του Νίκου Χρυσόγελου
π. ευρωβουλευτή των Πράσινων
μέλος του Συμβουλίου του νέου κόμματος ΠΡΑΣΙΝΟΙ
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο polticalbank.gr στις 13/10/2021
εδώΤα εκλογικά αποτελέσματα στην Τσεχία, η υποψηφιότητα του δημάρχου Βουδαπέστη για τις εκλογές στην Ουγγαρία καθώς και οι μαζικές κινητοποιήσεις στην Πολωνία με σύνθημα “είμαστε Ευρωπαίοι” θέτουν το ερώτημα αν θα υπάρξει το επόμενο διάστημα μια γενικότερη πολιτική αλλαγή στην Κεντρική Ευρώπη, στις χώρες που ανήκαν στο ανατολικό μπλοκ, κυρίως Τσεχία, Πολωνία, Ουγγαρία. Σε αυτές τις χώρες κυριαρχούν αντιδημοκρατικά και εκτός ευρωπαϊκών αξιών κυβερνητικά σχήματα, που έχουν αξιοποιήσει τους ευρωπαϊκούς πόρους προς όφελος συστημάτων διαφθοράς. Τουλάχιστον για Ουγγαρία και προσφάτως και για Πολωνία έχει ανοίξει η συζήτηση κατά πόσον μπορούν να έχουν πρόσβαση στις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις αλλά να μην σέβονται τους κανόνες διαφάνειας, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις δεσμεύσεις για το κλίμα ή την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και των ΜΜΕ.
Οι εκλογές στην Τσεχία έφεραν δεύτερο σε ψήφους αλλά πρώτο σε έδρες (!) το κόμμα AΝO του πρωθυπουργού Andrej Babiš (27,13%) που έχει κατηγορηθεί για εκτεταμένη διαφθορά. Οι δημοσκοπήσεις μέχρι λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες τον έφεραν νικητή, ακόμα και τα πρώτα αποτελέσματα, αλλά όταν άρχισαν να μπαίνουν μαζικά στην καταμέτρηση και τα αποτελέσματα στα εκλογικά κέντρα των πόλεων, η εικόνα ανατράπηκε.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν σχηματίσει δύο εκλογικές συμμαχίες, την SPOLU (κεντροδεξιοί-συντηρητικοί – φιλελεύθεροι) και τη συμμαχία Πειρατών – Δημάρχων.
Η συμμαχία SPOLU συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων (27,79%) και εξέλεξε 71 βουλευτές, αλλά περισσότερες έδρες έλαβε το κόμμα του πρωθυπουργού – πολυεκατομμυριούχου Babis (72 έδρες), παρόλο ότι έλαβε μικρότερο ποσοστό.
Το κόμμα των Δημάρχων και οι Πειρατές κέρδισαν συνολικά 37 έδρες από τις 200, συγκεντρώνοντας ποσοστό 15,62%. Οι Πειρατές που ήταν το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης (10,79%) λόγω του εκλογικού συστήματος εξέλεξαν τώρα 4 από τους 37 βουλευτές.
Πάντως η συμμαχία αυτή δήλωσε ότι δεν θα συνεργαστεί με το κόμμα του Babis που έχει συνδέσει την διακυβέρνηση του με σκάνδαλα διαφθοράς και πελατειακά συστήματα. Το “ενδιαφέρον” είναι ότι ο πολυεκατομμυριούχος και ιδιαίτερος πολιτικός κυβέρνησε σε συνεργασία με το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα και με την ανοχή του κομμουνιστικού κόμματος! Τα δύο αυτά παραδοσιακά κεντροαριστερά κόμματα, το ČSSD (Czech Social Democratic Party) και το KSČM (Communist Party of Bohemia and Moravia), απέτυχαν να υπερβούν το όριο του 5% και να εκπροσωπηθούν στο Κοινοβούλιο (Chamber of Deputies) για πρώτη φορά μετά το “βελούδινο διαζύγιο” της Τσεχοσλοβακίας και την δημιουργία από αυτήν των δύο κρατών (Τσεχία + Σλοβακία).
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κέρδισαν την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο και φαίνεται ότι η συμμαχία SPOLU/MAZI και η συμμαχία Πειρατών – Δημάρχων διαθέτουν την πλειοψηφία εδρών (71+37) για να σχηματίσουν άνετα κυβέρνηση συνεργασίας. Για την πλειοψηφία χρειάζονται 101 βουλευτές, εάν συνεργαστούν τα δύο σχήματα θα έχουν μαζί 108 βουλευτές. Και οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν ότι ξεκινάνε διαπραγματεύσεις μεταξύ τους.
Η συμμαχία Πειρατών – Δημάρχων ανέδειξε στην προεκλογική καμπάνια τα θέματα διαφθοράς, οικολογικών σκανδάλων, διατήρησης του τοπίου, ανάκαμψης της οικονομίας, στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των startups, ενώ υποσχέθηκε ένα αποτελεσματικό ψηφιακό περιβάλλον που θα βοηθήσει την διοίκηση. Μάλιστα η συμμαχία είχε πρόσφατα συνάντηση με τον Δήμαρχο της Βουδαπέστης που ηγείται εκλογικής συμμαχίας στην Ουγγαρία – την οποία υποστηρίζουν και οι Eυρωπαίοι πράσινοι – εναντίον του εθνικιστή, ρατσιστή και λαϊκιστή Όρμπαν. Τα δύο σχήματα συμφώνησαν να συνεργαστούν στενά για να προωθήσουν την δημοκρατία στην Κεντρική Ευρώπη.
Οι Τσέχοι πράσινοι που δεν συμμετείχαν στη συμμαχία επέκριναν, όμως, όλα τα κόμματα ότι δεν είχαν αρκετά φιλόδοξες προτάσεις για την προστασία του κλίματος.
Το αποτέλεσμα καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από το γεγονός ότι η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Babis συνδέθηκε με εκτεταμένη διαφθορά. Το όνομα του Babis εμφανίζεται μάλιστα και στη λίστα των
#pandorapapers με πολιτικούς και επιχειρηματίες που κρύβουν τεράστιες περιουσίες σε φορολογικούς παραδείσους. Κατηγορήθηκε, μα βάση τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν από τους ερευνητές δημοσιογράφους, ότι μετέφερε 400.000.000 ευρώ σε offshore εταιρίες σε φορολογικούς παραδείσους, οι οποίες αγόρασαν για λογαριασμό του ένα πολυτελές κάστρο στη Γαλλία! Σίγουρα έπαιξε και αυτό το ζήτημα τον ρόλο του στο εκλογικό αποτέλεσμα όπως και πολλά άλλα σκάνδαλα διαφθοράς. Παρά το τεράστιο δίκτυο διαφθοράς και πελατειακών σχέσεων – με αξιοποίηση των …ευρωπαϊκών προγραμμάτων – το σύστημα Babis δέχθηκε σοβαρό πλήγμα.
Οι ευρωβουλευτές των Τσέχων Πειρατών συμμετέχουν στους Πράσινους/EFA. Η κοινοβουλευτική ομάδα των Πρασίνων/EFA στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ιδρύθηκε το 1999, όταν δύο προοδευτικές ευρωπαϊκές πολιτικές οικογένειες – οι Πράσινοι και η Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία (EFA) – συμφώνησαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι Πράσινοι/EFA περιλαμβάνουν τώρα μέλη των Πρασίνων κινημάτων, Πειρατές ευρωβουλευτές, Ανεξάρτητους Ευρωβουλευτές, καθώς και Ευρωβουλευτές από την Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία (EFA) που εκπροσωπούν έθνη, περιφέρειες και μειονότητες. Με 73 μέλη (37 γυναίκες και 36 άνδρες) από όλη την Ευρώπη, είναι η τέταρτη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η μόνη με συμπροεδρία μοιρασμένη σε ίσο αριθμό ανδρών γυναικών. Οι Πράσινοι αποτελούν κινητήρια δύναμη στην ευρωπαϊκή πολιτική, με εκπροσώπηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από το 1984.
Το κόμμα των Πειρατών στην Ελλάδα συμμετείχε μαζί με άλλες δυνάμεις (Πράσινοι- Αλληλεγγύη, Οικολογικό Δίκτυο, αυτοδιοικητικοί, νέα και παλιότερα στελέχη καθώς και οι δύο πράσινοι ευρωβουλευτές Νίκος Χρυσόγελος και Μιχάλης Τρεμόπουλος) στην ίδρυση του νέου κόμματος των Πράσινων (www.prasinoi.eu), που έχει αναπτύξει συνεργασία τόσο με ευρωβουλευτές Πράσινους όσο και με Πειρατές.