Ευρωβουλευτές εκφράζουν την αλληλεγγύη τους και στηρίζουν τις εντεινόμενες προσπάθειες καταπολέμησης της πανδημίας στην Τουρκία. Θεωρούν ότι οι προσπάθειες για τη μείωση του αριθμού κρατουμένων είναι ευπρόσδεκτες και η ΕΕ οφείλει να στηρίξει την Τουρκία στην μάχη εναντίον της πανδημίας εφόσον το ζητήσει. Οι ευρωβουλευτές ζητάνε, επίσης, τα μέτρα γενικής αμνηστίας που ανακοίνωσε η Τουρκική κυβέρνηση να εφαρμοστούν αντικειμενικά και χωρίς διακρίσεις.
Στις 384 φυλακές που υπάρχουν σήμερα στην Τουρκία, κρατούνται πάνω από 230.000 άνθρωποι, πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας τόσοι πολλοί. Ορισμένοι ανεβάζουν τον αριθμό σε 300.000. Σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα οι φυλακές “χωράνε” 207.339 ανθρώπους, και 22.000 κοιμούνται στο πάτωμα.
Το πιο σοβαρό είναι ότι μόνο οι μισοί περίπου (141.802, σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης) έχουν καταδικαστεί για κάποιο έγκλημα, ενώ πολλοί είναι κρατούμενοι για μεγάλο διάστημα χωρίς να έχουν καταδικαστεί, συχνά και χωρίς να τους έχει απαγγελθεί κατηγορία.Οι συνθήκες κράτησης εκθέτουν τις χιλιάδες φυλακισμένων σε μεγάλο κίνδυνο μόλυνσης από τον κοροναϊό.
Ο εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία, Nacho Sánchez Amor (Σοσιαλιστές, Ισπανία) και ο επικεφαλής της Αντιπροσωπείας του ΕΚ στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Τουρκίας, Sergey Lagodinsky (Πράσινοι, Γερμανία), δήλωσαν:
«Θέλουμε να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας προς το λαό της Τουρκίας αυτή τη δύσκολη περίοδο. Σε όποια κατάσταση και να βρίσκεται η πολιτική μας σχέση, στην προσπάθεια αυτή είμαστε όλοι στην ίδια πλευρά και πρέπει να συνεργαστούμε για την καταπολέμηση της πανδημίας. Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν την Τουρκία στις προσπάθειες της ΕΕ σε αυτή τη μάχη, μεταξύ άλλων με τη διάθεση πόρων από το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ και από άλλα θεσμικά εργαλεία, αν η Άγκυρα ζητήσει τη βοήθειά μας.
Ζούμε σε δύσκολους καιρούς, που απαιτούν τολμηρά μέτρα. Χαιρετίζουμε το σχέδιο της κυβέρνησης της Τουρκίας για την υποκατάσταση των ποινών φυλάκισης με εναλλακτικές ποινές σωφρονισμού, όπως ο κατ’ οίκον περιορισμός ή η πρόωρη αποφυλάκιση με αναστολή ποινής, που αναμένεται να εφαρμοστεί σε έως 100.000 περιπτώσεις κρατουμένων. Τα μέτρα αυτά συνάδουν με το πρόσφατο κάλεσμα προς όλες τις κυβερνήσεις που απηύθυνε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Ωστόσο, είναι εξαιρετικά σημαντικό να εφαρμοστούν αυτά τα μέτρα με τρόπο αντικειμενικό και χωρίς διακρίσεις, βάσει κριτηρίων υγείας και του κινδύνου που μπορεί να προξενήσει η αποφυλάκιση κρατουμένων στην κοινωνία. Στην Τουρκία υπάρχουν αυτή τη στιγμή εκατοντάδες δημοσιογράφοι, δικηγόροι, δικαστές, εισαγγελείς, πολιτικοί, πανεπιστημιακοί, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καλλιτέχνες και άλλοι σε καθεστώς προφυλάκισης ή καταδικασμένοι χωρίς αποδείξεις για την εμπλοκή τους σε οποιαδήποτε βίαιη πράξη ή κάποιο έγκλημα. Η πιθανή εξαίρεσή τους από την εφαρμογή των μέτρων αυτών θα συνιστούσε επιβάρυνση της ποινής τους και μη δικαιολογημένη άδικη μεταχείριση, καθώς δεν αντιπροσωπεύουν οποιοδήποτε κίνδυνο προς τη δημόσια ασφάλεια. Παροτρύνουμε τις αρχές της Τουρκίας να ακολουθήσουν την προτροπή του Ύπατου Αρμοστή και να απελευθερώσουν όλους όσοι κρατούνται με μόνη κατηγορία την άσκηση κριτικής προς την κυβέρνηση ή λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων».
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και στην Τουρκία υπάρχει μια κινητοποίηση για την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων από τις φυλακές ώστε να προστατευθούν από τον κοροναϊό. Η κυβέρνηση φαίνεται να σχεδιάζει να αφήσει ελεύθερους περίπου 100.000 φυλακισμένους. Υπάρχει πάντως μια ανησυχία ότι η Τουρκική κυβέρνηση θα απελευθερώσει στη βάση των μέτρων για την προστασία των φυλακισμένων από τον κοροναϊό κυρίως μαχητές του Ισλαμικού Κράτους και όχι τους χιλιάδες πολιτικούς κρατούμενους που κρατούνται – οι περισσότεροι από αυτούς χωρίς να τους έχουν καν απαγγελθεί κατηγορίες, με την δικαιολογία ότι αυτοί συνδέονται με την “τρομοκρατία”. Προς το παρόν πάνω από 50.000 κρατούμενοι -δικηγόροι, δικαστές, δάσκαλοι, καλλιτέχνες, ακαδημαϊκοί κ.ά. – βρίσκονται στις φυλακές με κατηγορίες ότι είναι “τρομοκράτες” αν και έχουν δημόσια τοποθετεί ενάντια στη βία και στον πόλεμο, είναι μέλη πρωτοβουλιών για την ειρήνη και την συμφιλίωση ή είναι γνωστοί υπερασπιστές της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ανοικτών, πολυπολιτισμικών κοινωνιών.
Προς το παρόν υπάρχει απαγόρευση επισκέψεων στις φυλακές, ενώ υπάρχουν ήδη κάποια διαπιστωμένα κρούσματα μεταξύ φυλακισμένων.
Μεταξύ των χιλιάδων φυλακισμένων είναι και ο Osman Kavala, γνωστός επιχειρηματίας και αγωνιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχει υποστηρίξει συστηματικά την κοινωνία των πολιτών από την δεκαετία του ’90 και από τους βασικούς ιδρυτές σημαντικών οργανώσεων, φορέων και ιδρυμάτων σε θέματα πολιτισμού, οικολογίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κρατείται από τις 18/10/2017 με την κατηγορία ότι “αποτελεί απειλή για την συνταγματική τάξη”. Γεννήθηκε το 1957 στο Παρίσι και σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Manchester. Ανέλαβε τις επιχειρήσεις του πατέρα το 1982, όταν αυτός πέθανε. Έχει τιμηθεί με έναν αριθμό διακρίσεων για την συνεισφορά του στην τέχνη, την προστασία πολιτιστικών μνημείων που κινδυνεύουν, και τον αγώνα του για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Ερντογάν τον έχει κατηγορήσει ότι βρίσκεται πίσω από τις μαζικές (οικολογικές) κινητοποιήσεις Gezi Park protests το 2013. Οι κατηγορίες που τελικά του απαγγέλθηκαν αφορούν σε “συμμετοχή στο πραξικόπημα” και υποκίνηση κινητοποιήσεων για το Gezi Park που “επιδίωκαν ν’ ανατρέψουν με βία την κυβέρνηση”!!!
Μια ηλεκτρονική καμπάνια συλλογής υπογραφών online petition που έχει ξεκινήσει από τον βουλευτή του HDP Ömer Faruk Gergerlioğlu καλεί την κυβέρνηση να ελευθερώσει χιλιάδες κρατούμενους που δεν είναι εγκληματίες, αλλά κρατούνται για πολιτικούς λόγους.
“Our country and the world are going through extraordinary times. As a rapidly spreading virus has concluded mass killings, governments have been taking severe measures aimed at ensuring public health and minimizing the loss of lives. For this reason, it is imperative to urgently take steps for Turkey’s prisons, where more than 300,000 prisoners are locked up, and some 150,000 prison officials are working.
Turkey’s incarcerated population has surpassed the country’s prison capacity by 100,000 people. The prison facilities lack adequate isolation, hygiene, nutrition, and treatment capabilities. This situation poses a grave threat to the right to life of all the prisoners, which the state is under a constitutional obligation to protect.
Primarily, all sick, elderly, women, and infant prisoners should be urgently released. And the judicial reform package, as well as the penal execution bill, which are expected to be put on the Parliament’s agenda in the coming days, should be designed in line with the constitutional principle of equality.
In a situation that requires the release of prisoners as a matter of safeguarding the fundamental right to life; a regulation that keeps behind bars intellectuals, politicians, artists and others who were imprisoned for “terrorism” for tweeting, writing or making music; will lead to further wounds in the public conscience.
As international organizations have been warning, tens of thousands of people today continue to face terrorism-related charges, which are in clear violation of principles of legality, predictability, lawfulness, non-retroactivity.
Tens of thousands who have not been involved in or promoted coercion and violence, have been accused of leading, being a member of or supporting terrorist organizations.
Tens of thousands who have had nothing to do with the criminalized actions have been investigated and prosecuted simply based on their views, in complete disregard of the individuality of the criminal responsibility.
In order to put an end to this unlawfulness, the anti-terror legislation should be relieved of ambiguity in a way to protect all individuals who have not been involved in acts of violence from terrorism-related charges.
A teacher was imprisoned for “disseminating terrorist propaganda” simply because she said, “Children should not die!” Hundreds of scholars known as “Academics for Peace” were arrested and sentenced to prison for urging the warring parts in southeastern Turkey to end fighting. They signed a declaration that said, “We will not be a party to this crime.” Thousands continue to be held behind bars for expressing their views.
At present, over 50,000 journalists, writers, politicians, musicians, academics, human rights defenders, teachers, doctors, lawyers, university students, business people, and homemakers are incarcerated on charges of terrorism.
We demand the release of those in pretrial detention over such accusations in order to protect their right to life, either through the judicial reform package to be reviewed by the Parliament or through rulings to be directly delivered by the courts. As for those who are convicted, they should be able to benefit from the amendments. We also demand the removal of problems related to the anti-terror laws that are the root cause of all these injustices.”