει νεά επιχείρηση στη Β. Συρία για να δημιουργήσει “ασφαλείς περιοχές” και να “επιστρέψει εκεί τους πρόσφυγες”. Πώς από τη μία η Ελληνική κυβέρνηση χαρακτηρίζει “ασφαλή για τους πρόσφυγες” χώρα την Τουρκία και από την άλλη καταγγέλει την Τουρκία ότι ωθεί με τη βία τους πρόσφυγες στα ελληνικά σύνορα;
Στην περίπτωση των 35 Σύριων και 3 Παλαιστίνιων προσφύγων, οι ίδιοι καταγγέλουν ξυλοδαρμούς και απωθήσεις προς την άλλη πλευρά
από τις στρατιωτικές και παρακρατικές δυνάμεις και των δύο χωρών στα Ελληνο-Τουρκικά σύνορα. Είναι ψάματα ή πράγματι συνεχίζονται πρακτικές και από την Ελληνική πλευρά – για την τουρκική δεν υπάρχει αμφιβολία – που έχουν καταγγελθεί εδώ και καιρό και εξετάζονται από διεθνούς οργανισμούς και το ΕυρωπαΪκό Κοινοβούλιο; Η πολύμηνη έρευνα του
Lighthouse Reports, της
Monde, του
Spiegel, του
ARD και του
Guardian, και στην Ελλάδα από το
Reporters United τεκμηριώνει: “
Το ελληνικό κράτος συναλλάσσεται με διακινητές για να εισάγει στον Έβρο παράτυπους μετανάστες, με αποκλειστικό σκοπό να τους αναθέσει τη βρόμικη δουλειά των pushbacks, της βίαιης επαναπροώθησης χιλιάδων αιτούντων ασύλου: Οι «σκλάβοι», όπως αποκαλούν τον εαυτό τους, δουλεύουν σε μεθοριακά αστυνομικά τμήματα απ’ όπου δρουν, συχνά με τη χρήση βίας, κατά των συμπατριωτών τους, περνώντας τους τη νύχτα στην τουρκική όχθη του ποταμού“.
Γιατί τόσο μίσος και παραπληροφόρηση;
Όλα καλά στο τέλος με τη διάσωση των 38; Όχι και όλα καλά! Πέρα από το γεγονός ότι χρειάστηκαν τόσες εβομάδες για να γίνει το αυτονόητο, είναι πιθανόν ότι χάθηκαν κάποιες ζωές, μεταξύ των οποίων φαίνεται και ενός 5χρονου κοριτσιού. Γιατί;
Επίσης είναι ντροπή το
#μίσος που καταγράφηκε στα σοσιαλ μίντια, τα
#fakenews που πρόθυμα αναπαρήγαν πολλοί είτε από μίσος είτε από αφέλεια, οι επιθέσεις
#τρολ σε δημοσιογράφους & οργανώσεις που έδειξαν στοιχειώδες ενδιαφέρον για τους
#πρόσφυγες στον
#Έβρο.
Γιατί όλο αυτό το μίσος και οι επιθέσεις από φανατισμένους ανθρώπους έτοιμους να υποστηρίξουν κάθε ψέμα και κάθε χυδαία προσβολή; Είναι κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει. Πολλοί από αυτούς που βγάζουν τόσο μίσος σίγουρα είναι απόγονοι προσφύγων του 1922 ή έχουν δικούς τους ανθρώπους μετανάστες σε διάφορες χώρες. Πώς μπορούν να το έχουν ξεχάσει;
Μια θλιβερή κατάσταση είχε τελικά εν μέρει αίσιο τέλος για τους ανθρώπους αυτούς. Ας μην ξεχνάμε ότι είναι Σύριοι, έχουν παιδιά, αναζητούν ένα ασφαλή τόπο γιατί η Τουρκική κυβέρνηση ήθελε να τους επαναπροωθήσει προς τη Συρία (όπως και πολλούς άλλους Σύριους πρόσφυγες).
Τα διεθνή ΜΜΕ ασχολούνται με την υπόθεση
Αρκετά διεθνή ΜΜΑ ασχολήθηκαν με το θέμα. Μάλιστα ο γνωστός και έγκυρος δημοσιογράφoς
Γιώργος Χρηστίδης @g_christides του
DER SPIEGEL, που έχει αναδείξει το θέμα, δέχθηκε πολλές φραστικές επιθέσεις. Αναλυτική κάλυψη είχαν για παράδειγμα το Channel4 (
εδώ).