Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε στο dasarxeio.com τέλη Αυγούστου αλλά παραμένει επίκαιρο

Δρ Γεώργιος Καρέτσος
Δασολόγος

Η απογοήτευση και στο τέλος η αγανάκτηση είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν όταν βλέπεις και διαισθάνεσαι ότι η επανάληψη τραγικών γεγονότων συνεχίζεται με την βαθμιαία καταστροφή των δασών και την απώλεια των φυσικών αποθεμάτων του φυσικού μας περιβάλλοντος. Η αγανάκτηση γίνεται οργή όταν επιπλέον δεν υπάρχει κάποια αντίδραση βελτίωσης της κατάστασης ή έστω υπόσχεση βελτίωσης.

Από το πόρισμα Goldammer, όπου έχουν αποτυπωθεί στο σύνολό τους οι επιστημονικές απόψεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου των πυρκαγιών δεν εφαρμόστηκε τίποτε προς την εκπλήρωση των στόχων του. Αντίθετα και παρά τις εξαγγελίες, συνεχίστηκε η αποστελέχωση της Δασικής Υπηρεσίας και γιγαντώθηκαν οι υποδομές της Πυροσβεστικής, καθιστώντας την τελευταία σε έναν Πίθο των Δαναΐδων και μάλιστα σε περίοδο συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης, χωρίς την ελάχιστη βελτίωση.

Επιπλέον, το δόγμα αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών ως καταστολή και μόνον και μάλιστα χωρίς κανένα σχέδιο αντιμετώπισής της εντός του δάσους, αλλά την αναμονή της στο ασφάλτινο δίκτυο, που όπως αποδείχτηκε, δεν είναι ικανό να αναχαιτίσει δασικές πυρκαγιές μεγάλης έντασης. Συνεχίζει το ΠΣ να αγνοεί το χωμάτινο δίκτυο και τα μονοπάτια και γνωρίζει μόνο σε γενικές γραμμές τον χώρο εποπτείας και δεν συμμετέχει στις δασικές εργασίες, ώστε να γνωρίζει τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες του δασικού χώρου. Αυτή η αδυναμία του Πυροσβεστικού Σώματος, φαίνεται ότι δεν πρόκειται να επιλυθεί και είναι συνυφασμένη με τη στρατιωτική της δομή και τις κατακόρυφες διαταγές από μια απομονωμένη κάστα στρατηγών, που εξυπηρετούν μια απαίδευτη πολιτική ηγεσία, ανίκανη να αντιληφθεί το τι σημαίνει δάσος και δασική πυρκαγιά. Το μόνο που απασχολεί κυρίως τους πολιτικούς, είναι να αποφευχθούν οι θάνατοι και να διασωθεί κατά το δυνατόν η περιουσία των πολιτών, που βρέθηκε παραδόξως εντός και στα όρια του δάσους, αποτέλεσμα αντιδασικών πολιτικών από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί κι ως σύνδρομο του Ματιού, όταν ως αντιπολίτευση η σημερινή κυβέρνηση, στήριξε την εκλογή της στην καπηλεία του θρήνου για τα θύματα της τότε πυρκαγιάς και δεν αναλογίστηκε ότι κάποτε και η ίδια έμελλε να διαχειριστεί παρόμοια γεγονότα. Φυσικά ο παραλογισμός παραμένει με τη συνέχιση της εκτός σχεδίου δόμησης και τις παλινωδίες των Δασικών Χαρτών, που απλά στοχεύουν στον πρόσκαιρο κατευνασμό της δυσαρέσκειας των ψηφοφόρων (και όχι πολιτών) με όλες τις διάτρητες διατάξεις που παρατείνουν την ολοκλήρωση και διαιωνίζουν το ιδιοκτησιακό πρόβλημα.

Ο χορός των εκατομμυρίων εν τω μεταξύ συνεχίζεται όχι μόνον στην καταστολή αλλά και στην πρόληψη με το περίφημο πρόγραμμα «AntiNero I, II & III», που αποδείχτηκε το ίδιο αναποτελεσματικό και πολλές φορές επικίνδυνο, εφόσον εκτελείται χωρίς σοβαρές προδιαγραφές και φαίνεται ότι το χρήμα κλείνει στόματα συναδέλφων που μοιράζονται την πίτα του μισού δισεκατομμυρίου ευρώ περίπου, με όλα τα συμπτώματα της ελεύθερης αγοράς και μάλιστα με την εποπτεία του ΤΑΙΠΕΔ και στο όνομα της ανάσχεσης της επονομαζόμενης κλιματικής κρίσης. Οι καθαρισμοί της υπερβάλλουσας βιομάζας εκατέρωθεν των δασικών δρόμων δεν ακολουθούν τις αρχές της Δασικής Οικολογίας αλλά αφαιρείται συλλήβδην το σύνολο του υπωρόφου των δασών της χαλεπίου και τραχείας πεύκης, που στην ουσία αποτελεί το νέο και τυπικό μεσογειακό δάσος των σκληροφύλλων πλατυφύλλων της οικολογικής κλίμακας.

Αγνοείται συστηματικά ότι τα δάση της χαλεπίου και τραχείας πεύκης είναι επικαθήμενοι πυρογενείς σχηματισμοί, που επικρατούν μετά την πυρκαγιά.  Κανένα επιστημονικό συνέδριο δεν προηγήθηκε και οι προδιαγραφές, απ΄ ότι γνωρίζουμε, δεν ανατέθηκαν σε κάποιο πανεπιστήμιο. Εκτός αυτού και αν ακόμη αποδεχτούμε ότι οι καθαρισμοί είναι επιβεβλημένοι έστω και με τη συντήρηση του οδικού δικτύου που θεωρείται εξαιρετικά απαραίτητο, ποιο νόημα έχει, εφόσον αυτό δεν χρησιμοποιείται στην καταστολή. Στην ουσία πρόκειται για πεταμένα λεφτά σε έναν άλλο πίθο. Είναι λυπηρό που αυτά τα χρήματα δεν αξιοποιούνται για την πρόσληψη προσωπικού στη Δασική Υπηρεσία και για την ανάπτυξη της δασικής έρευνας.

Όσο για την πρόσληψη νέου προσωπικού που βρίσκεται σε διαδικασία εξέλιξης δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα, δεδομένου ότι ο ίδιος αριθμός προσληφθέντων μόλις επαρκεί για να καλύψει το κενό της αφυπηρέτησης του γηρασμένου προσωπικού της. Οι νέοι συνάδελφοι δεν θα έχουν την ευκαιρία να συνεργαστούν με το έμπειρο προσωπικό που αφυπηρέτησε χωρίς να θέλουμε να μειώσουμε την επιστημονική τους επάρκεια. Δυστυχώς η εμπειρία χάνεται και θα ανακαλύπτουμε εξ αρχής το γραμμόφωνο, χάνοντας πολύτιμο χρόνο εξοικείωσης με τα αντικείμενα δράσης των δασαρχείων. Επιπλέον, όποια λάθη ή ολιγωρίες συμβούν από πλευράς Δασικής Υπηρεσίας, θα πυροδοτήσουν και πάλι ευκαιρίες δυσφήμησής της, εφόσον η κυρίαρχη αντίληψη είναι ότι για τα δεινά των δασών και για την τροχοπέδη της λεγόμενης ανάπτυξης, ευθύνεται και πάλι η ίδια.

Τέλος, να επανέλθουμε και πάλι στο θέμα της αποκατάστασης. Αρχίζουν και πάλι να προωθούνται ιδέες αντικατάστασης των δασικών μας οικοσυστημάτων με τεχνητές φυτείες  δήθεν ανθεκτικών στη φωτιά δένδρων. Εάν δεν αποκλείσει κανείς σενάρια συνωμοσιολογίας, απορεί με τους αδαείς δημοσιογράφους που δίνουν βήμα σε αφελείς και ανερμάτιστους να φλυαρούν ανευθύνως στα ερτζιανά χωρίς καμία επιστημονική επάρκεια. Θυμίζουν το ανέκδοτο που κυκλοφορεί ότι ο Αϊνστάιν, εξομολογείται και λέει ότι όλα αυτά που κατάφερε στην επιστημονική του έρευνα δεν τα φαντάστηκε ο ίδιος αλλά του τα είπε κάποιος ταξιτζής από τη Θεσσαλονίκη! Αλλά και πως να μην συμφωνήσει κανείς με την παράνοια όταν ο ίδιος ο υπουργός περιβάλλοντος κ. Σκυλακάκης διατείνεται, ότι η διαχείριση των δασών, η οποία πράγματι έχει αδρανήσει προ πολλού, θα πρέπει να αποβλέπει στην εκμετάλλευση της υπερβάλλουσας βιομάζας και μάλιστα από ιδιώτες. Τόσο απλοϊκά και ανεύθυνα, όπως η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στα βουνά της δύστυχης πατρίδας μας από τους κερδοσκόπους της ενέργειας. Με αυτές τις αντιλήψεις δυστυχώς καμιά ελπίδα επιβίωσης των δασικών μας οικοσυστημάτων δεν ευδοκιμεί.