Καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο το νέο κόμμα των Πράσινων, τις πρακτικές του ομίλου ΟΝΕΧ (Ναυπηγεία Νεωρίου Σύρου) που επιχειρεί να φιμώσει με αγωγές και μηνύσεις συνολικά 3 εκατομμυρίων ευρώ το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου (ΠΠΠΣ).
Το «έγκλημα» του Παρατηρητηρίου είναι ότι κατέθεσε κρίσιμα ερωτήματα για το περιβάλλον του νησιού, ασκώντας τρία συνταγματικά δικαιώματα: την ελευθερία του λόγου (άρθρο 14), το δικαίωμα αναφοράς προς τις αρχές (άρθρο 10) και το δικαίωμα στην προστασία του περιβάλλοντος (άρθρο 24). Η κατάθεση εξοντωτικών αγωγών και μηνύσεων ισοδυναμεί με απόπειρα επιλεκτικής άτυπης κατάλυσης του Συντάγματος από ιδιωτικά συμφέροντα, με όπλο την οικονομική τους ισχύ: ακόμη και με αβάσιμες αγωγές, οι «στόχοι» τους αναγκάζονται να διαθέσουν χρόνο και χρήματα για τη δικαστική τους άμυνα και τελικά πιέζονται για αυτολογοκρισία.
Αγωγές και μηνύσεις αυτού του είδους χαρακτηρίζονται διεθνώς ως SLAPP «Στρατηγικές αγωγές κατά της συμμετοχής του κοινού» και αναγνωρίζονται ως απειλή για τη δημοκρατία, την ενημέρωση, το περιβάλλον και το δημόσιο συμφέρον. Μόλις πριν ένα μήνα, το ευρωκοινοβούλιο υιοθέτησε ψήφισμα που καλεί την Κομισιόν να λάβει αποτελεσματικά μέτρα καταπολέμησης του φαινομένου. Σχετική νομοθετική πρωτοβουλία της Κομισιόν, αναμένεται το επόμενο διάστημα.
Ενόψει της δίκης, την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου στην Ερμούπολη, οι Πράσινοι ενώνουμε τη φωνή μας με τους φορείς και τους πολίτες που καταδικάζουν με τον πιο έντονο τρόπο τις συγκεκριμένες πρακτικές κατά του ΠΠΠΣ και την προσπάθεια της εταιρίας να εκφοβίσει κάθε κριτική φωνή και να ποινικοποιήσει τον επιβεβλημένο έλεγχο των περιβαλλοντικών επιδόσεων των επιχειρήσεων. Παράλληλα καλούμε το Υπουργείο Περιβάλλοντος, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Σύρου – Ερμούπολης, όχι μόνο να σταθούν στο πλευρό των εναγόμενων και κάθε άλλου διωκόμενου για περιβαλλοντικά θέματα, αλλά και να τηρήσουν το περιβαλλοντικό κεκτημένο χωρίς να αφήσουν κενά με νομοθετικές αλλαγές, αποδυνάμωση των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος ή αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην τεκμηρίωση και αξιολόγηση περιβαλλοντικών προβλημάτων.
Καθαρή στάση, τέλος, περιμένουν οι Πράσινοι και από τα πολιτικά κόμματα, καθώς το θέμα αφορά τον πυρήνα της δημοκρατίας, ιδιαίτερα από τον ΣΥΡΙΖΑ, που το 2018 ως πρωθυπουργός ο Αλ. Τσίπρας είχε επιλέξει να ταξιδέψει στη Σύρο για να παρευρεθεί αυτοπροσώπως στην ανάληψη των ναυπηγείων από τους σημερινούς ενάγοντες της Εταιρίας.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ καλούμε τους πολίτες να υπογράψουν τη διαδικτυακή διαμαρτυρία «Όχι στη φίμωση των πολιτών της Σύρου από την ONEX»
Αναλυτικά για την σοβαρή αυτή υπόθεση
Με ανησυχία βλέπουμε πρακτικές εκφοβισμού με μηνύσεις και στρατηγικές αγωγές κατά της συμμετοχής του κοινού στις περιβαλλοντικές υποθέσεις και ελέγχους που στοχεύουν στην ηθική και οικονομική εξόντωση φορέων και προσώπων περιβαλλοντικά ενεργών, να μεταφέρεται και να διαδίδεται ταχύτατα και στην Ελλάδα. Μια παρόμοια τακτική εφαρμόστηκε εναντίον του δημοσιογραφικού blog Alterthess και της δημοσιογράφου του Σταυρούλας Πουλημένη, για δημοσίευμα για την “Ελληνικός Χρυσός” και την καταδίκη δύο υψηλόβαθμων στελεχών της για ρύπανση του νερού στη Β. Χαλκιδική, με αγωγές αποζημιώσεων 100.000 ευρώ και απειλή φυλάκισης ενός έτους, με πρόσχημα την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Οι Πράσινοι καλούμε το Υπουργείο Περιβάλλοντος, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Σύρου Ερμούπολης, όχι μόνο να σταθούν στο πλευρό των μελών του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου και κάθε άλλου διωκόμενου φορέα και ατόμου για περιβαλλοντικά θέματα αλλά και να τηρήσουν το περιβαλλοντικό κεκτημένο όπως έχουν υποχρέωση από τη νομοθεσία, χωρίς να αφήσουν χώρο με νομοθετικές αλλαγές (υπουργείο) ή αποδυνάμωση των όποιων θεσμών περιβαλλοντικού ελέγχου (Επιθεωρητές Περιβάλλοντος) ή με την αδιαφορία τους (δεν έχει ολοκληρωθεί από το Υπουργείο πάνω από ένα χρόνο τώρα η αναμενόμενη περιβαλλοντική έκθεση, ενώ αυτή θα πληρωθεί από την επιχείρηση!!!) να καταλαμβάνεται το κενό από αυθαίρετες και εκφοβιστικές πρακτικές επιχειρήσεων με διάθεση άγριας παρέμβασης στα περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα.
Πράξεις όπως αυτές στρέφονται σαφώς όχι μόνο εναντίον της λογικής που θέλει τους πολίτες – που βιώνουν τις συνέπειες της περιβαλλοντικής υποβάθμισης – να έχουν δικαίωμα να ελέγχουν τις επιχειρήσεις ως προς την περιβαλλοντική επίδοσή τους αλλά και της υποχρέωσης τήρησης και αποτελεσματικής εφαρμογή της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας που ιεραρχούν ως πολιτικά και θεσμικά σημαντικές αρχές, όπως η “μη βλάβη” και η “πρόληψη” της ρύπανσης καθώς και η “περιβαλλοντική πληροφόρηση”. Υπενθυμίζουμε ότι έχει δημιουργηθεί και ειδική εισαγγελία για περιβαλλοντικά εγκλήματα!
Ενώνουμε και την δική μας ανησυχία μαζί με όσους άλλους φορείς έχουν εκφράσει την αγωνία τους για την προσπάθεια περιορισμού του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος κάθε πολίτη να απευθύνεται στην πολιτεία – έστω και με τη μορφή ερώτησης ή έκκλησης για παρέμβαση – αναζητώντας απαντήσεις σε ζητήματα σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, αναφέροντας στις αρχές πιθανά ή πραγματικά περιστατικά ρύπανσης των θαλάσσιων περιβάλλοντος ή/και της ατμόσφαιρας, ζητώντας πληροφόρηση, τεκμηρίωση καθώς και υπεύθυνες και τεκμηριωμένες απαντήσεις.
Η υπόθεση είναι πολύ σοβαρή και αφορά το δικαίωμα και υποχρέωση κάθε πολίτη και φορέα να ασκεί έλεγχο στις ενέργειες και παραλείψεις της πολιτείας και των επιχειρήσεων που αφορούν σε ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας, των συνθηκών διαβίωσης και της ποιότητας ζωής. Αλλά και αναδεικνύει τις ευθύνες των κυβερνήσεων διαχρονικά (ο πρώην πρωθυπουργός Α. Τσίπρας εγκαινίασε την επαναλειτουργία του ναυπηγείου), που τα “δίνουν όλα” στο όνομα των “επενδύσεων” χωρίς να διασφαλίζεται η ισοτιμία όλων – επιχειρήσεων και πολιτών – και η τήρηση της νομοθεσίας, χωρίς ιδιαίτερα ευνοϊκές ρυθμίσεις (πχ διαγραφές χρεών, μη τήρηση κανόνων εργατικής νομοθεσίας κ.α.).
Ο νυν πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης αλλά και οι υπουργοί του εμπλέκονται συχνά άμεσα με θέματα που αφορούν σχέσεις δημόσιας διοίκησης με ιδιωτικές επιχειρήσεις. Τέτοιου είδους υπερβολές δεν είναι διεθνώς αποδεχτές λόγω συσχέτισης με φαινόμενα διαφθοράς. Θυμίζουμε ότι οι δύο πράσινοι ευρωβουλευτές (2009-2014) και ιδρυτικά μέλη του νέου κόμματος των Πράσινων, οι Μιχάλης Τρεμόπουλος και Νίκος Χρυσόγελος, ως αναπληρωματικά μέλη της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων είχαν υπερασπιστεί επανειλημμένα παρόμοια περιβαλλοντικά δικαιώματα αλλά και πρακτικές αντιμετώπισης της διαφθοράς σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε συνεργασία με πράσινους ευρωβουλευτές και ανάλογα με την εξέλιξη της υπόθεσης θα φέρουμε το θέμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.