Του Φώτη Ποντικάκη

Μέλος του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Πράσινων

Ένα αόρατο νήμα συνδέει τις κινητοποιήσεις για την Κλιματική Κρίση που ξεκίνησαν από τη Σουηδή μαθήτρια Greta Thunberg με μια άλλη γυναίκα, 165 χρόνια πριν, την Αμερικανίδα επιστήμονα Eunice Foote.  H Eunice Foote, το 1856 ήταν η επιστήμονας που πρώτη διαπίστωσε και περιέγραψε τη δυνατότητα του διοξειδίου του άνθρακα να απορροφάει θερμότητα. Σήμερα, 165 χρόνια μετά, είναι πλέον κοινά αποδεκτό ότι η αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα εξαιτίας της χρήσης ορυκτών καυσίμων και της καταστροφής των δασών υπερθερμαίνει τον πλανήτη προκαλώντας την Κλιματική Κρίση.

  Η Eunice Foote διεξήγαγε ένα απλό πείραμα με δυο γυάλινους κυλίνδρους που μέσα στον καθένα είχε ένα θερμόμετρο. Στον ένα από τους δύο κυλίνδρους έβαλε και διοξείδιο του άνθρακα και στον άλλο αέρα και τους τοποθέτησε και τους δύο στον ήλιο. Διαπίστωσε ότι η θερμοκρασία στον κύλινδρο που είχε μέσα διοξείδιο του άνθρακα ήταν πολύ μεγαλύτερη από τον κύλινδρο που είχε απλώς αέρα. Κατέληξε στο συμπέρασμα που περιέγραψε και στην επιστημονική της εργασία ότι «αν ο αέρας είχε μεγαλύτερη αναλογία διοξειδίου του άνθρακα απ’ ό,τι στο παρόν, τότε η θερμοκρασία θα αυξανόταν».

Χρειάστηκε να περάσουν 165 χρόνια από τότε για να φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση της Κλιματικής Κρίσης και να μεσολαβήσουν αρκετοί -άνδρες πλέον- επιστήμονες:

• Ο Ιρλανδός John Tyndall που μέτρησε το 1861 την απορρόφηση θερμότητας από το διοξείδιο του άνθρακα και αναγνώρισε ότι οι αλλαγές στην εξάτμιση του νερού και στο διοξείδιο του άνθρακα προκαλούν κλιματική αλλαγή. Σημείωσε επίσης ότι και άλλα αέρια όπως το μεθάνιο έχουν επίδραση στην κλιματική αλλαγή.
• Το 1896, ο Σουηδός Νομπελίστας Svante Arrhenius υπολόγισε ότι η θερμοκρασία στις Αρκτικές περιοχές θα ανέβαινε κατά 8 με 9 βαθμούς Κελσίου, εάν το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξανόταν κατά 2,5 με 3 φορές σε σχέση με τα επίπεδα της εποχής. Οι εκτιμήσεις του αποδείχτηκαν τελικά συντηρητικές: Από το 1900 το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξήθηκε από 300 ppm σε 417 ppm εξαιτίας ανθρώπινων δραστηριοτήτων και η θερμοκρασία στις περιοχές της Αρκτικής αυξήθηκε κατά 3,8 βαθμούς Κελσίου.
• Για αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της Γης αν συνεχιστεί η καύση άνθρακα μίλησε το 1901 κι ο Σουηδός μετεωρολόγος Nils Ekholm.

Από τότε μέχρι σήμερα η καύση ορυκτών καυσίμων (άνθρακα, πετρελαίου φυσικού αερίου) εκτοξεύτηκε στα ύψη, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στη σημερινή Κλιματική Κρίση με τις ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, τις καταρρακτώδεις βροχές και τις πλημμύρες, καύσωνες όπως αυτούς που ζούμε το τελευταίο διάστημα κοκ.

Ένα αόρατο νήμα συνδέει την άρνηση της κοινωνίας τότε κι αργότερα να αναγνωρίσει τον πλούτο των ιδεών όλων των μελών της συμπεριλαμβανομένων και των γυναικών με τη σημερινή άρνηση λήψης ουσιαστικών μέτρων για την Κλιματική Κρίση (εγκατάλειψη ορυκτών καυσίμων, προστασία των δασών κι εξοικονόμηση). Κι οδηγεί νέους όπως η «γενιά της Greta» στην παγκόσμια κινητοποίηση για το Κλίμα στις 24 Σεπτεμβρίου 2021, στα πλαίσια της οποίας και οι Πράσινοι στην Ελλάδα οργανώνουν διαδικτυακή συζήτηση για το Κλίμα την Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου στις 7.30 το απόγευμα.

• Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα Χανιώτικα Νέα