Σε εκατόμβη νεκρών πουλιών έχει μετατραπεί η λίμνη-ταμιευτήρας Κάρλα, υγρότοπος διεθνούς σημασίας για την ορνιθοπανίδα και αποκαλούμενη «το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο των Βαλκανίων». Μεγάλος αριθμός υδρόβιων πουλιών έχουν βρει τον θάνατο λόγω δηλητηρίασης από κυανοτοξίνες. Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών και οι Σύλλογοι Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ και Δράση για την Άγρια Ζωή κατήγγειλαν το περιστατικό με κατεπείγουσα επιστολή τους στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στα είδη που έχουν πληγεί περισσότερο περιλαμβάνεται και ο Αργυροπελεκάνος, είδος παγκοσμίως απειλούμενο, για τη διατήρηση του οποίου η χώρα μας φέρει μεγάλη ευθύνη, καθώς φιλοξενεί πάνω από το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού του. Aπό το 2016, η λίμνη Κάρλα αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αποικία αναπαραγωγής Αργυροπελεκάνων στην Ελλάδα και έναν από τους τέσσερις υγρότοπους στην Ευρώπη όπου φωλιάζουν και τα δύο είδη πελεκάνων (Ροδοπελεκάνος και Αργυροπελεκάνος). Τα πρώτα νεκρά πουλιά, 9 Αργυροπελεκάνοι, εντοπίστηκαν στις αρχές Ιουλίου, ενώ έκτοτε ο αριθμός των νεκρών πουλιών έχει ξεπεράσει τα 160 άτομα. Ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι είναι πολύ μεγαλύτερος, ενώ αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά, καθώς η θνησιμότητα συνεχίζεται με σταθερό ρυθμό. Συγκεκριμένα, μέχρι και τις 9 Αυγούστου είχαν εντοπιστεί νεκρά τουλάχιστον 167 πουλιά: 47 Αργυροπελεκάνοι, 4 Ροδοπελεκάνοι, 50 Λευκοτσικνιάδες, 2 Χουλιαρομύτες, 4 Καλαμοκανάδες, 35 Ασημόγλαροι, 2 Σφυριχτάρια, 10 Καστανοκέφαλοι γλάροι, 10 Κορμοράνοι και 3 Πρασινοκέφαλες Πάπιες. Έχουν εντοπιστεί επίσης υδρόβια πουλιά σε ημιθανή κατάσταση με έντονα νευρολογικά συμπτώματα, όπως αστάθεια στο βάδισμα και στο κράτημα του κεφαλιού. Ο Φορέας Διαχείρισης Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου διενεργεί συστηματικές περιπολίες για τον εντοπισμό των νεκρών πουλιών και την αποστολή των ημιθανών σε Κέντρα Περίθαλψης.
Η μικρή ποσότητα νερού στον ταμιευτήρα και η κακή ποιότητα του νερού, όπως επίσης και οι υψηλές θερμοκρασίες, αποτέλεσαν το θανατηφόρο κοκτέιλ για τα πουλιά, καθώς αναπτύχθηκαν οι ευνοϊκές συνθήκες για την έντονη «άνθιση» τοξικών κυανοβακτηρίων (είδη φυτοπλαγκτού). Τα αποτελέσματα των αναλύσεων που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τόσο σε δείγματα νερού όσο και σε ιστούς νεκρών Αργυροπελεκάνων, κατέδειξαν την παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων ηπατοτοξινών και νευροτοξινών. Οι τοξίνες αυτές απελευθερώνονται από τα κυανοβακτήρια κατά την αποσύνθεσή τους και οι υδρόβιοι οργανισμοί είτε μέσω της τροφικής αλυσίδας είτε μέσω απλής επαφής μπορεί να προσβληθούν από τις τοξίνες αυτές.
Η κατάσταση στον ταμιευτήρα της Κάρλας είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Πρέπει άμεσα να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο και να παύσει η θνησιμότητα των πουλιών. Η ολοκλήρωση των έργων στη λίμνη είναι απολύτως επείγουσα, ώστε να πραγματοποιείται η ανανέωση – ανακύκλωση του νερού. Η χαμηλή στάθμη της λίμνης, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες, ευθύνεται μερικώς για το συγκεκριμένο περιστατικό. Μακροπρόθεσμα, επιβάλλεται η Πολιτεία να αναλάβει μέτρα πρόληψης, καθώς τέτοια φαινόμενα απειλούν όχι μόνο τη βιοποικιλότητα αλλά και όλους τους χρήστες των νερών της περιοχής, αλλά και φυσικά επαπειλείται η καταδίκη της χώρας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Για περισσότερες πληροφορίες:
ΑΝΙΜΑ: Μαρία Γανωτή 210 9510075, maria.ganoti@gmail.com
Δράση για την Άγρια Ζωή: Σοφία Προύσαλη 6979 914852, sophia.prousali@gmail.com
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία: Κωνσταντίνα Ντεμίρη 210 8227937 & 210 82286704,kntemiri@ornithologiki.gr | Ρούλα Τρίγκου 6977 528200, rtrigou@ornithologiki.gr
Εταιρία Προστασίας Πρεσπών: Γιώργος Κατσαδωράκης doncats@otenet.gr