του Νίκου Χρυσόγελου
συμπροέδρου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
@chrysogelos
www.chrysogelos.gr
Χρειαζόμαστε μια νέα πολιτική κουλτούρα. Όσα συμβαίνουν γύρω μας είναι απίστευτα. Δείχνουν πολιτικές συμπεριφορές χωρίς αρχές, πρόγραμμα και στόχους.
Ας δούμε ένα παράδειγμα από τα χιλιάδες που βιώνουμε καθημερινά. Ο Κ. Μητσοτάκης αναγγέλλει από τη ΔΕΘ ότι η είσπραξη του ΕΝΦΙΑ θα περάσει στους Δήμους και τα έσοδα από αυτόν θα “αντικαταστήσουν” την κρατική χρηματοδότηση προς τους δήμους (συνοπτικά το μήνυμα).
θα περίμενε κάποιος και σοβαρή προεργασία πάνω σε αυτό από την ΝΔ και σοβαρή κριτική ή αντιπρόταση από τα άλλα κόμματα. Τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει.
Σχετικά με την ΝΔ: Η εξαγγελία δεν βασίζεται σε επεξεργασία του μοντέλου που υπονοεί, δεν φαίνεται να είναι μια επεξεργασμένη πρόταση γιατί κάτι τέτοιο πράγματι χρειάζεται γενικότερη αλλαγή του μοντέλου διοίκησης ώστε να γίνει από συγκεντρωτικό πιο αποκεντρωμένο. Αυτή η εξαγγελία δεν στέκει από μόνη της γιατί πρέπει να συνδυαστεί με βαθύτερες αλλαγές στο διοικητικό μοντέλο αλλά και ανάπτυξη από τους δήμους ενός μηχανισμού που θα εισπράττει παρόμοιους φόρους. Προφανώς όμως απαιτούνται και πολλές άλλες αλλαγές και διευκρινήσεις, πχ πώς μικροί δήμοι θα μπορέσουν να αναπτύξουν παρόμοιες στρατηγικές και μηχανισμούς όταν δεν μπορούν να έχουν πχ έναν τεχνικό ή δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν τα απορρίμματα; Αν δεν ήταν ένα πυροτέχνημα όπως κάνει το ελληνικό πολιτικό σύστημα, ο Κ.Μ. θα πρότεινε μια σοβαρή συζήτηση για αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και του Συντάγματος, ώστε να προχωρήσουμε παρακάτω. Ούτε καν νύξη δεν έγινε για κάτι τέτοιο. Απλώς “δεσμεύτηκε” ότι θα το πετύχει σε …3 χρόνια!!!!!
Σχετικά με τον ΣΥΡΙΖΑ: Εντάξει το καταλάβαμε, όλη η εκλογική του κριτική θα επικεντρώσει στον Πινοσέτ και στη σχολή του Σικάγου (ασχέτως αν έχει εφαρμόσει κι αυτός κάποιες από τις πρακτικές της περίφημης…σχολής). Θα περίμενε πάντως κάποιος από τις κομματικές δυνάμεις να τοποθετηθούν επί της ουσίας της πρότασης και να μην πετάξουν κι αυτές πυροτεχνήματα, να μην πετάξουν την μπάλα στην εξέδρα για ένα πράγματι σοβαρό θέμα (το οποίο δεν θέλησε ούτε καν να αγγίξει ο Κ.Μητσοτάκης). Το ένα ερώτημα αφορά το συγκεκριμένο, δηλαδή πρέπει να υπάρχει αυτός ή άλλος φόρος περιουσίας, αν ναι, πώς θα γίνει πιο δίκαιος, αν ναι, πώς μπορεί να έχει κοινωνικούς ή οικολογικούς στόχους κα. Το δεύτερο ερώτημα είναι αν τα κόμματα υποστηρίζουν γενικότερα την ανάγκη να περάσουμε σε ένα νέο μοντέλο κοινωνικής και διοικητικής αποκεντρωμένης δημοκρατικής οργάνωσης, αναπτύσσοντας προσεγγίσεις bottom-up και συμμετοχικού σχεδιασμού. Αν θέλουν, δηλαδή, προγραμματικά, όχι στη βάση τακτικών εκλογικών σχεδιασμών, να προχωρήσει η χώρα σε αναβάθμιση των δήμων, ανάληψη σοβαρών ρόλων και πόρων από την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση.
Ακούγοντας τις “πολιτικές” τοποθετήσεις των μεν και των δε, πραγματικά τρελαίνομαι. Καμία σοβαρή προγραμματική συγκρότηση. Αφού το είπε ο Κ.Μ. στα κάγκελα οι άλλοι, ή το ανάποδο αφού το είπε ο ΑΤ στα κάγκελα οι νεοδημοκράτες.
Θα πρέπει – ενόψει και των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών να θέσουμε στο κέντρο της πολιτικής συζήτησης το θέμα της αναδιάρθρωσης της “διοικητικής” οργάνωσης της χώρας, να περάσουμε από ένα συγκεντρωτικό από τα πάνω μοντέλο σε ένα αυτοδιοικητικό – περιφερειακό μοντέλο που σχεδιάζει από τα κάτω προς τα πάνω (bottom up) και από την περιφέρεια προς το κέντρο, που έχει μεγαλύτερη αυτονομία στην ιεράρχηση προτεραιοτήτων και τρόπο κάλυψη των αναγκών των τοπικών κοινωνιών. Είναι απίστευτο που ως χώρα δεν έχουν πολιτική κοινωνικής συνοχής και σύγκλισης στο εσωτερικό της χώρας μεταξύ περιφερειών αλλά και στο εσωτερικό κάθε περιφέρειας, αν και συχνά διαμαρτυρόμαστε ότι η ευρωπαϊκή πολιτική σύγκλισης και συνοχής δεν είναι επαρκής. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο προφανώς χρειάζεται να βρούμε τα εργαλεία και τους πόρους για μεγαλύτερη αυτονομία και αυτο-οργάνωση των κοινωνιών αλλά και αναδιανομής προς όφελος των πιο αδύναμων ώστε να πετύχουν την σύγκλιση.
Οι αλλαγές θα απαιτούσαν τόλμη, σοβαρή προεργασία, ουσιαστικό διάλογο, διάθεση να αλλάξουμε (όχι απλώς να καταλάβουμε τις καρέκλες στις οποίες κάθονταν οι προηγούμενοι). Το είχα θέσει ως Περιφερειακός Σύμβουλος Ν. Αιγαίου ότι δεν είναι δυνατόν στην τόσο ανομοιογενή περιφέρεια να μην έχει συζητηθεί ποτέ μια πολιτική συνοχής στο εσωτερικό της. Τα κριτήρια είναι άσχετα όταν αποφασίζονται έργα, χωρίς να ανταποκρίνονται σε μια πολιτική σύγκλισης ή μείωσης ανισοτήτων. Αυτό μεταξύ πολλών άλλων σημαίνει εργαλεία για τις μικρές ή οικονομικά αδύναμες περιοχές ώστε όχι μόνο να μην μείνουν πίσω αλλά να συγκλίνουν με τις υπόλοιπες περιοχές. Χρειάζονται επίσης καινοτομία στις πολιτικές και στις πρακτικές αλλά και αναβάθμιση του πολιτικού προσωπικού ώστε να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται σε θέματα περιφερειακού και τοπικού σχεδιασμού, πράσινων υποδομών και καινοτόμων κοινωνικών πολιτικών.
Αυτό το μοντέλο 9bottom up, συμμετοχικός σχεδιασμός, ιεράρχηση προτεραιοτήτων από την περιφέρεια προς το κέντρο) θα έπρεπε ήδη να ισχύει, είναι αυτό που στην πραγματικότητα προβλέπονταν ήδη για τον σχεδιασμό της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, (Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία) στη βάση της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης μεταξύ Κρατών Μελών και Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ελλάδα με διάφορα τρικ το παρέκαμψε αλλά αυτό δεν θα μπορεί να γίνεται για πάντα, αφού είναι αυτό που θα ισχύει από εδώ και πέρα για την επόμενη προγραμματική περίοδο. Καιρός λοιπόν να αλλάξουμε.
Υπάρχουν εκεί έξω άνθρωποι που σκέφτονται ορθολογικά και νοιάζονται ακόμα για ουσιαστικές, ισορροπημένες, δίκαιες και ορθολογικές αλλαγές σε ένα σύστημα και ένα μοντέλο που έχει καταρρεύσει αλλά κανένας δεν θέλει να μεταρρυθμίσει πραγματικά (πέρα από τα εύκολα συνθήματα επικοινωνιακού χαρακτήρα); Ναι, υπάρχουν αλλά πρέπει να συνενώσουμε δυνάμεις σε ένα νέο πολιτικό σχήμα.