Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ την Παρασκευή 6.8.2021
του Νίκου Χρυσόγελου
π. ευρωβουλευτή των Πράσινων
μέλος του Συμβουλίου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ
Πάνω από 1000 πόλεις, περιφέρειες, χώρες και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν κηρύξει κατάσταση ανάγκης λόγω κλιματικής κρίσης. Χάσαμε πολύτιμο χρόνο στην προσπάθεια αποτροπής της βίαιης κλιματικής κρίσης που βρίσκεται τώρα σε εξέλιξη. Και η Διεθνής Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα; Η επάνοδος των ΗΠΑ στη Συμφωνία; Το Ευρωπαϊκό Green Deal; Τα βήματα είναι προς σωστή κατεύθυνση αλλά κάνουμε πολύ λίγα. Με βάση τις υπάρχουσες δεσμεύσεις η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας θα ξεπεράσει τους 2,3° C, ίσως και τους 4,5° C. Η απόλυτη καταστροφή για τον ανθρώπινο πολιτισμό!
Η κλιματική κρίση αλλάζει τα πάντα. Η ασφαλιστική εταιρία Swiss Re υπολογίζει μείωση της παγκόσμιας οικονομικής αξίας κατά 10% μέχρι το 2050. O χάρτης πορείας του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) Net Zero έως το 2050 διαπιστώνει ότι “δεν υπάρχει μέλλον πλέον στα έργα ορυκτών καυσίμων”. Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στις υπάρχουσες υποδομές στην ΕΕ – που δεν αντέχουν πλέον – εκτιμώνται σε 34 δις το χρόνο. Άνοδος της θερμοκρασίας κατά 1,5° C θα προκαλέσει αύξηση των εκτάσεων που καίγονται από πυρκαγιές στη Μεσόγειο κατά 41%. Η κλιματική κρίση θα προκαλέσει στην Ελλάδα ζημιά 700 δις, 2+ φορές το δημόσιο χρέος.
Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας είναι ήδη 1,2-1,4° C. Κατά συνέπεια, έξοδος από τα ορυκτά καύσιμα και καθαρή κλιματική ουδετερότητα πρέπει να επιτευχθούν ως το 2040, όχι το 2050. Η “αλλαγή” δεν αφορά απλώς στην υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων από ανανεώσιμες πηγές σε ένα σχέδιο “business as usual”. Χρειάζονται βαθιές αλλαγές, γρήγορα, με δημοκρατικό και συμμετοχικό τρόπο του συνολικού οικονομικού, παραγωγικού, καταναλωτικού μοντέλου, με μείωση ανισοτήτων.
Το “κλίμα” επηρεάζει τους ψηφοφόρους, η “κλιματική δικαιοσύνη” μετατρέπεται σε αίτημα εκατομμυρίων διαδηλωτών, βρίσκεται στο κέντρο της προεκλογικής αντιπαράθεσης. Πράσινη καγκελάριος ή έστω συμμετοχή των Πράσινων στη Γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα επιταχύνει τις παγκόσμιες οικονομικές και πολιτικές αλλαγές, με ριζική πράσινη στροφή της πιο ισχυρής ευρωπαϊκής οικονομίας.
Πολιτικοί και κυβερνήσεις που σφυρίζουν αδιάφορα ή καλύπτουν την απουσία ουσιαστικού σχεδίου με “επικοινωνιακά μηνύματα" (δες ελληνική περίπτωση) βλάπτουν και το κλίμα και την οικονομία. Οι κοινωνίες που μένουν πίσω στην κούρσα αλλαγών οικονομίας, παραγωγής, κατανάλωσης, τεχνολογίας και αξιών θα πληρώσουν ακριβά διπλό τίμημα: το κόστος των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και αυτό της καθυστέρησης στις αναγκαίες αλλαγές.
Η προετοιμασία υπηρεσιών και υποδομών στα νέα κλιματικά δεδομένα και η αλλαγή μοντέλου πρέπει να προχωρούν παράλληλα, με συνεκτικό τρόπο: παράγουμε τρόφιμα οικολογικά, αξιοποιούμε – επαναχρησιμοποιούμε τα πάντα, “κλιματίζουμε” τις πόλεις με φυσικά συστήματα, δημιουργώντας ευρύτερες πράσινες ζώνες, υιοθετώντας λύσεις με βάση τη φύση, επανασχεδιάζουμε τις δημόσιες μεταφορές, μεταφέρουμε μεγάλο ποσοστό μετακινήσεων σε εκτεταμένα δίκτυα ποδηλατοδρόμων, αναδιοργανώσουμε κατοικίες και γειτονιές ώστε να μην χρειάζονται εξωτερική ενέργεια αλλά και να παράγουν τοπικά την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, πρασινίζουμε συνολικά όλες τις επιχειρήσεις, προσαρμόζουμε τα ναυπηγεία για κατασκευή όχι φρεγατών αλλά πράσινων τεχνολογιών: μέρος των ανεμογεννητριών, δημόσια συστήματα μεταφορών, πράσινα πλοία, κ.ά.
Νέες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις κινητοποιούνται γύρω από ένα πράσινο σχέδιο αλλαγών σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Στις επόμενες εθνικές εκλογές οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ (το νέο αυτόνομο κόμμα που δημιουργήθηκε το Μάρτιο 2020) επιδιώκουμε μέσα από μια ευρύτερη πράσινη συμμαχία ισχυρή κοινοβουλευτική παρουσία για αλλαγή του πολιτικού, οικονομικού και παραγωγικού μοντέλου, κάτι που αδυνατούν να κάνουν μόνα τους τα συστημικά κόμματα.