Το κείμενο που ακολουθεί είναι σχέδιο για “Κείμενο Αρχών” το οποίο θα οριστικοποιηθεί στο Ιδρυτικό Συνέδριο του ενωτικού, αυτόνομου Πράσινου κόμματος τον Φεβρουάριο 2020

Κείμενο αρχών των Πράσινων (σχέδιο)

1. Οικοδομούμε έναν νέο οικολογικό πολιτισμό

Οι Πράσινοι φιλοδοξούν να εκφράσουν τις αρχές και τα ρεύματα της πολιτικής οικολογίας και των διεκδικήσεων των οικολογικών και κοινωνικών κινημάτων. Στόχος μας είναι να αντικατασταθούν τα κυρίαρχα σαθρά πρότυπα της αέναης μεγέθυνσης της παραγωγής και κατανάλωσης και του ατομισμού, από νέα πρότυπα δίκαιης και βιώσιμης ευημερίας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Εργαζόμαστε για να καλλιεργηθεί οικολογική, δημοκρατική και αλληλέγγυα συνείδηση στην κοινωνία, για την υπέρβαση του ατομισμού, του καταναλωτισμού και της καταστροφικής ανταγωνιστικότητας, την εξάλειψη των ανισοτήτων, την αποκέντρωση και τον εκδημοκρατισμό της διακυβέρνησης, την αντιαυταρχική παιδεία, την ελεύθερη σκέψη και την ανεξάρτητη δικαιοσύνη.

Οι περισσότεροι κάτοικοι των αναπτυγμένων χωρών πιστεύουν ότι η σημερινή κοινωνία μπορεί να συνεχίσει να είναι υπερκαταναλωτική, ρυθμίζοντας απλώς κατά το δοκούν τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον. Την ίδια στιγμή το υπόλοιπο και μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων της Γης ελπίζει ότι θα προσεγγίσει τα επίπεδα υλικής ευημερίας των αναπτυγμένων χωρών. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι αυτό το επίπεδο παραγωγής και κατανάλωσης επιτεύχθηκε μέσα από τη κατασπατάληση των φυσικών πόρων, την απομύζηση των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών και τη διάρρηξη των οικολογικών ισορροπιών της Γης. Έχουμε παγιδευτεί μέσα στη διεστραμμένη δυναμική ενός πολιτισμού που δεν λειτουργεί αν δεν μεγεθύνεται, και που, όταν μεγεθύνεται, καταστρέφει τις φυσικές βάσεις που τον κάνουν να υπάρχει. Αν συνεχιστεί η σημερινή τάση μεγέθυνσης της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και της παραγωγής ρύπων, το πιο πιθανό αποτέλεσμα θα είναι η οικολογική και πολιτισμική κατάρρευση.

Μπροστά σε αυτή την πρόκληση μιας αργής οικοκτονίας, η απάντηση δεν μπορεί να είναι οι φραστικοί εξωραϊσμοί περί αειφόρου ανάπτυξης, ούτε επαρκούν από μόνες τους οι απαραίτητες πράσινες τεχνολογικές λύσεις. Έχουμε ανάγκη να δημιουργήσουμε έναν νέο πολιτισμό, ικανό να εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή ζωή σε περισσότερους από 7,2 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Είναι απαραίτητο να γίνουν ριζικές αλλαγές στις αξίες μας, στον τρόπο ζωής, στις μορφές, τους τρόπους και τις σχέσεις παραγωγής, στον σχεδιασμό των πόλεων και στη χωροταξική οργάνωση.

Για μια τέτοια αλλαγή του οικονομικού, ενεργειακού, κοινωνικού και πολιτισμικού μοντέλου, θα χρειαστεί να συσπειρωθούν μεγάλες πλειοψηφίες. Ένας πολιτισμός τελειώνει και πρέπει να οικοδομήσουμε έναν άλλο, καινούργιο, συνεκτικό, που να αναγνωρίζει την πραγματικότητα, να κάνει ειρήνη με τη φύση και να κάνει δυνατή την ευζωία μέσα στα πεπερασμένα οικολογικά όρια της Γης.

2. Καθοριστικός ο ρόλος των Πράσινων στην εποχή της πολλαπλής κρίσης

Ως Πράσινοι προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε τις βαθιές αλλαγές που συντελούνται στον σύγχρονο κόσμο, στο κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο και τις επιπτώσεις που έχουν στην κοινωνία και στο μέλλον, προκειμένου να εξασφαλίσουμε τα ουσιώδη συμφέροντα των πολιτών, με ευημερία και καλή ποιότητα ζωής για όλους/ες, διασφάλιση της βιωσιμότητας των φυσικών πόρων και της ποιότητας του περιβάλλοντος και θεμελιωμένα ανθρώπινα δικαιώματα σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Η ανθρωπότητα ως σύνολο, παρά το γεγονός ότι έχει καταγράψει υψηλή ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες, με μεγαλύτερη πρόσβαση σε καταναλωτικά προϊόντα και αξιοσημείωτη άνοδο του προσδόκιμου ζωής, βρίσκεται σε μια περίοδο πολλαπλής κρίσης, λόγω φαινομένων όπως:

-Εντεινόμενη κλιματική ανατροπή, με ακραία καιρικά φαινόμενα παγκοσμίως, που βιώνουμε έντονα και στη χώρα μας,

-Συνεχιζόμενη φτώχεια, πτώση αμοιβών και εργατικών δικαιωμάτων/κεκτημένων, και αυξανόμενες ανισότητες, με ανάδειξη ολιγάριθμης ελίτ υπερβολικά πλούσιων επιχειρηματιών, εκτός ουσιαστικού ελέγχου από κράτη και διεθνείς οργανισμούς,

-Όξυνση των διεθνών ανταγωνισμών και αναδυόμενοι εμπορικοί πόλεμοι ως αποτέλεσμα αδιέξοδων λογικών, όπως για παράδειγμα «πρώτα η Αμερική» και επιστροφή στα εθνικά σύνορα και στον απομονωτισμό, που υποσκάπτουν διεθνείς οργανισμούς και συμφωνίες,

-Άνοδο του εθνικισμού και της μισαλλοδοξίας, με στροφή σημαντικού μέρους των πολιτών της Δύσης προς την ακροδεξιά και νεοφασιστικές πολιτικές δυνάμεις, τάση που απειλεί ευθέως την κοινωνική συνοχή και τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος Δικαίου και τη δημοκρατία, και υποσκάπτει τα θεμέλια της Ευρώπης,

-Παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση συνοδευόμενη από κρίση δομικού χαρακτήρα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ανισορροπίες του δημοσιονομικού συστήματος της Ευρωζώνης, παρατεταμένη οικονομική δυσπραγία και εξαθλίωση λόγω επιβολής αδιέξοδων πολιτικών αυστηρής λιτότητας,

-Αυξανόμενες ροές προσφύγων και μεταναστών, που προσπαθούν να ξεφύγουν από τυραννικά και αυταρχικά καθεστώτα, πολέμους, συνθήκες ακραίας φτώχειας και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά και ροές μορφωμένων νέων από τον Νότο προς τον Βορρά της ΕΕ, προς αναζήτηση αξιοπρεπούς απασχόλησης και διαβίωσης,

-Αμφισβήτηση διεθνών θεσμών και αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις σε ένα περιβάλλον νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης,

-Περιφερειακούς και τοπικούς πολέμους, αυταρχικά καθεστώτα και ηγέτες, τρομοκρατικές ενέργειες και νέες μορφές οργανωμένου εγκλήματος,

-Νέες τεχνολογίες σε τομείς όπως οι επικοινωνίες και τα κοινωνικά δίκτυα, η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική, οι ιατρικές τεχνολογίες, η νανοτεχνολογία κ.α., που αλλάζουν την μορφή του κόσμου όπως την γνωρίζαμε μέχρι σήμερα και αναδεικνύουν την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της δημοκρατίας, του κοινωνικού ελέγχου, της εργασίας και της ευημερίας.

Ως Πράσινοι, διατυπώνοντας τις αρχές και τις προτάσεις μας, που θέτουν τις βάσεις για το αναλυτικό μας πρόγραμμα, επιδιώκουμε να πετύχουμε:

3. Προστατεύουμε τη βιοποικιλότητα, τη φύση, το πόσιμο νερό

Τοποθετούμε σε κυρίαρχη θέση την ανάγκη προστασίας της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, γιατί αποτελούν τη βάση της οικολογικής ισορροπίας του πλανήτη, πάνω στην οποία όλα οικοδομούνται.

Η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι απλώς μια σημαντική θέση, που σήμερα είναι αποδεκτή ως ανάγκη από όλους -έστω φραστικά- αλλά αποτελεί για μας τη βάση για μια καλύτερη ζωή. Ο σεβασμός και των υπόλοιπων κατοίκων του πλανήτη, απαιτεί μια νέα σχέση με τη φύση και τα ζώα. Η προστασία του φυσικού πλούτου, των θαλασσών και της βιοποικιλότητας, ο πράσινος μετασχηματισμός της παραγωγής, η υιοθέτηση μέτρων όπως η κατάργηση των προϊόντων μιας χρήσης και κυρίως των πλαστικών, η μείωση, επαναχρησιμοποίηση και ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, των αποβλήτων και κατάλοιπων στην ξηρά και τη θάλασσα, το πρασίνισμα σκαφών και λιμανιών, είναι μερικά μόνο από τα επείγοντα μέτρα άμεσης πολιτικής. 

Η πρόσβαση σε καλής ποιότητας πόσιμο νερό είναι κοινωνικό δικαίωμα, η εξασφάλιση επαρκούς και καλής ποιότητας νερού για τις ανθρώπινες κοινωνίες και τα οικοσυστήματα είναι ζωτική ανάγκη.

4. Υπερασπιζόμαστε τα Κοινά αγαθά

Τα συλλογικά αγαθά έχουν σήμερα ακόμη μεγαλύτερη σημασία, καθώς μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας είναι πια οικονομικά αδύναμο και η υπονόμευση των κοινών αγαθών τους κάνει ακόμα πιο φτωχούς. Παράλληλα, έχουν καταρρεύσει και οι ψευδαισθήσεις ότι η ατομική κατανάλωση μπορεί να τα υποκαταστήσει. Αντιστεκόμαστε στην εμπορευματοποίηση και υπερεκμετάλλευση κοινών αγαθών όπως το νερό, το έδαφος, το υπέδαφος, η φύση, η βιοποικιλότητα, το τοπίο, τα δάση, η θάλασσα, ο αιγιαλός, η παραλία, ο δημόσιος χώρος, οι ελεύθερες αστικές εκτάσεις, οι υποδομές, η ενέργεια, η υγεία, η παιδεία, η στέγη, ο πολιτισμός, η πολιτιστική κληρονομιά, η ιστορία κ.λπ.

Θεωρούμε ότι η κοινωνία έχει υποχρέωση να προστατεύει τα δημόσια αγαθά και να ελέγχει αποτελεσματικά τους θεσμούς στους οποίους αναθέτει τη διαχείρισή τους, ώστε να διασφαλίζεται η δίκαιη και βιώσιμη χρήση τους. Θεωρούμε ότι οποιαδήποτε πολιτική, οποιουδήποτε ιδεολογικού πλαισίου για τη διαχείριση των κοινών αγαθών, πρέπει να είναι προσανατολισμένη στο κοινό όφελος, να είναι απόρροια συλλογικών διαδικασιών και κοινωνικού διαλόγου και να βρίσκεται στον αντίποδα του ατομισμού, του αποκλεισμού, της συσσώρευσης και της κερδοσκοπίας.

5. Απαιτούμε δημοκρατική διακυβέρνηση, δικαιοσύνη

Η αντίληψη ότι δημοκρατία είναι μόνο οι ψηφοφορίες και ο σεβασμός της πλειοψηφίας, είναι μια περιορισμένη έκφρασή της, που αφήνει πολλά περιθώρια παραβίασης, καταλήγοντας εύκολα στην ολιγαρχία, ακόμη και σε ιδιότυπες μορφές φασισμού. Η δημοκρατία πρέπει να είναι μία καθημερινή πρακτική και τρόπος συμπεριφοράς, είναι ένας τρόπος κοινωνικοποίησής μας ακόμα και μέσα στην ίδια μας την οικογένεια. Χρειάζεται να ξαναθυμηθούμε την πραγματική έννοια του όρου, δηλαδή το κράτος του δήμου. Χωρίς συμμετοχή του/της καθενός/μιας από εμάς, χωρίς όραμα αλλά και ρίσκο, οι αποφάσεις που καθορίζουν τη ζωή μας παίρνονται συνήθως από μια κάστα γραφειοκρατών, που συνεργάζεται με την οικονομική ολιγαρχία.

Υποστηρίζουμε την πολυφωνική, συμμετοχική και αποκεντρωμένη δημοκρατική διακυβέρνηση. Η υγιής δημοκρατική λειτουργία είναι ανάλογη του βαθμού συμμετοχής των κοινωνικών ομάδων, χωρίς τεχνητούς αποκλεισμούς και διακρίσεις. Υποστηρίζουμε την απλή αναλογική σε όλα τα επίπεδα, την κατάργηση του ορίου εισόδου στο κοινοβούλιο και δεσμευτικά δημοψηφίσματα που διοργανώνονται με συγκεκριμένα ερωτήματα, παρέχοντας απτή πληροφόρηση στο κοινωνικό σώμα, σε χρονικό πλαίσιο που επιτρέπει τη νηφάλια διαμόρφωση γνώμης. Υποστηρίζουμε την εναλλαγή στις αιρετές θέσεις ευθύνης, τη θέσπιση ενισχυμένων και σεβαστών ανεξάρτητων αρχών ελέγχου και την υπηρεσιακή ανεξαρτησία της Δημόσιας Διοίκησης.

Ζητάμε εκτεταμένες αρμοδιότητες και πόρους στην αυτοδιοίκηση, εφαρμόζοντας την αρχή της επικουρικότητας και μικρής κλίμακας λειτουργικούς δήμους, με συμμετοχική διακυβέρνηση. Είμαστε πάντα ανοιχτοί σε νέες ιδέες για οριζόντιους θεσμούς άμεσης δημοκρατίας και μη-βίαιες δράσεις πολιτικής ανυπακοής, αξιοποιώντας την εμπειρία της κοινωνίας των πολιτών.

Για να περιορίζεται το πελατειακό σύστημα και η διαφθορά στην πολιτική και στον δημόσιο βίο, πρέπει να υπάρχει αδιάλειπτη διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας λειτουργίας και ανεξάρτητος έλεγχος των διοικητικών πράξεων και αποφάσεων. Υποστηρίζουμε την επιστημονική αξιολόγηση των υπηρεσιών και των εργαζομένων του δημοσίου και την απλοποίηση της νομοθεσίας με σαφήνεια, συνεκτικότητα και σταθερότητα στον χρόνο για ανεξάρτητη και λειτουργική Δικαιοσύνη.

Η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελεί θεμέλιο λίθο του δημοκρατικού πολιτεύματος, που επιτρέπει την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας και συμβάλλει καθοριστικά στην ευημερία των πολιτών. Στο επίπεδο του Συντάγματος, υπερασπιζόμαστε τα πολιτικά δικαιώματα, τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και το κοινωνικό κράτος, την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, τον σαφή διαχωρισμό των εξουσιών, τη διατήρηση του διάχυτου ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων. Αγωνιζόμαστε για τον διαχωρισμό κράτους και εκκλησίας, τη διεύρυνση των ατομικών δικαιωμάτων, παραδοσιακών αλλά και νέων και την εξάλειψη προνομίων, όπως των βουλευτικών, και την ατιμωρησία των υπουργών.

6. Αναπτύσσουμε τη Μη βίαιη κουλτούρα

Μέσα σε ένα επικίνδυνο και ρευστό διεθνές πλαίσιο, όπου οι ένοπλες επεμβάσεις τείνουν να αντικαταστήσουν τον διάλογο και την ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων, ενώ παρατηρείται απομάκρυνση από τις αρχές της ανοιχτής κοινωνίας και ενίσχυση του μοντέλου της αυταρχικής διακυβέρνησης, με απολυταρχικούς ηγέτες που εκφράζουν ή ανοίγουν τον δρόμο για την άνοδο εθνικιστικών και λαϊκιστικών δυνάμεων, υπάρχει ανάγκη μιας πολιτικής αρχών.

Υποστηρίζουμε τη αρχή της μη βίας, όχι απλά ως αντίβαρο αλλά ως μια φιλοσοφία που μας βγάζει από τον φαύλο κύκλο που δημιουργεί η βία, οι κάθε λογής ιμπεριαλισμοί και ο πόλεμος. Εκτιμούμε, επιπλέον, ότι η επιλογή της μη βίαιης κουλτούρας και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών είναι στην ουσία της βαθύτατα ριζοσπαστική. Θέλουμε να προωθήσουμε έναν ειρηνικό, μη βίαιο και ήπιο πολιτισμό στις προσωπικές, κοινωνικές και διεθνείς σχέσεις. Είμαστε αντίθετοι με εθνοκεντρικές και απομονωτικές νοοτροπίες και στηρίζουμε τις πρωτοβουλίες ενάντια στις αυταρχικές, εθνικιστικές, ρατσιστικές, ακραία συντηρητικές και επικίνδυνες για τη δημοκρατία προκλήσεις και πρακτικές.

7. Στηρίζουμε την πράσινη οικονομία και παραγωγή

Το κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο, ανταγωνιστικό μοντέλο οικονομίας εξαντλεί ανθρώπους και φυσικούς πόρους και θα πρέπει σταδιακά να εκλείψει. Υποστηρίζουμε μια αποκεντρωμένη οικονομία, που σέβεται τους φυσικούς πόρους και τα οικοσυστήματα και ελέγχεται με δημοκρατικές διαδικασίες από ώριμες και υπεύθυνες τοπικές κοινωνίες.

Προσβλέπουμε σε μια συνολική, βιώσιμη περιβαλλοντικά και κοινωνικά λύση, με την ενίσχυση των ανεξάρτητων από το κράτος κοινωνικών, αλληλέγγυων και συνεταιριστικών μορφών της οικονομίας, με την ενδυνάμωση, αυτοοργάνωση και δικτύωση των μικρών παραγωγών και τη στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας, που σέβεται το περιβάλλον και τα εργασιακά δικαιώματα. Στο πλαίσιο αντίστασης στην κυριαρχία των οικονομικών ελίτ και αποδυνάμωσης των μεγάλων και πολυεθνικών επιχειρήσεων, θα πρέπει να ασκείται έλεγχος και παρέμβαση στην υπερσυγκέντρωση πλούτου και στη διαμόρφωση μονοπωλίων ή καρτέλ, να καταργηθούν οι «φορολογικοί παράδεισοι» και να ενισχυθούν οι αναδιανεμητικές πολιτικές. Η οικολογική πολιτική δεν μπορεί να είναι μια «μόδα» των πλούσιων αλλά μια εκδημοκρατισμένη προσαρμογή στις περιορισμένες συνθήκες του πλανήτη.

Η αέναη αύξηση των τεχνητών αναγκών έχει οδηγήσει σε ένα συνεχή και αδιέξοδο αγώνα για την ικανοποίησή τους. Απέναντι σε αυτό το καταστροφικό για τις αντοχές του πλανήτη και την ποιότητα της ζωής μοντέλο, προωθούμε τον επαναπροσδιορισμό των αναγκών, με περιορισμούς στην κατανάλωση ενέργειας, στη ζήτηση για ιδιωτική αυτοκίνηση, στην κατασκευή και χρήση νέων κτιρίων. Υποστηρίζουμε την υιοθέτηση κυκλικών μορφών οικονομίας, χωρίς απόβλητα, με την επιδιόρθωση, επαναχρησιμοποίηση ή την ανακύκλωση και τη μακροβιότητα στις κατασκευές, τα μηχανήματα και άλλα αγαθά.

Στηρίζουμε την πράσινη καινοτομία και τις πράσινες υποδομές, ένα νέο, αειφορικό μοντέλο βιομηχανικής παραγωγής, στροφή από τη βαριά χημική βιομηχανία σε δίκτυα παραγωγής που αλληλο-υποστηρίζονται, επιτυγχάνουν μείωση της σπατάλης πρώτων υλών και ενέργειας, δίκαιο και ισορροπημένο εμπόριο, ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών όρων στις πολυμερείς και διμερείς συμφωνίες.

Υποστηρίζουμε την απλοποίηση και τον εξορθολογισμό του φορολογικού συστήματος με σκοπό τη φορολογική δικαιοσύνη, τη μείωση των περιθωρίων εκβιασμού και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την αξιοποίηση της φορολογίας ως κινήτρου ή αντικινήτρου για οικονομικές δραστηριότητες ανάλογα με το θετικό ή αρνητικό αποτύπωμά τους στην κοινωνία και το περιβάλλον. Υποστηρίζουμε τον έλεγχο των γκρίζων περιουσιών, ουσιαστικό «πόθεν έσχες», την εφαρμογή περιουσιολογίου και κτηματολογίου, τον μηδενισμό του φόρου μεταβίβασης για πρώτη κατοικία, την ανασχεδίαση του ΦΠΑ για την εξυπηρέτηση κοινωνικών αναγκών, κλιμακωτή αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης, φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας με όρους που ισχύουν για τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς.

Σχεδόν μια δεκαετία εκτεταμένων μέτρων λιτότητας έχει υποσκάψει βαθιά την κοινωνική συνοχή, με οδυνηρές συνέπειες. Είναι σημαντικό να συνδυάσουμε την αλληλεγγύη μας με τους επισφαλείς εργαζομένους και τους μακροχρόνια ανέργους, με προτάσεις για ταυτόχρονες απαντήσεις στην κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική διάσταση της κρίσης.

Οι πολιτικές που επιβλήθηκαν για την κρίση, έχουν ήδη φέρει μια βίαιη συρρίκνωση της οικονομίας και η κοινωνία πιέζεται τώρα αφόρητα για ανάπτυξη με κάθε τίμημα. Η διεθνής εμπειρία δείχνει, όμως, ότι σε τέτοιες καταστάσεις η ανάπτυξη είναι πιθανόν να αργήσει πολύ, να είναι καταστροφική για το περιβάλλον και τα όποια οφέλη να μοιραστούν άδικα. Είναι επιτακτικό, λοιπόν, να βρούμε δρόμους που να αποσυνδέουν άμεσα την κοινωνική ευημερία από την οικονομική μεγέθυνση: ο διάλογος με το διεθνές ρεύμα της αποανάπτυξης είναι εδώ σημαντικός για να εμπνευστούμε νέες προτάσεις ευημερίας.

Για μια συνολική παραγωγική ανασυγκρότηση, για το πρασίνισμα της οικονομίας και της παραγωγής είναι απαραίτητη η αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων από ευρωπαϊκούς οικονομικούς πόρους και των εναλλακτικών χρηματο-οικονομικών εργαλείων για αγρότες, μικρομεσαίους επιχειρηματίες, κοινωνικές και νεοφυείς επιχειρήσεις, νέους/νέες, με ταυτόχρονη απλοποίηση των διαδικασιών για την καλύτερη, αειφορική και πιο δίκαιη χρήση των πόρων.

8. Θέλουμε νέο ενεργειακό μοντέλο, με απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα

Υπάρχουν σαφείς και ανησυχητικές εκτιμήσεις για τις περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Υποστηρίζουμε την κοινωνικά δίκαιη κι αποτελεσματική μετάβαση σε ένα νέο, ήπιο ενεργειακό μοντέλο, με σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, με αποκλεισμό κάθε επικίνδυνης πηγής ενέργειας (όπως αυτή της πυρηνικής σχάσης) και βασισμένο κυρίως στην εξοικονόμηση ενέργειας, τη μόνωση των κτιρίων και την ορθολογική προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας –ΑΠΕ, με έμφαση στα δημοσυνεταιριστικά συστήματα μικρής κλίμακας. Αναζητούμε μεθόδους ενεργειακής αποτελεσματικότητας, ανάπτυξη έξυπνων ενεργειακών δικτύων, εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας με πράσινη και κοινωνική καινοτομία.

Η εφήμερη οικονομική ευημερία που βασίζεται στις εξορύξεις υδρογονανθράκων, έχει ιστορικά αποδειχτεί ότι συνδέεται με ένοπλες συγκρούσεις και περιβαλλοντικές καταστροφές και απαιτούμε απαγόρευση της εξόρυξης σχιστολιθικών καυσίμων.

9. Οικοδομούμε αξιοβίωτες πόλεις

Το παγκόσμιο οικολογικό κίνημα έχει συμβάλει όχι μόνο στην ανάπτυξη των πράσινων προτάσεων αλλά και στην υλοποίηση τους στις σύγχρονες πόλεις, μέσα από πρότυπες αυτοδιοικητικές πολιτικές.

Θέλουμε να οικοδομήσουμε και στη χώρα μας αξιοβίωτες πόλεις, με χαμηλό οικολογικό αποτύπωμα, με γειτονιές που εξασφαλίζουν ποιότητα ζωής για όλους, με επιστροφή της φύσης μέσα στον πολεοδομικό ιστό, με καθαρή ατμόσφαιρα, με βιώσιμες μορφές κινητικότητας, με υιοθέτηση καλών πρακτικών από πρωτοπόρες ευρωπαϊκές πόλεις.

Υποστηρίζουμε ένα μοντέλο μεταφορών βασισμένο στην εξοικονόμηση, σε ταχείς επίγειες νέες τεχνολογίες μεταφοράς συμπεριλαμβανομένου του σιδηροδρόμου, στα δημόσια μέσα μεταφοράς και ιδιαίτερα στα επιφανειακά μέσα σταθερής τροχιάς, στις συνδυασμένες μεταφορές, στον περιορισμό του αυτοκινήτου, τη διευκόλυνση των πεζών, των ποδηλατών και των ατόμων με κινητικές δυσκολίες.

10. Προτάσσουμε τη βιώσιμη αγροτική-οικολογική ανάπτυξη της υπαίθρου

Η χημικοσυντηρούμενη παραγωγή, οι μονοκαλλιέργειες, τα μεταλλαγμένα και η υποδούλωση των παραγωγών στους πιστωτές τους είναι αδιέξοδες και καταστροφικές πρακτικές.

Προέχει η υποστήριξη των μικροπαραγωγών, της τοπικής τους δικτύωσης και των υγειών συνεταιρισμών τους, της οικολογικής γεωργίας χωρίς αγροχημικές ουσίες, της αστικής γεωργίας, των προϊόντων βιολογικής και οικολογικής παραγωγής και των ποιοτικών προϊόντων, της κοινωνικά υποστηριζόμενης γεωργίας, των αστικών αγρών αλληλεγγύης, της τοπικής διαφοροποίησης και προσαρμογής στις ιδιαίτερες γεωκλιματικές συνθήκες, της βιοποικιλότητας και αυτάρκειας σε εθνικό επίπεδο και γενικά ενός βιώσιμου προσανατολισμού κατανάλωσης τοπικών προϊόντων.

Στηρίζουμε τη βιώσιμη αγροτική-οικολογική ανάπτυξη της υπαίθρου και την εξασφάλιση αξιοπρεπούς εισοδήματος για τους αγρότες, κτηνοτρόφους και αλιείς, με ενθάρρυνση νέων μοντέλων συνεργατισμού και εταιρειών παραγωγών, ενίσχυση του βιώσιμου αγροτικού τουρισμού, εξυγίανση δικτύων διάθεσης προϊόντων, αξιοποίηση μέσω κυκλικής οικονομίας των υπολειμμάτων, διευκόλυνση προσαρμογής καλλιεργειών στην κλιματική αλλαγή και τις εκάστοτε υπεύθυνες προτιμήσεις του καταναλωτικού κοινού, δικαιότερη πρόσβαση σε ευρωπαϊκούς πόρους, και για ολοκληρωμένη υποστήριξη της υπαίθρου και των κοινοτήτων.

11. Αναζητούμε εργασία με νόημα

Η εργασία είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Πρωταρχικό μέλημα του κράτους είναι να μεριμνά για την απρόσκοπτη και αξιοκρατική πρόσβαση στην εργασία για όλους τους ενήλικες. Η εργασία πρέπει να ασκείται σε ένα περιβάλλον το οποίο να προστατεύει τη σωματική και την ψυχική υγεία, να εξασφαλίζει δίκαιο καταμερισμό ελεύθερου χρόνου. Η αμοιβή της θα πρέπει να παρέχει ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Το δικαίωμα σε ένα βασικό εισόδημα είναι ανεξάρτητο από το δικαίωμα στην εργασία. Υποστηρίζουμε την προστασία και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων όσων αντιμετωπίζουν ειδικότερα προβλήματα στην αναζήτηση απασχόλησης. Υποστηρίζουμε τη δίκαιη αναδιανομή του πλούτου, τα δίκαια των εργαζομένων, των ανέργων, των συνταξιούχων και των γυναικών εργαζομένων τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, την αποτελεσματική καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας, την προτεραιότητα των εργαζομένων σε περίπτωση οικονομικής αδυναμίας του εργοδότη, την ισότιμη πρόσβαση σε κοινωνικές παροχές και αξιοπρεπείς συντάξεις και τη θέσπιση αξιοπρεπούς κατώτατου ορίου μισθού και σύνταξης. Είμαστε απέναντι στον υπερ-εντατικό τρόπο παραγωγής και την απάνθρωπη εκμετάλλευση της ανθρώπινης εργασίας. Υποστηρίζουμε τη σταδιακή ρύθμιση των συνθηκών για μικρότερα ωράρια εργασίας, περισσότερο ελεύθερο χρόνο, δουλειά με περισσότερο νόημα και συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων.

Προσβλέπουμε στη μείωση των οικονομικών ανισοτήτων, την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και συνοχής, την υποστήριξη δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και την εξασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης για όλους/ες, με σταδιακή εισαγωγή ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, στήριξη της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, επανεκπαίδευση ανέργων σε τομείς με ιδιαίτερο κοινωνικό και περιβαλλοντικό ενδιαφέρον.

12. Αναδεικνύουμε την οικολογία των πολιτισμών

Ο πολιτισμός για μας είναι το σύνολο των πολύτιμων πνευματικών και υλικών, διανοητικών και συναισθηματικών στοιχείων που χαρακτηρίζουν μια κοινωνία. Περιλαμβάνει τον τρόπο ζωής, το σύστημα αξιών, την πολιτιστική κληρονομιά, τις τέχνες και τα κινήματα σκέψης. Υπερασπίζουμε την προστασία και την ανάδειξη των πολύπλευρων διαστάσεων της «οικολογίας των πολιτισμών». Υποστηρίζουμε την ενσωμάτωση των διαφόρων εκφράσεων του πολιτισμού και των τεχνών σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης και την προαγωγή της ελληνικής γλώσσας και του νεοελληνικού πολιτισμού και πέραν του ελληνικού χώρου. Υποστηρίζουμε την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των πολιτιστικών δημιουργών, καλλιεργώντας παράλληλα μια κουλτούρα διαμοιρασμού γνώσης και πολιτισμού, που επιτρέπει τη μέγιστη δυνατή δημιουργικότητα με άδειες στη λογική των δημιουργικών κοινών (Creative Commons). Επιδιώκουμε την ενίσχυση της αυτόνομης καλλιτεχνικής πρωτοβουλίας ατόμων και ομάδων, την ανάδειξη νέων πολιτιστικών κινημάτων και την υιοθέτηση του διαπολιτισμικού διαλόγου ως βάση συνεννόησης διαφορετικών πολιτισμών.

13. Προάγουμε την οικολογική Παιδεία για όλους

Η παιδεία είναι δικαίωμα όλων, χωρίς αποκλεισμούς. Είναι η ασπίδα που έχει ο σύγχρονος άνθρωπος απέναντι στην αυτοκαταστροφή του και θεμέλιος λίθος του δημοκρατικού πολιτεύματος, γι’ αυτό πρέπει να παρέχεται δημόσια, δημοκρατική και δωρεάν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα.

Υποστηρίζουμε μια αντιαυταρχική, βιωματική, μαθητοκεντρική και δημοκρατική παιδεία που, εκτός από τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες, μαθαίνει στα παιδιά πώς να μαθαίνουν, διαμορφώνει ελεύθερα και κριτικά σκεπτόμενους πολίτες, καλλιεργώντας τη φιλοσοφία, τις οικολογικές και ανθρωπιστικές αξίες, την ευγενή άμιλλα και τη συνεργασία, στην κατεύθυνση μιας βιώσιμης, μη βίαιης και αλληλέγγυας κοινωνίας. Θέλουμε την επιμόρφωση και υποστήριξη του έργου των εκπαιδευτικών, σχολεία φιλικά στα παιδιά, στη φύση και στη γειτονιά, γενναία αύξηση των δαπανών για την παιδεία και την έρευνα. Προάγουμε και έξω από το σχολείο θεσμούς που καλλιεργούν την παιδεία στην κοινωνία. Υποστηρίζουμε το αυτοδιοίκητο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αντιστεκόμαστε στη μετατροπή της εκπαιδευτικής δραστηριότητας σε αγοραία αξία.

Στηρίζουμε την πρόσβαση διά βίου στην ποιοτική, σφαιρική και αειφόρο παιδεία. Η πρόσβαση στη Παιδεία είναι θεμελιώδες δικαίωμα για κάθε άνθρωπο, χωρίς διακρίσεις φύλου, ηλικίας, σεξουαλικού και θρησκευτικού προσανατολισμού. Αγωνιζόμαστε για μια Παιδεία που δεν θα περιορίζεται στην κατάρτιση σε γνωστικά αντικείμενα, αλλά θα έχει στόχο τη δημιουργία ελεύθερων και σκεπτόμενων πολιτών. Ζητάμε προσαρμογή των εκπαιδευτικών συστημάτων στις σημερινές και μελλοντικές ανάγκες, διασφάλιση ότι οι πολίτες αναπτύσσουν κριτική σκέψη και ενδυναμώνονται να πάρουν το μέλλον στα χέρια τους στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.

14. Συνδέουμε την Υγεία με την πρόληψη και την ποιότητα ζωής

Θεωρούμε ότι κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να απολαμβάνει το υψηλότερο εφικτό επίπεδο σωματικής και ψυχικής υγείας. Η προστασία, η προαγωγή, η πρόληψη και η αποκατάσταση της υγείας είναι ευθύνη της πολιτείας και όχι των ιδιωτικών συμφερόντων. Πρέπει να εγγυάται σε όλους καλή ποιότητα ζωής, βασισμένη στην οικονομική, κοινωνική και οικολογική βιωσιμότητα. Οι υπηρεσίες υγείας πρέπει να δίνουν προτεραιότητα στην πρόληψη και να εξασφαλίζουν σε όλους ίση πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας θεραπεία και αποκατάσταση, σύμφωνα με τις ανάγκες, τις προτιμήσεις τους ή τις εναλλακτικές επιλογές τους, που δεν θέτουν σε κίνδυνο την δημόσια υγεία.

Διεκδικούμε υγεία για όλους/ες, μέσα από ολοκληρωμένες στρατηγικές, ενεργού και υγιούς γήρανσης, διασφάλιση της υγείας από τη βρεφική ηλικία, μέσα από τη βελτίωση της διατροφής, την ποιότητα της ατμόσφαιρας των πόλεων αλλά και του εργασιακού περιβάλλοντος, βελτίωση της άσκησης για όλες τις ηλικίες, μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων που έχουν επιπτώσεις και σε θέματα υγείας.

15. Αγωνιζόμαστε για τα δικαιώματα όλων των πολιτών

Υποστηρίζουμε την ισότητα, την ισονομία και την ίση πρόσβαση στις ευκαιρίες όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, εθνοτικής καταγωγής, κοινωνικής προέλευσης, γενετικών χαρακτηριστικών, γλώσσας, θρησκείας, πεποιθήσεων, πολιτικών φρονημάτων, γνώμης, μόρφωσης, οικονομικής κατάστασης, αναπηρίας, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου.

Αγωνιζόμαστε για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, την καταπολέμηση της σωματεμπορίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης, την εργασιακή και φορολογική ισότητα, την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στη δημόσια ζωή, την καταπολέμηση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων με την εισαγωγή προγραμμάτων ισότητας στην εκπαίδευση.

Αγωνιζόμαστε για την εξάλειψη κάθε μορφής βίας και σωματικής τιμωρίας σε βάρος των παιδιών, την απαγόρευση της κράτησης όλων των παιδιών μεταναστών και προσφύγων χωρίς χαρτιά ή αιτούντων άσυλο, την εξάλειψη της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και της εργασιακής εκμετάλλευσης παιδιών.

Επιδιώκουμε την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας προς τις καταστροφικές επιπτώσεις της ρητορικής μίσους για τα άτομα και την ευρύτερη κοινωνία, έμπρακτη συμπαράσταση και προστασία με στρατηγικές κοινωνικής ένταξης αυτών που στοχοποιούνται και διασφάλιση του δικαιώματος στην ιδιαιτερότητα, στο πλαίσιο του κράτους Δικαίου και των παγκόσμια κατοχυρωμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 

Υποστηρίζουμε την εφαρμογή των ευρωπαϊκών συνθηκών για τις μειονότητες και τις λιγότερο ομιλούμενες γλώσσες, την αποφυγή της δημιουργίας γκέτο, θετικές «διακρίσεις» σε τομείς όπου η ισότητα ευκαιριών δεν είναι δεδομένη. Αντιστεκόμαστε στη μετατροπή της Ευρώπης σε φρούριο. Επιδιώκουμε κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου και μετανάστευσης, αναθεώρηση του κανονισμού που επιβαρύνει τα κράτη πρώτης εισόδου προσφύγων και μεταναστών, ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική που στοχεύει στην πρόληψη των συγκρούσεων και την προώθηση της ειρήνης, χορήγηση ασύλου και καθεστώτος επικουρικής προστασίας σε όσους/ες το δικαιούνται αλλά και την παροχή ανθρωπιστικής βίζας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Υποστηρίζουμε τη λειτουργία κέντρων υποδοχής και φιλοξενίας και όχι κράτησης, ιδιαίτερη μέριμνα για τα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, διευκόλυνση των προσπαθειών μεταναστών και προσφύγων να αποκτήσουν δικούς τους χώρους λατρείας και πολιτισμού.

Υποστηρίζουμε την ίση πρόσβαση της κοινότητας των Ρομά ως Ελλήνων πολιτών σε όλες τις δομές υγείας, πρόληψης και παιδείας χωρίς διαχωρισμούς, προγράμματα γεφύρωσης των ανισοτήτων, παύση κάθε βίαιης έξωσης και προγράμματα στέγασης με σεβασμό του πολιτισμού τους.

Υποστηρίζουμε την εξαίρεση των ΑμεΑ από την εφαρμογή μέτρων που μειώνουν τα εισοδήματά τους μέχρι να εφαρμοστεί ένα δίκαιο και ενιαίο φορολογικό σύστημα, προστασία από τις απολύσεις και τις διακρίσεις, προσαρμογή όλων των δημόσιων χώρων και μέσων, ώστε είναι προσβάσιμα για όλα τα άτομα με αναπηρία, άρση όλων των διοικητικών διατάξεων που αναπαράγουν ρατσιστικά στερεότυπα, θεσμική κατοχύρωση των ίσων ευκαιριών πρόσβασης στην εκπαίδευση, την περίθαλψη, την επικοινωνία και την πληροφόρηση, στην απασχόληση και την κοινωνική ασφάλιση. Υποστηρίζουμε, επιπλέον, την υποχρεωτική παροχή διερμηνείας νοηματικής γλώσσας σε όλες τις δημόσιες ομιλίες κρατικών και αυτοδιοικητικών φορέων αλλά και του ελληνικού συστήματος Braille στα δημόσια έντυπα, καθώς και την τοποθέτηση υποτίτλων σε όλα τα τηλεοπτικά προγράμματα και υπερτίτλων στις θεατρικές δραστηριότητες, στην κατεύθυνση της ίσης πρόσβασης στην πληροφόρηση για όλους τους πολίτες.

Υποστηρίζουμε την εξάλειψη των νομοθετικών ρυθμίσεων, συμπεριφορών και κοινωνικών προτύπων που οδηγούν σε διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου. Υποστηρίζουμε την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ζευγάρια του ίδιου φύλου, με ίσα δικαιώματα με τα ετερόφυλα ζευγάρια και στην τεκνοθεσία.

Υποστηρίζουμε την ανάπτυξη πολιτικών για τις εξαρτήσεις με κριτήριο την ελαχιστοποίηση της βλάβης και όχι την τιμωρία. Διεκδικούμε πολιτικές αποποινικοποίησης της χρήσης των ψυχοτρόπων ουσιών, με ανακατεύθυνση πόρων από την καταστολή στην πρόληψη και την παροχή στήριξης για απεξάρτηση, ακολουθώντας λαμπρά παραδείγματα άλλων χωρών, που με αυτόν τον τρόπο πέτυχαν την κατακόρυφη μείωση της χρήσης τέτοιων ουσιών. Οι χρήστες ουσιών είναι ασθενείς, όχι εγκληματίες. Διεκδικούμε, επιπλέον, την ανοχή στην αυτοκαλλιέργεια για προσωπική, ακόμα και ψυχαγωγική, χρήση και μια, κρατικά ελεγχόμενη χορήγηση των ουσιών στους τοξικοεξαρτημένους.

16. Φρενάρουμε τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό

Οι πολιτικές «πρόνοιας» έχουν τον χαρακτήρα της ανακούφισης από τη φτώχεια αλλά δεν πετυχαίνουν ή δεν προσπαθούν καν να εξαλείψουν τη φτώχεια και ουσιαστικά αποδέχονται τις ανισότητες. Οφείλουμε να δημιουργήσουμε δομές και πολιτικές που εξασφαλίζουν την αδιάκοπη παροχή κοινωνικών αγαθών προς όλους τους πολίτες, που εξαλείφουν τη φτώχεια, μειώνουν τις ανισότητες, στηρίζουν τις μορφές κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και προωθούν μια οικονομία που από τη φύση της ενσωματώνει το δημόσιο, οικολογικό και μακροχρόνιο συμφέρον και όφελος. Υποστηρίζουμε την παροχή υπηρεσιών φροντίδας και την οικονομική υποστήριξη των ανθρώπων που υφίστανται κοινωνικό αποκλεισμό λόγω φτώχειας, με τη δημιουργία αποθέματος κοινωνικής κατοικίας, με αξιοποίηση εγκαταλειμμένων κτιρίων.

17. Υπερασπιζόμαστε τα Δικαιώματα των ζώων

Όλα τα έμβια όντα έχουν δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή διαβίωση. Υποστηρίζουμε τη συνταγματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ζώων, τη μεταχείριση των ζώων με σεβασμό, καταδικάζοντας τις πρακτικές ευγονικής και την υποβάθμισή τους ως αντικείμενα, που οδηγεί σε πρακτικές που εξομοιώνονται με αυτές των βασανιστηρίων. Υποστηρίζουμε την προώθηση εναλλακτικών μεθόδων έρευνας, που ήδη εφαρμόζονται ευρέως στα πειράματα, με σκοπό την αντικατάσταση των ζώων. Αμφισβητούμε εκ βάθρων το βιομηχανικό κτηνοτροφικό μοντέλο και τη μεταχείριση που επιφυλάσσουν στην άγρια ζωή πρακτικές όπως το κυνήγι, η χρήση γούνας, οι παραστάσεις και το εμπόριο ζώων, άγριων ή μη. Υποστηρίζουμε τα κινήματα των vegan, της χορτοφαγίας, της ωμοφαγίας και γενικώς μια υγιεινή διατροφή, που να εξασφαλίζει την υγεία ανθρώπων και περιβάλλοντος αλλά και μια οικολογικά, ανθρωπιστικά και ηθικά υπεύθυνη μεταχείριση των ζώων.

18. Διεκδικούμε πλήρη ελευθερία του λόγου και της πληροφορίας

Η ελευθερία του λόγου και της έκφρασης και η ελεύθερη κυκλοφορία της πληροφορίας βρίσκονται στον πυρήνα κάθε δημοκρατικής κοινωνίας. Υποστηρίζουμε τη θέσπιση κανόνων που προστατεύουν τα μέσα ενημέρωσης από τη συγκέντρωση και τον έλεγχο από συμφέροντα, κατοχυρώνουν την πλουραλιστική λειτουργία τους και εξασφαλίζουν την ανεξαρτησία των δημόσιων μέσων από τον κρατικό έλεγχο. Υποστηρίζουμε τη θέσπιση κανόνων δεοντολογίας και κοινωνικού ελέγχου των μέσων ενημέρωσης, ενάντια στον έλεγχο από τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.

Ο παγκόσμιος ιστός δεν θα πρέπει να υπόκειται σε κυβερνητικό έλεγχο παρά μόνο στο μέτρο που αποτρέπονται πράξεις που παραβιάζουν τα δικαιώματα των πολιτών ή προωθούν εγκληματικές πράξεις. Η παραδοσιακή προσέγγιση περί πνευματικής ιδιοκτησίας πρέπει να αντικατασταθεί με εξελιγμένες μορφές, που επιτρέπουν τον διαμοιρασμό της ανθρώπινης δημιουργίας υπό προϋποθέσεις που διατηρούν τα κίνητρα για τους δημιουργούς. Το πνεύμα και οι αρχές που διέπουν τα λογισμικά ανοικτού κώδικα διασφαλίζουν την πρόσβαση όλων των κοινωνικών στρωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας, προσφέροντας τα εργαλεία για ουσιαστική συμμετοχή τόσο στην ηλεκτρονική επανάσταση όσο και κατ’ επέκταση στην πραγματική δημοκρατία.

19. Οραματιζόμαστε μια Ευρώπη των πολιτών σε έναν ανθρωπιστικό Κόσμο

Υποστηρίζουμε μια ομοσπονδιακή Ευρώπη των πολιτών, που θα λειτουργεί με τις αρχές τις ισοτιμίας και του αλληλοσεβασμού, κατ’ αντιπαράθεση με οποιαδήποτε μορφή ηγεμονίας από αδιαφανείς και μη εκλεγμένες ελίτ. Επιθυμούμε μια Ευρώπη, που ενωμένη μέσα από τις αξίες του ανθρωπισμού, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της ισονομίας και του σεβασμού της πολυπολιτισμικότητας και της τοπικότητας, θα εξασφαλίζει την άμυνα των κρατών μελών της, θα διασφαλίζει την ειρήνη και την ευημερία στην ήπειρο και στον κόσμο, εκφράζοντας τους πολίτες και όχι τα συμφέροντα και αναλαμβάνοντας τις ιστορικές ευθύνες της πλανητικά, τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και ανθρωπιστικό επίπεδο.

Είναι αλήθεια πως η Ευρωπαϊκή Ένωση οπισθοδρόμησε από τις διακηρύξεις για περιβαλλοντικό και κοινωνικό κεκτημένο προς ένα αυταρχικότερο μόρφωμα ανισότητας, κυριαρχίας των χρηματοπιστωτικών προτεραιοτήτων και εγκατάλειψης της αλληλεγγύης μεταξύ των μελών του, έδαφος πάνω στο οποίο πατούν η εθνικιστική και ρατσιστική ρητορεία. Γι’ αυτό χρειάζεται μια νέα ευρωπαϊκή πολιτική, που θα στρέφεται σε κοινωνικά δίκαιες, αλληλέγγυες και περιβαλλοντικά βιώσιμες επιλογές, μακριά από τις νεοφιλελεύθερες συνταγές. Μια πολιτική που θα εργάζεται για την αναθεώρηση των κανόνων του διεθνούς εμπορίου και των διατλαντικών συμφωνιών με οικολογικά και κοινωνικά κριτήρια, που καταρχήν θα αποτρέπει αλλά και θα διαχειρίζεται το χρέος των χωρών με κοινωνική ευαισθησία και αλληλεγγύη και θα δημιουργεί νέες προοπτικές απασχόλησης και επενδύσεων, μακριά από τα αρπακτικά χρηματιστηριακά κεφάλαια και από συστήματα που στοχεύουν σε νέα αυταρχικά συστήματα δουλοπαροικίας.

Σε μια συγκυρία γεωπολιτικής ρευστότητας, όπου ο κόσμος απειλείται από απολυταρχικές, εθνικιστικές, ρατσιστικές και λαϊκιστικές πολιτικές και υποφέρει από ανάλγητες λογικές και πρακτικές βίας και αποσύνθεσης, η επιστροφή στο κέλυφος του έθνους-κράτους δεν αποτελεί απάντηση αλλά επιδεινώνει το πρόβλημα. Η δημιουργική κινητοποίηση του πολίτη οφείλει να στηρίζεται στην απόρριψη των εθνικιστικών σειρήνων, των αιματηρών αντιπαραθέσεων και των ναζιστικών πρακτικών, που ευθύνονται για εκατοντάδες εκατομμύρια θύματα στους δύο παγκοσμίους πολέμους. Οφείλουμε, επιπλέον, να επιδιώξουμε τη σύνθεση των οικολογικών αξιών με την κοινωνική αλληλεγγύη, να υποστηρίξουμε αλλαγές στην κοινωνική συνείδηση, με συλλογική και οργανωμένη δράση, προτάσσοντας ένα νέο πλανητικό όραμα, ανθρωπιστικό αλλά και με σεβασμό σε κάθε μορφή ζωής.

20. Με τους πολίτες και τα κινήματα

Παρά τις γνωστές παθογένειες, πιστεύουμε στη δύναμη των ενεργών πολιτών αλλά και της πολιτικής. Όχι ως μια υπόθεση επαγγελματιών, αλλά ως συλλογική υπόθεση των πολιτών που προβληματίζονται, συζητούν, εκφράζονται, ψηφίζουν και κυρίαρχα αποφασίζουν.

Νιώθουμε έντονα την ανάγκη να ακούσουμε τη φωνή της κοινωνίας, να συνδιαμορφώσουμε με τα κινήματα και την κοινωνία των πολιτών νέα προτάγματα και διεκδικήσεις, να οικοδομήσουμε νέα μέτωπα αλλά και μια παράλληλη κοινωνία.

Εκτιμούμε ότι χρειάζεται μια εντελώς διαφορετική πολιτική, που θα αντιμετωπίσει με δίκαιους τρόπους την πολυδιάστατη κρίση και θα κάνει αλλαγές προς όφελος της κοινωνίας, με πιο συμμετοχικές μορφές δημοκρατίας και μια νέα στρατηγική για την κοινωνική και οικολογική βιωσιμότητα. Μια πολιτική που θα προετοιμάσει την Ελλάδα για μια όσο το δυνατόν πιο ομαλή μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό, κοινωνικό και πολιτισμικό μοντέλο, που θέλουμε να αντικαταστήσει το αποτυχημένο σημερινό. Μια μετάβαση όχι σε σύγκρουση ή απομονωμένη, αλλά σε επικοινωνία και αλληλεγγύη με άλλους λαούς, που θα έχουν συνειδητοποιήσει τα σημερινά αδιέξοδα.

Δίνουμε έμφαση στην ανάπτυξη των κινημάτων και των πρωτοβουλιών των πολιτών, στη συνάντηση ανθρώπων με κοινωνική προσφορά, ιδεολογικό, αξιακό και ηθικό έρμα, για να αναπτύξουμε ένα κοινό πολιτικό σχέδιο αντιμετώπισης των κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών, πολιτισμικών αιτίων που δημιουργούν και αναπαράγουν τα σημερινά αδιέξοδα. Στόχος μας ο ριζικός μετασχηματισμός των μοντέλων παραγωγής και κατανάλωσης, των τρόπων ζωής αλλά και της κοινωνικής μας οργάνωσης.

Δίνουμε προτεραιότητα στο να συνδεθούμε με τις ζωντανές δυνάμεις που προωθούν τα ζητήματα της πράσινης ατζέντας στην ελληνική κοινωνία: πρωτοβουλίες πολιτών, κινήματα, δίκτυα, οργανώσεις αλλά και ευαισθητοποιημένους πολίτες που εφαρμόζουν οικολογικές πρακτικές στην καθημερινή τους ζωή. Σεβόμαστε έμπρακτα την ανεξαρτησία τους, αντλούμε από τις προτάσεις και τις εμπειρίες τους για να οικοδομήσουμε ένα συνολικότερο πολιτικό σχέδιο, επιδιώκουμε η παρουσία μας να δημιουργεί θετικές συνέργειες και για τις δικές τους δράσεις, λογοδοτούμε διαρκώς στον κόσμο τους. 

Διαπιστώνουμε ότι σήμερα χρειάζεται περισσότερο παρά ποτέ ένα κίνημα των κινημάτων και ένας πολιτικός φορέας, που θα είναι σε θέση να προωθήσει βαθιές αλλά δίκαιες και προς όφελος της κοινωνίας ανατροπές, σε διάλογο και συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών. Γι’ αυτό πρέπει να αρθρωθεί ένας νέος πολιτικός λόγος, που ταυτόχρονα να εγγυάται ότι δεν θα επαναληφθούν τα ίδια λάθη και αδιέξοδα και να μετασχηματίζει την εμπειρία σε πραγματική δύναμη αλλαγών.

Η συμμετοχή μας στους θεσμούς έχει άμεσους στόχους να εκφράσουμε και να υπερασπιστούμε τις ευαισθησίες αυτές στον κεντρικό πολιτικό διάλογο, να δημιουργούμε πολιτικό κόστος για τα μικρά και μεγάλα οικολογικά εγκλήματα, να οικοδομούμε και να προβάλλουμε βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις, να γινόμαστε καταλύτης και για ευρύτερες θεματικές πλειοψηφίες. Δεν αποτελεί αυτοσκοπό μας, ούτε και άμεση προτεραιότητα, η συμμετοχή σε κάποιο κυβερνητικό σχήμα. Θεωρούμε λάθος τη συμμετοχή στην κυβέρνηση κομματικών σχηματισμών που δεν κατορθώνουν να εκλεγούν αυτόνομα στη Βουλή. Τέτοιες απόπειρες καταλήγουν συνήθως εξαρτημένοι ουραγοί ή «συνιστώσες» του ισχυρού κόμματος, που δέχεται πατερναλιστικά να εντάξει εκπροσώπους του στις κομματικές του λίστες, χάνοντας σταδιακά την αρχική τους ταυτότητα και παύοντας να εκφράζουν τις αρχικές τους αξίες και τα προτάγματα του φυσικού τους χώρου. Κυβερνητικές συνεργασίες μπορούν να έχουν ουσιαστικό όφελος για την κοινωνία και τη βιωσιμότητα, μόνο όταν υπάρχει ήδη ισχυρή σύνδεση με ζωντανές κοινωνικές δυνάμεις και η λαϊκή εντολή μας δίνει ρόλο ρυθμιστή και δυνατότητα μετεκλογικών προγραμματικών συμφωνιών με πιθανούς κυβερνητικούς εταίρους. Σε μια νέα πορεία, που θα ξεπερνάει τα λάθη και την παθολογία του παρελθόντος, έχουμε τις δυνατότητες να επεξεργαστούμε περισσότερο και να καταθέσουμε συγκεκριμένες εναλλακτικές λύσεις για τα προβλήματα αλλά και το μέλλον της χώρας, της Ευρώπης και του πλανήτη.

Καλούμε όσους συμπαρατάσσονται με τις αρχές των Πράσινων, που εκτιμούν ότι είναι πιο επίκαιρη από ποτέ η αυτόνομη συγκρότηση και πορεία ενός πράσινου μαζικού πολιτικού φορέα, που δεν θα εντάσσεται στα κομματικά σχέδια και τις σκοπιμότητες άλλων, να πορευτούν μαζί μας για μια μεγάλη στροφή στη μορφή και το περιεχόμενο της πολιτικής, για τη διαμόρφωση και υλοποίηση ενός προγράμματος που θα βελτιώσει τη ζωή όλων μας, για τις παρούσες και τις μελλοντικές γενιές. Για να μπορέσει ο ενωτικός φορέας των Πράσινων να φέρει και την πραγματική ανανέωση της πολιτικής.