Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ εκφράζουμε την ανησυχία μας για τις πρακτικές αυτοδικίας που οδήγησαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην απώλεια μιας ανθρώπινης ζωής, του Ζακ Κωστόπουλου, την Παρασκευή το πρωί αλλά και για όλο το μίσος που βγαίνει μέσα από τον σχολιασμό του θέματος, όχι μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο έντονος φόβος και η ανασφάλεια καθώς και λογικές αυτοδικίας που έχουν ριζώσει μέσα στην κοινωνία ευθύνονται για τα όσα – όχι δυστυχώς πλέον πρωτοφανή – είδαμε (και σε βιντεοσκοπημένη αναπαράσταση) αλλά και όσα αναδεικνύονται μέσα από την “συζήτηση” για το περιστατικό.
Ένας άνθρωπος χτυπήθηκε με κλωτσιές μέχρι θανάτου (;) μπροστά σε πολλούς θεατές, σε έναν κεντρικό δρόμο. Το αν μπήκε στο κοσμηματοπωλείο για να κλέψει ή για κάποιον άλλο λόγο, το αν κρατούσε μαχαίρι ή όχι και για ποιον λόγο το κρατούσε, αν όντως κρατούσε, είναι θέμα της ανάκρισης και έχουν μεν την σημασία τους για την πλήρη διερεύνηση του περιστατικού, αλλά τίποτα δεν δικαιολογεί τα όσα ακολούθησαν. Σε καμία περίπτωση δεν έχει το δικαίωμα ο οποιοσδήποτε να αυτοδικεί και να ασκεί βία που μπορεί να αφαιρέσει ανθρώπινη ζωή ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι όντως επρόκειτο για απόπειρα κλοπής.
Το κυρίαρχο που οφείλουμε όλοι να συζητήσουμε σοβαρά είναι το κλίμα αυτοδικίας και άγριου ξυλοδαρμού που ίσως οδήγησε στο θάνατο τον Ζακ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πολύ περισσότερο που σε ελάχιστη απόσταση από το κοσμηματοπωλείο υπάρχει αστυνομικό τμήμα, ενώ πολύ συχνά στην περιοχή αυτή σταθμεύουν αστυνομικοί με μηχανές.
Με τέτοιες πράξεις και συμπεριφορές μειώνονται δραματικά οι αποστάσεις μεταξύ εγκλήματος και βίας αγανακτισμένων πολιτών. Δεν είναι μόνο η απίστευτη εικόνα του ξυλοδαρμού του θύματος, και μάλιστα με κλωτσιές στο κεφάλι – ακόμα και όταν ο φερόμενος ως δράστης είναι αιμόφυρτος στο έδαφος. Είναι και η βία και το μίσος που αναδεικνύονται κατά την “συζήτηση” για το θέμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μια “συζήτηση” που για άλλη μια φορά φέρνει στην επιφάνεια διεργασίες που έχουν συντελεστεί μέσα στην κοινωνία και έχουν ελευθερώσει το τζίνι της ανεξέλεγκτης βίας, αναδεικνύει όψεις μιας κοινωνίας που φλερτάρει με συμπεριφορές ζούγκλας, συχνά με την κάλυψη κομματικών δυνάμεων.
Η αυτοδικία ανοίγει διάπλατα τον δρόμο σε καθεστώς βάρβαρης κοινωνίας και στην επιβολή κάθε ανομίας στο όνομα ενστίκτων κατ’ όνομα και κατ’ ευφημισμό ανθρώπων. Το φασιστικό υπόστρωμα δεν μπορεί να συνθέσει καμία κοινωνία συμβίωσης ελεύθερων ανθρώπων, αυτονομίας, και ευημερίας. Κοινωνίες μίσους και εκδίκησης δεν μπορούν να υπάρξουν και δεν υπάρχουν ούτε ανάμεσα στα ζώα.
Η κοινωνία οφείλει και πρέπει να οριοθετείται από τις εγκληματικές συμπεριφορές, να χειρίζεται ακόμα και τους εγκληματίες ως ανθρώπους. Η ανθρώπινη ζωή είναι υπεράνω κάθε άλλης αξίας σε μια πολιτισμένη κοινωνία. Η βία χωρίς όρια και η απώλεια ανθρώπινης ζωής είναι έγκλημα από μόνα τους, όποια κι αν είναι η δικαιολογία. Μετά από αγώνες και πολύ πόνο η παγκόσμια κοινωνία κατάφερε να υιοθετήσει ένα σύνολο ρυθμίσεων που προβλέπουν τον σωφρονισμό, αποστασιοποιήθηκε από την αυτοδικία και την δυσανάλογη τιμωρία ενός εγκληματία, αναγνωρίζει ελαφρυντικά στον δράστη. Αλίμονο αν ένας “νοικοκυραίος” παίρνει τον “νόμο” στα χέρια του και ξυλοκοπεί βάναυσα, μέχρι θανάτου, έναν νέο άνθρωπο γιατί αποπειράθηκε ή θεωρεί ότι αποπειράθηκε να κλέψει το μαγαζί του.
Αυτά όλα είναι η πιο κραυγαλέα απόδειξη ότι η κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια δεν ήταν και δεν είναι μόνο δημοσιονομική ή οικονομική, είναι βαθιά αξιακή, κρίση ταυτότητας και προσανατολισμού. Και αυτό πρέπει να μας ταρακουνήσει αν θέλουμε να βγούμε πραγματικά με κοινωνική συνοχή από την πολύπλευρη και βαθιά κρίση