Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ θεωρούμε ότι το συμφέρον της κοινωνίας μας ταυτίζεται με ότι είναι αληθινό, συμβάλλει στη διασφάλιση του μέλλοντος των παιδιών μας και του πολιτισμού, βοηθάει την κοινωνία να ζει πιο βιώσιμα και πιο δίκαια. Πολύ συχνά το πολιτικό σύστημα – με την συχνά μονομερή ενημέρωση των ΜΜΕ (μονοδιάστατος λόγος) – “ανοίγει θέματα- απόλυτες αλήθειες” αλλά χωρίς την αντίστοιχη τεκμηρίωση και επεξεργασία που να αποδεικνύουν ότι έτσι είναι στην πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ψευδαισθήσεις και στο τέλος η κοινωνία να πληρώνει τον “λογαριασμό”

Ένα θέμα που έχει αναχθεί πλέον σε “εθνικό μύθο” είναι η αντίληψη  ότι η έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων, η ανάπτυξη αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου East MED και άλλοι δρόμοι μεταφοράς υδρογονανθράκων (TAP αλλά και σταθμός μεταφοράς υγροποιημένου σχιστολιθικού αερίου από εξορύξεις fracking από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη) θα μας βοηθήσουν γεω-στρατηγικά και οικονομικά

Ξεκινάμε λοιπόν ένα αφιέρωμα με απόψεις και άρθρα που δεν βρίσκουν δρόμο στην “πολιτική” συζήτηση που (δεν) διεξάγεται στη χώρας μας. Άρθρα που θέτουν διαστάσεις που δεν φωτίζονται σήμερα τουλάχιστον επαρκώς ή θέτουν ερωτήματα ή και αμφισβητούν την αναγκαιότητα ή επιλογή να μετατραπούμε σε σταυροδρόμι της συνάντησης διάφορων δρόμων μεταφοράς υδρογονανθράκων όταν το ζητούμενο είναι να στραφούμε σε μια οικονομία που θα απαλλαγεί από τα ορυκτά καύσιμα. Αλλά επίσης, θέτουν υπό αμφισβήτηση τον “εθνικό μύθο” ότι αν η Ανατολική Μεσόγειος μετατραπεί σε ένα απέραντο πεδίο εξόρυξης υδρογονανθράκων, η χώρα μας και η Κύπρο θα επωφεληθούν πολλαπλώς. Είναι όμως έτσι, στην πραγματικότητα ή η επιλογή αυτή οδηγεί σε ανάφλεξη στην Α. Μεσόγειο; 

Πέρα από δικά μας κείμενα, θα παρουσιάσουμε και άρθρα άλλων. Ξεκινάμε, λοιπόν, μ’ ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στην Κυπριακή εφημερίδα “Πολίτης” της Κύπρου  στις 29.12.2019 που αναδεικνύει ορισμένα θέματα που δεν έχουν μπει στη συζήτηση στην Ελλάδα και που αμφισβητεί την “βεβαιότητα” ότι η υπογραφή από την Κύπρο, την Ελλάδα και το Ισραήλ (η Ιταλία δεν φαίνεται προς το παρόν να το υπογράφει) του Μνημονίου συνεργασίας για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου East Med στις 2 Ιανουαρίου 2020 είναι προς όφελος της Κύπρου (και της Ελλάδας)

Πέντε λεπτά μόνο χρειάζεται ο Νίκος Αναστασιάδης!

Η κατασκευή του αγωγού EastMed εξυπηρετεί τα πραγματικά συμφέροντα της Κύπρου; Αν κρίνουμε από την πανηγυρική κάλυψη της οποίας τυγχάνει η υπογραφή του σχετικού μνημονίου στις 2 Ιανουαρίου, τότε πρόκειται για κοσμοϊστορικό γεγονός! Η κατασκευή δεν αφορά απλώς έναν αγωγό, αλλά τη θεμελίωση μιας συμμαχίας μεταξύ Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας – Ιταλίας η οποία μας θωρακίζει και γεωπολιτικά, αν κρίνουμε από τα λεγόμενα του ΥΠΕΞ Νίκου Χριστοδουλίδη. Ήρθαν άραγε και μας βρήκαν πρωτοχρονιάτικα τα δώρα των μάγων; Βρήκαμε επιτέλους τον δρόμο ώστε να τα εκμεταλλευθούμε και να γίνουμε μέρος των εμπλεκόμενων συμφερόντων στην περιοχή μας;

Από την άλλη μια στρατηγική πρέπει να εδράζεται πάνω σε πραγματικά και μετρήσιμα δεδομένα. Διαφορετικά η εξαγγελία της συνιστά προπαγάνδα. Όλοι οι σοβαροί αναλυτές επισημαίνουν ότι η κατασκευή αυτού του αγωγού είναι προς το παρόν όνειρο θερινής νυκτός:

• Η μελέτη που θα κρίνει κατά πόσον ο υποθαλάσσιος αυτός αγωγός μπορεί να κατασκευασθεί δεν έχει τελειώσει. Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο αφού ο βυθός της Μεσογείου παρουσιάζει γεωμορφολογικά τεράστιες ανωμαλίες.
• Η μελέτη οικονομικής βιωσιμότητας επίσης δεν έχει τελειώσει. Ποιος θα επενδύσει τα 7 δις που απαιτούνται για την κατασκευή του και σε ποιες τιμές πρέπει να πωλείται το φυσικό αέριο για να είναι βιώσιμος ο αγωγός; Το κόστος εξόρυξης στην περιοχή μας ξεπερνά τα 3 δολάρια το κυβικό πόδι. Αν προσθέσει κάποιος και τα έξοδα κατασκευής του αγωγού, ο EastMed θα πρέπει να πωλεί προς 6-7 δολάρια το κυβικό πόδι. Η ΕΕ σήμερα αγοράζει γύρω στα 4-5 δολάρια.
• Αυτό, τέλος, που κάνει την εξαγγελία της υπογραφής της κατασκευής του EastMed να φαντάζει και λίγο αστεία είναι ότι προς το παρόν δεν υπάρχουν ικανές ποσότητες φυσικού αερίου στην περιοχή της Λεβαντίνης για να στηρίξουν τη λειτουργία του.

Με λίγα λόγια, σε σχέση με αυτόν τον αγωγό δεν ξέρουμε αν μπορούμε να τον κατασκευάσουμε, δεν ξέρουμε αν θα ενδιαφερθεί κάποιος να τον χρηματοδοτήσει λόγω των πολύ χαμηλών τιμών φυσικού αερίου και, κυρίως, δεν έχουμε φυσικό αέριο να στείλουμε στην Ευρώπη. Εν κατακλείδι, οι κύριοι Νετανιάχου, Αναστασιάδης και Μητσοτάκης θα συνευρεθούν στην Αθήνα στις 2 Ιανουαρίου για να υπογράψουν ένα μνημόνιο το οποίο αν θέλουμε να το δούμε με όρους συντακτικού της αρχαίας ελληνικής, αυτό παραπέμπει σε υποθετικό λόγο δευτέρου είδους. Δηλαδή στο απραγματοποίητο: «Νετανιάχιος, Αναστασιάδιος και Μητσοτάκιος ει ήσαν πολιτικοί αγαθοί, ούκ αν ποτέ τοιούτον μνημόνιον υπέγραφον».

Μας συμφέρει;

Χάριν συζητήσεως ας θεωρήσουμε ότι συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις για την κατασκευή του EastMed. Είναι κατασκευάσιμος, μπορεί να είναι κερδοφόρος και έχουμε και το αναγκαίο αέριο. Μας συμφέρει η κατασκευή;

Θα μας συνέφερε αν είχαμε τεράστια αποθέματα, άνω των 150 τρισ. κυβ. ποδιών φυσικού αερίου, στη Λεβαντίνη. Εν τοιαύτη περιπτώσει θα μπορούσαμε να κατασκευάσουμε τον EastMed, δικό μας τερματικό αλλά και μικρότερους αγωγούς προς Τουρκία και Αίγυπτο. Πάντοτε έχοντας υπόψη αυτό που μας έχει πει κατά κόρον ο εμπειρογνώμονας Τσαρλς Έλληνας: Ότι δηλαδή ο EastMed δεν μπορεί να καλύψει πάνω από το 2% των αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο. Οπότε όσοι υποστηρίζουν ότι μέσω αυτού του αγωγού θα απεξαρτηθεί η Ευρώπη από το ρωσικό αέριο μάλλον είναι υπερβολικοί.

Με λίγα λόγια, αν κατασκευασθεί ο EastMed, για την Κύπρο κυρίως, θα είναι ένας αγωγός μικρής επικοινωνιακής και ουσιαστικής σημασίας. Ως πυροτέχνημα βέβαια μπορεί να ωφελήσει σήμερα τους δύο υποψήφιους εταίρους μας.

• • Ο Βενιαμίν Νετανιάχου μπαίνει αυτές τις μέρες στην τρίτη προεκλογική μάχη για την πολιτική του επιβίωση. Χρειάζεται λοιπόν –όπως έκανε κατά κόρον με τις τριμερείς– να διαφημίσει μεγάλα πρότζεκτ και εξωστρεφείς συνεργασίες, ξορκίζοντας τις θεωρίες περί περικύκλωσης και απομόνωσης του Ισραήλ.
  • Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε μια προσπάθεια να επιδείξει αξιόπιστη αντίδραση στις μονομερείς κινήσεις της Άγκυρας στην ελληνική ΑΟΖ, έχει ανάγκη από μια ηχηρή απάντηση. Η υπογραφή της συμφωνίας για τον EastMed στην Αθήνα τον εξυπηρετεί.

Ο ζημιωμένος

Από την παράθεση και μόνο αυτών των δεδομένων, μεγάλος ζημιωμένος θα είναι ξανά η Κύπρος. Όπως συνέβη μετά την τετραμερή στις 20 Μαρτίου 2019 στο Ισραήλ, διά της έξαρσης της τουρκικής προκλητικότητας στην κυπριακή ΑΟΖ, η οποία μεταφράστηκε σε 2 γεωτρήσεις στα ανοιχτά της Πάφου και νοτίως της Καρπασίας ενώ το Φατίχ εξακολουθεί να βρίσκεται μέχρι σήμερα στο οικόπεδο 7.

Σε σημείο που διερωτάται κάποιος αν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχασε πλέον τη δυνατότητα να διαγιγνώσκει τα παιχνίδια τρίτων εις βάρος της πατρίδας μας ή απλώς βαυκαλίζεται πωλώντας σανό στους ιθαγενείς, κερδίζοντας με αυτό τον τρόπο το παιχνίδι της εσωτερικής κοινής γνώμης. Ίσως μόνο αυτό πλέον να τον ενδιαφέρει. Να διαχειριστεί τα πράγματα μέχρι τη λήξη της θητείας του.

Σε αντίθετη περίπτωση θα γνώριζε ότι η υπογραφή και μόνον του EastMed αλλά και η πώληση του φυσικού αερίου από το οικόπεδο 12 στην Αίγυπτο θα σημάνει τη λήξη κάθε προσπάθειας λύσης του Κυπριακού. Με την Τουρκία να μας πιέζει μέχρι τελικής ασφυξίας, αφού ήδη βιώσαμε την πραγματική αξία των συμμαχιών που συνάψαμε στην περιοχή μας. Όλοι κάνουν τη δουλειά τους και στη συνέχεια είμαστε μόνοι, έρμαιο στις ορέξεις της Άγκυρας.

Η Κύπρος αν θέλει πραγματικά να λύσει τα προβλήματά της θα πρέπει να αναγνωρίσει τα πραγματικά της συμφέροντα και να αναλάβει η ίδια τις επιβαλλόμενες πρωτοβουλίες. Δεν μπορούμε να κινούμαστε εκ παραλλήλου με το Ισραήλ και την Ελλάδα ως να έχουμε ακριβώς τα ίδια προβλήματα. Το Ισραήλ δεν έχει κανένα πρόβλημα με την Τουρκία σε θέματα ΑΟΖ. Η Ελλάδα έχει σωρεία προβλημάτων με την Τουρκία, που ξεκινούν από την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, το FIR Αθηνών, την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, τα όρια της ζώνης έρευνας και διάσωσης, το casus belli για τα χωρικά ύδατα, το ξεκαθάρισμα της ΑΟΖ του Καστελόριζου, τις γκρίζες ζώνες γύρω από την Κρήτη κ.ά. Ακόμα και να πάει στη Χάγη, όπως σημειώνει ο καθηγητής Άγγελος Συρίγος, δεν είναι βέβαιο κατά πόσο αυτά μπορούν να λυθούν.

Τι πρέπει να κάνουμε;

Υπάρχει μια διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού η οποία συντονίζεται από τον ΟΗΕ, υποστηρίζεται από την ΕΕ και όλα τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Οφείλουμε με αξιοπιστία να εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια για λύση διζωνικής ομοσπονδίας.

Πρόκειται για τη μόνη διαδικασία που υπάρχει από την οποία έχουμε να κερδίσουμε ως Κύπριοι και κυρίως ως Ελληνοκύπριοι. Με βάση τα όσα έχουν συζητηθεί μέχρι στιγμής στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, θα μας επιστραφεί έδαφος, θα εφαρμοστούν επί όλης της Κύπρου οι βασικές ελευθερίες της ΕΕ, θα αποχωρήσουν τα στρατεύματα κατοχής και ένα μεγάλο μέρος των προσφύγων θα επιστρέψει στα σπίτια και τις περιουσίες του. Όποιος διαφωνεί και τα θέλει όλα, το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα πάρει τίποτα. Όποιος το γνωρίζει αυτό και επιμένει ότι τα θέλει όλα, τότε δεν θέλει λύση ομοσπονδίας αλλά λύση δύο κρατών. Σεβαστό, αλλά να βγει και να μας το πει καθαρά και ξάστερα και κυρίως να το τεκμηριώσει.

Με βάση πάντως την πολιτική που ακολουθεί τα τρία τελευταία χρόνια ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, μόνο χάνουμε. Παγιώνεται το 36% της Κύπρου ως έδαφος της Τουρκίας, αναβαθμίζεται συνεχώς το ψευδοκράτος, πληθυσμιακά, πολιτικά και οικονομικά, και επιπλέον χάνουμε και την ΑΟΖ μας την οποία οι τουρκικές κανονιοφόροι έχουν κάνει τρυπητήρι. Κι ας μην έχουμε εδώ αυταπάτες ότι έχουμε όλα τα δίκαια του κόσμου. Δεν μπορεί η Τουρκία με 800 χλμ. ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο να έχει μικρότερη ΑΟΖ από το Καστελόριζο και ως εκ τούτου Ελλάδα και Κύπρος να θεωρούν ότι έχουν ΑΟΖ που τέμνονται. Τα θέματα αυτά δεν είναι απλά, και μόνον ενώπιον διεθνών δικαστηρίων λύνονται. Αυτό που προηγείται και επείγει είναι η λύση του Κυπριακού.

• • • Αν δε το τίμημα της λύσης είναι να πωλήσουμε το φυσικό αέριο που έχουμε στην Τουρκία, εφτά φορές να το πωλήσουμε. Αν πωλούμε στην Τουρκία 5 δολ. το κυβικό πόδι κερδίζουμε. Αν πωλούμε στην Ευρώπη στην ίδια τιμή λόγω απόστασης και κόστους του αγωγού δεν κερδίζουμε.
    • Αν για την επανένωση της Κύπρου και την ενσωμάτωση των Τ/Κ συμπατριωτών μας στην Ευρώπη χρειάζεται η Ελλάδα και η Τουρκία να έχουν από 1.500 στρατιώτες στην Κύπρο έως ότου συμφωνήσουμε κάτι διαφορετικό οι Κύπριοι, ας τους έχουμε. Εδώ δεχτήκαμε μετά τη λύση να παραμείνουν οι Βάσεις των Βρετανών. Η Γερμανία για 40 χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε σοβιετικά και συμμαχικά στρατεύματα στο έδαφός της.
    • Αν το τίμημα της λύσης είναι εμείς οι Ε/Κ να αντιληφθούμε ότι πρέπει να ξεπεράσουμε τον πόνο, τον φόβο και τα στερεότυπα του παρελθόντος και να οικοδομήσουμε μια υγιή συμμαχική και αδελφική σχέση με την Τουρκία, όπως αυτήν που έχουμε αυτήν τη στιγμή με την Ελλάδα, τότε, ναι, ας το κάνουμε. Το έκανε για αιώνες η Ελβετία, το κάνει η Σιγκαπούρη με πιο επικίνδυνες χώρες στον περίγυρό της.

Αν λύσουμε το μόνο πρόβλημα που έχουμε στην περιοχή, δηλαδή αυτό με την Τουρκία, θα είμαστε η μοναδική χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς προβλήματα. Θα μπορέσουμε λόγω και της ευρωπαϊκής μας ιδιότητας να αναβαθμιστούμε σε ένα πραγματικό κέντρο ειρήνης, οικονομικής και πολιτισμικής συνεύρεσης, ένα πραγματικό κέντρο καινοτομίας και αριστείας.

Βεβαίως κάποιοι έχουν έτοιμη την απάντηση. Μα η Τουρκία θέλει; Η Τουρκία θα τηρήσει τα συμφωνηθέντα; Αυτό είναι δικό της πρόβλημα και όχι δικό μας. Αν παρασπονδήσει η παρασπονδία θα επισυμβεί επί ευρωπαϊκού εδάφους. Με αποτέλεσμα να φάει τα μούτρα της, όπως τα έφαγαν οι Καταλανοί και οι Φλαμανδοί όταν πήγαν να διαλύσουν τις χώρες τους. Όπως τα τρώει σήμερα η Βρετανία η οποία κινδυνεύει να χάσει τη Σκωτία και τη Βόρειο Ιρλανδία. Εξάλλου τη στιγμή που μιλούμε κανένας δεν θεωρεί την Τουρκία τον μοναδικό υπαίτιο για τη μη λύση του Κυπριακού. Γιατί υπάρχει αυτή η εντύπωση; Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, αν αποφασίσει να επανέλθει ως ο ηγέτης που έχει ανάγκη αυτή τη στιγμή η χώρα μας, θα μπορούσε να μας το εξηγήσει σε λιγότερο από 5 λεπτά. Πέραν των όσων είπε περιγράφοντας τον εαυτό του στον πρώην διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Πανίκο Δημητριάδη, και έξυπνος είναι και εύγλωττος είναι και μάγκας και καραμπουζουκλής.