Σε πρόσφατο άρθρο τους η Kristalina Georgieva και ο Tobias Adrian υποστηρίζουν ότι για να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση θα απαιτηθούν μεγάλες χρηματοδοτήσεις από τον δημόσιο τομέα αλλά και επενδύσεις που να κατευθυνθούν προς τις αναπτυσσόμενες χώρες. Η κλιματική αλλαγή είναι μια από τις πιο κρίσιμες προκλήσεις μακροοικονομικής και χρηματοοικονομικής πολιτικής που αντιμετωπίζουν τα κράτη τις επόμενες δεκαετίες. Οι πρόσφατες τεράστιες αυξήσεις στο κόστος των καυσίμων και των τροφίμων – και οι συνακόλουθες κίνδυνοι κοινωνικής αναταραχής – υπογραμμίζουν τη σημασία των επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινωνιών απέναντι σε κρίσεις και στους κραδασμούς που προκαλούν. .

Τα δύο υψηλόβαυμα στελέχη του ΔΝΤ υποστηρίζουν ότι “θα απαιτηθούν τεράστιες παγκόσμιες επενδύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής πρόκλησης και των επιπτώσεων των κραδασμών που προκαλούνται σε ευάλωτες οικονομίες σε κραδασμούς. Οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 3 έως 6  τρισεκατομμύρια δολάρια δολάρια ετησίως μέχρι το 2050. Το επίπεδο των επενδύσεων βρίσκεται σήμερα στα περίπου 630 δισεκατομμύρια δολάρια, και τα στελέχη του ΔΝΤ υποστηρίζουν ότι δεν επαρκούν αφού είναι μόνο ένα κλάσμα αυτού που πραγματικά χρειαζόμαστε, ενώ επισημαίνουν ότι πολύ λίγα πηγαίνουν στις αναπτυσσόμενες χώρες.

“Γι’ αυτό χρειαζόμαστε μια μεγάλη στροφή προς την αξιοποίηση της δημόσιας και, ιδίως, της ιδιωτικής χρηματοδότησης. Με χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία όλων των εταιριών μαζί ύψους 210 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ή περίπου το διπλάσιο του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος όλου του κόσμου, η πρόκληση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους επενδυτές είναι πώς να κατευθύνουν ένα μεγάλο μερίδιο αυτών των επενδύσεων σε έργα μετριασμού της κλιματικής κρίσης και προσαρμογής στα νέα κλιματικά δεδομένα”. 

Αυτό είναι το επίκεντρο ενός νέου σημειώματος για το κλίμα του ΔΝΤ για την κινητοποίηση ιδιωτικής χρηματοδότησης για το κλίμα στις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Το άρθρο διερευνά τους παράγοντες που περιορίζουν τη χρηματοδότηση για το κλίμα και αναλύει τι μπορούν να κάνουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής για να τους αντιμετωπίσουν.

Περιορισμοί

Τι εμποδίζει μεγαλύτερη ροή χρημάτων σε έργα για το κλίμα εκτός των προηγμένων οικονομιών;

“Τα κίνητρα βρίσκονται στο επίκεντρο του προβλήματος“, υποστηρίζουν τα στελέχη του ΔΝΤ. “Οι επενδυτές έχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές για να δημιουργήσουν υψηλές αποδόσεις – συμπεριλαμβανομένων των ορυκτών καυσίμων, λόγω της απουσίας ισχυρής φορολόγησης του άνθρακα“.

Τόσο οι επενδύσεις μετριασμού της κλιματικής κρίσης όσο και οι επενδύσεις προσαρμογής στα νέα κλιματικά δεδομένα “συνοδεύονται συχνά από υψηλό αρχικό κόστος, πολλαπλές τεχνικές προκλήσεις, μεγάλο χρονικό ορίζοντα και μη αποδεδειγμένα επιχειρηματικά μοντέλα. Προσθέστε σε αυτά τα φτωχά δεδομένα, τους κινδύνους που σχετίζονται με τις συναλλαγματικές διακυμάνσεις, τις μακροοικονομικές συνθήκες, ένα απρόβλεπτο επιχειρηματικό περιβάλλον και την αντιληπτή πιθανότητα πολιτικής αναταραχής. Ως αποτέλεσμα, πολλές κλιματικές επενεδύσεις δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσουν επαρκή χρηματοδότηση. Αυτά που το κάνουν είναι πιο πιθανό να προσελκύσουν μια μικρή ομάδα εξειδικευμένων επενδυτών που απαιτούν υψηλές αποδόσεις σε μια αναπτυσσόμενη και σχετικά μη ρευστοποιήσιμη κατηγορία περιουσιακών στοιχείων, με το χρέος να είναι το κύριο μέσο”.

Αυτά τα εμπόδια δεν είναι ανυπέρβλητα. “Ωστόσο, η αντιμετώπισή τους θα απαιτήσει συντονισμένη και αποφασιστική δράση σε όλο τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Ο ρόλος της χρηματοδότησης του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα ποικίλλει από χώρα σε χώρα ανάλογα με τα ειδικά χαρακτηριστικά της χώρας και το τοπικό οικονομικό και θεσμικό πλαίσιο.

Ο δημόσιος τομέας θα μπορούσε να επενδύσει ίδια κεφάλαια ή να παρέχει εργαλεία για τη βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας των έργων. Και τα δύο θα μείωναν το κόστος της επένδυσης μειώνοντας τον κίνδυνο για τον ιδιωτικό τομέα. Λαμβάνοντας μια θέση μετοχικού κεφαλαίου στις επενδύσεις για το κλίμα, ο δημόσιος τομέας θα επωμιζόταν μεγάλο μέρος του επενδυτικού κινδύνου, αλλά θα έβλεπε επίσης ανοδικά οφέλη όταν οι επενδύσεις πετύχουν.

Τα στελέχη του ΔΝΤ βλέπουν σημαντικό ρόλο στις πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες, στις συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα ή τις εγγυήσεις πολλών κρατών που βοηθούν στην επίτευξη υψηλότερων δεικτών μόχλευσης. “Και η ανάληψη των κινδύνων από συγκεκριμένους παράγοντες όπως η ολοκλήρωση του έργου ή η πολιτική αστάθεια μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τη μείωση των ασφαλίστρων υψηλού κινδύνου που εμποδίζουν τα ιδιωτικά κεφάλαια. Ένα προσεχές αναλυτικό κεφάλαιο της Έκθεσης Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας του Οκτωβρίου θα εξετάσει σε μεγαλύτερο βάθος τις χρηματοπιστωτικές αγορές και τα μέσα για την κλιμάκωση της ιδιωτικής χρηματοδότησης για το κλίμα στις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες“.

“Φυσικά, όλα αυτά τα εργαλεία πρέπει να αναπτυχθούν προσεκτικά, αφού υπάρχει ο κίνδυνος μεγάλης αύξησης του δημόσιου χρέους, επομένως τα αυστηρά όρια στην έκθεση του κράτους θα πρέπει να κριθούν κατάλληλα“, επισημαίνουν τα στελέχη του ΔΝΤ” και αναφέρουν ότι “Πέρα από τη χρηματοδότηση, οι κυβερνήσεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν διάφορα εργαλεία πολιτικής για να βοηθήσουν στην προσέλκυση κεφαλαίων του ιδιωτικού τομέα προς τις κλιματικές επενδύσεις”. 

“Μια πρώτη προτεραιότητα είναι η ισχυρή και προβλέψιμη τιμολόγηση (ΣΣ φορολόγηση) του άνθρακα. Αυτό θα συμβάλει στη δημιουργία κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις σε έργα χαμηλών εκπομπών άνθρακα, θα προωθήσει μια πιο διαφανή αγορά και θα επιτρέψει στους επενδυτές να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σε διαφορετικές αγορές”.

“Ο δημόσιος τομέας μπορεί επίσης να προσφέρει ηγετικό ρόλο στη δημιουργία μιας ισχυρής αρχιτεκτονικής πληροφοριών για το κλίμα για να βελτιώσει περαιτέρω τη λήψη αποφάσεων και την τιμολόγηση του κινδύνου, καθώς και να αποτρέψει το «greenwashing». Στην ιδανική περίπτωση, αυτό θα περιλαμβάνει υψηλής ποιότητας, αξιόπιστα και συγκρίσιμα δεδομένα και στατιστικές. ένα παγκόσμιο εναρμονισμένο και συνεπές σύνολο προτύπων γνωστοποίησης του κλίματος· και παγκόσμιες συμφωνημένες αρχές για ταξινομήσεις χρηματοδότησης του κλίματος”.

Μάλιστα πρόσφατα συνέγραψε μια έκθεση για το Δίκτυο για το Πρασίνισμα του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος που καθορίζει τα επείγοντα βήματα που απαιτούνται για να γεφυρωθούν τα κενά δεδομένων.