Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ παρακολουθούμε με ανησυχία την κλιμάκωση μιας νέας, φραστικής προς το παρόν, αντιπαράθεσης στο Αιγαίο, που έρχεται να προστεθεί στις κατά καιρούς κρίσεις με εμπλοκή πολεμικών δυνάμεων (πχ Ίμια), στις στρατιωτικές παραβιάσεις και υπερ-πτήσεις, στις ασκήσεις με πραγματικά πυρά κα.
Οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Ανατολική Μεσόγειο εντείνουν την στρατιωτική-ναυτική-αεροπορική παρουσία πολλών χωρών στην περιοχή, ενώ άλλαξαν δραματικά και το επίπεδο της αντιπαράθεσης Ελλάδας – Τουρκίας.
Παρακολουθούμε, όμως, με ανησυχία τώρα και την κλιμάκωση της φραστικής και επιχειρησιακής αντιπαράθεσης με τους γείτονες, με την συμμετοχή δικών μας υπουργών και θεσμικών εκπροσώπων σε μια στρατηγική έντασης την οποία κάθε λογικός άνθρωπος θα έπρεπε να απορρίπτει. Συχνά υπουργοί του Ερντογάν αλλά και ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος επιλέγουν εμπρηστικές δηλώσεις για να συσπειρώνουν το εκλογικό τους ακροατήριο αλλά και να ανοίγουν ή να διατηρούν ανοικτά σημαντικά θέματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το ανησυχητικό, όμως, είναι ότι στο ίδιο κλίμα βλέπουμε να απαντάει ο Υπουργός Άμυνας Π. Καμμένος, ενώ τον τελευταίο καιρό προστίθεται και μέρος της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, πέφτοντας στην παγίδα που αργά ή γρήγορα θα οδηγήσει σε αδιέξοδο.
Φαίνεται ότι όλο και περισσότερο “ξεφεύγουν” κι από την δική μας πλευρά όχι μόνο ο Υπουργός Άμυνας αλλά και όσοι θα έπρεπε να ξέρουν λόγω …επαγγέλματος τι σημαίνει κλιμάκωση της αντιπαράθεσης και πολεμική σύγκρουση.
Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, ναύαρχος Αποστολάκης, μιλώντας στην ετήσια καθιερωμένη συνάντησή του με τους στρατιωτικούς συντάκτες, ανέφερε ότι’ η απόφαση που ενστερνίζεται και η ελληνική κυβέρνηση για ένα πιθανό θερμό επεισόδιο με την Τουρκία είναι σαφής: “αν οι Τούρκοι ανέβουν σε μια βραχονησίδα οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις θα την ισοπεδώσουν. Κι αυτή είναι μια κόκκινη γραμμή που την ενστερνίζεται και η κυβέρνηση”.
Δεν είμαστε σε θέση να ξέρουμε αν αυτό ήταν μια …ατυχής στιγμή ή πράγματι υπάρχει τέτοιος σχεδιασμός από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης κι ελληνικών ένοπλων δυνάμεων, όπως υπονόησε ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ και μάλλον επιβεβαιώνει η μη διάψευση από πλευράς κυβέρνησης. Δεν φανταζόμαστε, πάντως, μια τέτοια στρατηγική να έχει διαμορφωθεί σε επίπεδο επιτελείων χωρίς την σύμφωνη γνώμη της πολιτικής ηγεσίας. Θέλουμε, πάντως, να υπενθυμίσουμε ότι παρόμοιες επιλογές μπορεί να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτη κλιμάκωση και τραγωδία. Ας υποθέσουμε ότι η απάντηση στην κατάληψη μιας βραχονησίδας με στόχο προβοκάτσια από πλευράς Ερντογάν οδηγεί σε ισοπέδωσή της από τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα; Πόσες βραχονησίδες είμαστε αποφασισμένοι να ισοπεδώσουμε; Που μπορεί να σταματήσει και με ποιο τρόπο μια αναπόφευκτη κλιμάκωση της πολεμικής αντιπαράθεσης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας σε μια τέτοια περίπτωση; Ή φαντάζεται κανείς ότι ο Ερντογάν θα φοβηθεί να συμμετάσχει στην κλιμάκωση της αντιπαράθεσης;
Τα έχουν σκεφθεί όσοι σήμερα λένε μεγάλα λόγια κι ανοίγουν τους ασκούς του Αιόλου; Έχουν επίγνωση των συμπερασμάτων που έχουν εξαχθεί για το πώς έχουν ξεσπάσει μερικοί από τους πιο μεγάλους πολέμους (πχ Βιετνάμ), επειδή η κλιμάκωση της έντασης δεν άφησε περιθώρια διαφυγής και η μόνη λύση κατέληγε να είναι η πολεμική αντιπαράθεση; Το πραξικόπημα στην Κύπρο άνοιξε την πόρτα στην Τουρκική εισβολή και στην διχοτόμηση του νησιού, γιατί οι χουντικοί δεν είχαν λάβει καν υπόψη τους ότι αυτό θα ήταν η χρυσή ευκαιρία για επέμβαση των Τούρκων. Σχεδιασμοί που δεν έχουν καμία διέξοδο διαφυγής θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν σε νέες περιπέτειες και αναγκαστική διαιτησία με την Τουρκία, με διαιτητές τρίτους, και σε θέση αδυναμίας, για θέματα που σήμερα αρνιόμαστε να διαπραγματευθούμε.
Ας σοβαρευτούμε πριν να είναι αργά. Αν θέλουμε ειρήνη πρέπει να είμαστε σε θέση να την προετοιμάζουμε. Η ένταση στο Αιγαίο έχει πολλά θύματα ακόμα και όταν παραμένει σε φραστικό επίπεδο. Αλλά αυτά είναι ελάχιστα μπροστά σε αυτά που θα υπάρξουν αν αρχίσουν να ισοπεδώνονται βραχονησίδες, νησιά και πόλεις. Η καλύτερη στρατηγική είναι η αποτροπή της έντασης και η προετοιμασία της ειρήνης, όσο δύσκολο κι αν είναι αυτό, ιδιαίτερα όταν σε θέσεις κλειδιά στις δύο χώρες βρίσκονται άνθρωποι που επιδιώκουν την πολιτική επιβίωσή τους μέσα από τον εύκολο και καιροσκοπικό βομβαρδισμό μας με απειλές. Αλλά είναι η μόνη ρεαλιστική για το καλό όλων μας.
Η απάντηση στην εμπρηστική πολιτική του καθεστώτος Ερντογάν δεν μπορεί παρά να είναι από την πλευρά μας
– ψυχραιμία και επιμονή σε όσα προβλέπονται από τις διεθνείς συνθήκες και το διεθνές δίκαιο,
–αποτελεσματικότερη αξιοποίηση της συμμετοχής μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (όπως για παράδειγμα οι δυνατότητες προστασίας των βραχονησίδων και της θαλάσσιας βιοποικιλότητας μέσω της ένταξής τους στο ευρωπαϊκό δίκτυο περιοχών NATURA 2000),
– πολιτική συμμαχιών που να βασίζεται στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου, όχι ευκαιριακές συμμαχίες χωρίς αρχές
– συμφωνίες για περιορισμό των εξοπλιστικών προγραμμάτων και
– προσεκτικά σχεδιασμένες στρατηγικές αποτροπής/πρόληψης της κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης.
Μια τέτοια στρατηγική, όσο κι αν φαντάζει “παθητική” είναι η μόνη που διασφαλίζει μακροχρόνια την ειρήνη, την εδαφική ακεραιότητα της χώρας μας και την ευημερία στην περιοχή.