Του Νίκου Χρυσόγελου

Αντιδημάρχου Κλιματικής Διακυβέρνησης και Κοινωνικής Οικονομίας

Δήμος Αθηναίων

π. Ευρωβουλευτής Πράσινοι / EFA

• Ποιες χώρες ανακυκλώνουν περισσότερο και ποιες λιγότερο;
• Γερμανία, Αυστρία και Σλοβενία ​​στις πρώτες θέσεις.
• Ρουμανία, Μάλτα, Κύπρος και Ελλάδα από τις τελευταίες μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.

Το σημαίνει μηδενικά απόβλητα/ zero waste

Zero Waste σημαίνει σχεδιασμός και διαχείριση προϊόντων και διαδικασιών για τη συστηματική μείωση και την ανάλυση των αποβλήτων.

Τα μηδενικά απόβλητα ή η ελαχιστοποίηση των αποβλήτων είναι ένα σύνολο αρχών που επικεντρώνονται στην

– πρόληψη των αποβλήτων – ενθαρρύνουν τον επανασχεδιασμό των κύκλων ζωής των φυσικών πόρων, έτσι ώστε όλα τα προϊόντα να ανακυκλώνονται και να επαναλαμβάνονται. Ο στόχος του κινήματος είναι η αποφυγή της μεταφοράς σκουπιδιών σε χώρους υγειονομικής ταφής, αποτεφρωμένους, ωκεανούς ή άλλους στο περιβάλλον. Σε ένα μηδενικό αποβλήτων, όλα τα υλικά επανασύστημα μέχρι να επιτευχθεί το βέλτιστο επίπεδο.

Σε όλο τον κόσμο, τα απόβλητα καίγονται σε αποτεφρωτήρες, με δικαιολογία σήμερα ότι συμβάλλουν στις προσπάθειες για την εξέταση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Δεν ισχύει αυτό ενώ η αποβολή απορριμμάτων συμβάλλει στην παραγωγή βαρέων μετάλλων και επίμονων οργανικών ρύπων που δηλητηριάζουν τις γύρω κοινότητες – οι περισσότερες από τις κοινότητες χαμηλότερου εισοδήματος, κοινότητες με μικρή δυνατότητα επιρροής των.

Οι αποτεφρωτήρες, οι οποίοι συχνά προωθούνται με τις ονομασίες «αποτελεσματικά μαζικής καύσης», «εγκαταστάσεις θερμικής επεξεργασίας», «ενέργεια από αποβλητα» ή οι λεγόμενες μονάδες «μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια» (WTE), όλες οι παρόμοιες τεχνολογίες καύσης που είναι εξίσου επιβλαβείς για το περιβάλλον μας.

Η ιδέα ότι οι αποτεφρωτικοί αποτελούν μια βιώσιμη λύση για τη διαχείριση των αποβλήτων είναι λανθασμένη. Οι αποτεφρωτήρες συνεχίζουν να λειτουργούν διαιωνίζοντας μια ψευδή αφήγηση ότι μετατρέπουν τα απόβλητα σε ενέργεια ή ότι εξαφανίζουν μαγικά τα αποβλητά μας. Στην πραγματικότητα, η αποβολή απλώς μετατρέπει τα προβλήματα από τα οικιακά μας απόβλητα σε πιο σύνθετα προβλήματα τοξικών αποβλήτων, όπως τοξικά υπολείμματα.

Η τοξική τέφρα δημιουργεί ρύπανση του αέρα και των υδάτων, η οποία είναι πιο δύσκολο να περιοριστεί και είναι συνήθως πιο τοξική από την αρχική τους μορφή.

Οι αποτεφρωτήρες που ισχυρίζονται ότι μετατρέπουν τα απόβλητα σε ενέργεια είναι επίσης εξαιρετικά αναποτελεσματικοί. Είναι ένας από τους πιο ακριβείς τρόπους παραγωγής. Εκτός από το ότι είναι δαπανηροί στην κατασκευή και τη λειτουργία τους, μόλις σε θέση να παράγουν έστω μια μικρή ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας και εκπέμπουν 68% περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου ανά μονάδα ενέργειας από τους σταθμούς προστασίας. Γιαυτό συχνά προβλέπεται επιδότηση τους από δημόσιους και δημοτικούς πόρους.

Πρέπει να κοιτάξουμε πέρα ​​από τις τακτικές μάρκετινγκ των εταιρειών «μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια» και να επιλέξουμε επιλογές που προέρχονται – όχι υπονομεύουν – τη βιωσιμότητα και την κλιματική ανθεκτικότητα.

Επικίνδυνη η καύση για την υγεία και την εργασία, ενώ σπαταλιούνται σημαντικοί πόροι

Οι αποτεφρωτήρες θέτουν επίσης σε κίνδυνο την υγεία της κοινωνίας, που διαιωνίζουν μια γραμμική και τις εξορύξεις, εμποδίζουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία ενός κόσμου μηδενικών αποβλήτων όπου παρουσιάζονται περισσότερες τοπικές, πράσινες θέσεις εργασίας. Οι αποτεφρωτήρες όχι μόνο ανταγωνίζονται για τα ίδια υλικά με τα προγράμματα ανακύκλωσης, αλλά βασίζονται σε αυτά τα υλικά που διαφορετικά θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν ή να κομποστοποιηθούν.

Τα συστήματα μηδενικών αποβλήτων όχι μόνο προσφέρουν τα καλύτερα περιβαλλοντικά αποτελέσματα, αλλά έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί και τις περισσότερες θέσεις εργασίας.

Η ανακύκλωση δημιουργεί πάνω από 50 φορές περισσότερες θέσεις εργασίας από τους χώρους υγειονομικής ταφής και τους αποτεφρωτήρες, και επισκευή και επαναχρησιμοποίηση 200 φορές.

Κλιματικό Σύμφωνο και απορρίμματα

Ο σχεδιασμός, η προετοιμασία και ο στόχος του Δήμου Αθηναίων στο πλαίσιο της δράσης για το κλίμα και στο Κλιματικό Σύμφωνο Αθήνας είναι η μείωση των απορριμμάτων κατά 85-90% μέχρι το 2030 στο πλαίσιο της κλιματικής ουδετερότητας.

Προφανώς η προώθηση της επεξεργασίας των οργανικών απορριμμάτων (αποφάγια και κλαδέματα) είναι κάτι που θα μειώσει τόσο τις εκπομπές αερίων που αλλάζουν το κλίμα όσο και το κόστος για τον Δήμο και τους πολίτες από μεταφορά και απόρριψη των αποβλήτων στο κορεσμένο ΧΥΤΑ (τέλη διάθεση πάνω από 10 εκατ. ετησίως, κόστη καυσίμων οχημάτων πολλών οργανώσεων, κόστος μεταφοράς από την Αθήνα και άλλες απορριμμάτων στο χώρο).

Η περιβαλλοντική πολιτική μπορεί να συμβάλλει και στην ορθολογική διαχείριση των περιορισμένων οικονομικών πόρων των δήμων.

Χρειάζεται και επιδιώκουμε τη συνεργασία του Δήμου με την κοινωνία, τους πολίτες και όλες τις επιχειρήσεις για να πετύχουμε στην καθαριότητα και στον μηδενισμό των αποβλήτων.

Η αποτέφρωση των απορριμμάτων όπως και να αποκαλείται έχει περιβαλλοντικό – κλιματικό αλλά και (τεράστιο) οικονομικό κόστος. Που φυσικά περνάει στους δήμους, στους πολίτες και στις επιχειρήσεις.

Είναι σημαντικό να περάσουμε άμεσα στην κυκλική οικονομία #circulareconomy και στα μηδενικά απόβλητα #zerowaste. Για λόγους περιβσλλοντικούς, κλιματικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς.