Προστασία του κλίματος και αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου

Είναι θέμα επιβίωσης πλέον η δράση για το κλίμα σε όλα τα επίπεδα, η ενσωμάτωση της κλιματικής διάστασης σε όλες τις πολιτικές (ενέργεια, οικονομία, κοινωνική πολιτική, απασχόληση, υποδομές, υγεία, μετακινήσεις, περιφερειακή ανάπτυξη, τεχνολογία, εκπαίδευση κ.ά), η ενίσχυση της ενεργειακής δημοκρατίας και η ενεργειακή μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στην εποχή της ενεργειακής αποτελεσματικότητας και των ανανεώσιμων πηγών με δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο, εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας με βάση την πράσινη και κοινωνική καινοτομία

Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη συνεχίζεται με σαφή σημάδια προϊούσας κλιματικής αλλαγής, όπως δείχνουν τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Οι θερμοκρασίες αυξάνονται, τα χαρακτηριστικά των βροχοπτώσεων αλλάζουν, οι παγετώνες λιώνουν και η παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει. Η αύξηση της θερμοκρασίας οφείλεται κατά κύριο λόγο στην παρατηρούμενη αύξηση των ατμοσφαιρικών συγκεντρώσεων αερίων θερμοκηπίου, ως αποτέλεσμα των εκπομπών που προέρχονται από ανθρώπινες δραστηριότητες.

Οι επιστήμονες με τεκμηριωμένα στοιχεία, μας λένε ότι η κλιματική αλλαγή συντελείται ήδη. Σήμερα στον τόπο μας, στο χωριό μας, ζούμε τέτοια φαινόμενα που η συχνότητα και η έντασή τους πρέπει να μας προβληματίζει καθημερινά.

Για να μετριάσουμε τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, πρέπει να μειώσουμε δραστικά αυτές τις εκπομπές. Αν δεν συγκρατήσουμε την άνοδο της μέσης θερμοκρασίας στους +1,5 βαθμούς Κελσίου, ο σημερινός πολιτισμός, η οικονομία και η κοινωνία θα οδηγηθούν σε κατάρρευση, όπως προειδοποιούν πλέον οι επιστήμονες του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή, του ΟΗΕ.

Ενώ όμως οι επιστήμονες προειδοποιούν για την κλιματική κρίση που απειλεί τον πολιτισμό μας, και παρά τις διεθνείς συμφωνίες, οι περισσότερες χώρες ενισχύουν φανερά ή καλυμμένα τα ορυκτά καύσιμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα 100 δις δολάρια που ξόδεψαν μέσα σε ένα χρόνο οι 7 πιο αναπτυγμένες χώρες G7 σε ενισχύσεις των ορυκτών καυσίμων, παρά το γεγονός ότι δεσμεύονται να καταργήσουν τα ορυκτά καύσιμα μέχρι το αργότερο το 2050. Μεγάλο τμήμα της κοινωνίας δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι με το δημόσιο χρήμα ενισχύουμε τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες και τα κέρδη πάνε σε αυτές, ενώ το κόστος μεταφέρεται στην κοινωνία και στο κλίμα.

Η Συμφωνία του Παρισιού είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τη συγκράτηση της κλιματικής αλλαγής και την ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών της, αλλά οι μέχρι στιγμής εθελοντικές δεσμεύσεις κρατών δεν επαρκούν για την επίτευξη των στόχων της. Η Ευρώπη θα πρέπει να συνεχίζει να υπερασπίζεται τη Συμφωνία του Παρισιού παρά τις πιέσεις από τις ΗΠΑ και κάποιες άλλες χώρες, καθώς και να συνεχίσει να αυξάνει τους ποσοτικούς της στόχους σχετικά με την μείωση έκλυσης αερίων του θερμοκηπίου, την αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Δεν είναι μόνο θέμα καλού παραδείγματος αλλά και αύξησης της αποτελεσματικότητας, βιωσιμότητας και προετοιμασίας της ευρωπαϊκής οικονομίας για την μετά τους υδρογονάνθρακες εποχή.

Μέχρι πριν λίγα χρόνια οι περισσότεροι ούτε καν σκέφτονταν ότι θα έπρεπε να αφήσουμε το υπόλοιπο πετρέλαιο, κάρβουνο, λιγνίτη και φυσικό αέριο στη γη και να στραφούμε στην εξοικονόμηση και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Η εποχή μετά τα ορυκτά καύσιμα

Σε πολλά επίπεδα έχει ξεκινήσει η πλήρης απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Στη χώρα μας, όμως, προωθείται ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα έρευνας και εξορύξεων:

Στα 75.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα από την Ήπειρο, το Ιόνιο, την Δυτική Ελλάδα μέχρι την Δυτική και Νότια Κρήτη προγραμματίζονται ή ήδη προχωράνε έρευνες για εξόρυξη υδρογονανθράκων και παραχωρούνται με μακροχρόνιες συμβάσεις εκμετάλλευσης σε εταιρίες, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων περιοχές με σημαντικό φυσικό πλούτο, όπως:

• Η χερσαία περιοχή «Ιωάννινα» που έχει συνολική έκταση 4.187 τ.χλμ., και περιλαμβάνει 20 περιοχές Natura 2000 (ολόκληρες ή τμήματα τους), τμήματα του Εθνικού Πάρκου Β. Πίνδου και της Περιοχής Προστασίας της Φύσης Στενών και Εκβολών των ποταμών Αχέροντα και Καλαμά.

• Άρτα-Πρέβεζα, που έχει συνολική έκταση 4.763 τ.χλμ. και περιλαμβάνει 10 περιοχές Natura 2000 (ολόκληρες ή τμήματα τους), δυο εθνικά πάρκα, έναν υγρότοπο Ραμσάρ (Αμβρακικός).

• Κατάκολο, που έχει συνολική έκταση 542 τ.χλμ. και καταλαμβάνει μεγάλο τμήμα της περιοχής Natura GR2330007 «Παράκτια θαλάσσια ζώνη από ακρ. Κυλλήνη έως Τούμπι-Καλογριά».

• ΒΔ Πελοπόννησος: Συνολική έκταση 3.778,3 τετραγωνικά χιλιόμετρα και καταλαμβάνει 11 περιοχές Natura 2000, μεταξύ των οποίων και το Εθνικό Πάρκο Κοτυχίου Στροφιλιάς.

• Αιτωλοακαρνανία: Συνολική έκταση 4.360 τ.χλμ. Καταλαμβάνει ολικά ή μερικά 15 περιοχές Natura, δυο εθνικά πάρκα και δύο υγροτόπους διεθνούς σημασίας που προστατεύονται από τη Συνθήκη Ραμσάρ (Λιμνοθάλασσες Μεσολογγίου και Αμβρακικός).

• Η 27η Ιουνίου θα μείνει χαραγμένη ως η ημέρα που το ελληνικό κράτος παρέδωσε τον έλεγχο μιας τεράστιας θαλάσσιας έκτασης 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων γύρω από την Κρήτη – η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα παραχώρηση -,σε πετρελαϊκές εταιρείες με βαρύ ιστορικό ρύπανσης, υπεύθυνες για μερικές από τις πιο καταστροφικές πετρελαιοκηλίδες στην παγκόσμια ιστορία.

Συμφωνούμε με τις διαπιστώσεις πολλών περιβαλλοντικών και κοινωνικών φορέων που αντιτίθενται στις εξορύξεις υδρογονανθράκων:

“Τα προγράμματα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων που προχωρούν με ταχείς ρυθμούς στο πλαίσιο συμβάσεων παραχώρησης μεγάλων εκτάσεων της χώρας δημιουργούν εξαιρετικά επικίνδυνα περιβαλλοντικά τετελεσμένα. Σημαντικοί φυσικοί θησαυροί απειλούνται και η προστατευτική για το περιβάλλον νομοθεσία υπονομεύεται, για ένα φημολογούμενο σωτήριο οικονομικό όφελος που δεν προκύπτει ούτε από αξιόπιστα και τεκμηριωμένα δεδομένα ούτε από τη διεθνή εμπειρία. Μαζί με τον περιβαλλοντικό πλούτο, σε διακινδύνευση τίθεται και η άρρηκτα δεμένη με το φυσικό περιβάλλον οικονομική δραστηριότητα των ευρύτερων περιοχών, κυρίως ο τουρισμός και η πρωτογενής παραγωγή. Εκτός από τους προφανείς κινδύνους για τις περιοχές εκμετάλλευσης, η εξόρυξη υδρογονανθράκων αποτελεί πρακτική που αντίκειται προκλητικά στην παγκόσμια ανάγκη για αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής”.

Ενώ άλλοι προγραμματίζουν την έξοδο από πετρέλαιο και κάρβουνο, στην Ελλάδα προγραμματίζουν την μεγαλύτερη βύθισή μας σε αυτά

Ο πλούτος μας είναι γαλάζιος και πράσινος, όχι μαύρος

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ είμαστε σαφώς αντίθετοι με την προωθούμενη εξόρυξη πετρελαίου στη Ελλάδα, για 3 λόγους που έχουν να κάνουν με:

1. Τεράστιοι κίνδυνοι για την περιοχή, που είναι περιβαλλοντικοί (ρύπανση του εδάφους, των υπόγειων κι επιφανειακών νερών και της ατμόσφαιρας, εκχερσώσεις δασών και υποβάθμιση του τοπίου στην ξηρά, ρύπανση και απειλή της βιοποικιλότητας και του θαλάσσιου περιβάλλοντος) και κοινωνικο-οικονομικοί (ανατροπή των ευκαιριών για καινοτόμες πράσινες οικονομικές δραστηριότητες, ανταγωνισμός και εξαφάνιση υπαρκτών θέσεων εργασίας, απώλεια της αυτονομίας των τοπικών κοινοτήτων, εξάρτηση των εργαζόμενων από πρόσκαιρες θέσεις εργασίας), που επιφυλάσσει μια τέτοια επιλογή, μετατρέποντας για παράδειγμα την Ήπειρο, με έρευνα και εξορύξεις στην ξηρά, σε μια νέα «Ελευσίνα» όπως αυτή υποβαθμίστηκε στα χρόνια 1970-2000 ή ολόκληρες θαλάσσιες περιοχές σε διαρκή απειλή για τον γαλάζιο πλούτο και τις τοπικές κοινωνίες. Σωστά οι νησιωτικές κοινωνίες του Ιονίου επισημαίνουν ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο είναι ασύγκριτα λιγότερα από την πραγματική οικονομία των νησιών, αλλά η βλάβη που μπορεί να προκαλέσουν στην οικονομία οι εξορύξεις μπορεί να είναι ανυπολόγιστες. Αν και κάποιοι ονειρεύονται ότι η περιοχή μας θα μετατραπεί σε «Σαουδική Αραβία», το πιο πιθανόν είναι να μας απομείνουν μόνο το ερείπια του «τέλους της εποχής του πετρελαίου».

2. Δραματική αλλαγή στο τοπίο και στο χώρο (εξέδρες εξόρυξης, δεξαμενές αποθήκευσης, δρόμοι, αγωγοί εκατοντάδων χιλιομέτρων κ.α.) που θα προκαλέσει η διασύνδεσή τους για τη μεταφορά του πετρελαίου ου, υποβαθμίζοντας τον φυσικό και πολιτισμικό πλούτο μας. Είναι χαρακτηριστικό, για παράδειγμα, ότι η άδεια ερευνών στην Ήπειρο αφορά σχεδόν στη μισή έκτασή της (από τη συνολική έκταση των 9203 km2). Στις περιβαλλοντικές πιέσεις θα πρέπει να περιληφθούν και οι υποδομές που απαιτούνται για την εξόρυξη, αποθήκευση, μεταφορά του πετρελαίου, που θα αντιστοιχούν σε εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα με βάση την υπάρχουσα εμπειρία και τις ήδη εγκεκριμένες Στρατηγικές ΜΠΕ

3. Παραχώρηση με μεγάλη ευκολία από την ελληνική κυβέρνηση του 1/3 της χώρας στις πετρελαϊκές εταιρίες. Με την παραχώρηση συμβάσεων έρευνας κι εξόρυξης, – κυβέρνηση κι αντιπολίτευση στην πράξη συμφωνούν απολύτως σε αυτό – ανοίγει διάπλατα τις πόρτες για να μπούμε ως χώρα πιο βαθιά στη βρώμικη ενέργεια (ακόμα και αν αυτή ονομάζεται «μαύρος χρυσός»), σε μια εποχή που θα έπρεπε να στρέψουμε όλες τις προσπάθειες και τις δυνάμεις μας στην πράσινη ενέργεια, την εξοικονόμηση ενέργειας, την οικονομία μετά το πετρέλαιο και το κάρβουνο, την προστασία του κλίματος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Υπάρχει ένας άλλος δρόμος βιωσιμότητας και ευημερίας

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ θέλουμε ένα πραγματικά βιώσιμο μέλλον για την Ήπειρο και τις άλλες περιοχές της χώρας, και για αυτόν ακριβώς το λόγο είμαστε απολύτως ενάντιοι στην εξόρυξη πετρελαίου στην όμορφη αυτή περιοχή. Η Ήπειρος έχει ένα από τα πιο ωραία φυσικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα. Αν η κεντρική, η περιφερειακή και οι τοπικές εξουσίες αντιλαμβάνονταν ότι σήμερα οι περιοχές που διατηρούν τον φυσικό και πολιτισμικό τους πλούτο έχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, θα είχαν προωθήσει μέσα από διάλογο ένα καινοτόμο σχέδιο οικολογικής και κοινωνικής ανάπτυξης για την περιοχή, που θα βασίζονταν στην διαχείριση και προστασία του πραγματικού πλούτου της. Παραδείγματα, εξάλλου, έχουμε πολλά, από παρόμοιες περιοχές στην Ευρώπη κι όχι μόνο, που συνδυάζουν προστασία του περιβάλλοντος και βιώσιμες μορφές οικονομίας συμβατές με το ιδιαίτερο φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον.

Αντί για τον «Πράσινο θησαυρό», δηλαδή την διατήρηση και διαχείριση του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της Ηπείρου (με τις 27 περιοχές Natura 2000 αλλά και τις πολύ περισσότερες αξιοθαύμαστες περιοχές και «μνημεία πολιτισμού ή περιβάλλοντος), επιβάλλεται ένα μοντέλο που μπορεί να μετατρέψει την περιοχή σε έρημο. Αντί για το δρόμο της οικολογικής και κοινωνικής βιωσιμότητας, οι πονηροί πολιτικάντηδες ανοίγουν στα κρυφά και με παραπλανητικό τρόπο τον δρόμο για εξορύξεις πετρελαίου, χωρίς να ενημερώνουν σοβαρά τις τοπικές κοινωνίες, με λήψη αποφάσεων από δημοτικά συμβούλια στα μουλωχτά, ενώ ψηφίζουν παραχωρήσεις δεσμευτικές για πολλές δεκαετίες.

Χρειαζόμαστε συνεκτικές θέσεις για ενέργεια, περιβάλλον, κλίμα, κοινωνική συνοχή, οικονομία

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ είμαστε η μόνη πολιτική δύναμη που έχει ξεκάθαρες και συνεκτικές θέσεις για την ενέργεια, την κοινωνική συνοχή, την οικονομία και το περιβάλλον. Δεν λέμε άλλα εδώ κι άλλα εκεί, δεν λέμε άλλα τώρα και άλλα αύριο, δεν είμαστε και “με τον αστυφύλακα και με τον χωροφύλακα”. Και κυρίως δεν είμαστε Μαυρογιαλούρηδες, να πηγαίνουμε στο Παρίσι και να μιλάμε για την προστασία του κλίματος, να πηγαίνουμε σε συνόδους των πετρελαϊκών επιχειρήσεων και να τις προσκαλούμε για επικερδείς επενδύσεις και μετά να στέλνουμε “μηνύματα” στους Ηπειρώτες ότι θα πλουτίσουν από το πετρέλαιο!!! H φαντασίωση στην εξουσία ή πώς μια καταστροφική για την Ήπειρο πολιτική δεν έχει καν συνειδητοποιηθεί ενώ τα σχέδια προχωράνε με γρήγορους ρυθμούς.

Η κυβέρνηση και ορισμένοι τοπικοί φορείς προσπαθούν να πείσουν τους πολίτες και τους πολιτικούς ότι αυτοί οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι είναι αμελητέοι. Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ στηρίζουμε τους πολίτες στην Ήπειρο, τα Ιόνια, την Δυτική Ελλάδα και την Κρήτη στην προσπάθειά τους να αναχαιτίσουν την προπαγάνδα, δυναμώνοντας την φωνή τους. Πρέπει να σταματήσουμε να επενδύουμε στο πετρέλαιο που μπορεί να μας δεσμεύσει για δεκαετίες σε έναν ακόμα κύκλο χρήσης βρόμικων ορυκτών καυσίμων. Ο δρόμος για την απεξάρτησή μας από τις εισαγωγές πετρελαίου δεν περνά μέσα από τη χρήση αυτής της επικίνδυνης τεχνολογίας αλλά μέσα από την επένδυση στην ενεργειακή αποδοτικότητα και την ταχεία διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με την συμμετοχή των πολιτών. Χρειαζόμαστε πραγματικά πράσινες λύσεις και όχι επικίνδυνες επιλογές.

Για να βγούμε από την κρίση σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο πρέπει να στραφούμε προς τα συγκριτικά πλεονεκτήματά μας που είναι η διαχείριση και προστασία του φυσικού και πολιτισμικού πλούτου μας και όχι να επιστρέψουμε σε ένα παρελθόν που κατέστρεψε περιοχές (Ελευσίνα, Ασπρόπυργος, Αλιβέρι κα) που για να αποκατασταθούν απαιτούνται σήμερα ανυπολόγιστοι πόροι που δεν είναι διαθέσιμοι και μεγάλη προσπάθεια που δεν καταβάλλεται.

Η κινητοποίηση σε τοπικό επίπεδο – Ήπειρος, Ιόνιο, Δ. Ελλάδα, Κρήτη – και οι εξορύξεις υδρογονανθράκων θα γίνουν ένα κεντρικό θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης. Αυτός ο αγώνας αφορά το περιβάλλον, το κλίμα, τη ζωή μας, την οικονομία και το μέλλον μας. Το να προσδεθούμε ακόμα περισσότερο στα ορυκτά καύσιμα ενώ οι κοινωνίες κινούνται προς την απεξάρτηση, προς την αντίθετη με εμάς κατεύθυνση, είναι η πιο ανόητη επιλογή που θα μπορούσε να γίνει

Μια νέα ενεργειακή και οικονομική πολιτική

Πρέπει να περάσουμε οργανωμένα και γρήγορα στην μετά τα ορυκτά καύσιμα εποχή. Πολλές φορές όμως ο τρόπος που προωθούνται επενδύσεις στις ΑΠΕ προκαλεί αντιδράσεις, κάποιες φορές χωρίς λόγο, κάποιες άλλες δικαιολογημένα, κυρίως για λόγους αγνόησης των τοπικών κοινωνιών ή χωροθέτησης σε περιοχές που παραμένουν φυσικές. Οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν και πρέπει να γίνονται με κάποια προτεραιότητα εκεί που υπάρχει ήδη έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα, μέσα στις πόλεις, σε γειτονιές, σε κτίρια, σε λιμάνια, βιομηχανικούς χώρους, αυτοκινητοδρόμους και κοντά σε δίκτυα μεταφοράς ενέργειας. Έτσι θα μειωθεί η πίεση σε φυσικές περιοχές για νέα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας.

Για να αντιμετωπιστούν η δυσπιστία ή και η αντίδραση που υπάρχει σε κάποιες περιπτώσεις από τοπικούς πληθυσμούς σε σχέση με την εγκατάσταση αιολικών πάρκων, η συμμετοχή των πολιτών κάθε περιοχής στον σχεδιασμό και στις ίδιες τις επενδύσεις είναι απαραίτητη. Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε μια μετάβαση σε ένα νέο ενεργειακό και παραγωγικό-οικονομικό μοντέλο με την συμμετοχή των πολιτών, αυτό που ονομάζουμε “ενεργειακή δημοκρατία”. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν είναι μόνο οι τεχνολογικές εξελίξεις αλλά και οι πολίτες, οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί και οι ενεργειακές κοινότητες που παίζουν καθοριστικό ρόλο, αποτελούν την κινητήρια δύναμη των αλλαγών που συντελούνται στο ίδιο το μοντέλο. Οι αλλαγές δεν είναι, λοιπόν, μόνο τεχνολογικές και παραγωγικές: μεταβαίνουμε από ένα συγκεντρωτικό και ελεγχόμενο από λίγες επιχειρήσεις με τεράστια κέρδη ενεργειακό μοντέλο, σε ένα νέο, όπου η ενέργεια παράγεται από εκατομμύρια καταναλωτές-παραγωγούς (pro-sumers), κυρίως αποκεντρωμένα, σε σπίτια, γειτονιές, μαγαζιά, κάθε είδους κτίρια και χώρους εργασιας, αποθηκεύεται κι ανταλλάσσεται τοπικά, ενώ ο πλούτος από την ενέργεια διαχέεται στην κοινωνία, δεν συγκεντρώνεται πλέον σε λίγους.

Τα ενεργειακά δίκτυα πρέπει να προσαρμοστούν πλέον στην νέα στρατηγική απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, αντί να σχεδιάζονται μεγάλης έκτασης εξορύξεις και δίκτυα αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου που συντηρούν ένα ξεπερασμένο από την πραγματικότητα μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας. Οι φανερές και κρυφές ενισχύσεις για τα ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να εξαλειφθούν ώστε να μην δαπανάμε δημόσια χρήματα για οικονομικές δραστηριότητες που απειλούν το μέλλον μας.

Η μετάβαση στη μετά τον άνθρακα εποχή απαιτεί τη συνεργασία όλων των τομέων και όλων των συντελεστών της οικονομίας, όπως επίσης και των ίδιων των πολιτών. Η εκπαίδευση και η κατάρτιση πρέπει να προσαρμοστούν στην ανάγκη υποστήριξης με γρήγορους ρυθμούς των τεράστιων αλλαγών που απαιτούνται μέσα σε λίγα χρόνια. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένα ακόμα περιβαλλοντικό πρόβλημα. Καλύπτει όλο το φάσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και πρέπει να αντιμετωπιστεί με μέσα που καλύπτουν το φάσμα αυτό. Η αύξηση του ποσοστού του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ που χρησιμοποιείται για δράσεις που σχετίζονται με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής από 20% σε 25%είναι κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα πρέπει όμως να αυξηθεί κι άλλο στο εγγύς μέλλον και να έχει αυστηρά κριτήρια για την επιβεβαίωση της χρήσης των πόρων αυτών για μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής. Και να αναδιαταχθούν οι υπάρχοντες πόροι (δημόσιοι, ιδιωτικοί, κοινωνικοί) στις νέες αυτές προτεραιότητες.

Είναι η όλη διάρθρωση της οικονομίας, καθώς και οι καταναλωτικές συνήθειες κάθε ενός από εμάς, που προκαλούν την έκλυση αερίων το θερμοκηπίου και τελικά την αλλαγή του κλίματος. Ως ευσυνείδητοι πολίτες θα πρέπει να κάνουμε ο καθένας ό,τι του αντιστοιχεί για να μειωθούν και τελικά να μηδενιστούν οι σχετικές εκλύσεις. Σημαντικότατο ρόλο βέβαια παίζει η ενημέρωση του κοινού, η οποία θα πρέπει να γίνεται συστηματικά στα σχολεία και μέσω των ΜΜΕ. Η νεολαία σε πολλές χώρες κινητοποιείται μαζικά και απαιτεί από όλους και όλες να αναλάβουμε τις ευθύνες.

Κάποιοι μιλούσαν για την κρίση που έρχονταν. Κάποιοι λέγαμε «πράσινη λύση στην κρίση», ή επιμέναμε ότι πρέπει να προστατέψουμε το κλίμα. Ελάχιστοι ενδιαφέρθηκαν να προλάβουμε την κρίση (οικονομική, δημοσιονομική, κλιματική) ή έστω να προετοιμαστούμε για αυτές εγκαίρως. Ας μην επαναλάβουμε τώρα το ίδιο λάθος, γιατί η καταστροφή δεν θα είναι απλώς δημοσιονομική και οικονομική, θα είναι ολοκληρωτική. Είμαστε στο 12 και 5’, όχι στο 12 παρά 5’. Δεν μπορούμε να μείνουμε παθητικοί απέναντι στην προοπτική να καταρρεύσει ο πολιτισμός μας εξαιτίας δικών μας λαθών και να απειληθεί η επιβίωση των παιδιών μας επειδή αρνούμαστε να αναλάβουμε εγκαίρως τις ευθύνες μας.