Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για την Ποδηλασία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

  • Η Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για την Ποδηλασία αναγνωρίζει την ποδηλασία ως μία από τις πλέον βιώσιμες, προσβάσιμες και συμπεριληπτικές, χαμηλού κόστους και υγιείς μορφές μεταφορών και αναψυχής, καθώς και την καίρια σημασία της για την ευρωπαϊκή κοινωνία και οικονομία.
  • Η ποδηλασία βελτιώνει την κοινωνική ένταξη, συμβάλλοντας στη σωματική και ψυχική υγεία και ευεξία των ανθρώπων. Πρόκειται για ήπια σωματική δραστηριότητα που μειώνει τους κινδύνους για την υγεία και τους πρόωρους θανάτους που συνδέονται με τον καθιστικό τρόπο ζωής.
  • Οι βιώσιμες μορφές μεταφορών είναι απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα, τη μηδενική ρύπανση και την ενεργειακή απόδοση. Μεταξύ αυτών, η ποδηλασία είναι μία από τις πλέον βιώσιμες, υγιείς και αποδοτικές μορφές, με σημαντικές δυνατότητες να στηρίξει την απανθρακοποίηση των αστικών μεταφορών και να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
  • H Ευρωπαϊκή βιομηχανία ποδηλάτου περιλαμβάνει πάνω από 1000 ΜμΕ και δημιουργεί πάνω από 1.000.000 θέσεις εργασίας
  • Η αύξηση και η βελτίωση της ασφάλειας των ποδηλατικών υποδομών σε ολόκληρη την ΕΕ είναι ουσιαστικής σημασίας για την προσέλκυση περισσότερων ατόμων στην ποδηλασία, εντός και μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών.
  • Όλοι, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία ή των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα και ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου, θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στην κινητικότητα, και η χρήση του ποδηλάτου μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη αυτού του στόχου. Η ποδηλασία θα πρέπει επίσης να είναι οικονομικά προσιτή ανεξάρτητα από το επίπεδο εισοδήματος και να προωθείται ως επωφελής για την ψυχική και σωματική υγεία.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ

(C/2024/2377 της 3/4/2024)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβαίνουν επίσημα στην ακόλουθη κοινή διακήρυξη για την ποδηλασία

Προοίμιο

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Οι μεταφορές είναι καίριας σημασίας για την κοινωνική ένταξη και την οικονομική ανάπτυξη, καθώς και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την προώθηση της πρόσβασης σε άλλες βασικές υπηρεσίες, όπως η απασχόληση, η εκπαίδευση, η υγεία και η περίθαλψη. Ωστόσο, εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική πηγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ηχορύπανσης και ρύπανσης των υδάτων. Η συμφόρηση εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή πρόκληση για την αποτελεσματικότητα των συστημάτων μεταφορών, ενώ επίσης μειώνει τη βιωσιμότητα των πληττόμενων περιοχών, με σημαντικό κόστος για την κοινωνία και την οικονομία.

(2)

Οι βιώσιμες μορφές μεταφορών είναι απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα, τη μηδενική ρύπανση και την ενεργειακή απόδοση. Μεταξύ αυτών, η ποδηλασία είναι μία από τις πλέον βιώσιμες, υγιείς και αποδοτικές μορφές, με σημαντικές δυνατότητες να στηρίξει την απανθρακοποίηση των αστικών μεταφορών και να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990 και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 σύμφωνα με το ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα (1). Η ποδηλασία θα μας βοηθήσει επίσης να σημειώσουμε πρόοδο όσον αφορά τη φιλοδοξία για μηδενική ρύπανση (2), ενώ έχει και πολυάριθμα παράλληλα οφέλη σε άλλους τομείς. Η περαιτέρω ανάπτυξη της ποδηλασίας είναι σημαντική για τις ευρωπαϊκές πόλεις στο πλαίσιο των στόχων μας για το κλίμα.

(3)

Η ποδηλασία περιλαμβάνει ευρύ και δυναμικό φάσμα ανθρωποκίνητων οδικών οχημάτων, όπως ποδήλατα για διάφορα είδη εδάφους, ποδήλατα μεταφοράς φορτίων (cargo), ποδήλατα για τη μεταφορά παιδιών, ποδήλατα για άτομα με αναπηρία, τρίκυκλα, ανακεκλιμένα (ξαπλωτά) ποδήλατα, velomobile, διπλά ποδήλατα (tandem), ηλεκτρικά ποδήλατα και ρυμούλκες ποδηλάτων. Καλύπτουν ευρύ φάσμα αναγκών στον τομέα των μεταφορών και της κινητικότητας και απαιτούν κατάλληλες υποδομές. Η ποδηλασία διαδραματίζει ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στις αστικές μεταφορές εμπορευμάτων, ιδίως όσον αφορά την παράδοση δεμάτων και τις αγορές, χάρη στα ποδήλατα μεταφοράς φορτίων και άλλα αντίστοιχα. Προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό της ποδηλασίας, οι πολιτικές για το ποδήλατο θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν αυτή την ποικιλομορφία.

(4)

Για να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό αυτό, η ποδηλασία θα πρέπει να ληφθεί δεόντως υπόψη στις πολιτικές κινητικότητας σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης και χρηματοδότησης, στον σχεδιασμό των μεταφορών, στην ευαισθητοποίηση, στην κατανομή του χώρου, στους κανονισμούς για την ασφάλεια και στις κατάλληλες υποδομές, συμπεριλαμβανομένης της ιδιαίτερης έμφασης στα άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα. Για παράδειγμα, η ενωσιακή έννοια του σχεδιασμού της βιώσιμης αστικής κινητικότητας (3) θέτει στο επίκεντρο την ενεργό κινητικότητα, συμπεριλαμβανομένης της ποδηλασίας. Τα μέτρα για τη στήριξη της χρήσης του ποδηλάτου πρέπει να αναφέρονται στο πλαίσιο του πυλώνα απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα και να λαμβάνονται δεόντως υπόψη στα σχέδια της αποστολής του προγράμματος «Horizon Ευρώπη» για τις κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις έως το 2030.

(5)

Η ποδηλασία βελτιώνει την κοινωνική ένταξη, συμβάλλοντας στη σωματική και ψυχική υγεία και ευεξία των ανθρώπων. Πρόκειται για ήπια σωματική δραστηριότητα που μειώνει τους κινδύνους για την υγεία και τους πρόωρους θανάτους που συνδέονται με τον καθιστικό τρόπο ζωής. Τα ποδήλατα με ηλεκτρική υποβοήθηση γίνονται όλο και πιο δημοφιλή και επιτρέπουν στους ανθρώπους να διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις, καλύπτουν τις ανάγκες κινητικότητας και μεταφορών οικογενειών και μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και προσεγγίζουν πρόσθετες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα.

(6)

Η αύξηση και η βελτίωση της ασφάλειας των ποδηλατικών υποδομών σε ολόκληρη την ΕΕ είναι ουσιαστικής σημασίας για την προσέλκυση περισσότερων ατόμων στην ποδηλασία, εντός και μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών. Η βελτίωση των ποδηλατικών υποδομών θα ωφελήσει και άλλα μέσα, όπως λύσεις μικροκινητικότητας.

(7)

Η κατάλληλη χρηματοδότηση του ποδηλάτου – σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο– είναι απαραίτητη για να γίνει πραγματικότητα η φιλοδοξία για αύξηση του αριθμού των ατόμων που χρησιμοποιούν ποδήλατο. Το κατάλληλο επίπεδο επενδύσεων αποτελεί προϋπόθεση για τη σημαντική βελτίωση των συνθηκών ποδηλασίας και τη συντήρηση των υποδομών.

(8)

Η ασφάλεια αποτελεί προϋπόθεση για να ενθαρρυνθούν οι άνθρωποι να χρησιμοποιούν το ποδήλατο. Εκτός από τις ασφαλέστερες υποδομές, όπως οι χωριστοί ποδηλατόδρομοι και η ασφαλής στάθμευση, τα σχέδια και οι στρατηγικές για την οδική ασφάλεια σύμφωνα με μια ολοκληρωμένη ή βάσει κινδύνου προσέγγιση (όπως η προσέγγιση του «ασφαλούς συστήματος»), θα πρέπει να εφαρμόζονται τόσο στους ποδηλάτες και στις ποδηλάτισσες όσο και στα μηχανοκίνητα οχήματα και στους οδηγούς που μοιράζονται το δρόμο με τους χρήστες του ποδηλάτου. Αυτό περιλαμβάνει ασφαλείς ταχύτητες, ασφαλή χρήση του οδικού δικτύου και ασφαλή οχήματα, με τη στήριξη της αυστηρής επιβολής των κανόνων οδικής κυκλοφορίας. Η ανάπτυξη προτύπων για ποδηλατικές λωρίδες θα αυξήσει την ενσωματωμένη στο σχεδιασμό ασφάλεια για τις νέες ποδηλατικές υποδομές. Η κατάρτιση και η εκπαίδευση, μεταξύ άλλων στα σχολεία, μπορούν να συμβάλουν στην προώθηση της ασφαλούς χρήσης του ποδηλάτου.

(9)

Η ευρωπαϊκή ποδηλατική βιομηχανία καινοτομεί και πρωτοπορεί σε παγκόσμιο επίπεδο και αποτελεί σημαντικό και αναπτυσσόμενο τομέα της οικονομίας. Σήμερα περιλαμβάνει πάνω από 1 000 ΜΜΕ (4) και προσφέρει 1 εκατομμύριο θέσεις εργασίας, με δυνατότητες για πολύ περισσότερες.

(10)

Η χρήση του ποδηλάτου αποτελεί επίσης βασικό παράγοντα διευκόλυνσης του βιώσιμου τουρισμού και συμβάλλει στη συνδεσιμότητα εντός και μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών, ιδίως σε συνδυασμό με τρένα, λεωφορεία και άλλους τρόπους μεταφοράς για τη δημιουργία υπηρεσιών πολυτροπικής κινητικότητας. Αποφέρει απτά οφέλη στην τοπική οικονομία, ιδίως στις ΜΜΕ.

(11)

Τα δεδομένα για τη χρήση του ποδηλάτου δεν συλλέγονται με συνέπεια σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό επηρεάζει τη βέλτιστη επιλογή των επενδύσεων στον τομέα των μεταφορών και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί.

(12)

Οι αρχές που περιλαμβάνονται στην παρούσα διακήρυξη αναμένεται να συμβάλουν στην επίτευξη των κλιματικών και περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων ιδίως του σχεδίου δράσης για μηδενική ρύπανση (5) και των λοιπών στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, της στρατηγικής για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα (6) και του νέου πλαισίου αστικής κινητικότητας της ΕΕ (7).

(13)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με την ανάπτυξη στρατηγικής της ΕΕ για την ποδηλασία τον Φεβρουάριο του 2023 (8). Το 2022 έξι κράτη μέλη της ΕΕ εκπόνησαν ευρωπαϊκή διακήρυξη για την ποδηλασία, η οποία έχει μέχρι στιγμής υπογραφεί από την πλειονότητα των κρατών μελών (9).

(14)

Η παρούσα διακήρυξη αποτελεί πολιτική πρόθεση της Ένωσης για την προώθηση και την εφαρμογή των αρχών που περιλαμβάνονται σε αυτήν. Δεν έχει νομικά δεσμευτικό χαρακτήρα. Η Ένωση είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή της παρούσας διακήρυξης σε συνεργασία με τα κράτη μέλη της, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους και σε πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο της Ένωσης. Η παρούσα διακήρυξη δεν επηρεάζει την κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών της.

Διακήρυξη για την ποδηλασία

Στόχος μας είναι να κινητοποιήσουμε το πλήρες δυναμικό της ποδηλασίας στην ΕΕ. Η παρούσα διακήρυξη αναγνωρίζει την ποδηλασία ως μία από τις πλέον βιώσιμες, προσβάσιμες και συμπεριληπτικές, χαμηλού κόστους και υγιείς μορφές μεταφορών και αναψυχής, καθώς και την καίρια σημασία της για την ευρωπαϊκή κοινωνία και οικονομία. Η διακήρυξη θα πρέπει να χρησιμεύσει ως στρατηγική πυξίδα για τις υφιστάμενες και τις μελλοντικές πολιτικές και πρωτοβουλίες που σχετίζονται με το ποδήλατο.

Ως εκ τούτου, διακηρύσσουμε ότι:

Κεφάλαιο I: Ανάπτυξη και ενίσχυση των πολιτικών για το ποδήλατο

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της, από κοινού με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές, μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη στήριξη της περαιτέρω υιοθέτησης της χρήσης του ποδηλάτου.

Δεσμευόμαστε:

1.

να αναπτύξουμε, να εγκρίνουμε και να ενισχύσουμε πολιτικές και στρατηγικές για τη χρήση του ποδηλάτου σε όλα τα σχετικά επίπεδα διακυβέρνησης·

2.

να λάβουμε τα αναγκαία μέτρα για την όσο το δυνατόν ταχύτερη εφαρμογή αυτών των πολιτικών και στρατηγικών για το ποδήλατο·

3.

να δώσουμε προτεραιότητα στα μέτρα που συνυπολογίζουν το ποδήλατο στον σχεδιασμό βιώσιμης κινητικότητας στις αστικές και προαστιακές περιοχές, και, κατά περίπτωση, σε αγροτικές περιοχές·

4.

να ενθαρρύνουμε τις επιχειρήσεις, τους οργανισμούς και τα ιδρύματα να προωθήσουν την ποδηλασία μέσω προγραμμάτων διαχείρισης της κινητικότητας, όπως η παροχή κινήτρων για την μετακίνηση με το ποδήλατο προς την εργασία, η παροχή εταιρικών (ηλεκτρικών) ποδηλάτων, η διάθεση επαρκούς στάθμευσης και εγκαταστάσεων για το ποδήλατο και η χρήση υπηρεσιών παράδοσης με ποδήλατο·

5.

να προωθήσουμε την ποδηλασία ως υγιή τρόπο μετακίνησης ή αναψυχής, μέσω ευαισθητοποίησης, εκστρατειών προώθησης, ανάπτυξης ικανοτήτων και κατάρτισης επαγγελματιών, μεταξύ άλλων σε σχετικά διεθνή φόρουμ.

Κεφάλαιο II: Ενθάρρυνση της συμπεριληπτικής, οικονομικά προσιτής και υγιούς κινητικότητας

Όλοι, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία ή των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα και ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου, θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στην κινητικότητα, και η χρήση του ποδηλάτου μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη αυτού του στόχου. Η ποδηλασία θα πρέπει επίσης να είναι οικονομικά προσιτή ανεξάρτητα από το επίπεδο εισοδήματος και να προωθείται ως επωφελής για την ψυχική και σωματική υγεία.

Δεσμευόμαστε:

6.

να ενισχύσουμε τη χρήση του ποδηλάτου για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των γυναικών, των παιδιών, των ηλικιωμένων και των ευάλωτων και περιθωριοποιημένων ομάδων·

7.

να λάβουμε μέτρα για την καλύτερη πρόσβαση στην ποδηλασία των ατόμων με αναπηρία ή των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα·

8.

να λάβουμε μέτρα για την προώθηση της ενεργού κινητικότητας των ηλικιωμένων και, ως εκ τούτου, τη συμβολή στην ενεργό γήρανση·

9.

να παρέχουμε στοχευμένη κατάρτιση για τη χρήση του ποδηλάτου, ιδίως για παιδιά και ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες·

10.

να ενθαρρύνουμε μέτρα για την αύξηση της οικονομικής προσιτότητας της ποδηλασίας (10)

Κεφάλαιο III: Δημιουργία περισσότερων και καλύτερων ποδηλατικών υποδομών·

Η βελτίωση της ποιότητας, της ποσότητας, της συνέχειας και της ελκυστικότητας των ποδηλατικών υποδομών είναι ουσιαστικής σημασίας για την προώθηση της χρήσης του ποδηλάτου.

Δεσμευόμαστε:

11.

να αυξήσουμε σημαντικά τις ασφαλείς και συνεκτικές ποδηλατικές υποδομές σε ολόκληρη την Ευρώπη·

12.

να αναπτύξουμε και να χρησιμοποιήσουμε κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με πρότυπα για τις απαιτήσεις ποιότητας όσον αφορά τους ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των ποδηλατών, βάσει της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1936 για τη διαχείριση της ασφάλειας των οδικών υποδομών (11)·

13.

να αυξήσουμε τα επίπεδα ασφάλειας με την παροχή επαρκούς χώρου στους ποδηλάτες και άλλους ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου, ιδίως με φυσικό διαχωρισμό των ποδηλατοδρόμων από την κυκλοφορία μηχανοκίνητων οχημάτων, κατά περίπτωση, ή με την εξασφάλιση ασφαλών ταχυτήτων στη μεικτή κυκλοφορία·

14.

να εργαστούμε για τη δημιουργία συνεκτικού ποδηλατικού δικτύου στις πόλεις και τη βελτίωση της συνδεσιμότητας μεταξύ προαστιακών και αγροτικών περιοχών και αστικών κέντρων, μεταξύ άλλων μέσω ποδηλατικών αρτηριών·

15.

να διασφαλίσουμε την παροχή ασφαλών και προστατευμένων χώρων στάθμευσης ποδηλάτων σε αστικές και αγροτικές περιοχές, μεταξύ άλλων σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και σταθμούς λεωφορείων και κόμβους κινητικότητας·

16.

να προωθήσουμε την εγκατάσταση σημείων φόρτισης για ηλεκτρικά ποδήλατα στον πολεοδομικό σχεδιασμό και σε χώρους στάθμευσης ποδηλάτων.

Κεφάλαιο IV: Αύξηση των επενδύσεων και δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για το ποδήλατο

Απαιτούνται περισσότερες επενδύσεις για την απελευθέρωση του δυναμικού της ποδηλασίας.

Δεσμευόμαστε:

17.

να παράσχουμε τεχνική υποστήριξη και χρηματοδότηση για την ανάπτυξη και την εφαρμογή στρατηγικών για την ποδηλασία και επενδύσεων που σχετίζονται με την ποδηλασία, μεταξύ άλλων με τη χρήση των σχετικών μέσων της ΕΕ και υπό τους όρους που καθορίζονται σε αυτά·

18.

να συνυπολογίζουμε τη χρήση του ποδηλάτου στις επενδύσεις σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης (12).

Κεφάλαιο V: Βελτίωση της οδικής ασφάλειας και προστασίας

Όλοι θα πρέπει να είναι σε θέση να ποδηλατούν με ασφαλή και προστατευμένο τρόπο.

Δεσμευόμαστε:

19.

να καταβάλουμε προσπάθειες για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται στη δήλωση της Βαλέτας (13), δηλαδή τον στόχο της μείωσης κατά το ήμισυ του αριθμού των σοβαρών τραυματισμών στην ΕΕ έως το 2030 σε σχέση με τη βάση αναφοράς του 2020, χρησιμοποιώντας τον ορισμό της δήλωσης της Βαλέτας, και στο πλαίσιο μιας συνολικής στρατηγικής για την οδική ασφάλεια για την περίοδο αυτή (το πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την οδική ασφάλεια 2021-2030 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (14), το οποίο επαναλαμβάνει τον φιλόδοξο μακροπρόθεσμο στόχο για σχεδόν μηδενικούς θανάτους έως το 2050, και τις εθνικές στρατηγικές και τα σχέδια δράσης για την οδική ασφάλεια)·

20.

να ενισχύσουμε την επιβολή των κανόνων και τη νομοθεσία για την οδική ασφάλεια για τη διασφάλιση της συνύπαρξης των διαφόρων μέσων μεταφοράς, με έμφαση στην προστασία των ποδηλατών και άλλων ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου·

21.

να διασφαλίσουμε ότι οι κανόνες σχετικά με τις απαιτήσεις ασφάλειας που ισχύουν για τα ηλεκτρικά ποδήλατα είναι ουσιαστικοί και να προωθήσουμε την ανάπτυξή τους·

22.

να βελτιώσουμε την ασφάλεια στους δημόσιους χώρους στάθμευσης ποδηλάτων (συμπεριλαμβανομένων των κοινόχρηστων ποδηλάτων και των πολυτροπικών κόμβων), και να εντείνουμε τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση του ζητήματος της κλοπής ποδηλάτων·

23.

να ενισχύσουμε τον κύκλο κατάρτισης – συμπεριλαμβανομένης της διδασκαλίας παιδιών και νέων σχετικά με τον τρόπο χρήσης του ποδηλάτου – και να αναπτύξουμε εκστρατείες ευαισθητοποίησης σχετικά με την οδική ασφάλεια, ιδίως όσον αφορά τους μεγαλύτερους κινδύνους για τους ποδηλάτες, να στηρίξουμε την ασφαλή χρήση ποδηλάτων και ηλεκτρικών ποδηλάτων, καθώς και να θέσουμε το ζήτημα της ευαισθητοποίησης σχετικά με την ασφάλεια των ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου κατά τη διάρκεια της κατάρτισης των οδηγών.

Κεφάλαιο VI: στήριξη θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας και ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής ποδηλατικής βιομηχανίας παγκόσμιας κλάσης

Η ευρύτερη υιοθέτηση της χρήσης του ποδηλάτου σημαίνει περισσότερες τοπικές θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας και είναι επωφελής για την οικονομία και την ποδηλατική βιομηχανία της ΕΕ, ενώ συμβάλλει επίσης στην επίτευξη των στόχων της βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ.

Δεσμευόμαστε:

24.

να δημιουργήσουμε συνθήκες για την αύξηση της ευρωπαϊκής παραγωγής ενός ευρέος φάσματος ποδηλάτων (συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών ποδηλάτων και των ποδηλάτων για άτομα με αναπηρία) και των εξαρτημάτων τους, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε υλικά, εξοπλισμό και της διατήρησης ισότιμων όρων ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω των υφιστάμενων μέσων εμπορικής άμυνας της ΕΕ·

25.

να στηρίξουμε τον τομέα των υπηρεσιών για το ποδήλατο, συμπεριλαμβανομένων των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και της κυκλικής χρήσης των ποδηλάτων (επαναχρησιμοποίηση, επισκευή και ενοικίαση)·

26.

να δημιουργήσουμε ευνοϊκές συνθήκες για την τόνωση των υψηλής ποιότητας θέσεων εργασίας και των συνεργατικών σχηματισμών ποδηλασίας, μεταξύ άλλων στον ποδηλατικό τουρισμό, προκειμένου να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των ποιοτικών θέσεων εργασίας που σχετίζονται με το ποδήλατο, να στηριχθούν οι ΜΜΕ και να τονωθούν οι σχετικές δεξιότητες και η επαγγελματική κατάρτιση·

27.

να κάνουμε τον τομέα πιο ελκυστικό και να καταστεί δυνατή η σημαντική μεταπήδηση μεταξύ θέσεων εργασίας από άλλους σχετικούς κλάδους·

28.

να αναγνωρίσουμε την ευρωπαϊκή ποδηλατική βιομηχανία ως εταίρο στο σύστημα κινητικότητας, προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα, η βιωσιμότητα, η κυκλικότητα και η ψηφιοποίηση στον τομέα του ποδηλάτου·

29.

να στηρίξουμε τους κλάδους παροχής ποδηλατικών υπηρεσιών, όπως η κοινή χρήση ποδηλάτων και η εφοδιαστική με τη χρήση ποδηλάτων, ιδίως στις πόλεις, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση της ενσωμάτωσης της εφοδιαστικής με τη χρήση ποδηλάτων στο σύστημα εφοδιαστικής.

Κεφάλαιο VII: Στήριξη της πολυτροπικότητας και του ποδηλατικού τουρισμού

Η ποδηλασία θα πρέπει να διαδραματίσει καίριο ρόλο στη βελτίωση της πολυτροπικής συνδεσιμότητας και του τουρισμού, ιδίως σε συνδυασμό με τα τρένα, τα λεωφορεία και άλλους τρόπους μεταφοράς, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές.

Δεσμευόμαστε:

30.

να προωθήσουμε και να εφαρμόσουμε πολυτροπικές λύσεις σε αστικές, προαστιακές και αγροτικές περιοχές, καθώς και για ταξίδια μεγάλων αποστάσεων, με τη δημιουργία περισσότερων συνεργειών μεταξύ του ποδηλάτου και άλλων τρόπων μεταφοράς, όπως η διευκόλυνση της μεταφοράς περισσότερων ποδηλάτων σε λεωφορεία και τρένα, και η παροχή ασφαλέστερων και προστατευμένων χώρων στάθμευσης για ποδήλατα σε σταθμούς και κόμβους κινητικότητας·

31.

να στηρίξουμε τα συστήματα κοινής χρήσης ποδηλάτων ως λύσης για την πρόσβαση σε υπηρεσίες δημόσιων μεταφορών πρώτου και τελευταίου χιλιομέτρου·

32.

να δημιουργήσουμε ευνοϊκές συνθήκες για τη στήριξη της ποδηλασίας ως βιώσιμου μέσου αναψυχής και τουρισμού.

Κεφάλαιο VIII: Βελτίωση της συλλογής δεδομένων σχετικά με τη χρήση του ποδηλάτου

Τα δεδομένα για τη χρήση του ποδηλάτου πρέπει να συλλέγονται με τον ίδιο τρόπο σε ολόκληρη την ΕΕ, ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική παρακολούθηση της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή των αρχών και των δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται στην παρούσα διακήρυξη.

Δεσμευόμαστε:

33.

να παρακολουθούμε την υλοποίηση των δεσμεύσεών μας·

34.

να καταστήσουμε δυνατή τη συνεχή μέτρηση της προόδου όσον αφορά τη χρήση του ποδηλάτου στην ΕΕ με τη θέσπιση μιας βάσης αναφοράς σε επίπεδο ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων του μήκους, της πυκνότητας του δικτύου, της ποιότητας και της προσβασιμότητας των ποδηλατικών υποδομών και υπηρεσιών για διάφορους τύπους χρηστών, του μεριδίου της ποδηλασίας στη συνολική δραστηριότητα μεταφορών και κινητικότητας, και του αριθμού των σοβαρών τραυματισμών και θανάτων μεταξύ των ποδηλατών·

35.

να αναπτύξουμε εναρμονισμένους δείκτες σχετικά με τη χρήση του ποδηλάτου για τους αστικούς κόμβους του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ)·

36.

να αναπτύξουμε στατιστικά στοιχεία για το ποδήλατο και τις ποδηλατικές υποδομές σε τοπικό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και της Eurostat για τη συλλογή δεδομένων για τη χρήση του ποδηλάτου.


(1)  Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).

(2)  Το 8ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον [απόφαση (ΕΕ) 2022/591] καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τις περιφερειακές και τοπικές αρχές και τα ενδιαφερόμενα μέρη, κατά περίπτωση, να ενισχύσουν τα περιβαλλοντικά θετικά κίνητρα και να καταργήσουν σταδιακά τις επιβλαβείς για το περιβάλλον επιδοτήσεις, ιδίως τις επιδοτήσεις σε ορυκτά καύσιμα, σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

(3)  Σύσταση (ΕΕ) 2023/550 της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2023 σχετικά με τα εθνικά προγράμματα υποστήριξης για τον σχεδιασμό βιώσιμης αστικής κινητικότητας (ΕΕ L 73 της 10.3.2023, σ. 23).

(4)  Ειδικότερα υπηρεσίες συντήρησης και επισκευής ποδηλάτων, εμπόρους λιανικής κ.λπ.

(5)  Ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Πορεία προς έναν υγιή πλανήτη για όλους για μηδενική ρύπανση των υδάτων, του αέρα, και του εδάφους» [COM(2021) 400].

(6)  COM(2020) 789.

(7)  COM(2021) 811.

(8)   https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2023-0058_EL.html

(9)   https://www.benelux.int/fr/publication/european-cycling-declaration/

(10)  Για παράδειγμα, η οδηγία (ΕΕ) 2022/542 του Συμβουλίου (ΕΕ L 107 της 6.4.2022, σ. 1) προβλέπει τη δυνατότητα των κρατών μελών να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για τις υπηρεσίες παροχής, ενοικίασης και επισκευής ποδηλάτων, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών ποδηλάτων.

(11)  Οδηγία (ΕΕ) 2019/1936 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2008/96/ΕΚ για τη διαχείριση της ασφάλειας των οδικών υποδομών (ΕΕ L 305 της 26.11.2019, σ. 1).

(12)  Μεταξύ άλλων στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα [θεσπίστηκαν με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα]

(13)  https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9994-2017-INIT/el/pdf

(14)  SWD(2019) 283 final


ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/2377/oj

ISSN 1977-0901 (electronic edition)

Posted on 13/05/2024 in Δελτία Τύπου

Share the Story

Back to Top