Το Πράσινο και Μωβ χαιρετίζει την Παγκόσμια Ημέρας Υγείας, και αξιολογεί ως ιδιαίτερα σημαντικό και επίκαιρο το φετινό θέμα του εορτασμού: «Χτίζοντας έναν πιο δίκαιο και πιο υγιή κόσμο».
Το Πράσινο & Μωβ θεωρεί ακριβώς την υγεία κοινό αγαθό, με δικαίωμα όλων για ίση πρόσβαση στις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες, προσαρμοσμένες στις ανάγκες των πολιτών. Προωθούμε αντίληψη για ενιαία υγεία ανθρώπων, ζώων και οικοσυστημάτων, ώστε να προλάβουμε επόμενες πανδημίες. Δίνουμε προτεραιότητα στην πρόληψη, με παρεμβάσεις σε όλα όσα επηρεάζουν αρνητικά την υγεία μας. Με ιδιαίτερο βάρος στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα, προτείνουμε ως προτεραιότητες επενδύσεων την ενημέρωση της κοινωνίας, καθώς και την ενίσχυση του ΕΣΥ με ανθρώπινο δυναμικό, υποδομές και οικονομικούς πόρους όπου χρειάζεται.
Θεωρούμε επίσης την υπερκατανάλωση φαρμάκων, όπως και τις επιθετικές εμπορικές πρακτικές που την προωθούν, απειλή για τη δημόσια υγεία. Για τα απαραίτητα φάρμακα και θεραπείες επιδιώκουμε επάρκεια και διαθεσιμότητα, πανευρωπαϊκά και στη χώρα μας.
Για το Πράσινο και Μωβ, το υγειονομικό δυναμικό της χώρας μας δεν έχει ανάγκη να αποδείξει ότι ανταπεξέρχεται αποτελεσματικά σε νόσους και πανδημίες. Έχει ανάγκη άρτιων υποδομών, αλλά κυρίως επαναφοράς του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, τόσο αυτού που απομακρύνθηκε από κρίσιμες θέσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όσων και αυτών που μετανάστευσαν τα τελευταία χρόνια, διαμοιράζοντας πολύτιμο πνευματικό ελληνικό κεφάλαιο σε άλλες χώρες.
Σχετικά με την κατάσταση στον τομέα της υγείας στη χώρα μας, ακολουθεί μια καταγραφή που επιμελήθηκε η Βάσω Λεβεντάκου, Ph.D, M.Sc., μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής και του Τομέα Υγείας του Πράσινο & Μωβ και υποψήφια για το Νομό Αχαΐας.
Το Υγειονομικό Προφίλ της Ελλάδας την τελευταία 4ετία
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στον οποίο 37 κυβερνήσεις δημοκρατιών συνεργάζονται σε πρότυπα πολιτικής για την προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, μελετήθηκε το προφίλ της υγείας της Ελλάδας σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη (δεδομένα 2018-2021).
Η Ελλάδα με κατά κεφαλήν εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) 19.031 (έναντι 29.801 της ΕΕ), εμφανίζει ποσοστό φτώχειας 17.9 % (16.5 % της ΕΕ) και ποσοστό ανεργίας 16.3 % (7.1% της ΕΕ).
Το προσδόκιμο ζωής πριν μια δεκαετία ήταν τα 80.6 έτη (79.8 της ΕΕ), ενώ είχε αυξηθεί το 2019 στα 81.7έτη (81.3 της ΕΕ ), για να μειωθεί την επόμενη χρονιά 2020 στα 81.2 έτη (80.6 της ΕΕ)
Δείκτες επικινδυνότητας
Το κάπνισμα, 1 στους 4 είναι οι καπνίζοντες (22%), ποσοστό πολύ υψηλό για την ΕΕ (17%), με τους 15χρονους σε χαμηλότερα ποσοστά σε σχέση με τους ενήλικες, ενώ το ηλεκτρονικό κάπνισμα προκαλεί ανησυχία.
Η παχυσαρκία ενηλίκων κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με την ΕΕ, ενώ η παιδική παχυσαρκία παρουσιάζει αύξηση. Στους έφηβους 1 στους 5 είναι υπέρβαροι, κυρίως αγόρια έναντι των κοριτσιών. Στα ανωτέρω συντείνουν η χαμηλή κατανάλωση σε ημερήσια βάση φρούτων και λαχανικών καθώς και η χαμηλή ένταση ή συχνότητα φυσικής άσκησης/δραστηριότητας. Όσον αφορά τη χρήση αλκοολούχων ποτών το ποσοστό της ΕΕ (6%) εμφανίζεται κατά πολύ υψηλότερο της Ελλάδας (3%).
Θνησιμότητα
Έχει διαπιστωθεί ότι 2 στους 5 θανάτους οφείλονται στο κάπνισμα και τις μη σωστές διατροφικές συνήθειες.
Σύμφωνα με στοιχεία των τελευταίων ετών, το κυκλοφορικό ήταν από τις κύριες αιτίες θανάτου, αναλογία 1 στους 3, ειδικότερα η ισχαιμική καρδιοπάθεια σε ποσοστό 10,6 % των θανάτων και το εγκεφαλικό 10,4 % των θανάτων. Ως δεύτερη αιτία θανάτου ο καρκίνος, με αναλογία 1 στους 4, ειδικότερα του πνεύμονα, ποσοστό 5.9 % των θανάτων.
Όσον αφορά τα φύλα, στους άνδρες ο καρκίνος εμφανίζεται με ποσοστά: πνεύμονα 19 %, προστάτη 18%, ουροδόχου κύστης 14%, παχέος εντέρου 13 %
Στις γυναίκες η πρόγνωση καρκίνου εμφανίζεται με ποσοστά: στήθους 29%, παχέος εντέρου 12%, πνεύμονα 8%
Κάλυψη ιατροφαρμακευτικών εξόδων
Η κατά κεφαλή δαπάνη του συστήματος Υγείας στην Ελλάδα (1.603 ευρώ) υπολείπεται της ΕΕ (3.500 ευρώ), δηλ 7.8% του ΑΕΠ στην Ελλάδα, έναντι του 9.9% ΑΕΠ της ΕΕ. Το 60% της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης καλύπτεται από το κράτος, ενώ to 35% προέρχεται από την ιδιωτική καταβολή των πολιτών, είτε για συνταγογραφούμενα φάρμακα, είτε για ιατρική κάλυψη εκτός του δημόσιου φορέα. Το ποσοστό όμως υγειονομικής περίθαλψης που καλούνται να καλύψουν οι Έλληνες πολίτες με δικά τους έξοδα, δηλ το 35 %, θεωρείται υπερβολικά υψηλό από την ΕΕ, εφόσον υπερβαίνει κατά το διπλάσιο το μέσο όρο που δαπανά ό Ευρωπαίος πολίτης για αντίστοιχα αγαθά και υπηρεσίες.
Πανδημία / COVID -19
Ακόμη και πριν την πανδημία, η Ελλάδα είχε καταχωρηθεί ως η δεύτερη χώρα με την υψηλότερη θέση ως προς τη δυσκολία κάλυψης ιατροφαρμακευτικών αναγκών, γεγονός που χειροτέρεψε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Μικρή βελτίωση όμως παρατηρήθηκε με την εντατικοποίηση της διαδικτυακής χρήσης τηλεπικοινωνιών καθιστώντας εφικτή τη φροντίδα σε μη προσβάσιμες περιοχές.
Μέχρι τον Αύγουστο 2021 στην Ελλάδα το 58% είχε λάβει μια δόση εμβολίων, ενώ τις δύο δόσεις είχε λάβει το 55%. Στην ΕΕ τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 62% για τη μία δόση και 54% για τις δύο δόσεις
Το 2020 στον Covid-19 καταλογίστηκαν 5.000 θάνατοι, ποσοστό 4% όλων των θανάτων. Επιπλέον, 8.680 θάνατοι καταχωρήθηκαν μέχρι το τέλος του Αυγούστου 2021, σε ηλικίες άνω των 60 ετών. Το συνολικό ποσοστό θανάτων από την πανδημία στην Ελλάδα ήταν κατά μέσο όρο συγκριτικά χαμηλότερο από το αντίστοιχο της ΕΕ κατά 20%, μέχρι το τέλος Αυγούστου 2021. Ωστόσο σήμερα η χώρα μας εμφανίζεται 12η ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης σε θανάτους ανά κάτοικο.
Ταυτόχρονα, οι θάνατοι από άλλες ασθένειες υπερέβαιναν των θανάτων από Covid -19 κατά 70%, εκ των οποίων μισοί εξ αυτών συνέβησαν φθινόπωρο και χειμώνα του 2020, δηλ. κατά το 2ο κύμα της πανδημίας.
Παρά την αδυναμία του δημόσιου φορέα και τις δυσκολίες διαχείρισης των επειγόντων περιστατικών η Ελλάδα αντέδρασε γρήγορα και αποτελεσματικά κατά του Covid -19.
Η ανταπόκριση της χώρας στην πανδημία περιλάμβανε άμεση αναβάθμιση εργαστηριακών ελέγχων για την επερχόμενη αντιμετώπιση κρουσμάτων, τόσο σε αριθμό μονάδων εντατικής θεραπείας, όσο και σε αριθμό ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Επιπλέον τα κέντρα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και εξυπηρέτησης, όχι μόνο υποστήριξαν και ενδυνάμωναν τη προσπάθεια του έργου για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά διενέργησαν διαγνωστικά tests και κατεύθυναν αναλόγως τα περιστατικά.
Γενικά η πανδημία ανέδειξε τη σημαντικότητα της συμβολής του Τομέα της Υγείας στην Ελλάδα εξασφαλίζοντας πόρους δια μέσου του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επιπλέον ο Τομέας της Υγείας αναδείχθηκε ως μια στρατηγικής σημασίας επένδυση, τόσο ως προς τη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, όσο και ως προς τις υλικοτεχνικές υποδομές, ενώ ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο σημείωσαν τα προγράμματα πρόβλεψης και προαγωγή υγείας καθώς και η ψηφιακή μεταρρύθμιση των υπηρεσιών υγείας.