“Πράσινο και Μωβ” στη συνάντηση με το “Σύλλογο Φίλων του Σιδηροδρόμου”: Μαζί δυναμική κινητοποίηση για να αποκτήσει ο σιδηρόδρομος το ρόλο που του αξίζει

Πράσινη Μετάβαση, μόνο με υπεράσπιση και αναβάθμιση του τρένου

3 άξονες προτάσεων από το Πράσινο & Μωβ, σε συνάντηση με το Σύλλογο Φίλων του Σιδηροδρόμου

“Ο σιδηρόδρομος είναι (πρέπει να είναι) ένα οικολογικό, οικονομικό και ασφαλές μέσο μετακίνησης επιβατών και εμπορευμάτων, ενώ αποτελεί και βασικό εργαλείο της Πράσινης Μετάβασης. Είναι, λοιπόν, ανεπίτρεπτο να αντιμετωπίζεται ως μεταφορικό μέσο Β’ κατηγορίας: η πολιτική αυτή δοκιμάστηκε, και οδήγησε τελικά και στο έγκλημα των Τεμπών αλλά και στη μείωση του σιδηροδρομικού δικτύου και των δρομολογίων. Είναι επιτακτικό να δώσουμε βάρος τόσο στην υπεράσπιση του τρένου και της ασφάλειάς του, όσο και στη επείγουσα σύγκλιση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα των σιδηροδρόμων, με αναβάθμισή του σε κορμό για τις μεταφορές μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων. Πρέπει να επαναλειτουργήσουν οι γραμμές που είναι λειτουργικές και όσες άλλες μπορεί να ενεργοποιηθούν εύκολα με συντήρηση και επιδιόρθωσή τους, να πυκνώσουν τα δρομολόγια,να σταματήσει η υποκατάσταση δρομολογίων του τρένου από λεωφορεία χωρίς να υπάρχει λόγος αλλά και να σχεδιαστεί η επέκταση του δικτύου”. Αυτό ήταν το βασικό μήνυμα από τη πρόσφατη συνάντηση της συμμαχίας Πράσινο & Μωβ με τον Σύλλογο Φίλων του Σιδηροδρόμου (Σ.Φ.Σ.).

Αναλυτικότερα:

Στη συνάντηση συμμετείχαν από το Πράσινο & Μωβ ο πράσινος πρώην ευρωβουλευτής Νίκος Χρυσόγελος και οι Γιάννης Παρασκευόπουλος, Ηλίας Παπαθεοδώρου και Δημήτρης Χρυσαφίδης. ενώ από το Σύλλογο Φίλων του Σιδηροδρόμου ο πρόεδρος του Δ.Σ. Πέτρος Ράλλης, η αντιπρόεδρος Ρόζα Πολυμένη, ο υπεύθυνος Δημόσιων Σχέσεων Σπύρος Φασούλας, οι Μαίρη Μαυρή-Βαβαγιάννη, Ν. Πολυζώης, Γ. Νάθενας καθώς και πολλά μέλη.

Οι εκπρόσωποι του ΠΡΑΣΙΝΟ και ΜΩΒ παρουσίασαν 3 άξονες με την οπτική και τις προτάσεις της συμμαχίας για τον σιδηρόδρομο αλλά και συμφώνησαν με τις προτάσεις του Συλλόγου Φίλων του Σιδηροδρόμου” (δείτε πιο κάτω). Οι δύο αντιπροσωπείες συζήτησαν αναλυτικά τόσο άμεσα μέτρα όσο και για το πώς μπορεί να αναβαθμιστεί βήμα βήμα ο στρατηγικός ρόλος του σιδηροδρόμου, ενώ συμφώνησαν να υπάρχει συστηματική συνεργασία σε βάθος χρόνου. Οι εκπρόσωποι του “Πράσινο και Μωβ” διαβεβαίωσαν ότι τα θέματα του σιδηρόδρομου και η στρατηγική ανάπτυξής του θα είναι κεντρική πολιτική τους στη Βουλή αλλά και ένα από τα κεντρικά ζητήματα σε οποιαδήποτε προγραμματική συζήτηση στην οποία θα κληθούν να συμμετάσχουν με την είσοδό τους στη Βουλή.

Οι θέσεις του “Πράσινο και Μωβ”

• Αλλαγή μοντέλου μεταφορών: Στην Πράσινη Μετάβαση που προτείνει το “Πράσινο & Μωβ” στο προγραμματικό του πλαίσιο, ο σιδηρόδρομος είναι βασικό εργαλείο για τις μετακινήσεις επιβατών και μεταφορές προϊόντων. Με την εξοικονόμηση ενέργειας ως απόλυτη προτεραιότητα, πολιτικό στόχο αποτελεί η συνολική αλλαγή μοντέλου μεταφορών καθώς, για το ίδιο μεταφορικό έργο, ο σιδηρόδρομος έχει τουλάχιστον 4 φορές χαμηλότερες απαιτήσεις σε ενέργεια από τις οδικές μεταφορές, ακόμη και εξηλεκτρισμένες. Σημαντική είναι επίσης η δυνατότητα εγκατάστασης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στους χώρους των σιδηροδρομικών υποδομών, ώστε ο σιδηρόδρομος να είναι και αυτοπαραγωγός ενέργειας, βελτιώνοντας και τα οικονομικά του. Πολύ πριν τα Τέμπη, το Πράσινο & Μωβ ζητούσε αναβάθμιση και επέκταση των Μέσων Σταθερής Τροχιάς σε όλη τη χώρα, καθώς και συνδυασμένες μεταφορές με κορμό τον σιδηρόδρομο.

• Ευρωπαϊκές δεσμεύσεις και στόχοι, που έθεσε ήδη το “Πράσινο & Μωβ” στις «5 προτάσεις για τρένο που να μας πηγαίνει στο μέλλον»: στροφή στον σιδηρόδρομο για τουλάχιστον 30% των οδικών εμπορευματικών μεταφορών άνω των 300 χλμ μέχρι το 2030, και τουλάχιστον 50% μέχρι το 2050. Ενόψει της πράσινης θέσης για πλήρη κλιματική ουδετερότητα στην Ε.Ε. μέχρι το 2040, καθώς το 2050 θα είναι πολύ αργά, το “Πράσινο & Μωβ” ζητά επίσπευση των απαραίτητων έργων και υποδομών, ώστε το τρένο να φθάσει το 50% ήδη από το 2040. Αντίστοιχα, με τρένο και συνδυασμένες μεταφορές θα πρέπει να πραγματοποιείται το 2040 και η πλειονότητα των επιβατικών μεταφορών μεσαίων αποστάσεων. Στις εκλογές, είναι επιτακτικό να συζητηθεί και ο σχεδιασμός για την εκπλήρωση των ευρωπαϊκών στόχων για τον σιδηρόδρομο, όπου δεν έχει βάση η ρητή άρνηση του Κυρ. Μητσοτάκη να συζητήσει για σιδηροδρομική Εγνατία στην Ήπειρο.

• Άμεσα πρώτα βήματα: Όπου υπάρχει σήμερα ενεργό σιδηροδρομικό δίκτυο πρέπει να λειτουργεί και να υπάρχουν δρομολόγια, επαναλειτουργία όσων βιώσιμων τοπικών γραμμών έκλεισαν το 2011 (Πάτρα-Πύργος, Κόρινθος-Ναύπλιο, Προαστιακός Μεσσηνίας), επάνοδος των δρομολογίων Λάρισα-Βόλος, Θεσσαλονίκη – Φλώρινα, Λιανοκλάδι – Στυλίδα, Θεσσαλονίκη – Δράμα, Αλεξανδρούπολη, Ορμένιο, Ξάνθη αλλά και των συνδέσεων με γειτονικές χώρες, καθώς και ανταποκρίσεις με τοπικά λεωφορεία για τους σταθμούς του τρένου που βρίσκονται έξω από τον αστικό ιστό. Πύκνωση των δρομολογίων στις υπάρχουσες γραμμές (υπάρχουν περιοχές όπου υπάρχει μόνο ένα δρομολόγιο) ώστε να υπάρχουν τουλάχιστον 5 δρομολόγια τη μέρα καθώς και ενίσχυση των δρομολογίων των προαστιακών. Σημαντικό είναι, επίσης, «να προλάβουμε το τρένο» των νυχτερινών σιδηροδρομικών συνδέσεων, που αναπτύσσεται τώρα στην υπόλοιπη Ευρώπη, όταν μερικά χρόνια πριν υπήρχε και στη γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη.

Οι θέσεις του Συλλόγου Φίλων του Σιδηροδρόμου

Από την πλευρά του Συλλόγου Φίλων του Σιδηροδρόμου τονίστηκε ότι η απαραίτητη ανάδειξη των ευθυνών για τα Τέμπη δεν πρέπει να οδηγήσει σε επιπλέον απαξίωση του τρένου και γενικευμένη δυσπιστία για την ασφάλειά του. Επείγει η αποκατάσταση των συστημάτων ασφαλείας και η πλήρης στελέχωση του δικτύου, όπου καλύπτονται σήμερα μόλις 740 από τις 2.100 οργανικές θέσεις που προβλέπονται με τον συρρικνωμένο Οργανισμό του ΟΣΕ, που είχε συμφωνηθεί με τους δανειστές της χώρας το 2017. Είναι παράλογο, όμως, να αμφισβητείται ισοπεδωτικά και δυσανάλογα η ασφάλεια των σιδηροδρόμων, περισσότερο από ό,τι είχε αμφισβητηθεί η ασφάλεια της ακτοπλοΐας ή των ΚΤΕΛ μετά από ανάλογες πολύνεκρες τραγωδίες και μάλιστα για γραμμές που είναι λειτουργικές.

Θέση  του  Σ.Φ.Σ  είναι  η  δημιουργία  νέου  κρατικού  παρόχου  επιβατικού   και  εμπορευματικού  έργου,  που  θα  λειτουργεί  παράλληλα  με  την  σημερινή  HELLENIC  TRAIN,  ή  οποιονδήποτε   ιδιώτη  πάροχο  δραστηριοποιηθεί στην  Ελλάδα  μελλοντικά: στόχος είναι να  υπάρχουν τόσο επαρκή  δρομολόγια  και  ανταγωνισμός,  όσο και   δυνατότητα  των  κυβερνήσεων  να  καλύπτουν τις  ανάγκες  που αφήνουν ακάλυπτες οι   ιδιώτες.  ΓΑΙΑΟΣΕ  και  ΕΡΓΟΣΕ  θα  πρέπει  να  συγχωνευθούν  με  τον  ΟΣΕ.  Ο σιδηρόδρομος μπορεί, επίσης, να παίξει κομβικό ρόλο στις μετακινήσεις για την εργασία και τουριστικές διαδρομές και “ξεναγήσεις”, ιδαίτερα μάλιστα σε οικολογικά ευαίσθητες περιοχές. Ο ΣΦΣ θεωρεί,  επίσης, απαραίτητο να τροποποιηθεί η δεκαετής Σύμβαση του Δημοσίου με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ “για ανάθεση Υποχρεώσεων Δημόσιας Υπηρεσίας επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών για επιδότηση άγονων γραμμών σιδηροδρόμου – Νόμος 4953/2022“ ώστε (α) να μην επιτρέπεται χωρίς λόγος η υποκατάσταση δρομολογίων σιδηροδρόμου από δρομολόγια λεωφορείων (εκτός προσωρινών ρυθμίσεων σε περίπτωση έκτακτων συμβάντων ή φυσικής καταστροφής) (β) να υποχρεώνεται η HELLENIC TRAIN να εκτελεί πράγματι τα επιδοτούμενα δρομολόγια με τρένο (γ) να διπλασιαστούν άμεσα στα 100 εκ ευρώ οι ετήσιες Υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας προς τον σιδηρόδρομο, ώστε να καλυφθεί το επιπλέον κόστος, ιδίως σε ηλεκτρική ενέργεια και σε καύσιμα κίνησης: ανάλογη κρατική στήριξη έχει ήδη δοθεί στις αεροπορικές εταιρίες και τα ΚΤΕΛ.

Οι “Φίλοι του Σιδηροδρόμου” αναγνώρισαν, τέλος, τη σημαντική συμβολή του Πράσινου χώρου διαχρονικά στους αγώνες για την υπεράσπιση του σιδηροδρόμου, κυρίως την κρίσιμη περίοδο 2008-2013: ανάλογα δείγματα γραφής περιμένουν και τώρα, από το “Πράσινο & Μωβ”.

Θέλουμε ένα κεντρικό ρόλο για το σιδηρόδρομο όπως του αξίζει

Ο σιδηρόδρομος είναι σε όλη την Ευρώπη ένα οικολογικό και προσφιλές μέσο μετακίνησης, ιδιαίτερα για τους νέους και τις νέες, μια και ταξιδεύοντας μπορείς να συζητάς με φίλους/ες, να διαβάζεις, να εργάζεται με τον υπολογιστή σου αλλά και να πας με ασφάλεια και χωρίς άγχος στον προορισμό σου, είτε σε μεγάλες πόλεις, είτε σε μικρότερες, σε χωριά, τουριστικές και οικολογικά σημαντικές περιοχές. Προσφέρει μετακινήσεις με ασφάλεια, άνεση, οικολογικά και οικονομικά.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο επιδιώκεται να βελτιωθεί το σιδηροδρομικό δίκτυο, να δημιουργηθεί ένα συνεχές ευρωπαϊκό δίκτυο και να αναπτυχθεί η συνεργασία για τα δρομολόγια, να υπάρχουν (και) βραδινά δρομολόγια για μεγάλες αποστάσεις, ώστε ο σιδηρόδρομος να αποσπάσει και σημαντικό ποσοστό των μετακινήσεων επιβατών που σήμερα γίνονται με αεροπλάνο ή ΙΧ αλλά και των μεταφορών αγαθών που γίνονται με φορτηγά, μεταφέροντας με τον σιδηρόδρομο είτε απευθείας τα φορτία είτε τα φορτηγά.

Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα νέο οραματικό σχέδιο επέκτασης του σιδηροδρόμου, για να παίξει το ρόλο που του αξίζει και στη χώρα μας.