Αγροβολταϊκά: επίτευξη του στόχου της ΕΕ για το 2030 αν εγκατασταθούν στο 1% της αγροτικής γης και όφελος για τους αγρότες και το περιβάλλον

Η Κομισιόν εκτιμά ότι αν εγκατασταθούν αγροβολταϊκά στο 1% της αγροτικής γης της Ε.Ε. μπορούν να προσφέρουν 944 GW ενώ παράλληλα δεν θα δεσμεύσουν παραγωγική γη και γενικότερα πολύτιμη γη στην ύπαιθρο. Τα αγροβολταϊκά είναι φωτοβολταϊκά που τοποθετούνται στην ύπαιθρο με τρόπο ώστε να μπορεί να γίνεται καλλιέργεια κάτω από αυτά ή να χρησιμοποιούνται (και) για την κτηνοτροφία. Συνήθως τα φωτοβολταϊκά στην ύπαιθρο τοποθετούνται στο έδαφος και έτσι ανταγωνίζονται την καλλιέργεια ή την γεωργία, με αποτέλεσμα να προκαλούνται διαμαρτυρίες ή και να διατυπώνονται απαιτήσεις για κανονισμούς που θα προστατεύουν την γεωργική γη από υπερβολική κάλυψη της με φωτοβολταϊκά. Σε αντίθεση με τις πρακτικές αυτές, τα αγροβολταϊκά τοποθετούνται με τρόπο που επιτρέπουν την καλλιέργεια διαφόρων ειδών, μεταξύ άλλων και αρωματικών φυτών, δέντρων, ενώ προσφέρουν και λύσεις για συλλογή, αποθήκευση και χρήση του νερού της βροχής, δημιουργία θερμοκηπίων αλλά και σκίασης για τα ζώα. 

Τα φωτοβολταϊκά (PV) πάνελ παράγουν συνεχές ρεύμα (DC), στη συνέχεια μετατρέπονται σε εναλλασσόμενο ρεύμα (AC), για να χρησιμοποιηθούν απευθείας ή να εγχυθούν στο ηλεκτρικό δίκτυο. Η μετατροπή PV DC (συνεχές ρεύμα) σε AC (εναλλασσόμενο ρεύμα) είναι περίπου 1/1,25.

Όπως επισημαίνει το ερευνητικό κέντρο JRC της Κομισιόν σε ειδική του έκθεση, αν εγκατασταθούν τα λεγόμενα αγροβολταϊκά στο 1% της αγροτικής γης της Ε.Ε., τότε ο στόχος της Ηλιακής Στρατηγικής της ΕΕ για το 2030 θα επιτευχθεί εύκολα. Οι συντάκτες τονίζουν ότι στα τέλη του 2022 η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών στην ΕΕ ήταν 211 γιγαβάτ. Αν τοποθετηθούν αγροβολταϊκά στο 1% της αγροτικής γης, τότε θα έχουμε τη μισή ισχύ σε σύγκριση με το αν εγκαθιστούσαμε φωτοβολταϊκά στην ίδια έκταση με τον κλασικό τρόπο, όμως και πάλι αυτή είναι αρκετή για να ξεπεράσουμε κατά πολύ το στόχο των 720 γιγαβάτ που προβλέπει η Ηλιακή Στρατηγική της Ε.Ε. ( EU Solar Energy Strategy)

Η Ηλιακή Στρατηγική που παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάιο του 2022, είναι απαραίτητη για τη μαζική, ταχεία ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που προβλέπεται στο σχέδιο REPowerEU για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας. Προκειμένου να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι στόχοι για την ηλιακή ενέργεια, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εξετάσουν όχι μόνο την ηλιακή ενέργεια κλίμακας και την ηλιακή ενέργεια σε στέγες, αλλά και καινοτόμες μορφές ανάπτυξης ηλιακής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των αγροβολταϊκών.

Οι συντάκτες της έκθεσης προσδιορίζουν τα πιθανά εμπόδια. Η έλλειψη σαφούς και εναρμονισμένου ορισμού των αγροβολταϊκών αποτελεί σημαντικό εμπόδιο, καθώς η εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στον χαρακτηρισμό της γης, που θα μπορούσε να επηρεάσει την επιλεξιμότητα για γεωργικές επιδοτήσεις και φορολογία. Οι πρόσθετες προκλήσεις περιλαμβάνουν τη μεγιστοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς να επηρεάζεται η απόδοση των καλλιεργειών και η διασφάλιση της διατήρησης της βιοποικιλότητας και της αποκατάστασης της φύσης. περίπλοκες διαδικασίες αδειοδότησης και σύνδεσης στο δίκτυο καθώς και αυξήσεις των τιμών της γης που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ευημερία και την ασφάλεια των αγροτών.

Για να ξεπεραστούν αυτά τα εμπόδια, η στρατηγική της ΕΕ για την ηλιακή ενέργεια ενθαρρύνει τις χώρες της ΕΕ να ενσωματώσουν κίνητρα για τα αγροβολταϊκά, κατά περίπτωση, κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των εθνικών στρατηγικών σχεδίων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Μπορούν να παρασχεθούν περαιτέρω κίνητρα μέσω πλαισίων υποστήριξης για την ηλιακή ενέργεια (π.χ. μέσω της ενσωμάτωσης των αγροβολταϊκών σε διαγωνισμούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας). Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, στον γεωργικό τομέα, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις επιτρέπουν επενδυτικές ενισχύσεις για βιώσιμη ενέργεια (Common agricultural policy (CAP) strategic plans). Η βοήθεια θα μπορούσε να δώσει έμφαση στην οικονομική στήριξη, τις απλουστευμένες διαδικασίες αδειοδότησης και σύνδεσης στο δίκτυο, τα προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) και πιλοτικά έργα.

Επιπλέον, η συμμετοχή των αγροτικών κοινοτήτων στη διαδικασία σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων είναι απαραίτητη για την επιτυχή επέκταση των αγροβολταϊκών συστημάτων. Οι κοινότητες πρέπει να γνωρίζουν τα οφέλη των αγροβολταϊκών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων τους να παράγουν καθαρή ενέργεια, να αυξάνουν την αγροτική παραγωγικότητα και να συμβάλλουν στη βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη.

Δείτε επίσης: A long-term Vision for the EU’s Rural Areas – Towards stronger, connected, resilient and prosperous rural areas by 2040

Φωτο: © jeson, stock.adobe.com

Posted on 05/11/2023 in Άρθρα

Share the Story

Back to Top