24/3/1944: Συλλαμβάνονται οι Εβραίοι της Αθήνας, Πάτρας, Άρτας, Πρέβεζας, Λάρισας, Βόλου, Τρικάλων, Καστοριάς και Φλώρινας από τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής.
Στις 25 Μαρτίου 1944 το ίδιο συμβαίνει και στους Εβραίους των Ιωαννίνων (απ’ όπου και η φωτογραφία). Αυτοί της Αθήνας, της Πάτρας, της Άρτας και της Πρέβεζας αρχικά μεταφέρονται στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου όπου έσμιξαν με άλλους Εβραίους που είχαν πιαστεί προηγουμένως. Εκεί υπέστησαν τους συνηθισμένους ξυλοδαρμούς, εξευτελισμούς και κακοποιήσεις.
Την Κυριακή 2 Απριλίου, μεταφέρονται στον σταθμό του Ρουφ και επιβιβάζονται σε αμαξοστοιχία που σχηματίστηκε από 30 βαγόνια με περίπου 1.900 άτομα. Το τρένο ξεκίνησε την 1 μ.μ. για την Πολωνία.
Στη Λάρισα η συγκομιδή έγινε πλουσιότερη. Προστέθηκαν και άλλοι 2.400 αιχμάλωτοι, που είχαν πιαστεί στον Βόλο, στα Τρίκαλα και κυρίως στα Ιωάννινα.
Όταν ο τεράστιος φιδωτός συρμός των μελλοθανάτων πέρασε από τον σταθμό της Θεσσαλονίκης, περιείχε 5.200 άτομα, στριμωγμένα μέσα σε 84 βαγόνια (η μεγαλύτερη αμαξοστοιχία με ανθρώπινο φορτίο που αναχώρησε ποτέ από την Ελλάδα).
Εξακολούθησε το μακάβριο ταξίδι του και μετά από 9 μέρες έφτασε στο σταθμό του Άουσβιτς στις 11 Απριλίου. Οι Εβραίοι της Ελλάδας που εκτοπίστηκαν την περίοδο 1943-44, σύμφωνα με το σχέδιο της «τελικής λύσης», υπολογίζονται συνολικά σε περίπου 58.000.
Από το Μάκη Διόγο
(Από την Ισραηλίτικη Κοινότητα Αθηνών)
του Νισσήμ Μπενμαγιώρ
Μετά τη διαφυγή του Αρχιραββίνου Ηλία Μπαρζιλάϊ στα βουνά, στις 23 Σεπτεμβρίου 1943, οι περισσότεροι Εβραίοι της Αθήνας ακολουθώντας το παράδειγμά του έσπευσαν να εξαφανιστούν. Ωστόσο οι Γερμανοί δεν εγκατέλειψαν το στόχο της εξολόθρευσης των Εβραίων που ζούσαν στην Αθήνα. Με διαταγή του στρατηγού Στρόοπ, κάλεσαν τους Εβραίους να επανέλθουν στις μόνιμες κατοικίες τους και σε πέντε ημέρες να παρουσιαστούν στα γραφεία της Κοινότητας και να καταγραφούν στα μητρώα με την απειλή τυφεκισμού. Έτσι έπεισαν 2.000 Εβραίους να γραφτούν στα μητρώα της Κοινότητας και προσποιούνταν επί μήνες τους αδιάφορους για να τους παρασύρουν στην παγίδα που έστησαν για την Παρασκευή 24 Μαρτίου 1944.
Η Γκεστάπο διέδωσε με επιμονή ότι επρόκειτο να διανεμηθούν στη Συναγωγή της Αθήνας άζυμα και ζάχαρη για τη γιορτή του Πέσσαχ και με ένα αιφνιδιαστικό μπλόκο στη Συναγωγή της Αθήνας συνέλαβε όλους τους παρόντες, περίπου 350 άτομα, κυρίως άνδρες. Ταυτόχρονα, οι Γερμανοί με καμιόνια αναζήτησαν στα σπίτια τους τις γυναίκες και τα παιδιά τους και τους μετέφεραν στη Συναγωγή. Δεν έγινε καμία διάκριση μεταξύ Ελλήνων και ξένων υπηκόων. Ο πρέσβυς της Ισπανίας που ειδοποιήθηκε αμέσως, μάταια διαμαρτυρήθηκε. Του απάντησαν ψυχρά ότι οι συλλήψεις έγιναν από τη Γκεστάπο σύμφωνα με διαταγές που διαβιβάστηκαν από το Βερολίνο.
Έτσι συγκεντρώθηκαν 800 περίπου άτομα που έμειναν χωρίς τροφή και νερό ως το σούρουπο του Σαββάτου, οπότε μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου όπου έσμιξαν με άλλους Εβραίους που είχαν συλληφθεί προηγουμένως. Εκεί οι αιχμάλωτοι υπέστησαν ξυλοδαρμούς, εξευτελισμούς και κακοποιήσεις.
Την Κυριακή 2 Απριλίου μεταφέρθηκαν με κλειστά αυτοκίνητα στο σταθμό του Ρουφ όπου επιβιβάστηκαν στα τραίνα του θανάτου μαζί με 1.200 Εβραίους από την Πρέβεζα, την Άρτα, το Αγρίνιο και την Πάτρα με προορισμό το Άουσβιτς, όπου έφθασαν στις 10 Απριλίου 1944. Ελάχιστοι διασώθηκαν.