Σύμφωνα με γαλλικά μέσα ενημέρωσης παρουσιάστηκε “σημαντική διαρροή ραδιενέργειας στον πυρηνικό σταθμό Tricastin στη Γαλλία”. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δημοσιοποιηθεί, στα υπόγεια ύδατα του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής έχει μετρηθεί ραδιενεργό τρίτιο τουλάχιστον 290 φορές πάνω από το “όριο”.
Τα ΜΜΕ μεταδίδουν ότι “Σύμφωνα με την EDF, η διαρροή είναι “υπό έλεγχο” και το γεγονός αυτό είναι “χωρίς συνέπειες για την υγεία”.
Αυτή είναι η δεύτερη διαρροή ραδιενεργού τριτίου που αναφέρεται σε διάστημα δύο χρόνων. Η διοίκηση του εργοστασίου Tricastin, στο Drôme, ανέφερε μόνο προσφάτως ότι στις 15 Δεκεμβρίου δήλωσε ένα «σημαντικό γεγονός για το περιβάλλον» στην Αρχή Πυρηνικής Ασφάλειας (ASN).
Το τρίτιο – ένα ραδιενεργό ισότοπο υδρογόνου – βρέθηκε σε ασυνήθιστες ποσότητες στα υπόγεια ύδατα που περιέχονται στο υπόγειο περίβλημα του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ενώ μια μέτρηση 1.000 Bq / λίτρο απαιτεί δήλωση στην Αρχή Πυρηνικής Ασφάλειας, στο εργοστάσιο μετρήθηκαν στις 12 Δεκεμβρίου τιμές 28.900 Bq / λίτρο (29 φορές το όριο για δήλωση και 290 φορές το “όριο” ασφαλείας).
Η πυρηνική βιομηχανία δήλωσε ότι το ραδιενεργό νερό “είναι παγιδευμένο σαν σε κουτί” και δεν παρουσιάζεται κίνδυνος για το εξωτερικό περιβάλλον. Υποστήριξε ότι τα επίπεδα τριτίου πέφτουν στα 11.000 Bq / λίτρο. Το όριο, όμως, για το τρίτιο στο πόσιμο νερό είναι την ΕΕ 100 Βq / λίτρο, αν και σε άλλες περιοχές το όριο είναι μεγαλύτερο
Η διοίκηση του εργοστασίου υποστηρίζει ότι τρεις εβδομάδες νωρίτερα, κάποιες εργασίες είχαν ως αποτέλεσμα την υπερπλήρωση μιας δεξαμενής, από την οποία διέφυγαν 900 λίτρα ραδιενεργά απόβλητα -που κατέληξαν σε ένα κανάλι ποταμού και στη συνέχεια διείσδυσαν στα υπόγεια ύδατα κάτω από τον σταθμό παραγωγής ενέργειας.
Αντιπυρηνικές κινήσεις θέτουν μια σειρά ερωτημάτων:
Η EDF διευκρινίζει ότι το ραδιενεργό νερό “περιέχεται σε γεωτεχνικό περίβλημα, επομένως χωρίζεται από τα υπόλοιπα υπόγεια ύδατα. Αντλούνται για να μην ξεχειλίζουν έξω από το περίβλημα”. Οι αντιπυρηνικές κινήσεις θέτουν το ερώτημα “τι θα γίνει με αυτά τα νερά; Και τι γίνεται με τα εδάφη που είναι επίσης μολυσμένα; Τι θα συμβεί όταν αυτά τα χώματα ξεβραστούν από τις βροχές; Το δελτίο τύπου της EDF προορίζεται πάνω απ’ όλα να είναι καθησυχαστικό, αλλά είναι πραγματικά η EDF σε θέση να “κρατήσει” το τρίτιο που έχει διαφύγει στο περιβάλλον; Η πυρηνική βιομηχανία διευκρινίζει ότι το νερό που έχει μολυνθεί από ραδιενέργεια δεν χρησιμοποιείται άμεσα, ούτε για ανθρώπινη κατανάλωση, ούτε για αγροτικές ανάγκες. Η έλλειψη χρήσης αυτών των υπόγειων υδάτων κάνει λιγότερο σοβαρή τη ρύπανση τους; Η βιομηχανία υποχρεούται από το νόμο να κάνει τα πάντα για να προστατεύει το περιβάλλον από τις επιπτώσεις των δραστηριοτήτων της. Ωστόσο, άφησε 900 λίτρα υγρών αποβλήτων από το πυρηνικό εργοστάσιο να υπερχειλίσουν. Δεν υπάρχει συναγερμός που να σηματοδοτεί ότι έχει επιτευχθεί το μέγιστο επίπεδο πλήρωσης; Η EDF σαφώς δεν παρακολούθησε σωστά τις δραστηριότητες μεταφοράς ραδιενεργών αποβλήτων. Τις συνέπειες της έλλειψης αυστηρότητας θα τις πληρώσει το περιβάλλον. Ό,τι και να λέει η EDF, η ρύπανση, ακόμη και περιορισμένη σε γεωτεχνικό περίβλημα, παραμένει ρύπανση. Η βιομηχανία απελευθέρωσε ραδιενεργές ουσίες στο περιβάλλον επειδή κακο-διαχείριζεται τις δραστηριότητές του. Έχει επιβαρύνει με ραδιενέργεια φυσικούς πόρους που δεν της ανήκουν λόγω έλλειψης εποπτείας και αυστηρότητας. Και είναι ικανοποιημένη, επειδή έχει δηλώσει στις αρχές ένα «σημαντικό γεγονός», παρακολουθεί τον υδροφόρο ορίζοντα, και περιμένει να αραιωθεί επαρκώς η ραδιενέργεια στο περιβάλλον ώστε να μειωθούν οι συγκεντρώσεις. Παρακολούθηση της ρύπανσης που προκαλείται από την έλλειψη παρακολούθησης εκ των υστέρων, είναι το καλύτερο που μπορεί να κάνει η EDF όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος;” καταλήγουν οι αντιπυρηνικές κινήσεις.
Η Γαλλία πρωτοστατεί μαζί με την Ολλανδία – με την υποστήριξη αρκετών χωρών της Αν. Ευρώπης και της ελληνικής κυβέρνησης – στην προσπάθεια να χαρακτηριστεί στο πλαίσιο της EU-Taxonomy για τις βιώσιμες επενδύσεις η πυρηνική ενέργεια ως “πράσινη” επένδυση, ώστε να χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς και ιδιωτικούς πόρους, .Όμως πολλά πυρηνικά εργοστάσια κλείνουν κατά διαστήματα στη Γαλλία λόγω σοβαρών προβλημάτων.
Μια μεγάλη αντιπαράθεση βρίσκεται σε εξέλιξη σε σχέση με το πρότζεκτ Cigéo για ταφή των πιο επικίνδυνων ραδιενεργών αποβλήτων στο Bure, που με κάθε τρόπο επιδιώκει να κατασκευάσει η γαλλική κυβέρνηση, παρά τα σοβαρά περιβαλλοντικά ζητήματα που υπάρχουν αλλά και τις αντιδράσεις των πολιτών.
Πρόσφατη έκθεση διαπίστωνε ότι όλοι οι πυρηνικοί αντιδραστήρες στο Blayais, Chinon, Cruas-Meysse, Dampierre-en-Burly, Gravelines, Saint-Laurent-des-Eaux, Bugey (εκτός 4) και στο Tricastin, δηλαδή 31 από τους συνολικά 58 αντιδραστήρες που είναι διάσπαρτοι σε όλη τη Γαλλία, δεν συμμορφώνονται με τον κανονισμό σχεδιασμού: σε περίπτωση σεισμού, θα είχε καταστραφεί ο εξοπλισμός των συστημάτων παρακολούθησης και ελέγχου των πυρηνικών αντιδραστήρων.
Επειδή στη Γαλλία έχουν συμβεί πολλά πυρηνικά “περιστατικά” – έχουν καταγραφεί ήδη 112 ατυχήματα / περιστατικά σε πυρηνικές εγκαταστάσεις, πολλά από αυτά στο Tricastin – οι πολίτες έχουν δημιουργήσει “επιτροπές παρακολούθησης των πυρηνικών εγκαταστάσεων” (surveillance citoyenne des installations)
Γιατί παρακολουθούν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις; Όπως δηλώνει η ομοσπονδία 895 οργανώσεων που εκπροσωπούν 62.454 πολίτες που έχουν υπογράψει τη σχετική χάρτα
- Επειδή οι πληροφορίες που σχετίζονται με τη λειτουργία πυρηνικών εγκαταστάσεων σπάνια δημοσιοποιούνται.
- Επειδή αυτές οι πληροφορίες είναι περίπλοκες και πρέπει να μεταφραστούν.
- Επειδή το να επωφεληθούμε από αυτές τις πληροφορίες μπορεί να μας επιτρέψει να είμαστε πιο αποτελεσματικοί στην παρακολούθηση των πυρηνικών εγκαταστάσεων.
- Επειδή αυτές οι πληροφορίες πρέπει να είναι προσβάσιμες.
- Επειδή η λειτουργία αυτών των εγκαταστάσεων και τα πολλά περιστατικά και προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι πολύ συχνά ενδεικτικά παραβάσεων ή προβλημάτων διαχείρισης του χώρου που μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες για την υγεία και το περιβάλλον.
- Επειδή οι χειριστές δεν ανησυχούν σε καμία περίπτωση και μπορούν να διαπράξουν αδικήματα και παραβιάσεις με πλήρη ατιμωρησία.
Σε ποιον απευθύνεται η παρακολούθηση των εγκαταστάσεων από τους πολίτες;
- Εάν είστε μέλος μιας τοπικής επιτροπής πληροφοριών (CLI),
- Εάν παρακολουθείτε στενά τι συμβαίνει σε μια πυρηνική εγκατάσταση και έχετε πληροφορίες να μας διαβιβάσετε.
Στη συνέχεια, εγγραφείτε στη λίστα παρακολούθησης των πολιτών μας για πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Στην πράξη τι είναι;
- Έχουμε δημιουργήσει ένα δίκτυο πληροφορητών και εργαλείων διάδοσης και επικοινωνίας, προκειμένου να επιτρέψουμε την πραγματική κυκλοφορία των δεδομένων που σχετίζονται με τη λειτουργία των πυρηνικών εγκαταστάσεων.
- Αυτοί οι χώροι ανταλλαγής πληροφοριών θα σας επιτρέψουν να μεταδώσετε και να επωφεληθείτε από ανεξάρτητες πληροφορίες και όλες τις ειδήσεις που σχετίζονται με τις διάφορες γαλλικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
- Θα μπορείτε επίσης να συζητάτε με άλλα μέλη του CLI ή με άτομα που παρακολουθούν στενά τι συμβαίνει στις πυρηνικές εγκαταστάσεις, να λαμβάνετε συμβουλές για την προετοιμασία για τις συνεδριάσεις σας στο CLI ή να ρωτάτε τις αρχές για ένα συγκεκριμένο θέμα και να κάνετε ερωτήσεις.
Πώς μας επιτρέπει αυτή η παρακολούθηση πολιτών να ενεργούμε;