Εκθέτουν τη χώρα διεθνώς. Παραβιάζουν μια διεθνή Συνθήκη γιατί δήθεν “κινδυνεύει το έθνος”. Τους λένε όλοι οτι δεν μπορούν να αναστείλουν άρθρο μιας διεθνούς Συνθήκης επικαλούμενοι πολεμική απειλή. Απειλεί με λιμό όσους έρχονται ο Πλεύρης.
Οι πρόσφυγες δεν είναι από επιλογή. Είναι όλοι πρόσφυγες; Δεν γνωρίζουμε. Όμως το ποιοι λαμβάνουν προστασία και αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες είναι αξιολόγηση σε ατομικό επίπεδο. Αυτό δεν καταργείται ότι και να ψηφίζουν στη Βουλή. Θα είναι υπόλογοι σε διεθνές επίπεδο. Προειδοποιούν Συμβούλιο της Ευρώπης. Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Έγκριτοι νομικοί. Φορείς και οργανώσεις.
Έχουμε μαζικό κύμα μεταναστών και προσφύγων; Όχι
Πόσοι πρόσφυγες / μετανάστες έφτασαν στην Ελλάδα το 2025; Και όμως, δεν είναι περισσότεροι σε σχέση με το 2024
Συνειδητή συνεργασία με την ακροδεξιά για καιροσκοπικούς λόγους
Η νομοθετική ρύθμιση έχει ως στόχο να μεταθέσει τη συζήτηση από τα σκάνδαλα στον φόβο ότι κινδυνεύουμε από μια …εισβολή, έναν “υβριδικό πόλεμο”.
Ξέρουμε, ξέρει ο πρωθυπουργός αλλά και ο ίδιος ο Πλεύρης ότι είναι παράνομη η αναστολή άρθρων μιας διεθνούς Συνθήκης, ότι δεν μπορούν να συλλαμβάνονται και να επιστρέφονται άνθρωποι χωρίς να έχουν δικαίωμα υποβολής αιτήματος Ασύλου. Αλλά που να επιστέφονται έτσι κι αλλιώς; Στη Λιβύη; Στο Σουδάν; Στην Αίγυπτο; Αστείοι είναι. Εξάλλου ο γιος του Χαφτάρ είναι ο κύριος διακίνησής φτωχών ανθρώπων της Αφρικής, τα παίρνει δίπλα και από αυτούς τους ανθρώπους που πουλάνε ότι έχουν και δεν έχουν για να πληρώσουν τους διακίνησης όσο και από την ΕΕ για να κρατήσει τους ανθρώπους αυτούς στη Λιβύη. Και όμως η Ελληνική Κυβέρνηση τον έχει κάνει κύριο συνομιλητή της…
Η Ελληνική κυβέρνηση είναι πλέον στην πρωτοπορία της ξενοφοβικής και ακροδεξιάς πρακτικής, και μάλιστα με νούμερα προσφύγων και μεταναστών που είναι ούτε 0,01% των αφίξεων τουριστών.
Ας σταματήσουν ορισμένοι δημοσιογράφοι να μιλάνε για εκρηκτική κατάσταση στην #Κρήτη γιατί θα το πληρώσουμε ως χώρα. Δεν υπάρχει εκρηκτική κατάσταση από την άφιξη 500 ανθρώπων ή έστω 10.000. Κάθε μέρα φτάνουν στην Κρήτη χιλιάδες ξενοι ως τουρίστες. Η δημοσιογραφία υπερβολών δίνει τροφή σε ακροδεξιούς και την ευκαιρία στην κυβέρνηση να πραγματοποιήσει την ακροδεξιά επιλογή της σε μια χώρα μέλος της ΕΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Οι αποφάσεις της κυβέρνησης αποτελούν κατάφορη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των συνθηκών σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κάθε αίτηση αξιολογείται σε ατομικό επίπεδο για το αν ένα άτομο δικαιούται ή όχι προστασίας. Μαζική απόρριψη παροχής καθεστώτος προστασίας και ασύλου χωρίς εξέταση αίτησης είναι παράνομη. Το γνωρίζουν.
Αλλά με την καλλιέργεια αυτού του κλίματος “πολέμου” θα υπάρχουν επιπτώσεις, θα το πληρώσει και η Κρήτη σε θέματα άφιξης τουριστών. Δημιουργώντας μια εικόνα “πολέμου” στο νησί πολλοί θα ακυρώσουν το ταξίδι τους στην Κρήτη. Ούτε αυτό σας νοιάζει;
Για να το ξεκαθαρίσουμε: Είναι αστείο να αναφέρεται ότι δημιουργείται εκρηκτική κατάσταση επειδή έφτασαν 500 μετανάστες όταν καθημερινά στην Κρήτη φτάνουν χιλιάδες ξένοι ως τουρίστες. Θέμα υποδομών, χώρων, υπηρεσιών, οργάνωσης και ένταξης είναι.
Και αυτός ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης που μιλάει για “υβριδικό πόλεμο” ζήλεψε τις θέσεις του Πλεύρη και του Μητσοτάκη; Δεν ξέρει ότι με ακροδεξιές θέσεις δεν κερδίζεις εκλογικά, οι αυθεντικοί ακροδεξιοί κερδίζουν. Άλλα περιμένει η κοινωνία από σοσιαλδημοκράτες, σοβαρότητα και εναλλακτικές λύσεις. Αλλιώς εξαφανίζονται. Υπάρχουν άλλοι για να εκπροσωπούν τις ακροδεξιές πολιτικές.
Διεθνείς οργανισμοί, ο Επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Διεθνής Αμνηστία επικρίνουν την απόφαση της κυβέρνησης για μια ρατσιστική και αντιδημοκρατική ρύθμιση για το άσυλο.
Σοβαρή ανησυχία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για την νομοθετική ρύθμιση
Η Ύπατη Αρμοστεία εκφράζει σοβαρή ανησυχία για τη νομοθετική τροπολογία που κατατέθηκε για ψηφοφορία στη Βουλή, με την οποία προβλέπεται η αναστολή για τρεις μήνες της υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου για όσους φτάνουν στη χώρα με πλωτά μέσα από τη Βόρεια Αφρική καθώς και η επιστροφή τους χωρίς καταγραφή των αιτημάτων ασύλου τους.
Το δικαίωμα αναζήτησης ασύλου είναι ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, το οποίο κατοχυρώνεται στο διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο και ισχύει για κάθε άτομο, ανεξάρτητα από το πώς ή από το πού έφτασε σε μια χώρα.
Ακόμη και σε περιόδους μεταναστευτικής πίεσης, τα κράτη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι άνθρωποι που αναζητούν άσυλο έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου. Το να επιστρέφονται άνθρωποι σε μέρη όπου μπορεί να αντιμετωπίζουν απειλές για τη ζωή ή την ελευθερία τους θα παραβίαζε την αρχή της μη επαναπροώθησης (non-refoulement).
‼️ Τα κράτη δεν μπορούν να παρεκκλίνουν από αυτή τη σημαντική αρχή του διεθνούς δικαίου.
Πολλοί από τους ανθρώπους που κάνουν το επικίνδυνο ταξίδι από τη Λιβύη προς την Ελλάδα είναι μετανάστες, αλλά άλλοι είναι πρόσφυγες – άνθρωποι που διαφεύγουν από συγκρούσεις, βία και διωγμούς, και ιδίως άτομα από το Σουδάν.
Η Ύπατη Αρμοστεία υποστηρίζει διαχρονικά το Ελληνικό Λιμενικό και τις τοπικές αρχές στο έργο τους για την αντιμετώπιση της πίεσης που προκύπτει από τις αφίξεις στα σύνορα της χώρας και παραμένει σε ετοιμότητα προκειμένου να βοηθήσει τις αρχές να διασφαλίσουν βιώσιμες και ανθρώπινες λύσεις απέναντι στις τρέχουσες προκλήσεις.
🔗Διαβάστε ολόκληρο το δελτίου τύπου της Ύπατης Αρμοστείας σχετικά με την αναστολή των αιτήσεων ασύλου στην Ελλάδα στο link στο πρώτο σχόλιο
Τα δεδομένα μιλάνε
Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, τηρεί αναλυτικά δεδομένα για το προσφυγικό/μεταναστευτικό, όπως επίσης και για τις μεγάλες κρίσεις που συμβαίνουν σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Συνοπτικά μερικά δεδομένα από μερικές πτυχές του ζητήματος:
❗ Στην ευρύτερη περιοχή του Σουδάν έχουν εκτοπιστεί με τη βία 12.050.000 άνθρωποι. Οι περισσότεροι (7.730.000) παραμένουν στη χώρα τους, έχοντας βρει όπου μπορούν καταφύγιο. Όσοι έφυγαν από τη χώρα έχουν καταφύγει κυρίως στις γειτονικές χώρες. Στην Αίγυπτο σχεδόν 1.500.000, στο Νότιο Σουδάν 1.166.000, στο Τσαντ 870.000, στη Λιβύη 313.000, στην Ουγκάντα 81.000. Από αυτούς κάποιοι λίγοι βρέθηκαν σε βάρκες με κατεύθυνση την Ευρώπη. Η Ύπατη Αρμοστεία έχει αιτηθεί 1,81 δις δολάρια για την κάλυψη της κρίσης στην περιοχή, έχει λάβει όμως σε χρηματοδότηση μόνο το 16% του ποσού.
❗ Στο Αφγανιστάν, χώρα με γενικό πληθυσμό 41 εκ, ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων έχει φύγει από τις εστίες του. Στις γειτονικές χώρες έχουν ζητήσει άσυλο 5.260.000 Αφγανοί, κυρίως σε Ιράν (3,4 εκ) και Πακιστάν (1,7 εκ). Σε αυτές τις χώρες υπάρχουν επίσης πολλοί Αφγανοί που δεν έχουν επίσημα καταγραφεί ή αναζητήσει άσυλο. Εκτιμάται ότι στο Ιράν βρίσκονται συνολικά 6,1 εκ και στο Πακιστάν 2,6 εκ Αφγανοί. Και εδώ η Ύπατη Αρμοστεία έχει λάβει μόνο ένα μικρό ποσοστό (13%) από τους πόρους που έχει αιτηθεί για να προσφέρει βοήθεια.
❗ Όσον αφορά τις μετακινήσεις μεταναστών/προσφύγων στην Ευρώπη, στο πρώτο επτάμηνο του 2025 έφτασαν στη γηραιά ήπειρο, μέσω Ισπανίας, Ιταλίας, Ελλάδας και δευτερευόντως μέσω Βουλγαρίας και Κύπρου, συνολικά 71.000 άνθρωποι. Το 2024 έφτασαν 199.400 και το 2023, 270.700.
❗ Στην Ελλάδα, στο πρώτο επτάμηνο του Ιουλίου δεχτήκαμε 19.000 ανθρώπους. Από αυτούς οι περισσότεροι ήταν από Αφγανιστάν (4.500), Αίγυπτο (2.900), Σουδάν (1.450). Το 2024 έφτασαν στην Ελλάδα 61.000 μετανάστες/πρόσφυγες και το 2023, 48.000.
❗ Στην Ιταλία έχουν φτάσει φέτος 30.000 άνθρωποι. Πέρσι 66.000 και το 2023, 157.000.
❗ Στην Ισπανία έχουν φτάσει ως σήμερα 18.000 άνθρωποι. Το 2024, 63.000 και το 2023, 56.000.
😱 Φέτος έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη ή αγνοούνται 517 άνθρωποι. Το 2024, 3.500 και το 2023, 4.100. Συνολικά τα τελευταία 10 χρόνια έχουν χάσει τη ζωή τους στα νερά της Μεσογείου πάνω από 32.000 άνθρωποι, δηλαδή σχεδόν ο πληθυσμός της πόλης του Ρεθύμνου, που εκεί έχουν πέσει τις τελευταίες μέρες τα φώτα της προσοχής όσον αφορά το μεταναστευτικό/προσφυγικό.
Τι συμπέρασμα μπορεί να βγει από αυτά τα λίγα συγκλονιστικά νούμερα;
🎯 Ότι υπάρχει τεράστιο προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα στην Αφρική και Ασία, όπου εκεί ένα μεγάλο ποσοστό περιοχών και ανθρώπων βρίσκονται κυριολεκτικά υπό μια μόνιμη κατάσταση πολιορκίας.
🎯 Ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έρχονται στην Ευρώπη, αλλά εκτοπίζονται σε άλλο σημείο της χώρας τους ή καταφεύγουν σε γειτονικές χώρες.
🎯 Ότι η διεθνής διπλωματία δεν κάνει ό,τι μπορεί για να κοπάσουν οι συγκρούσεις και αναταραχές στις φτωχές χώρες και δεν προσφέρει ικανοποιητική ανθρωπιστική βοήθεια όπως δείχνει η υποχρηματοδότηση της Ύπατης Αρμοστείας και τώρα η ασφυκτική οικονομική κατάσταση την οποία προκαλεί ο Τραμπ με το πάγωμα της χρηματοδότησης της από τις ΗΠΑ.
🎯 Ότι οι μεταναστευτικές/προσφυγικές ροές φέτος δεν είναι αυξημένες σε σχέση με τα προηγούμενα δυο έτη (αν και είναι σημαντικά αυξημένες σε σχέση με την περίοδο 2018-2021).
🎯 Ότι οι ροές μπορεί να περιοριστούν προσωρινά, αλλά δεν πρόκειται να ανακοπούν, τουλάχιστον όχι όσο συμβαίνουν τόσες πολλές παράλληλες κρίσεις σε πολλές χώρες.
Αυτά λένε τα νούμερα. Οι αξιολογικές κρίσεις που κάνουμε για το μεταναστευτικό/προσφυγικό βάσει ιδεολογικοπολιτικών πεποιθήσεων είναι άλλο θέμα που δεν αφορά αυτό το ποστ.
🧩 Να αναφερθεί τέλος ότι βάσει στοιχείων του ΥΠΕΞ, το 2024 η αναπτυξιακή βοήθεια των πλούσιων χωρών προς τις φτωχότερες (όπου μέσα περιλαμβάνεται η ανθρωπιστική βοήθεια) παρουσίασε μείωση 7,6% και είναι 50% κάτω από το ποσό που οι χώρες είχαν συμφωνήσει ότι θα δίνουν (0,33% αντί για 0,7% του συνδυαστικού ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος).
Όλα τα δεδομένα πάρθηκαν από εδώ: https://data.unhcr.org/
Τα δεδομένα για τα ποσά της αναπτυξιακής βοήθειας εδώ: https://shorturl.at/j69yq
Συμβούλιο της Ευρώπης – Επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα
Καλεί το Ελληνικό Κοινοβούλιο να μην το κάνει
Εθνική Επιτροπή για τα δικαιώματα του Ανθρώπου
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), ως ο Εθνικός Θεσμός Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υπογραμμίζει την καίρια σημασία στην προστασία του δικαιώματος πρόσβασης στο άσυλο και της απαγόρευσης επαναπροώθησης. Πρόκειται για κανόνες που κατοχυρώνονται ρητά σε διεθνή και ευρωπαϊκά συμβατικά κείμενα[1] και αποτελούν θεμελιώδη πυλώνα του διεθνούς προσφυγικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου δικαιωμάτων του ανθρώπου, στα οποία έχουν οικοδομηθεί η παγκόσμια και ευρωπαϊκή κοινότητα.
Η Εθνική Επιτροπή τονίζει με έμφαση τα παρακάτω επί της τροπολογίας που προβλέπει την αναστολή υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου από άτομα που εισέρχονται στη χώρα παράνομα με οποιοδήποτε πλωτό μέσο που προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική, καθώς και την επιστροφή χωρίς καταγραφή, στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής.
- Το δικαίωμα πρόσβασης στο άσυλο και η απαγόρευση επαναπροώθησης κατοχυρώνονται ρητά σε πλείστα διεθνή και ευρωπαϊκά συμβατικά κείμενα που δεσμεύουν τη Χώρα, ενώ δεν προβλέπονται ρήτρες παρέκκλισης από την εφαρμογή τους.
- Η επιστροφή των ατόμων αυτών στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής χωρίς καταγραφή και χωρίς εξατομικευμένη εξέταση τυχόν αιτημάτων ασύλου ή και ισχυρισμών περί υποβολής σε βασανιστήρια ή σε απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση αποτελεί ευθεία παραβίαση της αρχής της μη επαναπροώθησης και του δικαιώματος στο άσυλο και δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί ούτε κατά παρέκκλιση λόγω έκτακτων συνθηκών.
- Η αναστολή υποβολής αιτημάτων άσυλου/πρόσβασης στη διαδικασία ασύλου δεν επιτρέπεται ούτε από το ισχύον δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης[2] ούτε από το Σύμφωνο για το Άσυλο και την Μετανάστευση,[3] που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή τον Ιούνιο 2026.
Πέραν του περιεχομένου της, η προτεινόμενη ρύθμιση είναι εξόχως προβληματική και ως προς την αιτιολόγησή της:
α. Η παντελώς εσφαλμένη επίκληση του άρθρου 15 ΕΣΔΑ και της κατάστασης ανάγκης, όταν το εν λόγω άρθρο δεν έχει ενεργοποιηθεί σε δυσχερέστερες καταστάσεις και χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις, οι οποίες εν τέλει ταυτίζονται με αυτές του άρθρου 48 του Συντάγματος, εγείρει σοβαρά ζητήματα παραβίασης του διεθνούς και εθνικού συνταγματικού δικαίου και θα επιφέρει καίριο πλήγμα στο κράτος δικαίου στην Ελλάδα, σε μια στιγμή που η χώρα μας βάλλεται στο πεδίο αυτό, αλλά και τον σεβασμό θεμελιωδών υποχρεώσεων της κατά το διεθνές δίκαιο. Σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής δεν «απειλείται η ζωή του έθνους», κατά την έννοια του άρθρου 15 ΕΣΔΑ, και πάντως τα μέτρα που λαμβάνονται δεν είναι «απολύτως αναγκαία», με συνέπεια τα μέτρα αυτά να παραβιάζουν προδήλως την αρχή της αναλογικότητας. Σε κάθε περίπτωση, το άρθρο 15 ΕΣΔΑ δεν επιτρέπει καμία παρέκκλιση από το άρθρο 3 ΕΣΔΑ, το οποίο επιβάλει την υποχρέωση προστασίας από βασανιστήρια και απάνθρωπη μεταχείριση και την υποχρέωση των αρμόδιων αρχών να εξετάσουν τη μεταχείριση που θα τύχει ένα πρόσωπο σε περίπτωση επιστροφής.[4]
β. Η επίκληση της «διαφύλαξης της ασφάλειας και της κοινωνικής σταθερότητας της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης […] από την οργανωμένη εργαλειοποίηση των διαρκώς αυξανόμενων μεταναστευτικών ροών»[5] δεν δικαιολογείται από τα διαθέσιμα στοιχεία και τις πραγματικές συνθήκες. Η Ελλάδα έχει πλέον πολυετή εμπειρία στη διαχείριση μεικτών μεταναστευτικών ροών και διαθέτει σήμερα τις αντίστοιχες υπηρεσίες για την ορθολογική διαχείριση αιτημάτων ασύλου και την οργάνωση του συστήματος υποδοχής. Η αναστολή της υποβολής (και όχι απλώς της εξέτασης) αιτήσεων ασύλου καταλήγει να ταυτίζεται με την έννοια της κατάργησης της πρόσβασης στο άσυλο και της ομαδικής απέλασης αλλοδαπών, κατά παράβαση του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
γ. Οι μεικτές ροές
περιλαμβάνουν και προσφυγικούς πληθυσμούς, οι οποίοι είναι διεθνώς προστατευόμενα πρόσωπα κατά τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων. Σε κάθε περίπτωση, χωρίς την εξατομικευμένη αξιολόγηση αιτημάτων διεθνούς προστασίας δεν είναι δυνατός ο εκ των προτέρων συλλήβδην χαρακτηρισμός των προσώπων που προέρχονται από τη Βόρεια Αφρική ως «στερούμενων προσφυγικού προφίλ». Επισημαίνεται δε ότι η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και η απαγόρευση έκθεσης σε απάνθρωπη μεταχείριση είναι απόλυτη και διασφαλίζεται σε όλα τα πρόσωπα χωρίς διάκριση βάσει εθνικότητας, τρόπου εισόδου κ.λπ.
Είναι επομένως απαραίτητη η εξεύρεση άλλης ευρωπαϊκής λύσης (π.χ. εφαρμογή της αρχής της αλληλεγγύης), η οποία σημειωτέον θα ήταν δυνατή αν είχε τεθεί σε εφαρμογή το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο. Είναι δε αναγκαία η δημιουργία κατάλληλων υποδομών για τη διαχείριση των μεικτών αυτών μεταναστευτικών ροών, οι οποίες πρέπει να δημιουργηθούν και σε σημεία εισόδου, όπως η Κρήτη.
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου καλεί την Ελληνική Πολιτεία να αναλάβει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες ώστε να αποφύγει παραβιάσεις της διεθνούς και ευρωπαϊκής έννομης τάξης, οι οποίες επιφέρουν δημόσιες παρεμβάσεις διεθνών αξιωματούχων, όπως του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης[6] και ενδέχεται να καταλήξουν σε μελλοντική καταδίκη της Ελλάδας σε διεθνή όργανα προστασίας δικαιωμάτων του ανθρώπου.
*
[1] Άρθρο 33 της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, κυρωθείσα με το ν.δ. 3989 της 19/26 Σεπτεμβρίου 1959 (ΦΕΚ Α’ 201), άρθρα 18 και 19 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρα 6 και 7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα του ΟΗΕ, κυρωθέν με τον Ν. 2462/1997 (ΦΕΚ 25, τ. Α΄), άρθρο 3 της Σύμβασης κατά των Βασανιστηρίων του ΟΗΕ, κυρωθέν με τον Ν. 1782 της 1/3 Μαρτίου 1988 (ΦΕΚ 116, τ. Α΄), άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, κυρωθείσα με το ν.δ. 53 της 19/20.9.1974 (ΦΕΚ Α’ 256), άρθρα 3 και 4 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν, άρθρο 98 της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας κ.ο.κ. Βλ. ΕΕΔΑ, Επανεξέταση των πολιτικών ασύλου και μετανάστευσης και διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα της ΕΕ, 5 Μαρτίου 2020, Συνήγορος του Πολίτη, Υπόμνημα – Αναστολή υποβολής αιτημάτων ασύλου και αφίξεις πολιτών τρίτων χωρών στην Κρήτη, 10 Ιουλίου 2025.
[2] Μεταξύ άλλων ΔΕΕ, C-72/22 PPU, παρ. 75, ΔΕΕ, C-823/21, παρ. 42-47.
[3] Συμπεριλαμβανομένου του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1359 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Μαΐου 2024, για την αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης και ανωτέρας βίας στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/1147.
[4] ΕΔΔΑ, Τμήμα Ευρείας Σύνθεσης, A. και λοιποί κατά Ηνωμένου Βασιλείου, 2009, παρ. 126.
[5] Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση της ρύθμισης.
[6] Council of Europe Commissioner for Human Rights, The Commissioner urges the Greek parliament to refrain from suspending the registration of asylum applications, 10 July 2025. Βλ. και Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Ύπατη Αρμοστεία: Έντονη ανησυχία για την αναστολή των αιτήσεων ασύλου στην Ελλάδα, 10 Ιουλίου 2025
Η ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΕΔΑ ΣΕ ΑΡΧΕΙΟ PDF
Ένωση Διοικητικών Δικαστών
Με τροπολογία που κατατέθηκε στις 9.7.2025 στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης “Αναμόρφωση του πλαισίου για επαγγελματική κατάρτιση υπαλλήλων που χειρίζονται δημόσιες συμβάσεις”, προτείνεται η αναστολή για 3 μήνες της δυνατότητας υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου από άτομα που εισέρχονται στη χώρα παράνομα με οποιοδήποτε πλωτό μέσο που προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική, καθώς και η επιστροφή των ατόμων αυτών, χωρίς καταγραφή, στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής.
Η αιτιολογική έκθεση μάλιστα επικαλείται ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις της διάταξης του άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) – διάταξη αντίστοιχη με το άρθρο του 48 του Συντάγματος για την κατάσταση πολιορκίας-, σύμφωνα με την οποία τα συμβαλλόμενα κράτη, σε περίπτωση δημοσίου κινδύνου που απειλεί τη ζωή του έθνους, μπορούν να λάβουν μέτρα ακόμη και κατά παράβαση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στη Σύμβαση, στο απαιτούμενο από την κατάσταση απολύτως αναγκαίο όριο. Εν προκειμένω το άρθρο 15 της ΕΣΔΑ δεν επιτρέπει παρέκκλιση από το άρθρο 3 της ίδιας Σύμβασης και σε κάθε περίπτωση δεν συντρέχουν τέτοιες συνθήκες και μάλιστα λόγω έλλειψης δομών, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση.
Η προτεινόμενη αναστολή πρόσβασης στην Υπηρεσία Ασύλου και η συνακόλουθη επιστροφή χωρίς καταγραφή στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής, παραβιάζει το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα στο άσυλο, το οποίο κατοχυρώνεται στη Συνθήκη της Γενεύης και σε άλλα διεθνή και ευρωπαϊκά κείμενα, όπως το άρθρο 18 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκπρόσωποι των εφαρμοστών του προσφυγικού δικαίου ζητάμε την απόσυρση της τροπολογίας”.
Ελληνικό φόρουμ μεταναστών
➡️Ανακοίνωση του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών
❎ Η αναστολή πρόσβασης στο άσυλο αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και δημιουργεί ένα εξαιρετικά ανησυχητικό προηγούμενο. Η επίκληση της αύξησης των αφίξεων δεν μπορεί να δικαιολογήσει την καταστρατήγηση θεμελιωδών δικαιωμάτων — αντιθέτως, αναδεικνύει την επίμονη αδυναμία της Ελλάδας να τηρήσει τις νομικές της υποχρεώσεις.
Ως χώρα πρώτης υποδοχής και εξωτερικό σύνορο της ΕΕ, η Ελλάδα έχει τόσο την εμπειρία όσο και την ευθύνη να εφαρμόζει ένα αποτελεσματικό σύστημα ασύλου που να προσαρμόζεται στις έκτακτες συνθήκες — όχι να το αποδομεί όταν αλλάζουν οι γεωπολιτικές ισορροπίες.
Την ίδια στιγμή, η μισαλλοδοξία και ο ρατσισμός που παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες στα μέσα ενημέρωσης και στον δημόσιο λόγο δεν προσφέρουν καμία λύση — το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να οξύνουν τις εντάσεις και να δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα. Το ζήτημα απαιτεί νηφαλιότητα, ψυχραιμία και σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.
➡️ Statement by the Greek Forum of Migrants
❎The suspension of access to asylum is a blatant violation of international law and sets a deeply troubling precedent. Citing increased arrivals cannot justify the denial of fundamental rights — it only underscores Greece’s continued failure to uphold its legal obligations.
As a frontline EU member state and external border of the Union, Greece has both the experience and responsibility to implement an effective asylum system that can adapt to exceptional circumstances — not dismantle it when geopolitical conditions shift unfavorably.
At the same time, the wave of racism and intolerance we have witnessed in recent days across television and the press does nothing to solve the issue — it only deepens division and creates further problems. What is needed now is calm, thoughtful discourse and an unwavering commitment to human rights.
Ακροδεξιές πρακτικές
Με ακροδεξιά λογική κυβέρνηση και ορισμένα μέσα ενημέρωσης δημιουργούν κλίμα
Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες
🚨Η αναστολή πρόσβασης στο άσυλο είναι προδήλως παράνομη και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.
Η επίκληση αυξημένων ροών δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία και το μόνο που αποδεικνύει είναι την αδυναμία της Ελλάδας να διασφαλίσει βασικά θεμελιώδη δικαιώματα. Η Ελλάδα είχε λάβει ανάλογα μέτρα τον Μάρτιο του 2020 με την ίδια επιχειρηματολογία και αναμένουμε την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου επ αυτής της απόφασης.
Η Ελλάδα είναι χώρα υποδοχής και εξωτερικό σύνορο της ΕΕ. Διαθέτει επομένως την τεχνογνωσία για να οργανώσει ένα αποτελεσματικό σύστημα ασύλου, το οποίο θα μπορεί να προσαρμόζεται σε έκτακτες συνθήκες.
🗣 Ζητάμε την άμεση ανάκληση της απόφασης.
Ευάγγελος Βενιζέλος:
Σχολιασμός της απαράδεκτης νομοθετικής ρύθμισης της κυβέρνησης από τον Ευάγγελο Βενιζέλο (πως είναι δυνατόν το ΠΑΣΟΚ να ψηφίζει λευκό????) για αναστολή εφαρμογής του άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου:
Σε απάντηση των αναφορών του Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στη χθεσινή ανάρτηση:
Αναφέρθηκα χθες στο γεγονός ότι η κυβέρνηση προκειμένου να δικαιολογήσει την τροπολογία που κατέθεσε για τη μεταχείριση των εισερχόμενων στη χώρα «παράνομα με οποιοδήποτε πλωτό μέσο που προέρχεται από την Βόρεια Αφρική», επικαλείται το άρθρο 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Ισχυρίζεται, σύμφωνα με τη δική της διατύπωση, ότι «συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σύμφωνα με το οποίο τα συμβαλλόμενα κράτη, σε περίπτωση δημοσίου κινδύνου που απειλεί τη ζωή του έθνους, μπορούν να λάβουν μέτρα ακόμη και κατά παράβαση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στη Σύμβαση, στο απαιτούμενο από την κατάσταση απολύτως αναγκαίο όριο.»
Ο Υπουργός Εξωτερικών και αγαπητός συνάδελφος στο πεδίο της νομικής επιστήμης Γιώργος Γεραπετρίτης, με ευγένεια πάντα, διαπίστωσε ότι έχω περιπέσει σε «σύγχυση» γιατί η κυβέρνηση «δεν ενεργοποιεί» το άρθρο 15 ΕΣΔΑ, δηλαδή δεν θέλει να τεθεί η χώρα σε καθεστώς παρέκκλισης (derogation) από την ΕΣΔΑ. Ο ίδιος όμως προσυπέγραψε και υποστήριξε την επίσημη κυβερνητική δήλωση ότι λαμβάνονται μέτρα «κατά παράβαση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στη Σύμβαση».
Άρα γίνεται επίκληση του άρθρου 15 και η χώρα δηλώνει επισήμως ότι παρεκκλίνει από την ΕΣΔΑ ή απλώς την παραβιάζει και το λέει «ευθαρσώς». Όταν όμως λαμβάνονται μέτρα «κατά παράβαση των υποχρεώσεων [ του κράτους ] που προβλέπονται στη Σύμβαση», τα μέτρα αυτά λαμβάνονται και «κατά παράβαση των υποχρεώσεων [ του κράτους ] που προβλέπονται στο Σύνταγμα». Τα θεμελιώδη δικαιώματα που προστατεύονται κατά την ΕΣΔΑ προστατεύονται στο σύνολό τους και από το Σύνταγμα όπως αυτό αναπτύσσει ερμηνευτικά το κανονιστικό του περιεχόμενο. Τα δε ελληνικά δικαστήρια προβαίνουν σε έλεγχο όχι μόνο της αντισυνταγματικότητας των νόμων αλλά και της αντισυμβατότητας τους με την ΕΣΔΑ και το Δίκαιο της ΕΕ.
Επιπλέον όταν η Ελληνική Κυβέρνηση δηλώνει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 15 ΕΣΔΑ, οφείλει να έχει συνείδηση ότι δηλώνει πως συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 48 του Συντάγματος ( «δημόσιος κίνδυνος που απειλεί τη ζωή του έθνους» στην περίπτωση του άρθρου 15 ΕΣΔΑ, «άμεση απειλή της εθνικής ασφάλειας» στην περίπτωση του άρθρου 48 Συντ ). Προφανώς και δεν ενεργοποιεί το άρθρο 48 – αλίμονο ! – αλλά παίζει με οριακές έννοιες εν ου παικτοίς.
Το παράδοξο μάλιστα είναι ότι η κυβερνητική επίκληση του άρθρου 15 ΕΣΔΑ είναι πρακτικά άχρηστη καθώς οι ατομικές προσφυγές στο ΕΔΔΑ για την κακή μεταχείριση μεταναστών κρίνονται με βάση το άρθρο 3 της ΕΣΔΑ (απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ) από το οποίο δεν επιτρέπεται παρέκκλιση ούτε όταν εφαρμόζεται το άρθρο 15!
Προσπαθώ λοιπόν να συνθέσω το πλήρες κυβερνητικό επιχείρημα :
«Α. Λαμβάνουμε πολύ σκληρά προσωρινά μέτρα για να ανακόψουμε το ρεύμα από τη Β. Αφρική, τόσο σκληρά που παρεκκλίνουμε από την ΕΣΔΑ γιατί, όπως προβλέπει το άρθρο 15, υπάρχει «δημόσιος κίνδυνος που απειλεί την ζωή του έθνους».
Β. Όμως δεν ενεργοποιούμε επισήμως το άρθρο 15, το οποίο ούτως ή άλλως δεν επιτρέπει παρέκκλιση από το άρθρο 3 ΕΣΔΑ με βάση το οποίο γίνονται οι ατομικές προσφυγές στο Δικαστήριο του Στρασβούργου. Απλώς αγνοούμε την ΕΣΔΑ.
Γ. Επιπλέον τονίζουμε ότι προφανώς ισχύουν ακέραια τα θεμελιώδη δικαιώματα που εγγυάται το Σύνταγμα, τα οποία περιλαμβάνουν ερμηνευτικά, κατά τη νομολογία, όλο το εγγυητικό περιεχόμενο της ΕΣΔΑ υπό τον έλεγχο των εθνικών δικαστηρίων και με ανοικτή την οδό της ατομικής προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ).
Δ. Ούτε κατά διάνοια δεν αναφερθήκαμε στο άρθρο 48 Συντ., που μπορεί να ενεργοποιηθεί όταν υπάρχει «άμεση απειλή για την εθνική ασφάλεια», γιατί όταν λέμε ότι υπάρχει «δημόσιος κίνδυνος που απειλεί τη ζωή του έθνους» (άρθρο 15 ΕΣΔΑ) και άρα μπορεί να υπάρξουν παρεκκλίσεις από την ΕΣΔΑ, δεν εννοούμε ότι αυτός «ο δημόσιος κίνδυνος που απειλεί τη ζωή του έθνους» συνιστά «άμεση απειλή για την εθνική ασφάλεια» ( άρθρο 48 Συντ.).»
Σε αυτή την αλληλουχία ομολογώ ότι δεν βρίσκω λογική και νομική συνοχή. Βρίσκω απλώς μια επιτηδευμένα σκληρή ρητορεία που για αμιγώς επικοινωνιακούς λόγους απαξιώνει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και όταν αντιλαμβάνεται ότι έτσι απαξιώνει και το Σύνταγμα και ότι όλο αυτό είναι πρακτικά ανέφικτο να διαφύγει του δικαστικού ελέγχου, εθνικού και διεθνούς, αντιφάσκει λέγοντας ότι εφαρμόζεται απαρέγκλιτα το Σύνταγμα αλλά όχι η ΕΣΔΑ !
Η Ελλάδα διήλθε από τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης χωρίς να γίνει επίκληση του άρθρου 15 ΕΣΔΑ, υφιστάμενη διαρκή δικαστικό έλεγχο από το ΣτΕ και τα άλλα ανώτατα δικαστήρια, το ΔΕΕ και το ΕΔΔΑ. Διήλθε από την πανδημία χωρίς να επικαλεστεί το άρθρο 15 ΕΣΔΑ, ενώ άλλες χώρες το επικαλέστηκαν. Αντιμετώπισε από το 2010 πολλές μεγάλες πιέσεις από μεταναστευτικές ροές και στον Έβρο και στα νησιά χωρίς να επικαλεστεί το άρθρο 15 και την ανάγκη παρέκκλισης ή παραβίασης της ΕΔΔΑ και βρίσκεται διαρκώς υπό τον αυστηρό έλεγχο του ΕΔΔΑ. Γιατί τώρα έπρεπε να προκαλέσει αυτή τη συζήτηση όχι μόνο εδώ μεταξύ μας αλλά και με διεθνείς θεσμούς;