Στις 22.9.2019 εκατοντάδες Ελβετοί – ντόπιοι, ακτιβιστές και ορειβάτες – συμμετείχαν στην “κηδεία” και στο “μνημόσυνο” του παγετώνα Pizol (Pizolgletscher) στις Άλπεις (Glarus Alps) της βορειοανατολικής Ελβετίας, στο καντόνι του St. Gallen. Ο παγετώνας Pizol εξαφανίστηκε λόγω της κλιματικής αλλαγής, έχουν μείνει πλέον μόνο μικρά κομμάτια, εδώ και εκεί, αλλά αυτά καλύπτονται όλο και περισσότερο από κομμάτια βράχων από το βουνό. Αυτό που έχει απομείνει δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, με βάση επιστημονική ορολογία, ως “παγετώνας”. Το 80% των παγετώνων που υπάρχουν στα βουνά της Ελβετίας έχουν το μέγεθος του Pizol.
Η Ελβετική Ένωση για την Προστασία του Κλίματος, που οργάνωσε την “κηδεία”, έχει ήδη συγκεντρώσει 120.000 υπογραφές – πάνω από τις 100.000 που απαιτούνται – για να ξεκινήσει “πρωτοβουλία πολιτών” για την δέσμευση της Ελβετίας να μηδενίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2050.
Ο παγετώνας – που βρίσκονταν στην βόρεια πλευρά του βουνού – εξαφανίστηκε λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας. Σύμφωνα με Ελβετούς επιστήμονες ακόμα και αν εφαρμοστεί η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, τα 2/3 των παγετώνων της Ελβετίας θα εξαφανιστούν, αλλά θα μπορούσε να σωθεί το 1/3 τουλάχιστον των παγετώνων. O μισός πάγος στις Άλπεις που βρίσκεται στους 4000 περίπου παγετώνες στις Άλπεις θα έχει χαθεί μέχρι το 2050 εξαιτίας των εκπομπών αερίων που αλλάζουν το κλίμα που βρίσκονται ήδη στην ατμόσφαιρα, σύμφωνα με την έρευνα. Στο υπόλοιπο μισό του αιώνα, ακόμα και αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μηδενιστούν, τα 2/3 των υπόλοιπων παγετώνων θα έχουν λιώσει μέχρι το 2100. Αν οι εκπομπές συνεχιστούν με τον σημερινό ρυθμό, τότε όλοι οι παγετώνες στις Άλπεις θα έχουν λιώσει μέχρι το 2100, αλλάζοντας πλήρως τη χώρα και την ευρύτερη περιοχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι Ελβετοί καλύπτουν το καλοκαίρι ορισμένους παγετώνες με λευκές κουβέρτες για να μην λιώσουν.
Μια παρόμοια “τελετή” έγινε πριν λίγο καιρό και στην Ισλανδία για την εξαφάνιση του παγετώνα Okjökull με την τοποθέτηση αναμνηστικής πινακίδας ώστε να “ευαισθητοποιηθούν οι ζωντανοί”.
Το καλοκαίρι μια άλλη μελέτη προειδοποίησε ότι οι παγετώνες στα Ιμαλάια λιώνουν με δραματικό ρυθμό, χάνοντας από την αρχή αυτού του αιώνα σχεδόν μισό μέτρο πάγου κάθε χρόνο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, ποσότητα διπλάσια σε σχέση με αυτή που χάθηκε το διάστημα 1975 – 2000. Η μέση θερμοκρασία στην περιοχή έχει ανέβει κατά 1 βαθμό Κελσίου. Οι παγετώνες στα Ιμαλάια προμηθεύουν περίπου 800.000.000 ανθρώπους με νερό για οικιακή χρήση, καλλιέργειες και παραγωγή ενέργειας. Έτσι οι επιπτώσεις σε μεγάλες περιοχές της Ασίας μπορεί να είναι δραματικές.
Μια άλλη μελέτη τον Απρίλιο – που βασίστηκε σε στοιχεία για 19.000 παγετώνες με δορυφορικές παρατηρήσεις και επισκέψεις σε 450 περιοχές – είχε προειδοποιήσει ότι οι περισσότεροι παγετώνες στον Καναδά, τις ΗΠΑ και την Κεντρική Ευρώπη (ιδιαίτερα στις Άλπεις) θα μπορούσαν να εξαφανιστούν το δεύτερο μισό αυτού του αιώνα αν συνεχιστεί ο σημερινός ρυθμός απώλειας. Σύμφωνα με επιστημονικό άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό NATURE, οι παγετώνες έχουν ήδη χάσει 9.000 δισεκατομμύρια τόνους πάγου μεταξύ 1961 και 2016. Αυτό είναι ισοδύναμο με τον όγκο που έχει επιφάνεια όση είναι αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και πάχος περίπου 0,8 μέτρα, σύμφωνα με τον Michael Zemp, συγγραφέα του άρθρου. Σήμερα η απώλεια πάγου φτάνει τα 335 δισεκατομμύρια τόνους το χρόνο, κάτι που οδηγεί σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 1 εκατοστό ανά δεκαετία.
Αυτή η απώλεια πάγου, έχει συμβάλει – σύμφωνα με επιστολή 15 αναγνωρισμένων επιστημόνων – σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 27 χιλιοστά, περίπου το 25% – 30% της παρατηρούμενης ανόδου της στάθμης της θάλασσας σε παγκόσμιο επίπεδο. Η εξαφάνιση ή σημαντική μείωση των παγετώνων και του χιονιού μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα στα υδατικά αποθέματα μιας χώρας αλλά και γειτονικών χωρών, να οδηγήσει σε μεγάλες κατολισθήσεις και διάβρωση, να απειλήσει την ίδια την επιβίωση πολλών πληθυσμών που εξαρτιόνται από τους παγετώνες ακόμα και για το νερό που χρησιμοποιούν. Το γρήγορο λιώσιμο των πάγων μπορεί να οδηγήσει σε πλημμύρες, αλλά μακροχρόνια θα οδηγήσει σε ξηρασία.
Το λιώσιμο των παγετώνων σε κάποιες περιπτώσεις θα έχει επιπτώσεις τοπικά και σε γειτονικές χώρες, όπως στην περίπτωση των παγετώνων στις Άλπεις, αλλά σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική άνοδο της στάθμης της θάλασσας, όπως για παράδειγμα το λιώσιμο των πάγων στην Ισλανδία, στην Γροιλανδία ή στην Αρκτική.