γράφει ο Θάνος Γιαννούδης
(Ιδρυτικό μέλος Πράσινων, στέλεχος Οικολογικής Συμμαχίας, Οικολογίας Αλληλεγγύης. Έχει υπάρξει μέλος των Οικολόγων Πράσινων έως το 2018 και στήριξε μόνο τον Ιανουάριο του 2015 τη συνεργασία με το ΣΥΡΙΖΑ)
μια ριζοσπαστική αποτίμηση ενός ρεφορμιστή ή μια ρεφορμιστική αποτίμηση ενός ριζοσπάστη
Έπειτα από μια καθυστέρηση δύο ετών, με πολλά σκαμπανεβάσματα, εσωτερικές ανατροπές, καταστατικές αλλαγές και –κυρίως- αθέτηση της βασικής υποχρέωσης του ΣΥΡΙΖΑ για την παροχή βουλευτικής έδρας, οι Οικολόγοι Πράσινοι προέβησαν εντέλει στον αναγκαίο και πολυπόθητο απολογισμό της τετραετίας 2015-19, τετραετίας στην οποία συμμετείχαν στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ και στήριξαν κυβερνήσεις με κορμό το ΣΥΡΙΖΑ και Πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα. Η τωρινή δομή του κόμματος, μετά τις αλλαγές των εσωτερικών του συσχετισμών το περασμένο έτος, έχει αναδείξει μια εκτελεστική ηγεσία που φέρεται να έχει ως στόχευση την επόμενη μέρα και τη συνεργασία του πράσινου χώρου, γεγονός που σαφέστατα εκτιμάται ως κάτι το θετικό, όπως εξάλλου και οι διευρυμένες συνομιλίες που λαμβάνουν χώρα και δεν περιλαμβάνουν μόνο τα δύο βασικά ελληνικά πράσινα κόμματα, αλλά κι ευρύτερους σχηματισμούς του οικολογικού κι εναλλακτικού χώρου.
Ο απολογισμός, ωστόσο, των Οικολόγων Πράσινων, παρά τις ενδεχόμενες καλές του προθέσεις, κρίνεται ως αρκετά ετεροβαρής κι εντέλει ελλιπής, υποκείμενος προφανώς στις θεμιτές εσωτερικές ισορροπίες εντός του σχηματισμού τους και, για να γίνουμε ακόμα πιο ακριβείς, στην υπαρκτή τάση εντός τους που ακόμα και σήμερα δεν θεωρεί ολοκληρωμένη και χρονικά πεπερασμένη τη συνεργασία με το ΣΥΡΙΖΑ, αγωνιζόμενη ανοιχτά για την επανάληψη κι εξακολούθησή της. Έτσι, βλέπουμε να εκθειάζονται στα πεπραγμένα 4,5 ολόκληρων ετών αξιοπρεπείς μεν ωστόσο εντελώς δευτερεύουσες ‘’μικρονίκες’’ προστασίας βιοτόπων και ορισμένων φυσικών περιοχών, με παρεμβάσεις σε συγκεκριμένους νόμους που έφεραν την επιρροή των ΟΠ, εντούτοις γίνεται εμφανές πως πρόκειται για επιτεύγματα δευτερεύοντα που από τη μία λιγοστή σχέση είχαν με τη στόχευση και την προγραμματική συμφωνία των δύο κομμάτων του 2015 κι από την άλλη σε καμία περίπτωση δεν συντείνουν στην απόφαση του εκλογικού Συνεδρίου του 2019 για επέκταση της συνεργασίας με το ΣΥΡΙΖΑ, απόφαση που πάρθηκε δυστυχώς στον άξονα βραχυπρόθεσμων προσωπικών στοχεύσεων στελεχών και κόντρα σε κάθε λογική μακρόπνοης επιβίωσης του χώρου.
Τι δεν μας είπε, ωστόσο, ο απολογισμός των Οικολόγων Πράσινων; Τι θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά;
- Κάτω από ποιες συνθήκες καταρτίστηκαν τα προγραμματικά σημεία της συμφωνίας του 2015 που –μάλιστα- επεκτάθηκαν ακόμα περισσότερο στις δεύτερες εκλογές της ίδιας χρονιάς; Σε ένα παράλληλο πολλαπλό παιχνίδι, ο ΣΥΡΙΖΑ έταζε στους πάντες τα πάντα ώστε να έρθει στην εξουσία, πολλές φορές σε ομάδες και συμφέροντα ευθέως αντικρουόμενα μεταξύ τους, ενώ οι ΟΠ, χτυπημένοι από χρόνιους εμφυλίους και διασπάσεις και κινούμενοι δημοσκοπικά στο 2,2% στην τελευταία δημοσκόπηση πριν την επισφράγιση της συνεργασίας των δύο κομμάτων, έπεσαν στην ίδια παγίδα και συμφώνησαν σε αοριστολογίες, πρακτικά δίχως να συμφωνήσουν σε τίποτα το απτό. Οι Γερμανοί Πράσινοι πχ εμφανίζονται πρόθυμοι να συνεργαστούν ακόμα και με πολιτικά αντίπαλους σχηματισμούς, βάζοντας ωστόσο, πρώτα τα όριά τους – οι ΟΠ εδώ παραδέχονται εκ των υστέρων για τη γενικολογία των 22+ σημείων, τα οποία μπορεί θεωρητικά κάποιος να υποστηρίξει στην αοριστία τους ακόμα και πως εν μέρει…δικαιώθηκαν (στο ίδιο πλαίσιο που ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα πανηγυρίζει για την εφαρμογή του ‘’ΟΧΙ’’ στο δημοψήφισμα). / Τι θα μπορούσε να γίνει; Οι ΟΠ να δεσμευτούν πάνω σε συγκεκριμένους άξονες, πρακτικά και ρεαλιστικά εφαρμόσιμους ακόμα και 5-10 βασικά πράγματα που θα ήθελαν να αφήσουν πίσω φέροντας τη σφραγίδα τους αντί για γενικόλογες εκθέσεις ιδεών, δίχως παράλληλα να εγκαταλείπουν το ευρύτερο όραμα και να ελέγχουν κάθε μήνα, τρίμηνο, εξάμηνο την πρόοδό τους και κατ’ επέκταση το αν η συνεργασία οφείλει να προχωρήσει ή όχι. Να είναι εκείνοι δηλαδή η ‘’ριζοσπαστική αιχμή’’ της συνεργασίας με το ΣΥΡΙΖΑ.
- Με ποια λογική ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2015 το ‘’Τρίτο Μνημόνιο’’ ΣΥΡΙΖΑ από τον –έναν τότε- Βουλευτή του κόμματος και υποστηρίχθηκε από τον –τότε- αν. Υπουργό του κόμματος, χωρίς να γίνει έκτακτο Συνέδριο, έκτακτο εσωτερικό δημοψήφισμα, τη στιγμή που ερχόταν σε πλήρη αντίφαση με ΟΛΕΣ τις αποφάσεις των οργάνων και των συνεδρίων των περασμένων πέντε ετών, αλλά ακόμα και με την ίδια τη προγραμματική συνεργασία με το ΣΥΡΙΖΑ που μιλούσε για αλλαγή κατεύθυνσης στην Ευρώπη; Η αμεσοδημοκρατία και οι οριζόντιες δομές πήγαν πραγματικά περίπατο, με αποτέλεσμα μέλη του κόμματος να τρώμε χημικά έξω από τη Βουλή, ενώ άλλα μέλη του εντός της να υπερψηφίζουν και να συνυπογράφουν τα υπερταμεία και τους ελέγχους για δεκαετίες, δίχως να έχει ερωτηθεί το σώμα όλων των ΠΚ, των Περιφερειακών Κινήσεων. Η εκ των υστέρων θεώρηση πως κάτι τέτοιο κρίθηκε εντέλει στο επόμενο εκλογικό Συνέδριο που επικύρωσε τη συνέχιση της συνεργασίας με το ΣΥΡΙΖΑ για τις εκλογές του Φθινοπώρου του 2015 κρίνεται ως εξαιρετικά εσφαλμένη, μιας και τότε η απογοήτευση για τη μεγάλη ήττα του καλοκαιριού και το ξεπούλημα του αντιμνημονιακού αγώνα είχε ήδη κατακάτσει στα μέλη του κόμματος, τα οποία και αποχωρούσαν, φυλλορροούσαν, αδρανοποιούνταν, ενώ παράλληλα τμήματα τάσεων του χώρου που σήμερα κινούνται στο εθνικίζον περιθώριο δεν είχαν ακόμα ξεκαθαρίσει τη σχέση τους με το ΣΥΡΙΖΑ. / Τι θα μπορούσε να γίνει; Οι ΟΠ να φανούν πραγματικά στην κοινωνία που δεν γνώριζε καν για τη συνεργασία το καλοκαίρι του 2015 με μια ανοιχτή και δημοκρατική εσωτερική διαδικασία για το αν πρέπει να στηριχθεί η νέα συμφωνία ή όχι. Στην περίπτωση άρνησης, όλα τα φώτα της δημοσιότητας θα έπεφταν πάνω τους, ο χώρος θα συσπειρωνόταν στο πλαίσιο ότι ναι, υπάρχει εναλλακτική φιλοευρωπαϊκή στάση και το 1,5% που ίσως έπαιρναν το Σεπτέμβριο του 2015 θα άνοιγε το δρόμο να είναι αυτοί σήμερα στη θέση του ΜέΡΑ25 και να εκπροσωπούν αυτό το προοδευτικό ρεύμα και την απογοήτευση από το συστημικό εντέλει ΣΥΡΙΖΑ λίγο καιρό αργότερα!
- Ποια ήταν η ουσιαστική κυβερνητική προσφορά των δύο κυβερνητικών στελεχών των ΟΠ που πέρασαν συνολικά από τρεις υπουργικές θέσεις και τρία Υπουργεία; Σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα, οι δύο Βουλευτές των ΟΠ ακολούθησαν πιστά τις στρατηγικές επιλογές και τις οβιδιακές μεταμορφώσεις και μεταλλάξεις του ΣΥΡΙΖΑ. Κάνοντας πίσω στις αρχικές πιέσεις για το θέμα του νερού με μια συμβιβαστική λύση, παραβαίνοντας την πάγια θέση του οικολογικού χώρου για την απλή αναλογική (ο ένας τουλάχιστον ψήφισε λευκό), ψηφίζοντας όλα τα μνημόνια και ‘’καμαρώνοντας’’ στα συνέδρια ο ένας για την δήθεν ‘’προστασία’’ της πρώτης κατοικίας κι ο άλλος για την ‘’ωρίμανση’’ του χώρου που πια απεμπολεί τον ακτιβισμό και συνομιλεί με άτομα με κουστούμια, οι δύο Βουλευτές και κατά διαστήματα αν. Υπουργοί/Υφυπουργοί των ΟΠ δεν άφησαν στην κοινωνία σχεδόν κανένα κομβικό έργο/νομοσχέδιο/απόφαση που να φέρει την υπογραφή τους και να αποτελεί νίκη στις δεκαετίες του ελληνικού οικολογικού κινήματος και σημείο αναφοράς για την πρώτη του ιστορικά κυβερνητική συμμετοχή. Από τους αναιμικούς δασικούς χάρτες και τη διαχείριση του ζητήματος των απορριμμάτων στον Πύργο Ηλείας του ενός στις μεγαλόστομες χωροταξικές διακηρύξεις του άλλου που έμειναν στα χαρτιά (με δεδομένη και την τραγική προσωπική του ιστορία εκείνη την περίοδο που σέβομαι απόλυτα), τα θετικά πεπραγμένα των Γιάννη Τσιρώνη και Γιώργου Δημαρά (δύο ιστορικών στελεχών των οποίων τους δεκαετείς αγώνες σέβομαι και τιμώ) αξιολογούνται δυστυχώς κάτω από τη βάση. / Τι θα μπορούσε να είχε γίνει; Διαρκής και μηνιαίος έλεγχος των Βουλευτών/ Υπουργών των ΟΠ από τη βάση του κόμματος, εναλλαγή τους με συμφωνία με το ΣΥΡΙΖΑ στο μέσον της θητείας αλλά και νωρίτερα εφόσον δεν ακολουθούσαν τις κομματικές θέσεις και αρχές, με σύσταση στον ΣΥΡΙΖΑ να τις επόμενες θέσεις και επιλογή γυναίκας από τον οικολογικό χώρο, πίεση βάσει χρονοδιαγράμματος για κομβικά νομοσχέδια-παρεμβάσεις που θα συμβόλιζαν στην κοινωνία την παρουσία και το πέρασμα των ΟΠ από την Κυβέρνηση, αλλά παράλληλα και ανοιχτή συζήτηση ακόμα και σε ακραία περίπτωση για διαγραφή από το κόμμα στην περίπτωση που συστηματικά παρέβαιναν τις αρχές του ή προωθούσαν ανοιχτά άλλο σχηματισμό
- Ποιο ήταν το αποτύπωμα των στελεχών του κόμματος που ανέλαβαν έμμισθες ή άμισθες πολιτικές θέσεις, στο πλευρό των Υπουργικών / Βουλευτικών γραφείων αλλά και στη Διεύθυνση και τις Επιτροπές διαφόρων Οργανισμών; Στελέχη που μπήκαν στα Υπουργεία φτιάχνοντας καριέρες και γνωριμίες με επαγγελματίες και δημοσιογράφους, στελέχη που τοποθετήθηκαν σε δημόσιους οργανισμούς, με άλλα να μην πατούν καν στις συνεδριάσεις, άλλα να απογοητεύονται και να παραιτούνται και με μοναδική περίπτωση παροχής έργου στην κοινωνία τον ΕΟΑΝ που –παρά τη διαχειριστική του λογική και την αυτοπροβολή συγκεκριμένου στελέχους του – άφησε πρακτικά έργο που φέρει τη σφραγίδα των ΟΠ περισσότερο από εκείνα των δύο Υπουργών (και πραγματικά απορώ που δεν ήταν αυτό η αιχμή του δόρατος των ΟΠ στις προεκλογικές τους εκστρατείες του 2019). / Τι θα μπορούσε να γίνει; Πλήρης και αναλυτική μηνιαία αυτοκριτική όλων των στελεχών που συμμετείχαν σε έμμισθες ή άμισθες θέσεις, πρόνοια στη συνεργασία με το ΣΥΡΙΖΑ για εναλλαγή τους στο μέσον της θητείας, πλήρης έλεγχος από την κομματική βάση των πεπραγμένων τους και της πορείας τους, απόδοση της μισής αποζημίωσής τους στο κομματικό ταμείο (για τις έμμισθες θέσεις).
- Πώς ελέγχθηκαν την τετραετία 2015-19 άτομα που εντάχθηκαν στο κόμμα των ΟΠ δίχως να έχουν ουδεμία σχέση με το χώρο ιδεολογικά, αλλά με άλλες στοχεύσεις, είτε προσωπικού οφέλους είτε παγίωσης εσωτερικών συσχετισμών δυνάμεων ομάδων; Χαρακτηριστική η περίπτωση Υποψήφιου Βουλευτή – χαρτογιακά απατεώνα που συνελήφθη για μίζες, προκαλώντας μάλιστα έντονη κι επιθετική εσωτερική διαμάχη εντός των ΟΠ για το ποιες ομάδες τον προώθησαν στα κομματικά όργανα. Αντίστοιχες είναι και οι περιπτώσεις μαζικών εγγραφών ατόμων με ‘’περίεργες θέσεις’’ δίχως κατήχηση, ειδικά μετά την πικρή ιστορία των ‘’Πασπιτών’’, με αποτέλεσμα η πολιτική συζήτηση στις τοπικές να είναι αστεία έως ανύπαρκτη, με αποτέλεσμα επίσης όσα άτομα να παλεύαμε να κάνουμε κατήχηση να γινόμαστε στόχος έντονης κριτικής, ενώ ‘’περίεργες’’ θέσεις για το Μακεδονικό, την Τουρκία, τα ΛΟΑΤ άτομα εκφράζονταν πλέον στον εσωτερικό διάλογο (εντέλει εκφράστηκαν και στις επίσημες ανακοινώσεις του κόμματος για το Αιγαίο κατά τη θητεία των προηγούμενων οργάνων, με ‘’θολές’’ θέσεις στα θέματα εξωτερικής πολιτικής από στελέχη των ΟΠ που ακόμα και σήμερα ετοιμάζονται για οφίτσια και στην παρούσα τετραετία 2019-23 που διανύουμε). / Τι θα μπορούσε να γίνει; Δίχως λογικές ‘’κλειστής ομάδας’’, να ελέγχονται αναλυτικά τα νέα άτομα που θα εγγράφονται στο κόμμα, να λαμβάνει χώρα οργανωμένη και πολυεπίπεδη κατήχηση ανά θεματική ενότητα, ενώ παράλληλα να επιχειρηθεί δυναμικό άνοιγμα σε ‘’φιλικούς’’ χώρους όπως ζωοφιλικές οργανώσεις, περιβαλλοντικά κινήματα, ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων κι εναλλακτικές, μη καθεστωτικές ΜΚΟ.
- Πώς αντιμετωπίστηκαν θέματα κομβικά και συμβολικά στην κοινωνία, χαρακτηριστικά του DNA του χώρου μας, για τα οποία ΚΑΝΕΝΑ ΜΝΗΜΟΝΙΟ δεν απαγόρευε να κάνουμε παρεμβάσεις; Για ποιο λόγο στο βωμό της επέκτασης της συνεργασίας και της πάση θυσία διατήρησης των θέσεων στην Κυβέρνηση δεν πάτησαν οι ΟΠ ‘’πόδι’’ σε ζητήματα όπως των Σκουριών που επεκτάθηκαν παρά τις αρχικές μεγαλοστομίες, του Ελληνικού που προωθήθηκε και ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα καμαρώνει και διεκδικεί την πατρότητα, της παραγωγής γούνας με τον κλάδο της οποίας η αξιωματική αντιπολίτευση πάντα επιδιώκει να κρατήσει φιλική σχέση, το κυνήγι με τον Υπουργό των ΟΠ να αγνοεί το κόμμα και να χαρίζει ‘’γη και ύδωρ’’ στους κυνηγούς στις ρυθμιστικές, των Pet Shops που διαφημίζονται διαρκώς στα social media ως πωλητές ζωντανών πλασμάτων κι ακόμα του Χαλάλ ή της επένδυσης στην Ίο; Ένα ή δύο από αυτά να πετύχαιναν ή να διεκδικούσαν ως το τέλος θα φαίνονταν στην κοινωνία αυτόνομοι και αυθύπαρκτοι, επιλέχθηκε, ωστόσο, μια στρατηγική μηδενικών προβλημάτων με το ΣΥΡΙΖΑ και την ‘’εθνική προσπάθειά’’ του που ρήμαξε το χώρο εντέλει. / Τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Οι ΟΠ διαλέγουν εξαρχής 4-5 κομβικά θέματα ύπαρξης του χώρου και πιέζουν γι’ αυτά με καμπάνιες, εξωστρεφείς δράσεις, προτάσεις νόμου, κρίνοντας κάθε εξάμηνο την πρόοδό τους και καταλήγοντας στο τέλος της θητείας για το τι πέτυχαν, τι αποτύπωμα άφησαν και για το αν εντέλει θα θυμάται ο κόσμος τους ΟΠ στην κυβέρνηση μόνο για τα δέκα cent στην πλαστική σακούλα.
- Με άξονα τα παραπάνω, με ποια λογική λήφθηκε (έστω και μ’ αυτή την οριακή πλειοψηφία) από τα εναπομείναντα εντός των ΟΠ μέλη το 2019 η απόφαση επέκτασης της συνεργασίας με τον καταρρέοντα τότε ΣΥΡΙΖΑ, τη στιγμή που ούτε η βουλευτική έδρα φαινόταν κάτι το εφικτό για κανένα στέλεχος με δεδομένη την ‘’αποστρατεία’’ Δημαρά και τη στιγμή που στις πρόσφατες Ευρωεκλογές το αθροιστικό ποσοστό των Πράσινων σχηματισμών έδειχνε πως μπορούσαν να διεκδικήσουν με αξιώσεις το πολυπόθητο 1,5%; Επικαιρικές στοχεύσεις ελπίδας συνέχισης θέσεων, μισθών, ‘’υποταγής’’ στον Τσίπρα ακόμα και στα δύσκολα ώστε να εκτιμηθεί μακροπρόθεσμα και άλλοι παράπλευροι λόγοι οδήγησαν σε μια αυτοκτονική κίνηση το χώρο που δεν μπόρεσε καν να κεφαλαιοποιήσει ακόμα κι αυτές τις ελάχιστες πινελιές και ‘’μικρονίκες’’ που –υποστηρίζει πως- κατόρθωσε μέσα στην κυβερνητική τετραετία. / Τι θα μπορούσε να γίνει; Οι Οικολόγοι Πράσινοι να βγουν δυναμικά στην κοινωνία, ανακοινώνοντας κοινό ψηφοδέλτιο με τους Πράσινους – Αλληλεγγύη (που τόλμησαν στις τότε Ευρωεκλογές ένα γενναίο άνοιγμα, πολύ πέρα από το διαχειριστικό τους αρχικό στίγμα), ανοιχτό, παράλληλα, και σε άλλες ομάδες του εναλλακτικού χώρου (Πειρατές, Πράσινη Αριστερά, αλλά και Δικτύωση ‘’Ζωή Μετά’’, ΔΡΟ που ακόμα υπήρχαν). Να διαφημίσουν τις ‘’νίκες’’ τους στην τετραετία, να επισημάνουν, όμως, και τα λάθη του ΣΥΡΙΖΑ και να ζητήσουν, έστω και τότε, να κριθούν αυτόνομα, και πάλι με το βλέμμα στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Το 2009 το έφερε εν μέρει και το καλό πλασάρισμα του 2007, μην το λησμονούμε, θέλει σίγουρα και προσεκτικά βήματα η άνοδος.
Από εδώ και πέρα: O χρόνος, ωστόσο, δεν τελειώνει στην πολιτική, η οποία και είναι μία διαρκής και ανασημασιοδοτούμενη αρένα κι όποιος κολλάει στις εκλογές του 2019, στο Μνημόνιο του 2015, σε παλαιότερα διλήμματα ουσιαστικά κλείνει πόρτες από το μέλλον που μπορεί να εμφανίζονταν στο μονοπάτι του. Οι πλήρεις και ολιστικές επαναπροσεγγίσεις και οι δίκαιοι με την Ιστορία απολογισμοί βοηθούν στην κατανόηση των προγενέστερων περιόδων, στην καταλλαγή των παθών και στο λιώσιμο των πάγων μεταξύ πρώην συνοδοιπόρων που στην πορεία ψυχράνθηκαν και διασπάστηκαν. Αισθάνομαι, οπότε, πως ο απολογισμός των Οικολόγων Πράσινων αποτελεί ένα συμπαθητικό αλλά λειψό πρώτο βήμα που οφείλει να επεκταθεί και να συντείνει στη θετική προσπάθεια επαναπροσέγγισης, στο διαρκές forum διαλόγου των ευρύτερων πολιτικών μας σχηματισμών, με τελικό σκοπό όχι μια επικαιρική εκλογική συνεργασία, αλλά έναν πραγματικά ανεξάρτητο και ριζοσπαστικό πράσινο πόλο, της αυτονομίας, της οριζόντιας μη προεδρικής αμεσοδημοκρατίας και της εναλλακτικής στον νεοφιλελεύθερο μετα-καπιταλισμό πολιτικής.
Οι φόβοι είναι σαφείς και δεν έχουν εκλείψει: η οικονομική εξάρτηση από το ΣΥΡΙΖΑ (έστω και με ‘’ζητήματα’’ όπως μας πληροφόρησαν πρόσφατα ρεπορτάζ) προς τους ΟΠ είναι ακόμα παρούσα, όπως και η τάση εντός τους που θα επιδιώξει και πάλι και παρά τις αποφάσεις συνεδρίων την προσκόλληση στο ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα κι αν ο τελευταίος κινείται δημοσκοπικά κοντά στο 20% και οδηγείται σε ιστορικό χαμηλό δεκαετίας. Ο κίνδυνος, ακόμα, να ‘’γλυκάνει’’ η αξιωματική αντιπολίτευση τους ΟΠ λίγο πριν τις εκλογές με την παροχή Βουλευτικής έδρας ως ‘’καρότο’’ είναι υπαρκτός, τη στιγμή μάλιστα που το στέλεχος που προορίζεται γι’ αυτή τη θέση σε όλες τις δημόσιες τοποθετήσεις του λίγη σχέση με το στίγμα μας φαίνεται πως έχει, κινούμενο περισσότερο στο χώρο του mainstream και της ‘’πατριωτικής’’ Αριστεράς παρά της διεθνιστικής Οικολογίας και προωθώντας ανοιχτά το ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα.
Ως ‘’Πράσινοι’’, οφείλουμε να ελπίσουμε στις καλές προθέσεις, στην προοπτική της συνεργασίας και στο ευνοϊκό για τους Πράσινους γενικότερο ευρωπαϊκό κλίμα, εντούτοις πρέπει να προετοιμαζόμαστε πάντα για την προοπτική μιας αυτόνομης οικολογικής μας παρουσίας ή για ένα διερυμένο σχήμα Πράσινοι+ για την περίπτωση που τα πρόσφατα πάθη οδηγήσουν ξανά τους ΟΠ στη μοιραία προσκόλληση. Καλοδεχούμενος, οπότε, ο απολογισμός, ναι, οπότε, στην περαιτέρω εμβάθυνση και σύσφιξη σχέσεων, με το νου μας, ωστόσο, στην ξεκάθαρη στόχευση της αυτόνομης παρουσίας και στην ουσιαστική εμβάθυνση του ριζοσπαστικού μας στίγματος στην κοινωνία που πλήττεται από την κυβερνητική πολιτική, ώστε να μη χρειάζεται να περιμένουμε από την χ.ψ Ανναλένα να έρθει για να μας βγάλει από την αφάνεια και να μάθει η κοινωνία πως υπάρχουμε…