Τουρισμός που βελτιώνει την ποιότητα ζωής και ενδυναμώνει την κοινωνική συνοχή, όχι καταστρέφει και πουλά τσαμπουκά
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ θεωρούμε ότι η σύλληψη των υπευθύνων και η καταδίκη των τραμπουκισμών εναντίον του προϊσταμένου της πολεοδομίας του Δήμου στη Σαντορίνη δεν αρκούν γιατί αυτός ο τσαμπουκάς είναι μόνο η κορφή του παγόβουνου των καταστάσεων που έχουν δημιουργηθεί στο όμορφο αυτό νησί των Κυκλάδων που κινδυνεύει πλέον με καταστροφή. Να επισημάνουμε βέβαια ότι σε ένα νησί όπου η οικοδομή “τρέχει” με χίλια, και όπου στο παρελθόν έχουν καταδικαστεί υπάλληλοι της πολεοδομίας για χρηματισμό και διαφθορά, σήμερα υπηρετεί ένας μόνο μηχανικός στην πολεοδομία ο οποίος προσπαθεί υπό αντίξοες συνθήκες να διεκπεραιώσει πολλές και δύσκολες υποθέσεις.
Τα φαινόμενα τραμπουκισμού στην Σαντορίνη εναντίον του μηχανικού της πολεοδομίας του Δήμου πρόσφατα (βέβαια έχουν υπάρξει ανάλογα περιστατικά στη Σαντορίνη και σε άλλες περιοχές στο παρελθόν) ή τα συσσωρευμένα σκουπίδια στους δρόμους της Κέρκυρας είναι δύο μόνο από τα περιστατικά που σχετίζονται με το ξεπέρασμα των ορίων και των αντοχών των νησιών μας ως προς τις μαζικές αφίξεις τουριστών. Πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι ότι τα νησιά έχουν συγκεκριμένες περιβαλλοντικές και κοινωνικές αντοχές κι όρια, συγκεκριμένη φέρουσα ικανότητα. Όταν ξεπερνιούνται τα όρια έρχεται αργά ή γρήγορα η υποβάθμιση και καταστροφή.
Η Σαντορίνη είναι πράγματι ένα από τα πιο όμορφα και ιδιαίτερα νησιά όχι μόνο λόγο του τοπίου και του περιβάλλοντος αλλά και των προϊόντων και του πολιτισμού του. Όμως, πλέον η κατάσταση έχει ξεφύγει και αναπτύσσονται φαινόμενα που οδηγούν σε καταστροφή του νησιού και αλλίωση της ποιότητας ζωής για όσους διαμένουν εκεί μόνιμα και δεν είναι απλώς επισκέπτες λίγων ημερών εξαιτίας της εκρηκτικής ανάπτυξης του μαζικού τουρισμού:
– το 25% της έκτασης του νησιού έχει πλέον δομηθεί, με τις οικοδομές να καταλαμβάνουν όλο και πιο βίαια περιοχές με ιδιαίτερη ομορφιά, γεωργικές εκτάσεις ακόμα και τον περίφημο αμπελώνα,
– διανοίγονται συνεχώς νέοι δρόμοι που αστικοποιούν το νησιωτικό και ιδιαίτερο περιβάλλον,
– το πρόβλημα των απορριμμάτων είναι εκρηκτικό, παρά τις προσπάθειες ανακύκλωσης, κι ενώ για χρόνια τα σκουπίδια πετάγονται σε χώρο ανεξέλεκτα, δίπλα στα Φηρά και πάνω από τη θάλασσα,
– το ενεργειακό “λύνεται” με πρόχειρες λύσεις στα όρια της νομιμότητας και παντα σε πλήρη εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, ενώ δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από το μπλακ άουτ στο νησί,
– επιβαρύνονται δυσανάλογα πλέον οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές υποδομές του νησιού, που πάντα είναι ένα βήμα πίσω από τις ανάγκες σε ενέργεια, νερό, διαχείριση απορριμμάτων κι αποβλήτων, κοινωνική μέριμνα, στέγη για νέους/ες που ξεκινάνε τη δική τους ζωή, για τους/τις καθηγητές/τριες και τους γιατρούς που υπηρετούν στο νησί αλλά και γενικότερα για δημόσιους υπαλλήλους,
– κάτοικοι αναγκάζονται πλέον να πληρώνουν όλο το χρόνο για θέσεις στάθμευσης των αυτοκινήτων τους αφού δεν υπάρχει επαρκής χώρος στάθμευσης ακόμα και τον χειμώνα, παρά τις συνεχείς επεκτάσεις χώρων στάθμευσης που έτσι κι αλλιώς αλλιώνουν το νησί,
– αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια ένα κλίμα διαφθοράς και διακίνησης μαύρου χρήματος (μέχρι οι θέσεις στην πολεοδομία του νησιού εξαγοράζονταν γιατί κυκλοφορούσε πολύ μαύρο χρήμα για άδειες οικοδομών), κάτι που οδήγησε στη συνέχεια και σε ανοικτούς τραμπουκισμούς εναντίον ανθρώπων που διατηρούν το ήθος και την πρέπουσα ηθική, με αποκορύφωμα τις επιθέσεις χρυσαυγιτών τον Οκτώβριο 2017 εναντίον μαθήτριας ή τις προσφατες επιθέσεις εναντίον υπαλλήλου της πολεοδομίας.
Για νησιά όπως η Σαντορίνη ήρθε η ώρα να μπει ένα όριο στη προσέλκυση τουριστών και να αρχίσει σταδιακά η απομεγέθυνση και η μετάβαση σε ένα πιο ήπιο τουριστικό μοντέλο που θα συνδυαστεί με την εκ νέου ενδυνάμωση της υποστηριζόμενης ποιοτικής αγροτικής παραγωγής, της πολιτιστικής δράσης, είναι πλέον 12 παρά 5’ για την καταστροφή ή για την οργανωμένη οικολογική μετάβαση του νησιού σε ένα νέο μοντέλο που θα βασίζεται στην κοινωνική και πράσινη καινοτομία και την κυκλική οικονομία, ώστε να μειωθούν οι πιέσεις στο περιβάλλον και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Θυμίζουμε επίσης, ότι παρά τις αποφάσεις δικαστηρίων και τις υποσχέσεις υπουργών, στα νερά της Σαντορίνης, σε ένα ευαίσθητο θαλάσσιο οικοσύστημα, παραμένει ακόμα το ναυάγιο του κρουαζιερόπλοιου SEA DIAMOND, μια μόνιμη απειλή όχι μόνο για την Σαντορίνη αλλά και πολύ ευρύτερα. Κάθε μέρα που περνάει ο κίνδυνος από την διάλυση και βύθισή του σε μεγαλύτερα βάθη αυξάνει, ενώ και η ανέλκυσή του γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Όταν συμβεί το κακό – και κάποια στιγμή θα συμβεί – δεν θα φταίει το κακό το ριζικό μας αλλά η αδιαφορία και η παραβίαση όσων η νομοθεσία και οι αποφάσεις δικαστηρίων επιβάλλουν.
Η επικέντρωση στην προσπάθεια να προσελκύσουμε όλο και περισσότερους πολίτες και μάλιστα μέσα από το μοντέλο του μαζικού τουρισμού δημιουργεί όλο και περισσότερα αδιέξοδα και ενισχύει φαινόμενα που διαρρυγνύον τον κοινωνικό ιστό και μια υγιή οικονομική βάση, ενώ προκαλούν τεράστιες περιβαλλοντικές επιβαρύσνεις που δεν μπορούν να εξισορροπηθούν με όποια έσοδα προκύπτουν από την τουριστική έκκρηξη.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε ένα μοντέλο τουρισμού που θα βελτιώνει την ζωή των πολιτών, θα προστστεύει το περιβάλλον, θα ενισχύει τις κοινωνικές υποδομές και θα συνεισφέφει με βιώσιμο τρόπο στην τοπική και την εθνική οικονομία. Για να είναι προς όφελος της χώρας, του περιβάλλοντος και της κοινωνίας ο τουρισμός πρέπει να ενισχύει την τοπική οικονομία, αντί να αυξάνει κατακόρυφα τις εισαγωγές καταναλωτικών ειδών, να συμβάλλει στην διατήρηση του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, να ενδυναμώνει την κοινωνική συνοχή και τις κοινωνικές υποδομές καθώς και να συνεισφέρει στην οικολογική στροφή κι ανάπτυξη άλλων παραγωγικών δραστηριοτήτων.
Ο τουρισμός δεν συνδέεται με ένα και μόνο μοντέλο, ούτε όλοι οι τουρίστες θέλουν τα ίδια πράγματα. Γι’ αυτό μια χώρα πρέπει να έχει στρατηγική για τον τουρισμό και να επιλέγει μέσα από τις πολιτικές της ποιο μοντέλο θέλει να προωθήσει, ποιους τουρίστες θέλει να προσελκύσει, αλλά και ποιες είναι οι αντοχές των κοινωνιών και του περιβάλλοντος ώστε να μην ξεπεραστούν. Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ έχουμε καταθέσει δημόσια τις προτάσεις μας για τον τουρισμό, ενώ πρόσφατα διεθνή μέσα ενημέρωσης όπως ο Guardian (Βρετανία) και η Expressen (Σουηδία) αναφέρθηκαν σε αυτές.