Χαιρετίζουμε τη σημαντική πρωτοβουλία από το Κόμμα των Πρασίνων και το Κόμμα Πειρατών Ελλάδος για την διεξαγωγή της σημερινής εκδήλωσης. Οι καταστατικοί κανόνες λειτουργίας μας, οι οποίοι εγγυόνται και τον ανεξάρτητο χαρακτήρα μας, δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή μας σε δραστηριότητες που διοργανώνονται από πολιτικά κόμματα. Επομένως, ευχαριστούμε θερμά τους διοργανωτές για την κατανόησή τους και για την πρότασή τους αντί ομιλίας να παραχωρήσουμε μία σύντομη παρέμβαση 5 λεπτών, η οποία αποσκοπεί αποκλειστικά στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των πολιτών για το σημαντικό και ευαίσθητο αυτό θέμα συζήτησης.

Η χρήση παρεμβατικών τεχνολογιών επεξεργασίας βιομετρικών δεδομένων στον δημόσιο χώρο, όπως η τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου, αποτελεί αδιαμφισβήτητη απειλή για ένα ευρύ φάσμα δικαιωμάτων και ελευθεριών. Φανταστείτε ένα δυστοπικό μέλλον στο οποίο κάμερες εγκατεστημένες σε δημόσιους χώρους θα μπορούν σε πραγματικό χρόνο να συνδέουν το υλικό που καταγράφουν με διάφορες βάσεις δεδομένων, να καταφέρνουν να ταυτοποιούν τα πρόσωπά μας και να καταρτίζουν προφίλ για τις δραστηριότητές μας τον κοινωνικό μας περίγυρο και άλλες εκφάνσεις της προσωπικότητάς μας.

Το σενάριο αυτό όμως δεν αφορά το μέλλον, αλλά το παρόν. Η χρήση τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου σε δημόσιους χώρους αποτελεί ήδη πραγματικότητα. Κρατικοί φορείς, όπως αστυνομικές αρχές, έχουν κάνει χρήση της εν λόγω τεχνολογίας σε κράτη όπως είναι το Ηνωμένο Βασίλειο. Εκεί μάλιστα έχουμε και τη πρώτη σχετική δικαστική απόφαση στην υπόθεση της LIBERTYμε την οποία το δικαστήριο αποδέχεται οτι η χρήση τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου σε δημόσιους χώρους παραβιάζει τα δικαιώματα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της απαγόρευσης της μη διακριτικής μεταχείρισης.

Παρόμοιες χρήσεις τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου έχουν λάβει χώρα ή είναι υπό ανάπτυξη και σε άλλα κράτη όπως η Ιταλία, η Γερμανία, η Ολλανδία και φυσικά η Ελλάδα. Σε λίγους μήνες από σήμερα, το καλοκαίρι του 2021, η ΕΛ.ΑΣ. θα λάβει στα χέρια της χιλιάδες φορητές συσκευές στο μέγεθος κινητών τηλεφώνων, οι οποίες θα επιτρέπουν την ταυτοποίηση πολιτών με τη χρήση λογισμικού αναγνώρισης προσώπου και λήψης δακτυλικού αποτυπώματος. κατά τη διάρκεια επιτόπιων ελέγχων.

H ΗοmoDigitalis φυσικά κινήθηκε νομικά και μέσα από μια σειρά δράσεων που ξεκίνησαν τον Δεκέμβριο του 2019 κατορθώσαμε τον Αύγουστο του 2020 να ξεκινήσουν επίσημες έρευνες από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για τη σύμβαση αυτή, οι οποίες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα. Φυσικά η Αρχή έχει την απόλυτη εξουσία να επιβάλλει προσωρινό ή οριστικό περιορισμό ή ακόμη και απαγόρευση των σχετικών πράξεων επεξεργασίας δεδομένων που απορρέουν από τη σύμβαση αυτή. ¨

Το νομικό πλαίσιο που υπάρχει, οι διατάξεις του άρθρου 10 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2016/680είναι αυστηρό. Ωστόσο, όπως φαίνεται στην πράξη οι εθνικές αρχές δεν πτοούνται από αυτό το πλαίσιο, ενώ μάλιστα φαίνεται να ενεργούν ακόμα και κατά παραβίαση του.

Γι’ αυτόν τον λόγο μαζί με ένα πλήθος οργανώσεων και πολιτών ανά την Ευρώπη ξεκινήσαμε στα μέσα Φεβρουαρίου την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών ReclaimYourFace. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι να συλλέξει μέσα σε ένα έτος, 1 εκατ. υπογραφές από κατοίκους Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στηρίζουν την απαγόρευση της μαζικής βιομετρικής παρακολούθησης σε δημόσιους χώρους. Την Πρωτοβουλία συντονίζει η οργάνωση European Digital Rights (EDRi), ενώ η HomoDigitalis ανήκει στα ιδρυτικά μέλη της.

Σίγουρα ο στόχος είναι δύσκολος, αλλά έχουμε στο πλευρό μας ήδη περισσότερους από 40.000 πολίτες μέσα στον πρώτο μήνα συλλογής υπογραφών. Μάλιστα, πολλές οργανώσεις και πολιτικά κόμματα έχουν ήδη δηλώσει την υποστήριξή τους. Π.χ σημαντικές ελληνικές οργανώσεις που αποτελούν συνεργάτες της εκστρατείας είναι η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το Reporters United και η Ελληνική Ένωση για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων και της Ιδιωτικότητας. Φυσικά θα χαρούμε πολύ και άλλες ελληνικές οργανώσεις να γίνουν άμεσα συνεργάτες μας, ενώ θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι μεγάλες διεθνείς οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία ή η ALLOUT είναι επίσημοι συνεργάτες της εκστρατείας.

Μόνο ενώνοντας τις δυνάμεις μας μπορούμε να διεκδικήσουμε ένα μέλλον στο οποίο ο δημόσιος χώρος προφυλάσσεται από τη χρήση παρεμβατικών τεχνολογιών και αποτελεί ένα πεδίο στο οποίο μπορούμε ελεύθερα να ασκήσουμε τα δικαιώματά μας και να απολαύσουμε τις ελευθερίες μας. Ελπίζω να μπείτε στην ιστοσελίδα www.reclaimyourface.eu και να υπογράψετε. Παίρνει μόνο ένα λεπτό και η διαδικασία είναι πολύ εύκολη.

Φυσικά παραμένουμε πάντα στη διάθεσή σας για να απαντήσουμε οποιοδήποτε ερώτημά σας στα socialmediaτης οργάνωσής μας και στο info@homodigitalis.gr Σας ευχαριστούμε θερμά για τον χρόνο σας και αναμένουμε με ενδιαφέρον τις συζητήσεις και τα συμπεράσματα της ημερίδας σας.

Τι συμβαίνει με τη χρήση παρεμβατικών τεχνολογιών σε δημόσιους χώρους και γιατί πρέπει αυτό να μας απασχολεί για την προστασία της Δημοκρατίας, των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Κράτους Δικαίου;

Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία προσωπικών δεδομένων, τα βιομετρικά δεδομένα (εικόνες προσώπου, αποτυπώματα, κ.α.) είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα και η επεξεργασία τους απαγορεύεται, εκτός εάν συντρέχει «ουσιαστικό δημόσιο συμφέρον», με την επιφύλαξη αυστηρών απαιτήσεων όσον αφορά την αναγκαιότητα και την αναλογικότητα. Επίσης, με βάση την πρόσφατη έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, το 83 % των Ευρωπαίων αντιτίθεται στην κοινοποίηση δεδομένων του προσώπου τους στις αρχές και το 94 % τάσσεται κατά της κοινοποίησής τους σε ιδιωτικούς φορείς. Μάλιστα, ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων έχει εκφράσει σοβαρές ανησυχίες για τα θεμελιώδη δικαιώματα στο πλαίσιο της χρήσης των εν λόγω τεχνολογιών, ζητώντας να σταματήσει η αυτοματοποιημένη αναγνώριση σε δημόσιους χώρους ανθρώπινων χαρακτηριστικών, όπως του προσώπου και του τρόπου βάδισης, αλλά και των δακτυλικών αποτυπωμάτων, του DNA, της φωνής, του τρόπου πληκτρολόγησης και άλλων βιομετρικών στοιχείων ή σημάτων δειγμάτων συμπεριφοράς.

Ωστόσο, τα βιομετρικά δεδομένα χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο από εθνικές και ενωσιακές αρχές, καθώς και ιδιωτικούς φορείς για την ταυτοποίηση ή την κατάρτιση προφίλ ατόμων σε δημόσιους χώρους. Η αδιάκριτη ή αυθαίρετα στοχευμένη χρήση τέτοιων τεχνολογιών συνιστά μαζική βιομετρική παρακολούθηση. Αποτελεί εγγενώς περιττή και δυσανάλογη παρέμβαση σε ευρύ φάσμα θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων, και μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες σε βασικές ελευθερίες, όπως η ελευθερία της έκφρασης και του συνέρχεσθαι. Ακόμη, η κατάρτιση προφίλ με βάση την επεξεργασία των εν λόγω δεδομένων μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές παραβιάσεις του δικαιώματος της μη διακριτικής μεταχείρισης, ενώ οι χρήσεις που εικάζεται ότι προβλέπουν συναισθήματα ή συμπεριφορά δεν έχουν καμία απολύτως αξιόπιστη επιστημονική βάση.

Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών ReclaimYourFace στοχεύει στον άμεσο τερματισμό των αδιάκριτων και αυθαίρετων στοχευμένων χρήσεων βιομετρικών δεδομένων με τρόπους που μπορούν να οδηγήσουν σε μαζική παρακολούθηση ή οποιαδήποτε αθέμιτη παρέμβαση στα θεμελιώδη δικαιώματα. Επομένως, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαγορεύει ρητά τη μαζική βιομετρική παρακολούθηση σε δημόσιους χώρους. Για να έχει ωστόσο επιτυχία η πρωτοβουλία αυτή πρέπει να συγκεντρώσουμε 1 εκατομμύριο υπογραφές πολιτών έως τον Μάιο του 2022. Σίγουρα ο στόχος είναι δύσκολος, αλλά έχουμε στο πλευρό μας ήδη περισσότερους από 40.000 πολίτες μέσα στον πρώτο μήνα συλλογής υπογραφών. Εμείς πρέπει να διαμορφώνουμε το μέλλον μας, εμείς πρέπει να αποφασίζουμε για τις ζωές μας. Η απαγόρευση της βιομετρικής μαζικής παρακολούθησης είναι η μόνη λύση για ένα μέλλον στο οποίο οι επιλογές είναι δικές μας, και όχι ενός αλγορίθμου. Υπόγραψε και εσύ την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών #ReclaimYourFace  με ένα απλό βήμα εδώ https://reclaimyourface.eu/el/