του Νίκου Χρυσόγελου

πρώην ευρωβουλευτή, συμπροέδρου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

www.chrysogelos.gr

@chrysogelos

www.facebook.com/nikos.chrysogelosb

H @GretaThunberg – η 16χρονη Σουηδή που έχει γίνει σύμβολο της γενιάς της αλλά και όλων όσων αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να δράσουμε για την προστασία του κλίματος – έφτασε στις ΗΠΑ με το ιστιοπλοϊκό και έτυχε θερμής υποδοχής μπροστά από το άγαλμα της Ελευθερίας. Στόχος του ταξιδιού αυτού είναι να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει για το κλίμα την άλλη Αμερική, όχι αυτή του Τραμπ – αυτός είχε σοβαρές ασχολίες, έπαιζε γκολφ. Η Greta συμμετείχε ήδη και σε μια μεγάλη διαδήλωση ενόψει της κρίσιμης συνεδρίασης  στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα τον Σεπτέμβρη.

Στο μεταξύ έχουν πυκνώσει τα άρθρα που προσπαθούν να απαξιώσουν αυτό το γενναίο κορίτσι που πήρε στα σοβαρά τον τρομακτικό κίνδυνο που αντιπροσωπεύει για τη ζωή και τον πολιτισμό μας η κλιματική κρίση και αφιερώνεται στην προσπάθεια να αφυπνίσει και να κινητοποιήσει τις κοινωνίες και τις κυβερνήσεις, μπροστά στην οικολογική και κλιματική κατάρρευση. Η προσπάθεια απαξίωσης της κίνησής της δεν είναι τυχαία, έχει ενοχλήσει πολλούς και πολλά ισχυρά συμφέροντα. Τόσο στο ευρωκοινοβούλιο (λίγο πιο πριν) όσο και στο Γαλλικό κοινοβούλιο (23.07.2019) ορισμένοι δεξιοί και σύσσωμοι οι ακροδεξιοί βουλευτές ήταν εναντίον της άφιξης της Greta και αποπειράθηκαν να εμποδίσουν την ομιλία της..

Δυστυχώς σχετικά απαξιωτικά κείμενα είδαν το φως της δημοσιότητας και στην Ελλάδα, Κάποια από αυτά ήταν πιστή αναπαραγωγή κειμένων ή επιχειρημάτων που δημοσιεύθηκαν σε συγκεκριμένης αντίληψης κι επιρροής μέσα, στο πλαίσιο μιας συντονισμένης προσπάθειας απαξίωσης της Greta και κυρίως της αύρας ενεργοποίησης που φέρνει μαζί της κυρίως μεταξύ των νέων. Άλλα άρθρα ήταν πιο “προσωπικά”, είχαν ένα δικό τους ύφος που αναπαράγουν κλασικά είτε στερεότυπα για ανθρώπους που έχουν μια ορισμένη συμπεριφορά – κι εμμονή σε στόχους που θέτουν στη ζωή τους – είτε μισο-γυνισμού ή αφ’ υψηλού αντιμετώπισης των νέων (“αυτοί δεν ξέρουν τι τους γίνεται, θα μας πουν τώρα τι πρέπει να κάνουμε;”).

Προσωπικά με ενόχλησε ιδιαίτερα ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε σε μία σοβαρή εφημερίδα – ανεξαρτήτως αν συμφωνεί κάποιος ή διαφωνεί με τις απόψεις των συντακτών και αρθρογράφων. Πολύ περισσότερο που το άρθρο είχε ένα προκλητικό τίτλο: “Η κόρη που δεν θα ήθελα να έχω“. Συγγραφέας του ο Τάκης  Θεοδωρόπουλος.

“Είναι προφανώς έξυπνη. Τόσο έξυπνη, ώστε να μπορεί να αξιοποιήσει τα διάφορα ψυχολογικά της σύνδρομα για την επίτευξη των στόχων της. Το αναφέρω διότι η ίδια το ανέφερε ως επιχείρημα. Πάσχει από ΙΨΔ, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Την ταλαιπωρούν διάφορες ιδεοληψίες, τις οποίες για να αντιμετωπίσει χρησιμοποιεί διάφορες ψυχαναγκαστικές τελετουργίες. Θα μου πείτε και η Ιωάννα της Λωρραίνης άκουγε φωνές. Η Γκρέτα όμως ξεκίνησε από τα απλά. Υποχρέωσε τους γονείς της να γίνουν vegans και να μη χρησιμοποιούν αεροπλάνο. «Το κρέας κλέβει το μέλλον μας», είπε. Για να θυμίσω τα δικά μας παιδιά, η κατανάλωση κρέατος στην περίπτωση είναι κάτι σαν το ελληνικό χρέος που μας υποχρέωσε να πέσουμε στα μνημόνια. Ενα από τα συμπτώματα της ΙΨΔ είναι ότι ο πάσχων μιλάει μόνον όταν ο ίδιος αισθάνεται πως έχει κάτι να πει. «Τώρα είναι η στιγμή να μιλήσω», αποφάσισε. Και επειδή είναι η στιγμή, σταμάτησε να πηγαίνει σχολείο, όπου είναι υποχρεωμένη να ακούει. Μιλάει σε συλλαλητήρια, στον ΟΗΕ, στα κοινοβούλια. Ως γνωστόν, θα διασχίσει τον Ατλαντικό με σκάφος που κινείται από ηλιακή ενέργεια. Η πτήση πάντως που θα έπαιρνε, από ό,τι μαθαίνω, θα γίνει και χωρίς αυτήν. Ομως και ο Χριστός, όταν περπάτησε στα νερά, δεν κατάργησε τις βάρκες. Μεσσίας, προφήτης της Αποκάλυψης, κάτι τέλος πάντων που σε κάνει να αισθάνεσαι ένοχος για τον πολιτισμό σου.

Μπορεί η ανθρώπινη κοινωνία να ζήσει χωρίς την απειλή κάποιου απόλυτου κακού και την υπόσχεση του θριάμβου κάποιου απόλυτου καλού; Είναι κάτι σαν τον εθισμό στη νικοτίνη. Για αιώνες, την υπόθεση τη διασφάλιζε ο χριστιανισμός. Τον σάρωσαν ο Διαφωτισμός και το αποπαίδι του ο κομμουνισμός, η παραδείσια υπόσχεση της αταξικής κοινωνίας. Μετά την κατάρρευση των μεγάλων ιδεολογιών, οι άθεες σοσιαλδημοκρατικές κοινωνίες επινοούν το άτμισμα αντί για το κάπνισμα. Είναι η νεογλώσσα της πολιτικής ορθότητας και η θρησκεία της οικολογίας, μια θρησκεία χωρίς πνευματική υπόσταση. Ανακαλύπτουν τον εχθρό στον ίδιο τους τον εαυτό. Ο Αμος Οζ έλεγε ότι οι φανατικοί δεν έχουν χιούμορ. Σαν να έβλεπε το πρόσωπο της Γκρέτα. Από μιαν άποψη, η ελληνική κοινωνία, μικρή ευτυχώς, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις από τον σύγχρονο κόσμο, γεμάτη αντιφάσεις και αρχαϊκές φωλιές, κρατιέται ακόμη μακριά από την επιδημία του νέου μεσσιανισμού.

Πολλοί μου προσάπτουν την εμμονή μου με τους αρχαίους ημών προγόνους. Φαινόμενα όπως η Γκρέτα Τούμπεργκ την ενισχύουν. Οι Ελληνες έφτιαξαν έναν μεγάλο πολιτισμό χωρίς να φοβούνται καμιά Αποκάλυψη και χωρίς να περιμένουν κανέναν μεσσία που θα απαλλάξει τη ζωή απ’ το «κακό». Το αναγνώριζαν ως συστατικό της ύπαρξης και γι’ αυτό επινόησαν το μέτρο. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η ελληνική σκέψη σήμερα είναι περισσότερο αναγκαία παρά ποτέ”

Το άρθρο είναι επιθετικό και απαξιωτικό, δεν κάνει καν τον κόπο να απαντήσει στο βασικό ερώτημα: υπάρχει πράγματι σοβαρός κίνδυνος για τον πολιτισμό μας και τη ζωή μας, για τις σημερινές και επόμενες γενιές; Δυστυχώς το ερώτημα αυτό έχει απαντηθεί πλέον – με επιστημονικά στοιχεία και όχι με επιστημονικά σενάρια ή μοντέλα πρόβλεψης μόνο – από όλους τους σχετικούς οργανισμούς, το 90% των επιστημόνων και βιώνει τα αποτελέσματα ήδη ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας.

Τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά απ’ ότι πιστεύαμε. Ακόμα και τα χειρότερα επιστημονικά σενάρια για την εξέλιξη της κλιματικής αλλαγής κινδυνεύουν να βγουν πολύ …αισιόδοξα. Όλο και περισσότερες επιστημονικές έρευνες προειδοποιούν ότι πλέον βρισκόμαστε μπροστά σε κατάρρευση του κλίματος, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι βρισκόμαστε σε δραματική κατάσταση και πρέπει να δράσουμε σαν να είμαστε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. 4 χώρες και πάνω από 700 περιφέρειες και δήμοι (από το Παρίσι μέχρι το Σίδνεϊ) έχουν ήδη κηρύξει κατάστασης έκτακτης ανάγκης λόγω της κατάρρευσης του κλίματος.

• Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας αλλά και άλλες εκφάνσεις της κλιματικής κρίσης εξελίσσονται με πολύ γρήγορο ρυθμό. Η μία χρονιά σπάει τα ρεκόρ προηγούμενων, όπως ο πρόσφατος Ιούλιος, που ήταν ο πιο θερμός από τότε που γίνονται μετρήσεις. Οι επιπτώσεις δεν είναι απλώς στο περιβάλλον και τα οικοσυστήματα, αλλά επηρεάζουν όλες τις εκφάνσεις της ζωής, την υγεία, την ασφάλεια, την οικονομία, τις πόλεις, την γεωργία, τον ίδιο τον πολιτισμό μας.
• Θρηνούμε ήδη παντού θύματα.
• Έχουμε απίστευτες πυρκαγιές σε περιοχές που αυτό ήταν απίθανο έως ασυνήθιστο, ο Αρκτικός Κύκλος και η Σιβηρία φλέγονται. Οι πυρκαγιές στο τροπικό δάσος του Αμαζόνιου θα έχουν πολύ μεγάλες επιπτώσεις στο κλίμα όχι μόνο στην περιοχή αυτή αλλά ευρύτερα, καθώς και στον κύκλο του νερού.
• Ένα σημαντικό ποσοστό της παράκτιας ζώνης απειλείται όχι  μόνο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας αλλά κι από την αλλαγή της κατεύθυνσης και του μεγέθους του κυματισμού. Μπορεί να βλέπουμε ξαφνικά τεράστια κύματα που να καλύπτουν την παράκτια ζώνη και υποδομές σε αυτήν Οι παράκτιες περιοχές κινδυνεύουν πλέον όχι μόνο λόγω μόνιμης κάλυψης τους από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας αλλά και λόγω τσουνάμι (όχι όμως λόγου σεισμού) ή άλλων ανάλογων φαινομένων που μπορεί να πλήξουν αυτές τις περιοχές
• Πολλές επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι επιταχύνεται η άνοδος της θερμοκρασίας στους πόλους, με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές με αποτέλεσμα να χάνεται και ο πάγος πολύ γρήγορα, συνεισφέροντας μαζί με την αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας στην επιτάχυνση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.
• Η Ανταρκτική έχει χάσει μέσα σε 3 χρόνια μια έκταση πάγου 4 φορές την έκταση της Γαλλίας. Η τάση αυτή ήταν ήδη σαφής στην Αρκτική 
• Στην  Ανταρκτική είναι όμως παγωμένη μια ποσότητα υδάτων που αν λιώσει θα αντιστοιχεί σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 58 μέτρα. Ακόμα και αν αυτό το σενάριο μοιάζει εξωπραγματικό, το λιώσιμο εκεί έστω και ενός μικρού ποσοστού του πάγου, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα, όπως προειδοποιούν επιστημονικές έρευνες, την απομάκρυνση εκατομμυρίων ανθρώπων από παράκτιες περιοχές,
• Μόνο στην Γροιλανδία είναι παγωμένη μια ποσότητα υδάτων που αν λιώσει θα συμβάλλει σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 7 μέτρα.
• Οι πιο πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι το 25% του στρώματος του πάγου στην Δυτική Ανταρκτική είναι πλέον ασταθές και ο ρυθμός απώλειας του πάγου έχει επιταχυνθεί επί 5 φορές τα τελευταία 25 χρόνια.
• Ενδεικτικά αν η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας ξεπεράσει τους +2 βαμούς Κελσίου, τότε το κόστος από τις επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας στην παράκτια ζώνη θα ξεπεράσει σε ετήσια βάση τα US$14 τρισεκατομμύρια σε παγκόσμιο επίπεδο από το 2100

Ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο António Guterres @antonioguterres δηλώνει συνεχώς:

Αφού αυτά λέει η επιστήμη και οι διεθνείς οργανισμοί, πρέπει να πάρουμε σοβαρά την υπόθεση της προστασίας του κλίματος. Είναι μια μάχη που αφορά τις ζωές μας. Τότε, ναι ευγνωμονούμε την Greta, αυτό το μικρό κορίτσι που ξεσηκώνει την ανθρωπότητα,

Ναι είμαστε με την Greta. Aν την είχαμε κόρη μας θα ήμασταν πολύ περήφανοι. Αλλά δεν είναι ανάγκη να είναι βιολογική κόρη μας, είναι σαν να είναι κόρη μας. Και είμαστε όλοι και όλες μας πολύ περήφανοι/ες για αυτή την 16χρονη κοπέλα που γυρνάει τον κόσμο και ευαισθητοποιεί για την κλιματική δράση.

Αντί μερικοί Έλληνες “διανοούμενοι” να σηκωθούν από τον καναπέ τους και να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες για την μεγαλύτερη πρόκληση του πολιτισμού μας, την κλιματική κατάρρευση, επικρίνουν μια δεκαεξάχρονη που ξεσηκώνει τους νέους και τις νέες – και προσπαθεί να ξεσηκώσει και τις υπόλοιπες γενιές – για κάτι που αφορά την ίδια τη ζωή των σημερινών και επόμενων γενεών.