Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Κανόνες και υπεράσπιση της κοινωνίας των πολιτών

Η παγκόσμια καταστολή της κοινωνίας των πολιτών έχει ενταθεί και επιταχυνθεί, με ορισμένα κράτη μέλη να θεσπίζουν περιοριστικούς νόμους και να εφαρμόζουν πολιτικές ελέγχου και παρεμπόδισης του έργου τους, συχνά επικαλούμενες δήθεν την ανάγκη διαφάνειας ή τήρησης κανόνων, ιδιαίτερα με αφορμή ή και αξιοποιώντας την πανδημία. Σε κάποιες περιπτώσεις κυβερνήσεις μέσω κυβερνητικών ή άλλων φορέων οργάνωσαν επιθέσεις εναντίον της κοινωνίας των πολιτών με προφανή σκοπό να ελέγξουν και να χρησιμοποιήσουν πελατειακά κυρίως υπάρχοντες ευρωπαϊκούς πόρους. Σε κάποιες περιπτώσεις “ΜΚΟ” συγκροτούνται με κυβερνητική πρωτοβουλία δυσφημώντας την έννοια της κοινωνίας των πολιτών, συχνά με μόνο σκοπό να ελέγξουν τους πόρους. Σε ορισμένες χώρες πάντως υπήρξε αναγνώριση κι ενίσχυση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών στην αντιμετώπιση της κρίσης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινωνιών.

Από την Ρωσία και την Τουρκία μέχρι την Ουγγαρία, χωρίς να εξαιρείται η Ελλάδα, η κοινωνία των πολιτών αντιμετωπίζει σοβαρά εμπόδια ή και πλήρη παρεμπόδιση του έργου της ανάλογα με τις πολιτικές που ασκούνται. Κι όμως, ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών είναι πολύ σημαντικός όχι μόνο σε επιμέρους τομείς αλλά και ως προς την ενίσχυση του δημοκρατικού ελέγχου και της δημοκρατίας. Δεν είναι τυχαίο ότι στην έκθεσή του από το 2020, ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ διαπίστωσε ότι το 57% των εθνικών και τοπικών οργανώσεων δήλωσαν ότι οι συνθήκες εργασίας τους «υποβαθμίστηκαν» ή «επιδεινώθηκαν σημαντικά» υπό το πρίσμα της πανδημίας.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητάει δίκαιους κανόνες και χρηματοδότηση σε όλη την ΕΕ για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών αλλά και ολοκληρωμένη στρατηγική και έναν ευρωπαϊκό δείκτη για τον χώρο της κοινωνίας των πολιτών. Μάλιστα τονίζει ότι τα ευρωπαϊκά κράτη υποχρεούνται να διασφαλίζουν ένα περιβάλλον δίχως απειλές και επιθέσεις στην κοινωνία των πολιτών. 

Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν πρόσφατα προτάσεις υπέρ του κρίσιμου ρόλου της κοινωνίας των πολιτών για τη δημοκρατία, ζητώντας από την Επιτροπή κοινή στρατηγική και κανονισμούς για όλα τα κράτη μέλη.

Σε συνέχεια της συζήτησης στην ολομέλεια του Μαρτίου 2022, κατά την οποία τονίστηκε ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών στην αντιμετώπιση των προκλήσεων και των απειλών που απορρέουν από την επίθεση του Πούτιν στην Ουκρανία, οι ευρωβουλευτές ψήφισαν τις προτάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της καταστολής της κοινωνίας των πολιτών στην Ευρώπη με 526 ψήφους υπέρ, 115 κατά και 54 αποχές.

Οι προτάσεις του Κοινοβουλίου επικεντρώνονται σε τρεις βασικούς τομείς:

  • ένα ευνοϊκό ρυθμιστικό και πολιτικό περιβάλλον απαλλαγμένο από αποτρεπτικές επιπτώσεις, απειλές και επιθέσεις
  • βιώσιμη και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση στους πόρους
  • διάλογος με τους πολίτες και συμμετοχή αυτών στη χάραξη πολιτικής.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογραμμίζει τη συνεχή αποδυνάμωση των ελευθεριών που σχετίζονται με την κοινωνία των πολιτών (ιδιαίτερα στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19), καθώς και την υποχρέωση της ΕΕ και των κρατών μελών της να διασφαλίσουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ). Καταδικάζει τις σωματικές και λεκτικές επιθέσεις κατά εκπροσώπων των ΟΚΠ, τονίζοντας παράλληλα ότι δεν θα πρέπει να διώκονται ποινικά όσοι συμμετέχουν σε αυτές, ιδίως στον τομέα της μετανάστευσης. Καταδικάζει δε «την εξωτερική ανάθεση αποστολών δημόσιας υπηρεσίας σε ΟΚΠ από τις δημόσιες αρχές» και εκφράζει ανησυχία για την εμφάνιση ΜΚΟ που συγκροτούνται με κυβερνητική πρωτοβουλία.

Η έκθεση ζητεί την δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού δείκτη χώρου της κοινωνίας των πολιτών» και μια ολοκληρωμένη στρατηγική, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, κοινά ελάχιστα νομικά και διοικητικά πρότυπα για τις ΟΚΠ σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και κοινούς καταστατικούς κανόνες των ευρωπαϊκών διασυνοριακών ενώσεων και των μη κερδοσκοπικών οργανώσεων. Η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση θα πρέπει να καταστεί πιο ευέλικτη και διαθέσιμη για περισσότερες οργανώσεις.

Η εισηγήτρια της έκθεσης Anna Júlia Donáth (Renew, Ουγγαρία) δήλωσε: «Τα μέλη οργανώσεων που βοηθούν αμάχους στα σύνορά μας με την Ουκρανία μας ζητούν να στηρίξουμε το έργο τους, καθώς εκπροσωπούν εκεί τη δικαιοσύνη και μια πιο ανθρώπινη προσέγγιση σύμφωνα με τις βασικές αξίες της ΕΕ. Μας ζητούν να τους υπερασπιστούμε, ώστε να μπορούν να κάνουν τη δουλειά που έχουν αναλάβει εκ μέρους όλων μας αδιατάρακτα, να τους προστατεύσουμε από καταπιεστικές κυβερνήσεις που τους διώκουν με βάση το παράδειγμα της Ρωσίας. Υπό το πρίσμα του πολέμου στη γειτονιά μας, η έκκληση του Κοινοβουλίου για τη δημιουργία ενός πλαισίου για την προστασία της ευρωπαϊκής κοινωνίας των πολιτών αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία.»

Posted on 26/05/2022 in Άρθρα

Share the Story

Back to Top