“Η ανθρωπότητα διεξάγει πόλεμο κατά της φύσης. Η φύση πάντα αντεπιτίθεται – και το κάνει ήδη με αυξανόμενη δύναμη και μανία. Οι συνέπειες της επίθεσης στον πλανήτη μας εμποδίζουν τις προσπάθειές μας να εξαλείψουμε τη φτώχεια και να θέσουμε σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια. Και καθιστά το έργο μας για την ειρήνη ακόμη πιο δύσκολο, καθώς οι διαταραχές προκαλούν αστάθεια, εκτοπισμό και συγκρούσεις“. Δείτε το βίντεο εδώ
Τα πρόσφατα στοιχεία είναι ανησυχητικά:
Για πρώτη φορά από την έναρξη της βιομηχανικής επανάστασης καταγράφεται “ανωμαλία” της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη που ξεπερνάει το μέσο όρο θερμοκρασιών σε πλανητικό επίπεδο κατά 2.06 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Copernicus Climate Change Service (C3S) της ευρωπαϊκής υπηρεσίας που παρέχει επιστημονική πληροφορία για το παρελθόν, παρόν και μέλλον στην Ευρώπη και τον πλανήτη.
Παρά το γεγονός ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ξεπεράστηκε το όριο του 1,5⁰C, είχε γίνει τελευταία φορά τον Ιούνιο 2023 και πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2015, ενώ από τότε ξεπεράστηκε επανειλημμένα τους χειμώνες και την άνοιξη του 2016 και του 2020.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το όριο των 1,5°C που καθορίστηκε από τη Συμφωνία του Παρισιού δεν έχει ακόμη ξεπεραστεί, όπως είχε οριστεί για αλλαγές σε μέσους όρους είκοσι ή τριάντα ετών, όχι για σύντομες χρονικές περιόδους, όπως ημέρες ή μήνες. Όμως μια τέτοια τάση μπορεί να οδηγήσει σε σύντομη μόνιμη αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό μέχρι το 2029-2035. Η έκθεση του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον είναι ανησυχητική.
Τα έθνη πρέπει να προχωρήσουν περισσότερο από τις τρέχουσες δεσμεύσεις στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα διαφορετικά θα αντιμετωπίσουμε υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 2,5-2,9°C
Καθώς οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου φτάνουν σε νέα υψηλά, τα ρεκόρ θερμοκρασίας πέφτουν το ένα μετά το άλλο και οι κλιματικές επιπτώσεις εντείνονται. Η “Έκθεση για το Χάσμα Εκπομπών 2023″ του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον με τίτλο “Σπασμένο Ρεκόρ – Οι θερμοκρασίες σημείωσαν νέα υψηλά, ωστόσο ο κόσμος αποτυγχάνει να μειώσει τις εκπομπές (ξανά)” Emissions Gap Report 2023: Broken Record – Temperatures hit new highs, yet world fails to cut emissions (again) διαπιστώνει ότι ο κόσμος οδεύει προς μεγάλη άνοδο της θερμοκρασίας (2,5-2,9°C) που υπερβαίνει τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, (συγκράτηση της ανόδου στα όρια του 1,5°C εκτός εάν οι χώρες κάνουν περισσότερα από όσα έχουν υποσχεθεί.
Η έκθεση είναι η 14η έκδοση μιας σειράς που συγκεντρώνει πολλούς από τους κορυφαίους κλιματικούς επιστήμονες του κόσμου για να εξετάσουν τις μελλοντικές τάσεις στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να δώσουν πιθανές λύσεις στην πρόκληση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Τι νέο υπάρχει στη φετινή έκθεση
Η έκθεση διαπιστώνει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος από την υπογραφή της Συμφωνίας του Παρισιού το 2015. Οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου το 2030, με βάση τις ισχύουσες πολιτικές, προβλεπόταν να αυξηθούν κατά 16% κατά τη στιγμή της έγκρισης της Συμφωνίας. Σήμερα, η προβλεπόμενη αύξηση είναι 3%. Ωστόσο, οι προβλεπόμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου για το 2030 πρέπει ακόμη να μειωθούν κατά 28% για τη διαδρομή 2°C της Συμφωνίας του Παρισιού και 42% για τη διαδρομή 1,5°C, δηλαδή για να συγκρατηθεί η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας κάτω από το όριο του 1,5 πρέπει μέχρι το 2030 οι παγκόσμιες εκπομπές όχι μόνο να μην αυξηθούν άλλο (έστω και κατά 3%) αλλά αντιθέτως να μειωθούν κατά 42% μέσα στα επόμενα 6 χρόνια, μέχρι να μηδενιστούν το αργότερο μέχρι το 2050 παγκοσμίως.
Όπως έχουν τα πράγματα, η πλήρης εφαρμογή των άνευ όρων Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών (NDC) που έγιναν βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού θα οδηγούσε σε αύξηση της θερμοκρασίας στους 2,9°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα αυτόν τον αιώνα. Η πλήρης εφαρμογή NDC υπό όρους θα μείωνε αυτό στους 2,5°C.
Η έκθεση καλεί όλα τα έθνη να επιταχύνουν τους αναπτυξιακούς μετασχηματισμούς σε επίπεδο οικονομίας και χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Οι χώρες με μεγαλύτερη ικανότητα και ευθύνη για τις εκπομπές θα πρέπει να αναλάβουν πιο φιλόδοξη δράση και να υποστηρίξουν τα αναπτυσσόμενα έθνη καθώς επιδιώκουν ανάπτυξη ανάπτυξης χαμηλών εκπομπών.
Η έκθεση εξετάζει πόσο η ισχυρότερη εφαρμογή μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες μια πιο μεγάλης φιλοδοξίας για τον επόμενο γύρο των Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών (NDC), που αναμένεται το 2025, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου το 2035 σε επίπεδα σύμφωνα με τις οδούς 2°C και 1,5°C.
Εξετάζει επίσης τις δυνατότητες και τους κινδύνους των μεθόδων αφαίρεσης διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα – όπως οι “λύσεις που βασίζονται στη φύση” και η άμεση δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα στον αέρα.
Η “Έκθεση Χάσματος Εκπομπών” είναι η έκθεση του UNEP που δημοσιεύεται κάθε χρόνο πριν από τις ετήσιες διαπραγματεύσεις για το κλίμα και παρακολουθεί το χάσμα ανάμεσα στο πού κατευθύνονται οι παγκόσμιες εκπομπές με τις τρέχουσες δεσμεύσεις των χωρών και στο πού θα έπρεπε να είναι για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης σε επίπεδο κάτω από τους +1,5°C. Κάθε έκδοση διερευνά τρόπους γεφύρωσης του χάσματος εκπομπών.