Αγαπητή φίλη / Αγαπητέ φίλε,
Με την πυρκαγιά στο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς να έχει σβήσει και τον κίνδυνο αναζωπύρωσης να έχει πλέον εξαλειφθεί, βρισκόμαστε στην επόμενη ημέρα που πρέπει να εκτιμηθεί η ζημιά αλλά και να ληφθούν τα πρώτα μέτρα για να βοηθήσουμε το μοναδικό αυτό δάσος.
Η πρώτη εκτίμηση, με βάση εικόνες Sentinel (από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο), είναι ότι επηρεάστηκε μια έκταση 45.000 στρεμμάτων, όπου τα 8130 στρέμματα (18%) αποτελούν άκαυτες νησίδες. Οι νησίδες αυτές είναι σημαντικές για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας της περιοχής, αρκεί όλες οι μεταπυρικές εργασίες να γίνουν με απόλυτο σεβασμό στην οικολογική ισορροπία της καμένης έκτασης. Ευτυχώς, ο μοναδική αποικία του μαυρόγυπα σώθηκε.
Η μάχη με τη φωτιά δεν ήταν εύκολη. Βρεθήκαμε στο μέτωπο από την πρώτη στιγμή της πυρκαγιάς, δίνοντας κάθε δυνατή βοήθεια στην πυροσβεστική και τους αρμόδιους φορείς της περιοχής. Παράλληλα, μέλη της ομάδας μας συμμετείχαν στην αποστολή πεζοπόρου τμήματος δασοπυρόσβεσης.
Η πυρκαγιά αυτή καταδεικνύει για άλλη μία φορά την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο τρόπος δράσης σε αμιγώς δασικές περιοχές, με προσαρμογή του μηχανισμού στις ανάγκες του τοπίου, της βλάστησης και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε πυρκαγιάς. Είδαμε ότι στη συγκεκριμένη πυρκαγιά θα έπαιζε κομβικό ρόλο να είχε περιοριστεί η περίμετρός τις δύο πρώτες μέρες (και ειδικά τις δύο πρώτες νύχτες όπου η υγρασία ήταν στο 60% και είχε άπνοια) με στοχευμένη χρήση πεζοπόρων μέσα στο δάσος, εφαρμογή της νομοθεσίας για το αντιπύρ και τη κατάκαυση, και με κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού.
Πολλά ακούστηκαν εκείνες τις ημέρες για το αν το δάσος είχε τα κατάλληλα ανοίγματα και τις αντιπυρικές ζώνες. Παρότι ο ρόλος των αντιπυρικών ζωνών είναι σοβαρά υπερεκτιμημένος, όπως το έχουμε βιώσει σε πολλές πυρκαγιές που τις υπερπηδά, το δάσος αυτό είχε ένα δίκτυο δρόμων και περιμετρικά αντιπυρικές ζώνες. Η Δαδιά δεν κάηκε λόγω έλλειψης αντιπυρικών ζωνών. Στην Δαδιά, όπως και σε όλα τα δάση της χώρας μας, η δασική διαχείριση παραμένει ελλιπής, λόγω υποχρηματοδότησης των εγκεκριμένων διαχειριστικών μελετών για τη Ζώνη Α που προβλέπουν επιπλέον από το υφιστάμενο δασικό οδικό δίκτυ και διάνοιξη καρόδρομων για την πρόσβαση των πυροσβεστικών οχημάτων, αλλά η έλλειψη χρηματοδότησης δεν το επιτρέπει. Ταυτόχρονα, η δασική βλάστηση έχει γίνει πυκνή λόγω καθολικής πλέον εγκατάλειψης της βόσκησης, ενώ και τα χωράφια που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως σημεία μάχης με τη φωτιά, έχουν πλέον κλείσει από δασική βλάστηση. Για αυτό το λόγο οι φωτιές γίνονται σφοδρές και εκτατικές και η κατάσβεσή τους είναι δύσκολη.
Προς το παρόν, έχει μεγάλη σημασία να ληφθούν και να ακολουθηθούν άμεσα τα σωστά μέτρα για να αποκατασταθεί το δάσος. Παρότι η περιοχή του Εθνικού Πάρκου Δαδιάς χαρακτηρίζεται από πολλές σημαντικές οικολογικές αξίες, η διατήρηση των αρπακτικών πουλιών, και ειδικά του Μαυρόγυπα, οφείλει να αποτελεί το κεντρικό σημείο αναφοράς σε κάθε απόφαση που αφορά την διαχείριση της περιοχής.
Ενδεικτικά, χρειάζεται να ληφθούν άμεσα μέτρα για μετά την πυρκαγιά, όπως η χαρτογράφηση της περιοχής και η κήρυξή της ως αναδασωτέα. Ενώ στη συνέχεια πρέπει να προχωρήσουμε στη θωράκιση της περιοχής. Μπορείς εδώ να δεις την επίσημη ανακοίνωσή μας, με το σύνολο των μέτρων που προτείνουμε να ληφθούν για την προστασία της Δαδιάς μετά την πυρκαγιά.
Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να δουλέψουμε με όλα τα μέσα που διαθέτουμε για την αποκατάσταση του Εθνικού Πάρκου της Δαδιάς, μιας από τις παλαιότερες προστατευόμενες περιοχές στην Ελλάδα, ενός πολύ αγαπημένου μας δάσους.
Δημήτρης Καραβέλλας
Γενικός Διευθυντής