Αν υπάρχει κάποιο είδος πουλιού που είναι συνδεδεμένο με την περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδας αυτό είναι σίγουρα η
#Καρδερίνα (
Goldfinch)
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι απεικονίζεται σε περισσότερους από 500 πίνακες της Αναγέννησης και στα τέλη του Μεσαίωνα. Αυτό που είχε σημασία για όλους αυτούς τους ζωγράφους δεν ήταν βέβαια η ακριβής απεικόνιση του φυσικού κόσμου αλλά το συμβολικό ή αλληγορικό νόημα του πουλιού.
Iδιαίτερα σε πίνακες όπου απεικονίζεται η Παναγία, η Καρδερίνα κατείχε συχνά κεντρική θέση στη σύνθεση, σκαρφαλωμένη στα δάχτυλα της Θεοτόκου ή κουρνιασμένη στα χέρια του μικρού Χριστού.
O πίνακας δίπλα είναι του Raphael 1483 – 1520
Madonna of the Goldfinch (Μαντόνα της καρδερίνας)
oil on panel (1505-1506)
Έργο:
Madonna and Child / Η Μαντόνα και το παιδί
Καλλιτέχνης:
Carlo Crivelli
(Ιταλός),1457 – 1494/95
Χρονολογία έργου:
περίπου το 1480
Tempera και χρυσός σε ξύλο
Τι ήταν λοιπόν αυτό που έκανε τόσο δημοφιλή την Καρδερίνα;
Αρχικά, η έντονα
κίτρινη, σαν χρυσή, φάσα στα φτερά της, ένα χρώμα που, από τους αρχαίους Έλληνες, είχε συνδεθεί με την ικανότητα να θεραπεύει τις ασθένειες.
Έπειτα το λαμπερό
κόκκινο πρόσωπο: από τους μεσαιωνικούς χρόνους υπήρχε ο μύθος (στους Χριστιανούς) ότι το πουλί είχε αποκτήσει τα κόκκινα, σαν βαμμένα με αίμα φτερά του προσώπου του όταν έκατσε στον ώμο του Χριστού, ενώ ήταν επάνω στον σταυρό, και προσπάθησε να του αφαιρέσει το ακάνθινο στεφάνι του.
Τέλος, τα γαϊδουράγκαθα, που αποτελούν βασική τροφή της Καρδερίνας, είχαν συμβολική σχέση με τη σταύρωση αλλά και θεωρούνταν τα ίδια θεραπευτικά.
Σήμερα, εξακολουθεί δυστυχώς να αποτελεί δημοφιλές θύμα παγίδευσης και δεκάδες χιλιάδες Καρδερίνες παγιδεύονται κάθε χρόνο παράνομα για να περάσουν τη ζωή τους μέσα σε κλουβιά.
Φωτο: , Madonna of the Goldfinch, ca. 1767/1770
Oil on canvas,
Λεπτομέρεια από το έργο
του
που δείχνει μια γιγαντιαία καρδερίνα
που συμβολίζει τη γονιμότητα