Ορισμένοι μελισσοκόμοι υποστηρίζουν ότι αντί να υπάρχει ολοκληρωμένη διαχείριση του δάσους για πρόληψη πυρκαγιών εκδίδονται απαγορευτικές διατάξεις από Δασαρχεία και την Πυροσβεστική, που περιορίζουν ή αποκλείουν την άσκηση της μελισσοκομίας μέσα στα δάση. Θέτουν το ερώτημα πώς θα επιβιώσει η μελισσοκομία όταν από τη μία καίγονται τα δάση και από την άλλη υπάρχει έλλειψη εναλλακτικών λύσεων “σχετικά με την τοποθέτηση κυψελών για την παραγωγή μελιού και συναφών προϊόντων”.
Μέχρι πριν λίγα χρόνια – πριν τις μεγάλες πυρκαγιές σε Εύβοια, Έβρο κα που έπληξαν και τα δάση και τον κλάδο της μελισσοκομίας – η Ελλάδα κατείχε την 4η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ αφού παρήγαγε το 7,4% του ευρωπαϊκού μελιού και το 1% του παγκόσμιου, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Χωρίς τα δάση, η μελισσοκομία στην Ελλάδα δεν υπάρχει. Το 80% της παραγωγής μελιού στην Ελλάδα εξαρτιέται από τα δάση, με τις περισσότερες κυψέλες να είναι κυρίως εγκατεστημένες σε δασικές περιοχές. Η μεγάλη πυρκαγιά στην Εύβοια δεν προκάλεσε ζημιά μόνο κατά την περίοδο της πυρκαγιάς αλλα και σε βάθος χρόνου, μια και η περιοχή ήταν σημαντική για τη μελισσοκομία συνολικά, όχι μόνο της Β. Εύβοιας.
Οι μέλισσες απειλούνται όχι μόνο από τις πυρκαγιές στα δάση αλλά και από τη χρήση φυτοφαρμάκων καθώς και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης γενικότερα. Διαπιστώνεται ραγδαία μείωση των μελισσών που συμβάλλουν στην παρσγωγή τροφίμων και τον πολλαπλασιασμό φυτών με την επικονίαση.
Με βάση νομοθεσία του 1934 καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις τοποθέτησης μελισσιών, όχι μόνο στα δάση αλλά και σε άλλες τοποθεσίες.
Οι μελισσοκόμοι παραπονούνται ότι φέτος ορισμένα Δασαρχεία (σε Ιωάννινα, Καρδίτσα, Ξάνθη, Θεσσαλονίκη κα) εκδώσανε απαγορευτικές διατάξεις (ΔΑΔ) που απαγορεύουν την τοποθέτηση μελισσιών σε συγκεκριμένα σημεία του δάσους για το φόβο νέων καταστροφών από πυρκαγιές.
Η διαχείριση των δασών και η πρόληψη των πυρκαγιών απαιτεί όχι απαγορεύσεις αλλά καλύτερη και ολοκληρωμένη, οικολογική διαχείριση των δασών σε συνεργασία με συλλογικούς φορείς και επαγγέλματα που έχουν συμφέρον από την προστασία του δάσους, όπως οι δασικοί συνεταιρισμοί, οι ρητινοσυλλέκτες, οι μελισσοκόμοι κ.ά.
Υπάρχει απουσία πλαισίου που να καθορίζει τη χωροθέτηση των κυψελών στις περιπτώσεις που προβλέπεται υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς και αυτό οδηγεί σε οριζόντια απαγόρευση της εγκατάστασης στις συνήθεις τοποθεσίες. Έτσι πολλοί μελισσοκόμοι μένουν χωρίς λύση για τα μελίσσια τους. Αντιμετωπίζονται ως πιθανοί υπεύθυνοι πρόκλησης πυρκαγιάς ενώ πρέπει να είναι μέρος της λύσης, της πρόληψης πυρκαγιών και της ολοκληρωμένης διαχείρισης καο προστασίας του δάσους αλλά και να προειδοποιούν και να εντοπίζουν πιθανή φωτιά. Χρειάζεται καλύτερη συνεργασία με υπηρεσίες λαμβάνοντας υπόψη ότι μια πυρκαγιά προκαλεί ζημιά στα μελίσσια και τους μελισσοκόμους, στην περιουσία τους.
Στο θέμα εμπλέκονται 3 υπουργεία, το Αγροτικής Ανάπτυξης, λόγω των προιόντων που παράγονται, το Υπουργείο Περιβάλλοντος για την τοποθέτηση των μελισσιών και το Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, στο οποίο υπάγεται η Πυροσβεστική. Υπάρχει όμως απουσία κοινής και ολοκληρωμένης στρατηγικής και στο θέμα του ρόλου που θα μπορούσε να παίξει η μελισσοκομία και οι μελισσοκόμοι στην πρόληψη και έγκαιρη αντιμετώπιση πυρκαγιών αλλα και στην ολοκληρωμένη προστασία του δάσους.
Η μελισσοκομία αντιμετωπίζεται σαν να είναι κυνήγι ή άλλη επιβλαβής δραστηριότητα.
Από την άλλη η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο νέου σχεδίου νόμου για τα δάση που θα προωθεί ανάμειξη του ιδιωτικού τομέα με εκχώρηση της δυνατότητας για καθαρισμό των δασών από ιδιωτικές εταιρείες, αντί να ενισχύσει κλάδους και φορείς που γνωρίζουν και διαχειρίζονται το δάσος (μελισσοκομία, Δασαρχεία και οι Δασικοί Συνεταιρισμοί, ρητινοσυλλλέκτες κα), με έμφαση στους κατοίκους και νέους ανθρώπους των περοοχών. Μάλιστα δεν φαίνεται να υπάρχει σοβαρή διαβούλευση με φορείς γύρω από αλλαγές που είναι συρατηγικού χαρακτήρα.
Στο μεταξύ μεγάλη καταστροφή προκλήθηκε στη μελισσοκομία στη Θεσσαλία από τις πλημμύρες. Στη Θεσσαλία έχουν δηλωθεί στον ΕΛΓΑ απώλειες σε 109.000 μελισσοσμήνη που όμως είναι πολύ πιθανόν η ζημιά να είναι πολύ μεγαλύτερη. Ο υπουργός δήλωσε ότι προτεραιότητα στην καταβολή αποζημιώσεων έχουν οι ασφαλισμένοι στον ΕΛΓΑ. Πρότεινε “αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας για να επιτευχθεί ένταξη του συνόλου της μελισσοκομικής δραστηριότητας στο πλαίσιο ασφαλίσεων με στόχο να υπάρχει ταύτιση σε ψηφιακό αρχείο των στοιχείων των μελισσοκομικών βιβλιαρίων και των δηλώσεων εκτροφής μελισσοσμηνών και κυψελών στον ΕΛΓΑ”.
ΣΩΣΤΕ ΤΙΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ
Η βιοποικιλότητα μας κινδυνεύει όσο ποτέ άλλοτε. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε ως στόχο στην «Πράσινη Συμφωνία» τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 50%.
Η βιομηχανία φυτοφαρμάκων, οι σύμμαχοί τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι εθνικές κυβερνήσεις επιτίθενται σε αυτόν τον ιστορικό στόχο. Ποτέ πριν δεν ήταν τόσο σημαντικό για τους πολίτες της ΕΕ να υψώσουν τις φωνές τους κατά της χρήσης φυτοφαρμάκων.
Για αυτούς λόγους, δημιουργήθηκε Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών “Σώστε τις μέλισσες και τους αγρότες”!
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (European Citizens Initiative – ECI) είναι ένας μοναδικός τρόπος με τον οποίο οι πολίτες μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση των πολιτικών για διάφορα ζητήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει νέους νόμους. Μόλις μια πρωτοβουλία συγκεντρώσει 1 εκατομμύριο υπογραφές από διαφορετικές χώρες της Ε.Ε, η Επιτροπή θα αποφασίσει σε ποιες ενέργειες θα προβεί.
Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την Ευρωπαϊκή κίνηση των πολιτών για την προστασία των μελισσών και των αγροτών,
ενημερωθείτε εδώ: hhttps://www.savebeesandfarmers.eu/eng
Μπορείτε να υπογράψετε και να υποστηρίζοντας αυτή την πρωτοβουλία.
Τα βασικά αιτήματα
Κατάργηση της χρήσης συνθετικών φυτοφαρμάκων
Μέχρι το 2030, η χρήση συνθετικών φυτοφαρμάκων θα μειωθεί σταδιακά κατά 80% στη γεωργία της ΕΕ. Έως το 2035, η γεωργία σε ολόκληρη την Ένωση θα λειτουργεί χωρίς συνθετικά φυτοφάρμακα.
Μέτρα για την ανάκτηση της βιοποικιλότητας
Οι οικότοποι θα αποκατασταθούν και οι γεωργικές περιοχές θα γίνουν φορέας ανάκαμψης της βιοποικιλότητας.
Υποστήριξη στους αγρότες.
Οι αγρότες πρέπει να υποστηριχθούν στην απαραίτητη μετάβαση προς την αγροοικολογία. Έτσι, θα ευνοηθούν μικρές ποικιλίες και βιώσιμες εκμεταλλεύσεις, θα επεκταθεί η βιολογική γεωργία και θα υποστηριχθεί η έρευνα για τη γεωργία χωρίς φυτοφάρμακα και χωρίς ΓΤΟ.