Σε πολλές περιοχές της χώρας συνεχίζουν να προσπαθούν να τσιμεντώσουν, εγκιβωτίσουν ή και να καλύψουν τα ρέματα. Είναι μια πρακτική που όχι μόνο προκαλεί οικολογική καταστροφή στα σημαντικά οικοσυστήματα, στους δρόμους του νερού αλλά και προκαλεί μεγάλες καταστροφές και πλημμύρες. Η κλιματική κατάρρευση θα παρασύρει όλα αυτά τα έργα και θα προκαλέσει μεγάλες καταστροφές. Όλα τα εγκλήματα που έχουμε κάνει στο περιβάλλον έχουν ακόμα μεγαλύτερο κόστος στις ζωές μας. Το κακό είναι ότι περιφέρειες και πολλοί δήμοι επιμένουν στο έγκλημα. Στην Αττική προσπαθούν να εγκιβωτίσουν δύο σημαντικά ρέματα, της Πικροδάφνης και του Ποδονίφτη. Στη #Ραφήνα προσπαθούν να τσιμεντώσουν το #ΜεγάλοΡέμα.Στη Δράμα προσπαθούν να καταστρέψουν το ρέμα Καλλιφύτου.

Αντί να στρεφόμαστε ενάντια στη φύση και τελικά να προκαλούμε καταστροφές και στο περιβάλλον και στην κοινωνία και στην οικονομία, πρέπει να επανασχεδιάσουμε τη σχέση μας με τη φύση, σε αρμονία με τη φύση, αξιοποιώντας ότι πιο σύγκρονο: τις πράσινες υποδομές και λύσεις, μεθόδους που βασίζονται στη φύση, συνεργάζονται με τη φύση. Η Στρατηγική της Ε.Ε. για τη βιοποικιλότητα για το 2030, η Στρατηγική της Ε.Ε. για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος και ο υπό ψήφιση Νόμος της Ε.Ε. για την Αποκατάσταση της Φύσης απαιτούν την αποκατάσταση τουλάχιστον 25 000 χλμ ποταμών της Ε.Ε. σε κατάσταση ελεύθερης ροής έως το έτος 2030 μέσω της άρσης των απαρχαιωμένων φραγμών και της αποκατάστασης πλημμυρικών πεδίων και υγροτόπων. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, υπάρχει κρίσιμη ανάγκη να τριπλασιαστούν οι ετήσιες επενδύσεις σε λύσεις NbS

Παρουσιάζουμε μερικές ενδεικτικές περιπτώσεις:

Κραυσίδωνας Βόλου

Ρέμα Πικροδάφνης

Γράφει η δήμαρχος Αγ. Δημητρίου Αττικής και εκ νέου υποψήφια Μαρία Ανδρούτσου:

Όταν ο Δήμος μας για να αντικρούσει επιστημονικά τα έργα διευθέτησης στην Πικροδάφνη που η Περιφέρεια Αττικής έθετε ως προαπαιτούμενα για την οριοθέτηση, ανέθεσε στο Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας & Υδρογεωλογίας που διευθύνει την εκπόνηση μελέτης αξιολόγησης, της οποίας τα πολύτιμα συμπεράσματα αγνοήθηκαν με αντιεπιστημονικά επιχειρήματα.

Η επόμενη μέρα για την Πικροδάφνη απαιτεί αλλαγή προσανατολισμού, εδώ και τώρα αναθεώρηση της απόφασης της Περιφέρειας για τα συρματοκιβώτια, με αξιοποίηση της σύγχρονης επιστημονικής θεώρησης (οικομηχανική), σε συνδυασμό με την αξιολόγηση των επιπτώσεων που έχει η ως τώρα “παλαιομοδίτικη” επίλυση των τεχνικών ζητημάτων.

Ο Κωνσταντίνος Λουπασάκης – καθ. Τεχνικής Γεωλογίας και Γεωτεχνικής Μηχανικής ΕΜΠ, μίλησε στην εκπομπή «Prime» του Ertnews πάνω στο τι ευθύνεται για τα φαινόμενα κατολίσθησης που παρουσιάστηκαν λόγω της κακοκαιρίας Daniel «Βλέπουμε ότι στο όρος Πήλιο έχουμε πάρα πολύ μεγάλη δεκτικότητα σε εκδήλωση καθοριστικών φαινομένων. Έχουμε παχύ μανδύα αποσάθρωσης στα πετρώματα της περιοχής, οπότε πολύ εύκολα ολισθαίνουν. Τώρα αν αυτό το συνδυάσουμε με τα τεράστια ύψη βροχής που είχαμε αυτές τις μέρες, μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι τα υλικά αυτά διολισθαίνοντας δεν θα μείνουν στη θέση του «πόδα της κατολίσθησης», αλλά θα μετακινηθούν στη συνέχεια με το νερό και θα φτάσουν στα κατάντη και θα πλήξουν περιοχές. Τώρα αν δούμε λίγο και τη διαχείριση η οποία υπάρχει στην κοίτη των ρεμάτων στα κατάντι, θα δούμε ότι πολύ μεγάλα τμήματα του κάτω ρου, όπως λέμε του κατωτέρου τμήματος των ποταμών έχει συγκεντρωθεί, δηλαδή έχει διευθετηθεί με πάρα πολύ βίαιο τρόπο, μετατρέποντας ουσιαστικά τους φυσικούς αποδέκτες σε αποχετευτικό δίκτυο».

Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Λουπασάκης, εξηγεί ότι «αυτές οι παρεμβάσεις, οι οποίες έγιναν στο παρελθόν και δυστυχώς σε ορισμένες περιπτώσεις εξακολουθούν να συμβαίνουν και να εφαρμόζονται και σήμερα, είναι παλιομοδίτικες. Δηλαδή δεν είναι ορθή διαχείριση ενός φυσικού αποδέκτη να τον μετατρέψουμε σε έναν αγωγό από σκυρόδεμα ή σε έναν αγωγό ο οποίος περιβάλλεται από συρματοκιβώτια. Η φύση έχει τους μηχανισμούς να μειώσει την ταχύτητα ροής μέσω της βλάστησης, κυρίως στον άνω ρου, κάτι το οποίο εμείς δεν το έχουμε υιοθετήσει».

«Σχεδιάζουμε τα έργα μας χωρίς να διαβάζουμε τη φύση, χωρίς να βλέπουμε. Η φύση τι κοίτη είχε διαμορφώσει στο παρελθόν. Κάνουμε κάποιες εκτιμήσεις με μοντέλα οτιδήποτε τύπου μοντέλα, φέρνουμε στα μέτρα μας τη φύση και σχεδιάζουμε τα έργα με βάση αυτά. Δεν λέω ότι δεν χρειάζονται αυτά τα μοντέλα, αλλά πρέπει πρωτίστως να διαβάζουμε λίγο και τι μας λέει η ίδια η φύση» υπογράμμισε.

Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας: Ένας παράδεισος απειλείται με εξαφάνιση

Το Μεγάλο Ρέμα της Ραφήνας είναι ένα ποτάμι (ρέμα συνεχούς ροής) με μήκος πάνω από 20 χλμ., ένα από τα ελάχιστα φυσικά ποτάμια που έχουν απομείνει πλέον στην Αττική. Αποτελεί ένα σημαντικό οικοσύστημα, με υγροτόπους και πλημμυρικά πεδία, που προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις και την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία. Έχουν καταγραφεί πάνω από 150 είδη πουλιών, πολλά από αυτά απειλούμενα, ψάρια, ορισμένα από τα οποία κινδυνεύουν με εξαφάνιση, όπως το ευρωπαϊκό χέλι, και πλούσια βλάστηση που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει πάνω από 2.000 παρόχθια μεγάλα δέντρα, κυρίως υδρόφιλα (πλατάνια, ιτιές, λεύκες κλπ.)

Το εξαιρετικό φυσικό του περιβάλλον συμβάλλει στο μικροκλίμα, στην προστασία από την ατμοσφαιρική και θαλάσσια ρύπανση, στην ποιότητα των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων κ.α. Παράλληλα αποτελεί ένα υψηλής αισθητικής αξίας φυσικό τοπίο και σημαντικό τοπίο ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Λόγω του ότι η κοίτη του έχει παραμείνει φυσική σχεδόν στο σύνολό της και οι πλημμυρικές του ζώνες στην πεδιάδα των Μεσογείων έχουν παραμείνει άχτιστες, το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχει σώσει μέχρι σήμερα τη Ραφήνα από καταστροφικές πλημμύρες.

Σήμερα, το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας απειλείται με ολοκληρωτική καταστροφή από το Έργο Διευθέτησης της κοίτης του με φορέα το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και προϋπολογισμό 104 εκατομμύρια ευρώ. Αν αυτό υλοποιηθεί, το ποτάμι θα μετατραπεί στον “Κηφισό” της Ανατολικής Αττικής, έναν τεχνητό οχετό ομβρίων. Η φυσική κοίτη και οι όχθες του ποταμού θα αποψιλωθούν πλήρως σε μήκος περίπου 17 χλμ. και θα διευθετηθούν με τσιμέντο και λιθοπλήρωτα συρματοκιβώτια («γκρίζες υποδομές»), καταστρέφοντας το οικοσύστημα με μη αναστρέψιμες συνέπειες στη βιοποικιλότητα, το κλίμα και τα νερά.

Ενώ η διευθέτηση του ποταμού παρουσιάζεται ως αντιπλημμυρικό έργο για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, στην πραγματικότητα εφαρμόζει απαρχαιωμένες μεθόδους που αυξάνουν τον πλημμυρικό κίνδυνο. Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030   και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, ακολουθώντας τις σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις, επιτάσσουν Λύσεις που βασίζονται στη Φύση (Nature-based Solutions – NbS) και στο πλαίσιο της αντιπλημμυρικής προστασίας.

Στην πραγματικότητα, το έργο διευθέτησης πρόκειται να εξυπηρετήσει τα μεγάλα έργα υποδομής στην Ανατολική Αττική (επέκταση λιμανιού Ραφήνας, Αττικής Οδού, Προαστιακού κλπ.) αλλά παρουσιάζεται ως αντιπλημμυρικό προκειμένου να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Είναι ενδεικτικό ότι στο αδελφό έργο του ρέματος Ερασίνου-Βραυρώνας, που εντάσσεται στο ίδιο χρηματοδοτικό πακέτο αντιπλημμυρικής προστασίας και εφαρμόζει αντίστοιχες γκρίζες υποδομές, ο Μηχανισμός Παραπόνων της ΕΤΕπ διαπίστωσε την ευθεία αντίθεση στα επιστημονικά δεδομένα και το ενωσιακό περιβαλλοντικό δίκαιο. Για το λόγο αυτό ζητήθηκε να μην χρησιμοποιηθούν από τις Ελληνικές Αρχές κονδύλια της ΕΤΕπ έως ότου το έργο επανασχεδιαστεί σε πλήρη συμμόρφωση με το ενωσιακό περιβαλλοντικό δίκαιο.

Η Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας

• τη ματαίωση του έργου διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας,

• την ανάκληση της χρηματοδότησής του από ενωσιακούς και εθνικούς πόρους

• το συνολικό επανασχεδιασμό του έργου με Λύσεις βασισμένες στη Φύση, σε πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς συμβάσεις και το δίκαιο και τις στρατηγικές της Ε.Ε. για το περιβάλλον.

ΥΠΟΓΡΑΨΤΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΗ