Λίγη ώρα πριν μπει η νέα χρονιά, το βράδυ της 31ης Δεκεμβρίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποκύπτοντας στις πιέσεις μιας ομάδας κρατών μελών, μεταξύ των οποίων είναι η Γαλλία αλλά και η Ελλάδα δημοσιοποίησε την πρότασή της να συμπεριληφθούν το (ορυκτό, δήθεν φυσικό) αέριο και τα πυρηνικά στις βιώσιμες / πράσινες επενδύσεις. Ήταν το αποτέλεσμα μιας μεγάλης πίεσης που άσκησε η Γαλλία αλλά και άλλες χώρες να χρηματοδοτηθούν από δημόσιους κυρίως αλλά και ιδιωτικούς πόρους επενδύσεις στα πυρηνικά εργοστάσια (που θα χριεαστούν πάνω από 200 δις για ενίσχυση της ασφάλειάς τους, εκσυγχρονισμό και αποσύρσεις παλιών μονάδων για να αντικατασταθούν με νέες, καθώς και κατασκευή νέων μονάδων και δικτύων ορυκτού αερίου.
Όμως στις 14 Ιουνίου και μετά από πολλές προπάθειες, οι ευρωβουλευτές δύο κρίσιμων επιτροπών, Οικονομίας αλλά και Περιβάλλοντος, υιοθέτησαν με 76 υπέρ, 62 κατά και 4 αποχές μια έκθεση που απορρίπτει την πρόταση της Κομισιόν για αντιμετώπιση αερίου και πυρηνικών ως βιώσιμων / πράσινων επενδύσεων. Ήταν μια πρώτη σημαντική επιτυχία, αλλά η κρίσιμη μάχη θα δοθεί στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, τον Ιούλιο.
Η πίεση από τα λόμπι ορυκτών καυσίμων και του Πούτιν αλλά και η απάντηση των ευρωβουλευτών και της κοινωνίας των πολιτών
Απέναντι στις προσπάθειες των λόμπι να περιληφθούν οι επενδύσεις σε αέριο και πυρηνικά στον κατάλογο με τις βιώσιμες / πράσινες επενδύσεις, υπάρχει μια μεγάλη κινητοποίηση τόσο ευρωβουλευτών από διάφορες πολιτικές οικογένειες όσο και της κοινωνίας των πολιτών.
Πολλές οργανώσεις από την Ουκρανία αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες κατέκλυσαν με μηνύματα τα ηλεκτρονικά ταχυδρομεία των ευρωβουλευτών ζητώντας τους να πουν την αλήθεια, ότι το αέριο δεν είναι βιώσιμη μορφή ενέργειας και δεν θα πρέπει να δεχθούν το “πράσινο ξέπλυμα” καλώντας τους ευρωβουλευτές να στηρίξουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την εξοικονόμηση. (“Ukrainian NGO’s & renewable energy associations appealed to MEPs asking to stay true to the fact that gas isn’t sustainable & should NOT be greenwashed in #EUTaxonomy @itinagli @pcanfin investments should be mobilized in renewables & energy efficiency with war time effort)
Υπήρξε όμως και μεγάλη πίεση από Ουκρανούς βουλευτές και προς; τους ευρωβουλευτές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ). Όπως για παράδειγμα τα σχόλια της Inna Sovsun @InnaSovsun, ότι “η Gazprom, η Lukoil και άλλες εταιρίες που σχετίζονται με τον Πούτιν κάνουν σκληρό λόμπι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να περιληφθεί το ορυκτό αέριο στην Ευρωπαϊκή Ταξινομία” #EUTaxonomy. Η πίεση προς τον Γερμανό επικεφαλής της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Manfred Weber, την Ιρλανδή ευρωβουλευτή του ΕΛΚ και μέλος της ECON, της Επιτροπής που έχει κρίσιμο ρόλο στις σχετικές αποφάσεις, Frances Fitzgerald, την Ολλανδή ευρωβουλευτή και αντιπρόεδρο του ΕΛΚ Esther de Lange @Esther_de_Lange και τον Ρουμάνο ευρωβουλευτή, αντιπρόεδρο του ΕΛΚ Siegfried Muresan @SMuresan και σε άλλους ευρωβουλευτές του ΕΛΚ είναι μεγάλη. Το μήνυμα στο Twitter ήταν σαφές Μην επιτρέψετε η Ευρωπαϊκή Ταξινομία να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ψηφίστε ΟΧΙ, στηρίξτε την Ουκρανία (“Don’t let the EU Taxonomy to fund the war in Ukraine. VOTE NO #StandWithUkraine).
Οι ευρωβουλευτές του ΕΛΚ έχουν εκφράσει την αλληλεγγύη τους προς την Ουκρανία, παίζουν ρόλο σε θέματα οικονομίας και ενέργειας στις σχετικές επιτροπές ή στηρίζουν την ευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας (και της Μολδαβίας). Πώς θα μπορούσαν από την άλλη να στηρίζουν την χρηματοδότηση του πολέμου μέσω της κατάταξης του αερίου (και των πυρηνικών) όπως επιδιώκουν οι λομπίστες της Gazprom, της Lukoil και άλλων εταιριών ορυκτών καυσίμων;
Η Inna Sovsun, δεν είναι τυχαία, είναι βουλευτής του Ουκρανικού Κοινοβουλίου, Αναπληρώτρια Πρόεδρο του Κόμματος VOICE @GolosZmin (έχει 20 εκλεγμένους βουλευτές), μέλος της Επιτροπής της Βερχόβνα Ράντα για την Ενέργεια, τη Στέγαση και τις Κοινοτικές Υπηρεσίες, πρώην προέδρου της Οικονομικής Σχολής του Κιέβου, πρώην Αναπληρώτριας Υπουργού Παιδείας και Επιστημών της Ουκρανίας. Μεταξύ των επιτευγμάτων της είναι πρωτοβουλίες για την αύξηση της ακαδημαϊκής ακεραιότητας στα πανεπιστήμια, την επέκταση της ακαδημαϊκής αυτονομίας και την ανάπτυξη νέων προσεγγίσεων για τη χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών ήταν σαφές ότι η κατάταξη των επενδύσεων (“φυσικού” αλλά στην πραγματικότητα ορυκτού) αερίου και πυρηνικής ενέργειας στις “πράσινες επενδύσεις” ήταν πάντα λάθος. Πολλές καμπάνιες βρίσκονται σε εξέλιξη όπως της WeMoveEurope με
βίντεο και συλλογή
χιλιάδων υπογραφώνΑλλά η αποκάλυψη των παρεμβάσεων από λομπίστες της Gasprom και άλλων ρωσικών εταιριών αερίου ξεσήκωσε θύελα αντιδράσεων με αίτημα να αποκλειστούν αυτοί οι λομπίστες από το Ευρωκοινοβούλιο: “Η καταστροφική ιδέα της αντιμετώπισης του ορυκτού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ταξινομία / EUTaxonomy ήταν πάντα λάθος, και δεν υποστηρίζονταν από το τημ ειδικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τώρα όμως είναι φανερό ποιος ήταν πίσω από αυτές τις προσπάθειες, οι Ρώσοι λομπίστες. Μην επιτρέψτε να συμβεί κάτι τέτοιο”.
Οι Πράσινοι ήταν η κύρια πολιτική δύναμη που κινητοποιήθηκε για να αποτρέψει το “πράσινο ξέπλυμα” αερίου και πυρηνικών με την ένταξη τους στον κατάλογο της Ευρωπαϊκής Ταξινομίας. Βουλευτές και από άλλες πολιτικές ομάδες αντιτάχθηκαν τελικώς στην προσπάθεια αυτή της Κομισιόν. Στις αρχές Γενάρη 2022, με
επιστολή προς την πρόεδρο της Κομισιών των δύο σκιωδών εισηγητών των Σοσιαλιστών & Δημοκρατών στις αντίστοιχες επιτροπές του Κοινοβουλίου (Simona Bonafè, S&D ENVI Shadow και Paul Tang S&D ECON Shadow) διατυπώνονταν η αντίθεσή τους στην πρόταση να θεωρηθούν ως πράσινες / βιώσιμες μορφές ενέργειας, αν και προτείνουν να υπάρξει μια άλλη κατηγοριοποίηση εκτός της Ευρωπαϊκής Ταξινομίας ώστε να μην στέλνεται το λάθος μήνυμα αλλά να υπάρχει μια ιεράρχηση στις μορφές ενέργειας ως προς την επικινδυνότητά τους για το κλίμα.
“Therefore, we propose creating a separate ‘amber’ category for gas and nuclear within level 1 legislation, not on the Taxonomy. This category would not be sustainable, but does acknowledge the contribution that gas and nuclear can make towards achieving some sustainability targets”.
Τώρα η κρίσιμη ψηφοφορία είναι στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου. Οι πολίτες σε όλη την Ευρώπη θα παρακολουθούν τις εξελίξεις και το τι θα ψηφίσουν οι Ευρωβουλευτές. Εμείς από την πλευρά μας θα παρακολουθούμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και τι θα ψηφίσουν οι έλληνες ευρωεβουλευτές. Μάλιστα ο π. ευρωβουλευτής των Πράσινων
Νίκος Χρυσόγελος σε ανοικτή επιστολή του προς τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ και ευρωβουλευτή
Νίκο Ανδρουλάκη τον κάλεσε να πάρει σαφή θέση και να πει “
όχι στο green washing πυρηνικών, αερίου – ψήφισε την απεξάρτηση από όλα τα ορυκτά καύσιμα“. Θα παρακολουθούμε με μεγάλο ενδιαφέρον και τη θέση που θα υποστηρίξουν οι ευρωβουλευτές της ΝΔ. Οι συνάδελφοι τους Γερμανοί χριστιανοδημοκράτες ευρωβουλευτές πήραν σύσσωμοι θέση τελικά ενάντια στην αντιμετώπιση του αερίου και των πυρηνικών ως “καθαρών” πηγών ενέργειας στις δύο επιτροπές. Τι θα κάνουν, για παράδειγμα, οι δύο ευρωβουλευτές της ΝΔ, ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος και η Μαρία Σπυράκη σε ένα τέτοιο κρίσιμο θέμα; Τι θα κάνει συνολικά η ομάδα της ΝΔ στο Ευρωκοινοβούλιο πολύ περισσότερο που η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι είναι από τη σωστή πλευρά της ιστορίας; Θα ακολουθήσει τη διπλή ηθική (άλλα λέμε δημοσίως και άλλα κάνουμε, όπως συνέβη με την πληρωμή των εισαγωγών “φυσικού” αερίου από Ρωσία με ρούβλια); Πάντως οι ευρωβουλευτές της ΝΔ ψήφισαν υπέρ του “πράσινου ξεπλύματος” αερίου και πυρηνικών στις δύο επιτροπές. Θα κρατήσουν την ίδια στάση και στην Ολομέλεια ή θα ακολουθήσουν τη λογική και την ηθική;